Danh mục

"Xã hội đang có "bệnh", chân, thiện, mỹ bị đảo lộn"

Thứ sáu, 13/01/2012 09:12

Gần đây nhiều vụ việc "nóng" như hành hạ osin như thời trung cổ, ghen tuông xăm hình "quái thú" lên mặt nhân viên, liên tiếp các vụ cướp tiệm vàng giữa ban ngày… Cách hành xử của con người với nhau trong xã hội ngày càng gay gắt, khắc nghiệt hơn.

PV đã có cuộc trao đổi với TS. Trịnh Hoà Bình (Viện xã hội học Việt Nam) để "bắt bệnh" những điều bất thường đang diễn ra trong xã hội.


TS. Trịnh Hòa Bình

Minh bạch, văn minh để "trị" bệnh mông muội

Thưa ông, gần đây liên tiếp những vụ việc "nóng" phản ánh cách hành xử phi chuẩn của con người được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng, ông nói gì về điều này?

Xã hội đang có một lớp người muốn kiếm lợi ích cho bản thân nhưng lại không muốn lao động. Đó là thứ chủ nghĩa vị kỷ. ở bất cứ xã hội nào, lợi ích cá nhân vẫn hối thúc con người ta đi chệch quy chuẩn của pháp luật. Do vậy, cần có sự minh bạch trong nhiều mối quan hệ xã hội, pháp luật mới lập lại được trật tự công bằng xã hội.

Vậy thưa ông làm sao để loại bỏ được những vấn đề đó?

Đây là vấn đề khó, chúng ta đang tiến tới một xã hội văn minh hơn nên phải đi kèm với minh bạch. Chừng nào xã hội càng văn minh thì con người ta càng thoát khỏi sự mông muội, dã man bấy nhiêu.

Bây giờ, con người biết mọi việc quá nhanh, quá nhiều, quá cụ thể nên liệu tác động tiêu cực cũng nhanh và lan rộng hơn với xã hội không?

Tôi nghĩ rằng đây không phải là tiêu cực mà đó là chiến công của giới truyền thông khi thế giới phẳng hơn, khi mọi người đang gần nhau hơn, tất cả mọi thứ ở thế giới đã trở nên liên thông. Vì thế, cái gì đang diễn ra cũng sẽ trở thành sự quan tâm của nhiều người. Người ta bình luận phê phán những cách đối xử tiêu cực với nhau, đó là điều tích cực. Cuộc sống vẫn vậy thôi, nguyên tắc vẫn được vận hành theo chân, thiện, mỹ.

Nhưng từ những gì đang diễn ra được truyền tải một cách không chọn lọc trên internet làm giới trẻ bị nhầm lẫn các giá trị chân -thiện-mỹ khiến hành vi ứng xử của họ bị lệch chuẩn?

Đấy là mặt trái, chẳng hạn như vì sao có một số ít người trẻ tự lập nhóm trên mạng xã hội, câu kết với nhau, tự xưng là em của sát thủ Lê Văn Luyện, rồi chúng đưa ra những quy tắc hành xử hãi hùng... Điều này có thể lý giải, các quy chuẩn của xã hội thiếu minh bạch khiến cho con người ta chán ngán. Điều chúng tuyên bố muốn là em của Lê Văn Luyện, muốn giết người, muốn thành lập bang hội... chỉ là tuyên bố thế thôi chứ không phải là điều chúng kiên quyết thực hiện.

Cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn

Thưa ông, có những con người đã gây ra tội ác lại khoe khoang kể thành tích để kích động người khác?

Ở đây, tôi nghĩ đó là những hiện tượng không bình thường, những mầm hoạ của xã hội.

Điều này có đáng lo ngại không, thưa ông?

Tôi thấy đó là điều đáng báo động vì khi người ta không còn coi trọng đến những con người thân phận nghèo, hoàn cảnh khó khăn, đáng thương thì người ta sẵn sàng hành xử ác với nhau nhằm tranh giành lợi ích cho bản thân. Và thực tế, ở đâu đó trong xã hội con người đã hành xử tuỳ tiện, cơ học với nhau. Đó là tiếng chuông cảnh tỉnh của con người trong mối quan hệ người với người, con người với xã hội. Họ đang sống cuộc đời phần con lấn át đi phần người.

