Danh mục

"Xã hội đang có "bệnh", chân, thiện, mỹ bị đảo lộn"

Thứ sáu, 13/01/2012 09:12

Gần đây nhiều vụ việc "nóng" như hành hạ osin như thời trung cổ, ghen tuông xăm hình "quái thú" lên mặt nhân viên, liên tiếp các vụ cướp tiệm vàng giữa ban ngày… Cách hành xử của con người với nhau trong xã hội ngày càng gay gắt, khắc nghiệt hơn.

PV đã có cuộc trao đổi với TS. Trịnh Hoà Bình (Viện xã hội học Việt Nam) để "bắt bệnh" những điều bất thường đang diễn ra trong xã hội.


TS. Trịnh Hòa Bình

Minh bạch, văn minh để "trị" bệnh mông muội

Thưa ông, gần đây liên tiếp những vụ việc "nóng" phản ánh cách hành xử phi chuẩn của con người được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng, ông nói gì về điều này?

Xã hội đang có một lớp người muốn kiếm lợi ích cho bản thân nhưng lại không muốn lao động. Đó là thứ chủ nghĩa vị kỷ. ở bất cứ xã hội nào, lợi ích cá nhân vẫn hối thúc con người ta đi chệch quy chuẩn của pháp luật. Do vậy, cần có sự minh bạch trong nhiều mối quan hệ xã hội, pháp luật mới lập lại được trật tự công bằng xã hội.

Vậy thưa ông làm sao để loại bỏ được những vấn đề đó?

Đây là vấn đề khó, chúng ta đang tiến tới một xã hội văn minh hơn nên phải đi kèm với minh bạch. Chừng nào xã hội càng văn minh thì con người ta càng thoát khỏi sự mông muội, dã man bấy nhiêu.

Bây giờ, con người biết mọi việc quá nhanh, quá nhiều, quá cụ thể nên liệu tác động tiêu cực cũng nhanh và lan rộng hơn với xã hội không?

Tôi nghĩ rằng đây không phải là tiêu cực mà đó là chiến công của giới truyền thông khi thế giới phẳng hơn, khi mọi người đang gần nhau hơn, tất cả mọi thứ ở thế giới đã trở nên liên thông. Vì thế, cái gì đang diễn ra cũng sẽ trở thành sự quan tâm của nhiều người. Người ta bình luận phê phán những cách đối xử tiêu cực với nhau, đó là điều tích cực. Cuộc sống vẫn vậy thôi, nguyên tắc vẫn được vận hành theo chân, thiện, mỹ.

Nhưng từ những gì đang diễn ra được truyền tải một cách không chọn lọc trên internet làm giới trẻ bị nhầm lẫn các giá trị chân -thiện-mỹ khiến hành vi ứng xử của họ bị lệch chuẩn?

Đấy là mặt trái, chẳng hạn như vì sao có một số ít người trẻ tự lập nhóm trên mạng xã hội, câu kết với nhau, tự xưng là em của sát thủ Lê Văn Luyện, rồi chúng đưa ra những quy tắc hành xử hãi hùng... Điều này có thể lý giải, các quy chuẩn của xã hội thiếu minh bạch khiến cho con người ta chán ngán. Điều chúng tuyên bố muốn là em của Lê Văn Luyện, muốn giết người, muốn thành lập bang hội... chỉ là tuyên bố thế thôi chứ không phải là điều chúng kiên quyết thực hiện.

Cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn

Thưa ông, có những con người đã gây ra tội ác lại khoe khoang kể thành tích để kích động người khác?

Ở đây, tôi nghĩ đó là những hiện tượng không bình thường, những mầm hoạ của xã hội.

Điều này có đáng lo ngại không, thưa ông?

Tôi thấy đó là điều đáng báo động vì khi người ta không còn coi trọng đến những con người thân phận nghèo, hoàn cảnh khó khăn, đáng thương thì người ta sẵn sàng hành xử ác với nhau nhằm tranh giành lợi ích cho bản thân. Và thực tế, ở đâu đó trong xã hội con người đã hành xử tuỳ tiện, cơ học với nhau. Đó là tiếng chuông cảnh tỉnh của con người trong mối quan hệ người với người, con người với xã hội. Họ đang sống cuộc đời phần con lấn át đi phần người.

Qua những hiện tượng này, bài học sâu xa mang ý nghĩa xã hội là gì, thưa ông?

