Danh mục

"Xã hội đang có "bệnh", chân, thiện, mỹ bị đảo lộn"

Thứ sáu, 13/01/2012 09:12

Gần đây nhiều vụ việc "nóng" như hành hạ osin như thời trung cổ, ghen tuông xăm hình "quái thú" lên mặt nhân viên, liên tiếp các vụ cướp tiệm vàng giữa ban ngày… Cách hành xử của con người với nhau trong xã hội ngày càng gay gắt, khắc nghiệt hơn.

PV đã có cuộc trao đổi với TS. Trịnh Hoà Bình (Viện xã hội học Việt Nam) để "bắt bệnh" những điều bất thường đang diễn ra trong xã hội.


TS. Trịnh Hòa Bình

Minh bạch, văn minh để "trị" bệnh mông muội

Thưa ông, gần đây liên tiếp những vụ việc "nóng" phản ánh cách hành xử phi chuẩn của con người được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng, ông nói gì về điều này?

Xã hội đang có một lớp người muốn kiếm lợi ích cho bản thân nhưng lại không muốn lao động. Đó là thứ chủ nghĩa vị kỷ. ở bất cứ xã hội nào, lợi ích cá nhân vẫn hối thúc con người ta đi chệch quy chuẩn của pháp luật. Do vậy, cần có sự minh bạch trong nhiều mối quan hệ xã hội, pháp luật mới lập lại được trật tự công bằng xã hội.

Vậy thưa ông làm sao để loại bỏ được những vấn đề đó?

Đây là vấn đề khó, chúng ta đang tiến tới một xã hội văn minh hơn nên phải đi kèm với minh bạch. Chừng nào xã hội càng văn minh thì con người ta càng thoát khỏi sự mông muội, dã man bấy nhiêu.

Bây giờ, con người biết mọi việc quá nhanh, quá nhiều, quá cụ thể nên liệu tác động tiêu cực cũng nhanh và lan rộng hơn với xã hội không?

Tôi nghĩ rằng đây không phải là tiêu cực mà đó là chiến công của giới truyền thông khi thế giới phẳng hơn, khi mọi người đang gần nhau hơn, tất cả mọi thứ ở thế giới đã trở nên liên thông. Vì thế, cái gì đang diễn ra cũng sẽ trở thành sự quan tâm của nhiều người. Người ta bình luận phê phán những cách đối xử tiêu cực với nhau, đó là điều tích cực. Cuộc sống vẫn vậy thôi, nguyên tắc vẫn được vận hành theo chân, thiện, mỹ.

Nhưng từ những gì đang diễn ra được truyền tải một cách không chọn lọc trên internet làm giới trẻ bị nhầm lẫn các giá trị chân -thiện-mỹ khiến hành vi ứng xử của họ bị lệch chuẩn?

Đấy là mặt trái, chẳng hạn như vì sao có một số ít người trẻ tự lập nhóm trên mạng xã hội, câu kết với nhau, tự xưng là em của sát thủ Lê Văn Luyện, rồi chúng đưa ra những quy tắc hành xử hãi hùng... Điều này có thể lý giải, các quy chuẩn của xã hội thiếu minh bạch khiến cho con người ta chán ngán. Điều chúng tuyên bố muốn là em của Lê Văn Luyện, muốn giết người, muốn thành lập bang hội... chỉ là tuyên bố thế thôi chứ không phải là điều chúng kiên quyết thực hiện.

Cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn

Thưa ông, có những con người đã gây ra tội ác lại khoe khoang kể thành tích để kích động người khác?

Ở đây, tôi nghĩ đó là những hiện tượng không bình thường, những mầm hoạ của xã hội.

Điều này có đáng lo ngại không, thưa ông?

Tôi thấy đó là điều đáng báo động vì khi người ta không còn coi trọng đến những con người thân phận nghèo, hoàn cảnh khó khăn, đáng thương thì người ta sẵn sàng hành xử ác với nhau nhằm tranh giành lợi ích cho bản thân. Và thực tế, ở đâu đó trong xã hội con người đã hành xử tuỳ tiện, cơ học với nhau. Đó là tiếng chuông cảnh tỉnh của con người trong mối quan hệ người với người, con người với xã hội. Họ đang sống cuộc đời phần con lấn át đi phần người.

Qua những hiện tượng này, bài học sâu xa mang ý nghĩa xã hội là gì, thưa ông?