Qua những hiện tượng này, bài học sâu xa mang ý nghĩa xã hội là gì, thưa ông?

Xã hội của chúng ta đang có "bệnh", các giá trị đang bị đảo lộn. Đấy là sự rối loạn về giá trị, xuống cấp về đạo đức trong xã hội của chúng ta hiện nay. Tôi cho rằng xã hội phải minh bạch hơn nữa để giáo dục đúng - sai cho giới trẻ. Cần phải giáo dục kiến thức cơ bản về pháp luật đối với mọi công dân, các ứng xử trong xã hội để mọi người nắm được và ứng xử đúng pháp luật, phù hợp với xã hội. Vấn đề đặt ra là vừa giáo dục xã hội, vừa cần giáo dục chuẩn mực đạo đức.

Vậy, ông có cho rằng hiện nay lệch chuẩn đạo đức xuất phát từ môi trường gia đình, xã hội hay nhà trường?

Điều này có lỗi ở cả ba mối quan hệ trên. Gia đình bố mẹ mải kiếm sống, giáo dục trong nhà trường chưa chú trọng đến "học lễ", còn xã hội nhiều những chuyện xấu được phơi bày, miêu tả chi tiết đã phần nào tác động vào tâm lý của thanh thiếu niên. Tất cả điều này đã ngấm dần và ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành động của giới trẻ. Và sự giành giật trong xã hội ở giới trẻ ngày càng nhiều hơn, vì đòi hỏi về vật chất, thoả mãn nhu cầu của họ cao hơn và dường như không có giới hạn.

Vậy rõ ràng, cách hành xử của con người trong một xã hội có "bệnh" khiến con người ta không kiểm soát được bản thân?

Đúng, con người đang hành xử với nhau theo kiểu cơ học. Xã hội càng tiến về phía trước thì những luật lệ, đòi hỏi của thế giới mới càng khắt khe hơn. Sự phát triển đó, cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn, nhân bản...

Xin cảm ơn ông!                        

Người đưa tin

Tin được quan tâm

Ít ngày nữa: 86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố sẽ được hưởng chính sách đặc biệt có lợi này

Số người hoạt động không chuyên trách cấp xã hiện nay chỉ được hưởng 2 chế độ, thời gian tới sẽ được hưởng đầy đủ...
Kiến thức 3 ngày, 14 giờ trước

Chỉ cần CCCD, công dân Việt Nam có thể thoải mái đi những nước này mà không cần hộ chiếu (passport)

Người dân có thể được dùng Căn cước công dân khi xuất cảnh thay cho hộ chiếu (passport), giấy thông hành…
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Quy định mới nhất về khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ: Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt nặng

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Đến cuối năm 2025, mức tiền thưởng với người đủ 30 năm tuổi Đảng là bao nhiêu theo quy định?

Mức tiền thưởng huy hiệu Đảng năm 2025 dự kiến được tính theo mức lương cơ sở quy định tại Nghị định 73/2024/NĐ-CP.
Tin trong ngày 2 ngày, 7 giờ trước

Từ năm 2025: Muốn vào ngành Sư phạm hoặc Y dược, học bạ 3 năm THPT phải đáp ứng tiêu chuẩn này

Bộ Giáo dục và Đào tạo đang xây dựng Dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh...
Kiến thức 2 ngày, 12 giờ trước

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 10/6/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dần tài lộc vượng phát, Thìn vận trình sa sút

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 10/6/2025.
Đời sống số 5 giờ, 17 phút trước

Hà Nội tiếp tục triển khai kế hoạch giảm xe máy tại 4 quận nào?

Sáng 9/6, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh làm việc với Hiệp hội các nhà sản xuất xe máy Việt Nam (VAMM)...
Tin trong ngày 5 giờ, 20 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ ba ngày 10/6, tức ngày 15 tháng 5 âm lịch?

Người xưa nhấn mạnh sự thống nhất giữa con người và thiên nhiên, coi trọng ảnh hưởng và vai trò của thời tiết đối với...
Đời sống số 8 giờ, 59 phút trước

Người khám chữa bệnh BHYT trong 15 ngày đầu của mỗi quý được hưởng quyền lợi đặc biệt này, ai không biết sẽ thiệt

Quy định này nhằm đảm bảo quyền lợi cho học sinh, sinh viên trong thời gian nghỉ hè, đối tượng người lao động trong thời...
Kiến thức 8 giờ, 14 phút trước

Bắt đầu từ tháng 6/2025, ai được tăng lương hưu?