Xã hội của chúng ta đang có "bệnh", các giá trị đang bị đảo lộn. Đấy là sự rối loạn về giá trị, xuống cấp về đạo đức trong xã hội của chúng ta hiện nay. Tôi cho rằng xã hội phải minh bạch hơn nữa để giáo dục đúng - sai cho giới trẻ. Cần phải giáo dục kiến thức cơ bản về pháp luật đối với mọi công dân, các ứng xử trong xã hội để mọi người nắm được và ứng xử đúng pháp luật, phù hợp với xã hội. Vấn đề đặt ra là vừa giáo dục xã hội, vừa cần giáo dục chuẩn mực đạo đức.

Vậy, ông có cho rằng hiện nay lệch chuẩn đạo đức xuất phát từ môi trường gia đình, xã hội hay nhà trường?

Điều này có lỗi ở cả ba mối quan hệ trên. Gia đình bố mẹ mải kiếm sống, giáo dục trong nhà trường chưa chú trọng đến "học lễ", còn xã hội nhiều những chuyện xấu được phơi bày, miêu tả chi tiết đã phần nào tác động vào tâm lý của thanh thiếu niên. Tất cả điều này đã ngấm dần và ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành động của giới trẻ. Và sự giành giật trong xã hội ở giới trẻ ngày càng nhiều hơn, vì đòi hỏi về vật chất, thoả mãn nhu cầu của họ cao hơn và dường như không có giới hạn.

Vậy rõ ràng, cách hành xử của con người trong một xã hội có "bệnh" khiến con người ta không kiểm soát được bản thân?

Đúng, con người đang hành xử với nhau theo kiểu cơ học. Xã hội càng tiến về phía trước thì những luật lệ, đòi hỏi của thế giới mới càng khắt khe hơn. Sự phát triển đó, cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn, nhân bản...

Xin cảm ơn ông!                        

Người đưa tin

Tin được quan tâm

5 cái tên bị cấm khai sinh ở Việt Nam, là tên nào?

Mặc dù việc đặt tên cho con là quyền cá nhân, nhưng không phải tên nào cũng được phép đặt. Theo Luật pháp tại Việt...
Tin trong ngày 2 ngày, 18 giờ trước

Chủ tịch một ngân hàng đã thẳng thắn nói: Trong 10 năm nữa, nhà cửa và tiền mặt sẽ không mang lại nhiều sự an toàn bằng hai thứ này

Trong xã hội hiện đại, người ta thường có hai cách phổ biến để bảo vệ tài sản gia đình. Một là gửi tiết kiệm...
Làm sao 3 ngày, 17 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 25 tháng 7 là thứ Sáu, ngày mùng 1 tháng 6 nhuận âm lịch

Sau Đại Nhiệt, nhiệt độ và độ ẩm sẽ hòa quyện, và đất sẽ trở thành trung tâm của sức mạnh. Thứ Sáu, ngày 25...
Đời sống số 3 ngày, 1 giờ trước

Từ 1/7/2025: Người từ 60 tuổi trở lên, không có lương hưu sẽ được mua bảo hiểm y tế miễn phí?

Đại biểu Quốc hội kiến nghị mở rộng đối tượng được nhà nước hỗ trợ bảo hiểm y tế, tập trung vào nhóm người cao...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14 triệu đồng nếu vi phạm lỗi này, nhiều người chủ quan hay mắc phải

Trong trường hợp người điều khiển xe máy dừng đèn đỏ nhưng đè vạch dừng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng...
Tin trong ngày 2 ngày, 20 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch?

Ngày 26 tháng 7 là thứ Bảy, ngày mùng 2 tháng 6 âm lịch, thiên can địa chi là năm Tỵ, tháng Quý Mùi và...
Đời sống số 3 ngày, 15 giờ trước

Tin cùng mục

Tứ kỵ trước cửa nhà, làm ăn thất bát, hao tài tuyệt tự, hãy học cách xử lý thật nhanh nhé!

Khi mua nhà hay lựa chọn nơi ở, ngoài việc cân nhắc đến vị trí, cách bố trí và sự thuận tiện giao thông, bạn...
Kiến thức 23 phút trước

Tâm lý học cảnh báo: Hãy tránh xa những người keo kiệt, chẳng dám tiêu một đồng

Từ chối chi tiêu cho bản thân, tính toán từng đồng dù không thiếu thốn, đây không đơn giản là tiết kiệm, mà có thể...
Tin trong ngày 38 phút trước

Nông dân tại 1 xã ở Thanh Hóa lên đời nhà lầu, xe hơi nhờ giữ được nghề từng bị xem là 'nghề mạt' này

