Danh mục

"Xã hội đang có "bệnh", chân, thiện, mỹ bị đảo lộn"

Thứ sáu, 13/01/2012 09:12

Gần đây nhiều vụ việc "nóng" như hành hạ osin như thời trung cổ, ghen tuông xăm hình "quái thú" lên mặt nhân viên, liên tiếp các vụ cướp tiệm vàng giữa ban ngày… Cách hành xử của con người với nhau trong xã hội ngày càng gay gắt, khắc nghiệt hơn.

PV đã có cuộc trao đổi với TS. Trịnh Hoà Bình (Viện xã hội học Việt Nam) để "bắt bệnh" những điều bất thường đang diễn ra trong xã hội.


TS. Trịnh Hòa Bình

Minh bạch, văn minh để "trị" bệnh mông muội

Thưa ông, gần đây liên tiếp những vụ việc "nóng" phản ánh cách hành xử phi chuẩn của con người được đăng tải trên phương tiện thông tin đại chúng, ông nói gì về điều này?

Xã hội đang có một lớp người muốn kiếm lợi ích cho bản thân nhưng lại không muốn lao động. Đó là thứ chủ nghĩa vị kỷ. ở bất cứ xã hội nào, lợi ích cá nhân vẫn hối thúc con người ta đi chệch quy chuẩn của pháp luật. Do vậy, cần có sự minh bạch trong nhiều mối quan hệ xã hội, pháp luật mới lập lại được trật tự công bằng xã hội.

Vậy thưa ông làm sao để loại bỏ được những vấn đề đó?

Đây là vấn đề khó, chúng ta đang tiến tới một xã hội văn minh hơn nên phải đi kèm với minh bạch. Chừng nào xã hội càng văn minh thì con người ta càng thoát khỏi sự mông muội, dã man bấy nhiêu.

Bây giờ, con người biết mọi việc quá nhanh, quá nhiều, quá cụ thể nên liệu tác động tiêu cực cũng nhanh và lan rộng hơn với xã hội không?

Tôi nghĩ rằng đây không phải là tiêu cực mà đó là chiến công của giới truyền thông khi thế giới phẳng hơn, khi mọi người đang gần nhau hơn, tất cả mọi thứ ở thế giới đã trở nên liên thông. Vì thế, cái gì đang diễn ra cũng sẽ trở thành sự quan tâm của nhiều người. Người ta bình luận phê phán những cách đối xử tiêu cực với nhau, đó là điều tích cực. Cuộc sống vẫn vậy thôi, nguyên tắc vẫn được vận hành theo chân, thiện, mỹ.

Nhưng từ những gì đang diễn ra được truyền tải một cách không chọn lọc trên internet làm giới trẻ bị nhầm lẫn các giá trị chân -thiện-mỹ khiến hành vi ứng xử của họ bị lệch chuẩn?

Đấy là mặt trái, chẳng hạn như vì sao có một số ít người trẻ tự lập nhóm trên mạng xã hội, câu kết với nhau, tự xưng là em của sát thủ Lê Văn Luyện, rồi chúng đưa ra những quy tắc hành xử hãi hùng... Điều này có thể lý giải, các quy chuẩn của xã hội thiếu minh bạch khiến cho con người ta chán ngán. Điều chúng tuyên bố muốn là em của Lê Văn Luyện, muốn giết người, muốn thành lập bang hội... chỉ là tuyên bố thế thôi chứ không phải là điều chúng kiên quyết thực hiện.

Cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn

Thưa ông, có những con người đã gây ra tội ác lại khoe khoang kể thành tích để kích động người khác?

Ở đây, tôi nghĩ đó là những hiện tượng không bình thường, những mầm hoạ của xã hội.

Điều này có đáng lo ngại không, thưa ông?

Tôi thấy đó là điều đáng báo động vì khi người ta không còn coi trọng đến những con người thân phận nghèo, hoàn cảnh khó khăn, đáng thương thì người ta sẵn sàng hành xử ác với nhau nhằm tranh giành lợi ích cho bản thân. Và thực tế, ở đâu đó trong xã hội con người đã hành xử tuỳ tiện, cơ học với nhau. Đó là tiếng chuông cảnh tỉnh của con người trong mối quan hệ người với người, con người với xã hội. Họ đang sống cuộc đời phần con lấn át đi phần người.

Qua những hiện tượng này, bài học sâu xa mang ý nghĩa xã hội là gì, thưa ông?