Xã hội của chúng ta đang có "bệnh", các giá trị đang bị đảo lộn. Đấy là sự rối loạn về giá trị, xuống cấp về đạo đức trong xã hội của chúng ta hiện nay. Tôi cho rằng xã hội phải minh bạch hơn nữa để giáo dục đúng - sai cho giới trẻ. Cần phải giáo dục kiến thức cơ bản về pháp luật đối với mọi công dân, các ứng xử trong xã hội để mọi người nắm được và ứng xử đúng pháp luật, phù hợp với xã hội. Vấn đề đặt ra là vừa giáo dục xã hội, vừa cần giáo dục chuẩn mực đạo đức.

Vậy, ông có cho rằng hiện nay lệch chuẩn đạo đức xuất phát từ môi trường gia đình, xã hội hay nhà trường?

Điều này có lỗi ở cả ba mối quan hệ trên. Gia đình bố mẹ mải kiếm sống, giáo dục trong nhà trường chưa chú trọng đến "học lễ", còn xã hội nhiều những chuyện xấu được phơi bày, miêu tả chi tiết đã phần nào tác động vào tâm lý của thanh thiếu niên. Tất cả điều này đã ngấm dần và ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành động của giới trẻ. Và sự giành giật trong xã hội ở giới trẻ ngày càng nhiều hơn, vì đòi hỏi về vật chất, thoả mãn nhu cầu của họ cao hơn và dường như không có giới hạn.

Vậy rõ ràng, cách hành xử của con người trong một xã hội có "bệnh" khiến con người ta không kiểm soát được bản thân?

Đúng, con người đang hành xử với nhau theo kiểu cơ học. Xã hội càng tiến về phía trước thì những luật lệ, đòi hỏi của thế giới mới càng khắt khe hơn. Sự phát triển đó, cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn, nhân bản...

Xin cảm ơn ông!                        

Người đưa tin

Tin được quan tâm

Tin vui vài ngày tới: Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố ngoài lương còn hưởng thêm chính sách đặc biệt có lợi này

Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố là những người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố. Ngoài phụ cấp hàng tháng,...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Tin vui lớn: Cán bộ, công chức nghỉ hưu trước 1/7/2025 có thể nhận trợ cấp lên đến 60 tháng lương

Trong bối cảnh sắp xếp lại tổ chức bộ máy nhà nước, nhiều cán bộ, công chức đủ điều kiện nghỉ hưu sớm trước ngày...
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Thành phố giàu nhất Việt Nam sau sáp nhập sẽ sở hữu sân vận động chuẩn quốc tế, đủ lực tổ chức World Cup

Bên cạnh đó, thành phố mới sau sáp nhập còn sở hữu cả sân vận động lâu đời nhất Việt Nam.
Kiến thức 3 ngày, 22 giờ trước

Người từ 60 tuổi trở lên, không có lương hưu sẽ được mua BHYT miễn phí trong vài ngày tới?

Theo đề xuất của đại biểu Quốc hội, từ 1/7/2025, người dân từ 60 tuổi đến dưới 75 tuổi không có lương hưu, trợ cấp...
Kiến thức 3 ngày, 2 giờ trước

Từ ngày 1/7: 86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố sẽ được hưởng chính sách đặc biệt có lợi

Theo quy định mới bắt đầu có hiệu lực từ ngày 1/7, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố sẽ được...
Tin trong ngày 1 ngày, 4 giờ trước

Hai ngày nữa, 12 trường hợp dù khám đúng tuyến vẫn không được BHYT chi trả ngay cả khi vẫn có thẻ

Từ ngày 1 tháng 7 năm 2025, Luật sửa đổi và bổ sung Luật Bảo hiểm y tế năm 2024 chính thức có hiệu lực....
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Tin cùng mục

Sau sáp nhập 1/7: Lịch chi trả lương hưu chính thức vào ngày nào?

Phía cơ quan BHXH đã có thông tin chính thức về lịch chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH tháng 7/2025 như sau.
Tin trong ngày 1 giờ, 4 phút trước

Các tỷ phú hàng đầu cùng áp dụng một công thức để giàu có, thành công nhất nhì thế giới, đó là gì?

Bí quyết thành công hàng đầu của các tỷ phú Bill Gates, Elon Musk, Jack Ma... chính là điều này.
Kiến thức 1 giờ, 4 phút trước

Mức quy đổi điểm IELTS của hơn 70 đại học năm 2025

Hiện tại, các trường đại học đã công bố phương án tuyển sinh năm 2025. Trong đó có hơn 70 trường cho phép thí sinh...
Tin trong ngày 1 giờ, 4 phút trước

Từ ngày mai, tiền lương tối thiểu vùng ở TP.HCM và Hà Nội sẽ thay đổi như thế nào?