Không ồn ào như khu công nghiệp, không cần vốn lớn hay máy móc hiện đại, nghề truyền thống này vẫn đều đặn giúp hàng...
Kiến thức 38 phút trước

Tin mừng: Giáo viên mầm non nhận đặc quyền lớn chưa từng có

Đây là nội dung mới được quy định trong Luật Nhà giáo vừa được Quốc hội thông qua.
Kiến thức 38 phút trước

Ngành là ‘xương sống’ của nền kinh tế, mức điểm dễ thở nhưng vẫn vắng sinh viên: Lương khởi điểm 20.000.000 đồng/tháng

Các ngành về Hoá học được xem là “xương sống”, trụ cột của nền kinh tế hiện nay song vẫn ít sinh viên theo học....
Kiến thức 38 phút trước

5 ngành 'hot' dành cho người tự lập: Lương 100 triệu đồng/tháng, thị trường ngày càng khát nhân lực

Trong bối cảnh thị trường lao động ngày càng cạnh tranh, những người sở hữu tính cách tự lập, có khả năng tự mình đưa...
Kiến thức 2 giờ, 42 phút trước

Tin mới cập nhật

Phỏng vấn 100 cặp đôi đã ly hôn: Hóa ra 3 kiểu người này có khả năng ly hôn cao nhất

Không lâu trước đây, một cuộc phỏng vấn của tờ Đô thị Kinh báo với 100 cặp vợ chồng trẻ đã ly hôn và kết...
Yêu 38 phút trước

Năm 2025, khi sang tên sổ đỏ phải tránh 1 việc, vi phạm bị phạt lên đến 3.000.000 đồng

Theo Luật Đất đai năm 2024, việc thừa kế quyền sử dụng đất là trường hợp có biến động đất đai phải thực hiện đăng...
Kiến thức 2 giờ, 47 phút trước

Từ 1/7/2025, mua hàng hóa, dịch vụ dưới 20 triệu đồng phải có chứng từ thanh toán không dùng tiền mặt mới đủ điều kiện khấu trừ thuế

Theo Luật Thuế giá trị gia tăng 2024, từ ngày 01/07/2025, các hóa đơn mua hàng hóa, dịch vụ có giá trị dưới 20 triệu...
Tin trong ngày 2 giờ, 1 phút trước

Chỉ mất một tuần để đáp xuống mặt trăng. Tại sao loài người không bao giờ đặt chân lên Mặt Trăng nữa sau hơn 50 năm?

NASA đã thực hiện thành công chuyến đổ bộ có người lái đầu tiên lên Mặt Trăng trong lịch sử loài người vào năm 1969,...
Kiến thức 2 giờ, 13 phút trước

Số ca tử vong do nhồi máu não tăng vọt! Các bác sĩ khuyên: Dù ở độ tuổi nào, bạn cũng phải tuân thủ ba nguyên tắc này trong những ngày hè nóng nực

Bác sĩ nói: "Vào những ngày hè nóng nực, chúng ta phải đặc biệt cẩn thận với chứng nhồi máu não. Nhiều người đột nhiên...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 19 phút trước

Người thực sự thông minh không bao giờ quan tâm đến ba điều này, và họ càng ít quan tâm thì họ càng may mắn

Bạn có đầu tư đủ thời gian và năng lượng cho bản thân không? Bạn đã siêng năng đến mức không ai có thể sánh...
Kiến thức 3 giờ, 36 phút trước

Bốn con giáp được ban phước khi về già, có nhiều tiền và không phải lo lắng về tài chính

Cuộc sống giống như bốn mùa, tuổi già là mùa thu vàng, chúng ta nên tận hưởng thành quả lao động của mình. Khi còn...
Đời sống số 3 giờ, 41 phút trước

Dù có lắp gương chiếu hậu vẫn bị phạt lỗi vì điều này theo quy định

Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông đường bộ có quy định về điều...
Tin trong ngày 3 giờ, 46 phút trước

Sao Việt 27/7: Hồ Ngọc Hà lộ eo nhỏ 'siêu thực'; Cường Đô La cho con dán hình lên mặt

Tin sao Việt 27/7/2025: Trải qua nhiều lần sinh nở nhưng Hồ Ngọc Hà vẫn giữ được vòng eo nhỏ đến khó tin. Cường Đô...
Chuyện làng sao 10 giờ, 6 phút trước

Tử vi ngày 28/7/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý làm ăn rất thuận lợi, Sửu đối mặt với khó khăn

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 28/7/2025.
Đời sống số 10 giờ, 11 phút trước