Danh mục

"Giải" ẩn số Ỷ Lan bức chết vợ vua, 72 cung nữ

Thứ ba, 18/12/2012 10:41

Trong lịch sử của Việt Nam, Nguyên phi Ỷ Lan là một trong những người phụ nữ hiếm hoi vừa có sắc đẹp trời phú, vừa có học vấn uyên thâm và quyền lực to lớn trong triều đình.

Tuy vậy, trong cuộc đời của người phụ nữ huyền thoại này không phải là không có những vết nhơ. Đó chính là vụ bức tử Hoàng hậu Thượng Dương cùng 72 cung nữ vào năm 1073.

Theo các sử liệu, cho đến năm 40 tuổi, vua Lý Thánh Tông vẫn không có con. Ước nguyện có người nối dõi của vua chỉ trở thành hiện thực sau khi ông lấy Ỷ Lan và được nàng sinh cho hai đứa con trai, người con trai đầu là Thái tử Càn Đức và người con thứ hai là Minh Nhân Vương.

Năm 1072, vua Lý Thánh Tông qua đời, thái tử Càn Đức bấy giờ mới 6 tuổi lên nối ngôi, niên hiệu là Lý Nhân Tông. Hoàng hậu Thượng Dương là vợ cả nên được tôn phong là Dương thái hậu, trong khi Ỷ Lan là vợ thứ nên chỉ được tôn là Linh Nhân thái phi. 

Theo luật xưa, khi hoàng đế lên ngôi lúc còn nhỏ tuổi thì thái hậu sẽ được quyền nhiếp chính. Như vậy, chỉ vì các quy định của triều đình mà Ỷ Lan, vừa là mẹ vua, vừa là một người có tài chính trị nhưng lại mất quyền nhiếp chính vào tay Dương thái hậu – người không thể sinh nổi cho vua một mụn con. Điều này khiến bà tức tối và tìm cách chiếm quyền nhiếp chính. 

Một thời gian sau khi vua mất, Ỷ Lan đã bàn mưu tính kế cùng Lý Thường Kiệt và giả ốm để chờ hoàng thượng nhỏ tuổi tới thăm, nhằm tận dụng hoàn cảnh cũng như mối quan hệ mẹ con để đánh vào tình cảm của Lý Nhân Tông. 

Đúng như tính toán của bà, khi nghe tin mẹ ốm, hoàng thượng đã vội vã vào cung thăm hỏi ngay sau buổi lên triều. Ỷ Lan không bỏ lỡ cơ hội khóc lóc, than vãn về sự bất công trong triều đình và khéo léo truyền đạt ý muốn được nhiếp chính của mình đến với nhà vua. Màn kịch hoàn hảo của Ỷ Lan đã khiến Lý Nhân Tông hoàn toàn bị bà chi phối.

Dưới sự dẫn dắt của Ỷ Lan, vị vua trẻ đã quyết định đày Dương thái hậu cùng 72 cung nữ thân cận vào lãnh cung. Với đầu óc mưu lược của mình, Ỷ Lan đã giành lại được địa vị tối cao trong triều đình nhà Lý.

Số phận của Dương thái hậu và các cung nữ đã kết thúc một cách bi thảm. Thái hậu đã phải tự sát bằng dải lụa trắng mà vua ban cho. 72 cung nữ phải từ giã cõi đời một cách khốn khổ hơn: bị bỏ đói đến chết…

Nguyên phi ỷ lan,lịch sử việt nam
Từ thân phận của một cô gái hái dâu, Ỷ Lan đã trở thành một trong những
người phụ nữ quyền lực nhất trong lịch sử Việt Nam.

Quanh vụ thảm án này, còn có một lời kể khác được ghi lại. Theo đó, Thượng Dương hoàng hậu do không có con nên đã sai thuộc hạ bắt trộm Thái tử Càn Đức về làm con mình, đồng thời vu cho Ỷ Lan sinh ra cầm thú. Càn Đức lớn lên trong vòng tay của hoàng hậu và luôn nghĩ rằng bà là mẹ đẻ của mình.