Từ ngày 1/7/2025, sau sáp nhập, nhiều xã phường mới ở TP.HCM và Hà Nội sẽ thay đổi tiền lương tối thiểu vùng.
Tin trong ngày 1 giờ, 4 phút trước

Đây là tỉnh dẫn đầu về điểm thi tốt nghiệp THPT năm 2023 và 2024

Trong những năm gần đây, địa phương này đều có thủ khoa trong kỳ thi tốt nghiệp THPT. Trong đó xếp thứ nhất ở một...
Tin trong ngày 1 giờ, 4 phút trước

Bắt đầu từ tháng 7/2025: Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui cực lớn, cụ thể là gì?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên...
Kiến thức 2 giờ, 43 phút trước

Tin mới cập nhật

Mùa hè các cô gái tóc ngắn hãy thử phong cách 'girl-killing style' xem sao? Ngầu quá!

Tôi thích những cô gái tóc ngắn, phá vỡ định kiến ​​"tóc dài = vẻ đẹp nữ tính". Họ tự do và tự tin hơn,...
Thời trang + 18 phút trước

Sao Việt 30/6: Quốc Trường chưa yêu ai lâu quá 1 năm; NSND Mỹ Uyên cầm cố nhà vài chục tỷ ở quận 1 TP.HCM

Tin sao Việt 30/6/2025: Quốc Trường tiết lộ mối tình lâu nhất của anh cũng chỉ có 1 năm. NSND Mỹ Uyên tiết lộ bản...
Chuyện làng sao 2 giờ, 41 phút trước

Sau ngày 1/7/2025, người dân không đổi giấy phép lái xe theo mẫu sẽ bị phạt đến 3 triệu đồng, đúng không?

Giấy phép lái xe là một trong những loại giấy tờ bắt buộc người dân phải có khi tham gia giao thông. Do vậy, việc...
Dòng sự kiện 2 giờ, 43 phút trước

Sau 3 ngày nữa, ai cũng cần biết những thay đổi này trong thủ tục đăng ký hộ kinh doanh

Từ 1/7/2025, cơ quan tiếp nhận và giải quyết thủ tục đăng ký hộ kinh doanh, hợp tác xã theo quy định mới của Chính...
Tin trong ngày 2 giờ, 43 phút trước

Theo quy định, công chức địa chính xã sẽ bị phạt rất nặng nếu làm điều này

Tại Điều 240 Luật Đất đai 2024, công chức địa chính xã nếu thiếu trách nhiệm để xảy ra vi phạm trong công tác quản...
Tin trong ngày 2 giờ, 43 phút trước

Nếu tôi có thể quay lại lớp 1, tôi sẽ chỉ phát triển 3 kỹ năng này cho con mình

Nếu có cơ hội mang theo ký ức hiện tại quay trở về khi con vừa bước vào lớp 1, tôi sẽ không còn chạy...
Làm sao 2 giờ, 44 phút trước

Trường hợp nào mẹ không đủ điều kiện trực tiếp nuôi con khi ly hôn?

Pháp luật ưu tiên giao con dưới 36 tháng tuổi cho mẹ trực tiếp nuôi sau ly hôn, tuy nhiên vẫn có những ngoại lệ...
Kiến thức 2 giờ, 44 phút trước

Nhiều ngân hàng sẽ có những điều chỉnh lớn về dịch vụ từ 7/2025, hàng triệu người dùng cần chú ý

Từ ngày 1/7/2025, hàng triệu người dùng của các ngân hàng sẽ phải chú ý những thay đổi quan trọng.
Kiến thức 3 giờ, 33 phút trước

VNeID cập nhật thêm tính năng quan trọng, người dân thuộc những địa phương này sẽ được hưởng lợi lớn

Bộ Công an mở rộng triển khai xác thực giao dịch chuyển quyền sở hữu điện tử phục vụ sang tên xe tại một số...
Đời sống số 3 giờ, 34 phút trước

Những người có chỉ số EQ chạm đáy thường có 4 hành vi này, bạn có mắc phải không?

Một người sở hữu EQ cao sẽ dễ dàng tạo dựng mối quan hệ tốt đẹp, khiến người đối diện cảm thấy thoải mái và...
Tin trong ngày 3 giờ, 34 phút trước