Kể từ tháng 6/2025 có 9 đối tượng nằm trong diện được tăng lương hưu, ai không biết là thiệt.
Tin trong ngày 8 giờ, 14 phút trước

Ngành học 'vàng' tại Việt Nam 4 năm liên tiếp lọt Top thế giới, sinh viên ra trường có ngay mức lương cực khủng

Ngoài kiến thức chuyên môn và kỹ năng làm việc nhóm, sức khỏe tốt cũng là yếu tố quan trọng đối với những người lựa...
Kiến thức 8 giờ, 14 phút trước

Tin mới cập nhật

Nhà tâm lý học: Đàn ông thích ôm phụ nữ khi ngủ cho thấy 'ba điều'

Nhà xã hội học Maslow tin rằng giấc ngủ là nhu cầu sinh lý cơ bản của con người, giống như việc ăn uống, để...
Đàn ông yêu 3 giờ, 3 phút trước

Cậu cả nhà Becks bị ném đá vì nịnh nọt nhà vợ tỷ phú giữa lùm xùm rạn nứt với gia đình

Brooklyn - con trai trưởng của David và Victoria Beckham nhận về những bình luận không hay khi ngày càng xa cách bố mẹ ruột...
Chuyện làng sao 3 giờ, 4 phút trước

Bị chỉ trích vì hình ảnh 'xe Audi, du lịch nước ngoài', nữ diễn viên được Trấn Thành kêu gọi chi phí trị bệnh nói gì?

Đại diện của nữ diễn viên phân trần về những thông tin đang gây bàn tán trên mạng xã hội.
Chuyện làng sao 5 giờ, 16 phút trước

Bị mỉa mai 'vụ lợi' khi mua quà sinh nhật xịn bằng tiền trừ nợ Văn Toàn, Hoà Minzy phản pháo cao tay

Màn đáp trả đầy dễ thương của Hoà Minzy khiến nhiều người thích thú.
Chuyện làng sao 5 giờ, 18 phút trước

Kí tự 'KG' trên máy giặt là cân nặng quần áo hay trọng lượng của thiết bị? Nhiều người vẫn mơ hồ không biết

Có bao giờ thắc mắc 'KG' trên bảng điều khiển hoặc nhãn năng lượng của máy giặt nghĩa là gì?
Xài gì 5 giờ, 19 phút trước

Đoàn Hồng Điệp: Cánh bướm hồi sinh trong bản giao hưởng sắc đẹp mang tên Aura Bloom

Đoàn Hồng Điệp (Điệp Dove) lại đầy mê hoặc trong BST Aura Bloom của Ntk Ivan Trần sau hơn 2 thập kỷ vắng bóng –...
Chuyện làng sao 7 giờ, 59 phút trước

Sao Việt 9/6: Phương Oanh tái xuất màn ảnh sau khi sinh con? Xuân Bắc - Tự Long viếng đám tang 'bố' Tạ Am

Tin sao Việt 9/6/2025: Sau thời gian ở ẩn chăm con, Phương Oanh bất ngờ lộ diện trên phim trường? Cục trưởng Xuân Bắc và...
Chuyện làng sao 8 giờ, 2 phút trước

Đề xuất tăng lương gấp đôi, gấp ba cho giáo viên

Sáng 9/6, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về việc tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo Luật Nhà giáo.
Tin trong ngày 8 giờ, 15 phút trước

'Con gái, đừng đối xử với mẹ chồng như mẹ ruột của mình'. Ba câu nói của một người mẹ đã thức tỉnh nhiều người

Có vẻ như dù ở thời xưa hay thời nay, cách ứng xử giữa mẹ chồng và nàng dâu vẫn là một vấn đề khó...
Đời sống số 8 giờ, 15 phút trước

Cách bảo quản vải thiều, đừng cho trực tiếp vào tủ lạnh! Dạy bạn phương pháp đúng, hương vị sẽ không thay đổi trong một tháng, giống như vải tươi

Thực ra, nếu muốn kéo dài thời hạn sử dụng của vải thiều thì phải có một kỹ năng. Chị họ tôi đã dạy tôi...
Kiến thức 8 giờ, 15 phút trước