Phải đến sau khi Càn Đức lên ngôi, nhà vua mới biết Nguyên phi Ỷ Lan là mẹ ruột của mình. Vì oán hận mưu gian của hoàng hậu, vua cùng mẹ mình đã ra lệnh giết 72 cung nữ trong Thượng Dương cung. Dương thái hậu vì biết trước điều này nên đã kịp thời bỏ trốn.

Dù nguyên nhân thực sự của vụ việc này là gì thì hành vi của Nguyên phi Ỷ Lan vẫn là điều đáng bị lên án. Ỷ Lan hiểu rõ điều này nên về cuối đời đã vô cùng hối hận. Bà đã cho xây 72 ngôi chùa để tỏ lòng sám hối và độ sinh cho hoàng hậu Thượng Dương cùng 72 cung nữ.

Cũng vì thảm án kể trên mà các nhà chép sử khi xưa tỏ ra khá dè dặt khi đề cập đến Ỷ Lan, dù ghi nhận công lao của bà trong việc tạo dựng nên một nền văn hóa rực rỡ thời Lý.

Cho đến tận thời hiện đại, các sử gia vẫn tranh cãi về tính chất của tội lỗi mà Ỷ Lan đã mắc phải.

TS sử học Đinh Công Vỹ cho rằng, Nguyên phi Ỷ Lan không thể được dung thứ vì đã phạm tội giết người hàng loạt chỉ vì sự tham lam quyền lực, sự ích kỉ cá nhân đã giết chết mọi nhân tính.

Một số nhà sử học khác thì biện hộ cho Ỷ Lan với lý lẽ rằng, trong nền chính trị cung đình thời xưa, những hành động thanh trừng như vậy là điều thường gặp.

Trong khi đó, PGS-TS Nguyễn Minh Tường (Viện Sử học Việt Nam) lưu ý rằng dưới triều Lý có tục “tuẫn táng”, tức là khi vua, hoàng hậu hay thái hậu mất thì triều đình có thể chôn theo cung phi để hầu hạ ở thế giới bên kia. 72 cung phi của Dương thái hậu có thể đã phải chết vì nguyên cớ này.

Kiến thức

Tin được quan tâm

Tin vui: Công chức, viên chức nhận lương tăng thêm tới 9 triệu đồng/tháng nhờ chính sách mới

Cán bộ, công chức tại Hà Nội có thể nhận thu nhập tăng thêm lên tới hơn 9 triệu đồng/tháng theo quy định mới.
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Chính thức từ tháng 5/2025: Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt này

Theo đó, trẻ em nhà trẻ bán trú được hỗ trợ tiền ăn trưa 360.000 đồng/tháng; học sinh bán trú và học viên bán trú...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Kể từ nay: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 3 ngày, 2 giờ trước

Kể từ 30/6/2025: Cán bộ, công chức không làm được điều này sẽ bị đánh giá là không đáp ứng yêu cầu công việc

Theo quy định mới, từ 30/6/2025, nếu cán bộ công chức không đáp ứng yêu cầu này sẽ bị đánh giá không đáp ứng yêu...
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Đổ muối vào bia. 9 trong số 10 người cần nó. Bạn sẽ cảm ơn tôi nếu bạn học được mẹo này

Muối là gia vị thiết yếu mà chúng ta sử dụng trong nấu ăn hàng ngày. Thành phần chính của muối ăn là natri clorua,...
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Kể từ bây giờ: Người dân ra đường không mang theo Căn cước/CCCD sẽ bị phạt tiền hoặc tạm giữ về đồn công an, có đúng không?