Xã hội của chúng ta đang có "bệnh", các giá trị đang bị đảo lộn. Đấy là sự rối loạn về giá trị, xuống cấp về đạo đức trong xã hội của chúng ta hiện nay. Tôi cho rằng xã hội phải minh bạch hơn nữa để giáo dục đúng - sai cho giới trẻ. Cần phải giáo dục kiến thức cơ bản về pháp luật đối với mọi công dân, các ứng xử trong xã hội để mọi người nắm được và ứng xử đúng pháp luật, phù hợp với xã hội. Vấn đề đặt ra là vừa giáo dục xã hội, vừa cần giáo dục chuẩn mực đạo đức.

Vậy, ông có cho rằng hiện nay lệch chuẩn đạo đức xuất phát từ môi trường gia đình, xã hội hay nhà trường?

Điều này có lỗi ở cả ba mối quan hệ trên. Gia đình bố mẹ mải kiếm sống, giáo dục trong nhà trường chưa chú trọng đến "học lễ", còn xã hội nhiều những chuyện xấu được phơi bày, miêu tả chi tiết đã phần nào tác động vào tâm lý của thanh thiếu niên. Tất cả điều này đã ngấm dần và ảnh hưởng đến suy nghĩ, hành động của giới trẻ. Và sự giành giật trong xã hội ở giới trẻ ngày càng nhiều hơn, vì đòi hỏi về vật chất, thoả mãn nhu cầu của họ cao hơn và dường như không có giới hạn.

Vậy rõ ràng, cách hành xử của con người trong một xã hội có "bệnh" khiến con người ta không kiểm soát được bản thân?

Đúng, con người đang hành xử với nhau theo kiểu cơ học. Xã hội càng tiến về phía trước thì những luật lệ, đòi hỏi của thế giới mới càng khắt khe hơn. Sự phát triển đó, cần có sự bổ sung, kích hoạt của giá trị nhân văn, nhân bản...

Xin cảm ơn ông!                        

Người đưa tin

Tin được quan tâm

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 24 tháng 7 là thứ Năm, tức 30 tháng 6 âm lịch?

Thời tiết là biểu hiện của tự nhiên, người xưa đã mô phỏng nó bằng con giáp và các tiết khí. Ngày 24 tháng 7...
Đời sống số 2 ngày, 20 giờ trước

Ngày mùng 1 tháng 6 âm lịch (nhuận) Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Thắp hương ngày mùng 1 tháng 6 âm lịch năm Ất Tỵ (2025), đặc biệt là tháng nhuận vào khung giờ này được coi là...
Làm sao 1 ngày, 7 giờ trước

Có nên xây nhà trong năm nhuận, tháng nhuận không? Câu trả lời từ chuyên gia sẽ khiến nhiều người bất ngờ

Nhiều người băn khoăn trong năm nhuận, tháng nhuận có nên xây nhà không?
Phong thủy 2 ngày, 7 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Ngày 25 tháng 7 là thứ Sáu, ngày mùng 1 tháng 6 nhuận âm lịch

Sau Đại Nhiệt, nhiệt độ và độ ẩm sẽ hòa quyện, và đất sẽ trở thành trung tâm của sức mạnh. Thứ Sáu, ngày 25...
Đời sống số 6 giờ, 36 phút trước

Trưởng thôn, Tổ trưởng dân phố có được hưởng chính sách tinh giản biên chế sau khi sáp nhập xã không?

Căn cứ theo Nghị định 29, Trưởng thôn, Tổ trưởng dân phố có được hưởng chính sách tinh giản biên chế hay không?
Dòng sự kiện 2 ngày, 16 giờ trước

Những con giáp nào may mắn Ngày 24 tháng 7 là thứ Năm, tức ngày 30 tháng 6 âm lịch?

Ngày 24 tháng 7 là thứ Năm, ngày 30 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ,...
Đời sống số 2 ngày, 22 giờ trước

Tin cùng mục

Một người bắt rắn 70 tuổi cho biết, nếu rắn thường xuyên xuất hiện trong nhà bạn, điều đó cho thấy ba vấn đề phải chú ý, đừng xem nhẹ!

Ở nông thôn, sự xuất hiện của rắn luôn gây ra những cuộc bàn tán sôi nổi giữa nhiều người, đặc biệt là khi rắn...
Kiến thức 1 giờ, 9 phút trước

Tin vui, từ nay lao động nam được xin nghỉ có lương chăm vợ con trong 60 ngày kể từ khi vợ sinh

Đây là một trong những điều chỉnh đáng chú ý được quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có hiệu lực từ ngày...
Kiến thức 1 giờ, 19 phút trước

Có 4 ngành nghề đang thiếu nhân lực trầm trọng, 5 năm tới ra trường dễ kiếm việc lương cao, không lo thất nghiệp

Thí sinh đang phân vân về việc chọn ngành học và nghề nghiệp trong tương lai có thể tham khảo những ngành nghề hot, ra...
Kiến thức 1 giờ, 19 phút trước

Dù chưa có điều chỉnh về lương cơ bản, nhưng nhờ chính sách này mà công chức, viên chức được tăng thêm 9.000.000 đồng/tháng lương

Một chính sách mới đầy hứa hẹn đang được triển khai tại Hà Nội, mang đến tin vui về thu nhập cho đội ngũ cán...
Tin trong ngày 1 giờ, 19 phút trước

Tin quan trọng: 5 trường hợp nào công chức không được thôi việc theo nguyện vọng từ 1/7/2025?

Bộ Nội vụ đã ban hành Quyết định số 727/QĐ-BNV hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục giải quyết thôi việc đối với...
Tin trong ngày 1 giờ, 20 phút trước

Tại sao chúng ta chỉ đốt ba nén hương thay vì bốn hoặc năm nén? Đừng đốt nhang bừa bãi nếu bạn không hiểu rõ

Văn hóa truyền thống của đất nước ta vô cùng phong phú và sâu sắc, nhiều phong tục tập quán được lưu truyền từ xưa...
Kiến thức 1 giờ, 30 phút trước

Tin mới cập nhật

Ca sĩ chuyển giới đầu tiên của Việt Nam 13 năm độc thân vì không quên chồng cũ, U60 ra sao?

Suốt 13 năm qua, nữ ca sĩ chuyển giới đầu tiên của Việt Nam sống độc thân, thờ chồng và tìm niềm vui trong công...
Chuyện làng sao 1 giờ, 19 phút trước

Đường phản cung là gì? Có cần tránh mua nhà nằm trên đường phản cung không?

Việc mua nhà nằm trên đường phản cung là một điều mà các chuyên gia phong thủy khuyên người dân nên cân nhắc kỹ lưỡng...
Phong thủy 1 giờ, 19 phút trước

Sao Việt 25/7: Ca sĩ Tóc Tiên không còn đeo nhẫn cưới; Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung xin lỗi ca sĩ Hiền Thục

Tin sao Việt 25/7/2025: Nhiều người phát hiện "tín vật định tình" của Tóc Tiên và Touliver đã không còn xuất hiện trong những lần...
Chuyện làng sao 2 giờ, 8 phút trước

Ngoài tiền lương, hàng nghìn người sẽ được nhận thêm 5.000.000 đồng/tháng từ 15/8/2025 nếu làm công việc này

Ngày 1/7/2025, Chính phủ đã ban hành Nghị định 179/2025/NĐ-CP, quy định về mức hỗ trợ cho người làm công tác chuyên trách trong các...
Tin trong ngày 2 giờ, 10 phút trước

Nữ đại gia Thái Lan 1 năm thay 6 đời chồng, 57 tuổi đăng tin tuyển chồng đáp ứng tiêu chuẩn 'yêu' 28 lần/ngày, giờ ra sao?

Nữ doanh nhân nổi tiếng tại Thái Lan - Leena Jungjunja không chỉ được biết đến vì khối tài sản kếch xù mà còn bởi...
Tin trong ngày 2 giờ, 11 phút trước

Trong năm 2025: Người mắc bệnh này không được lái xe ra đường, cố tình vi phạm bị CSGT tịch thu phương tiện?

Theo quy định thì người dân mắc 1 trong 7 bệnh này sẽ không được lái xe ra đường. Đó là bệnh gì?
Kiến thức 2 giờ, 11 phút trước

Tổ tiên dặn: Bàn thờ có 3 thứ này 10 nhà thì 9 nhà nghèo khổ, nhìn xem nhà bạn có phạm phải hay không?

Theo quan niệm của người xưa và phong thủy, có những thứ không nên đặt lên bàn thờ.
Phong thủy 2 giờ, 11 phút trước

Đi ăn cưới, đám giỗ gói đồ ăn thừa mang về là văn minh hay nhếch nhác?

Trong đời sống hiện đại, việc dự tiệc cưới, giỗ, tân gia hay liên hoan đã trở nên phổ biến. Tuy nhiên, hành động gói...
Làm sao 2 giờ, 12 phút trước

Thông báo quan trọng với những người nhận lương hưu, trợ cấp BHXH trong kỳ chi trả tháng 8/2025

BHXH khuyến khích người hưởng lương hưu, trợ cấp BHXH nhận chế độ hằng tháng qua tài khoản cá nhân để đảm bảo an toàn,...
Kiến thức 2 giờ, 12 phút trước

Giờ nào là tốt nhất cho người sinh năm Tuất?

Trong văn hóa truyền thống, mối quan hệ giữa con giáp và thời gian trong ngày mang những ý nghĩa độc đáo. Nhiều người tò...
Đời sống số 3 giờ, 54 phút trước