Khi cơ quan chức năng kiểm tra mà người dân không thể xuất trình được giấy tờ tùy thân thì có thể bị xử phạt...
Kiến thức 3 ngày, 20 giờ trước

Tin cùng mục

Công viên lâu đời bậc nhất Việt Nam: 'Lá phổi xanh' của thành phố, bên trong có sân bóng là cái nôi bóng đá TP. HCM

Nằm ngay trung tâm quận 1 sầm uất, công viên Tao Đàn mang trong mình những giá trị lịch sử sâu sắc. Với diện tích...
Tin trong ngày 12 phút trước

Trứng côn trùng bám trên vỏ nho rất khó nhìn thấy nhưng chỉ với mẹo nhỏ này bạn có thể rửa sạch hoàn toàn

Nho tưởng sạch nhưng thực tế có thể bám đầy trứng côn trùng mà mắt thường không thấy. Nếu chỉ rửa bằng nước, bạn có...
Kiến thức 12 phút trước

Từ năm 2025, có 3 mức tăng lương hưu chính thức, người dân cần biết mà hưởng chế độ

Luật Bảo hiểm xã hội 2024, có hiệu lực thi hành từ 1/7/2025, trong đó quy định về việc điều chỉnh lương hưu. Đáng chú...
Tin trong ngày 13 phút trước

Không giữ lại thành phố trực thuộc tỉnh vì sao?

Dự kiến ngày 15/5, Chính phủ sẽ trình toàn bộ hồ sơ đề án sắp xếp cấp tỉnh, cấp xã cả nước để Ủy ban...
Kiến thức 29 phút trước

Người xưa đúc kết: Người có bốn tướng mạo này cả đời sẽ nghèo khó, không có tiền đồ, cần phải làm nhiều việc thiện để bù đắp

Một số người tin rằng vận mệnh của một người thực chất đã được tính toán từ khi người đó sinh ra. Nhiều thầy tướng...
Đời sống số 2 giờ, 50 phút trước

Nông dân Hải Dương thu lời 'khủng' 50 triệu/sào nhờ ươm mầm giống cây này

Người dân hai xã Thượng Quận và An Phụ (Kinh Môn, Hải Dương) đang "hái ra tiền" nhờ ươm mầm giống sắn dây, với mức...
Kiến thức 2 giờ, 11 phút trước

Tin mới cập nhật

Hoa hậu Ý Nhi mang hơn 160 kg hành lý đến Ấn Độ thi Miss World

Hoa hậu Huỳnh Trần Ý Nhi vừa khởi hành sang Ấn Độ, bắt đầu hành trình tham gia cuộc thi Miss World lần thứ 72....
Hoa Hậu 13 phút trước

Cha mẹ của những đứa trẻ xuất sắc có 4 điểm chung này, bạn chỉ cần có 2 cũng đủ giúp con thành công

Chuyên gia từng huấn luyện học sinh đỗ Harvard, Stanford tiết lộ 4 điều giúp con cái thành công. Những việc này tưởng chừng rất...
Chăm con 29 phút trước

5 trường Đại học nào của Việt Nam có ngành đào tạo Khoa học máy tính lọt top thế giới?

Dưới đây là danh sách 5 trường đại học tại Việt Nam có ngành Khoa học Máy tính được xếp hạng trong nhóm cao nhất...
Kiến thức 2 giờ, 12 phút trước

Ông cha ta đã cảnh báo: Không nên trồng 5 loại “cây âm” này trước nhà, đó là điều đại kỵ!

Nhiều người thích trồng cây trong sân nhà vì họ nghĩ rằng cây đem lại bóng mát và môi trường đẹp. Nhưng cây không thể...
Kiến thức 2 giờ, 17 phút trước

Theo quy định mới của Bộ Công an, 3 trường hợp này sẽ không được đổi giấy phép lái xe

Thông tư 12/2025/TT-BCA (Thông tư 12) của Bộ Công an chính thức có hiệu lực từ ngày 1/3/2025, đã có một số thay đổi trong...
Kiến thức 2 giờ, 24 phút trước

Đại học Harvard phát hiện: 6 'tật lạ' thường xuất hiện ở trẻ IQ cao

​Nghiên cứu của Đại học Harvard đã chỉ ra rằng những đứa trẻ có chỉ số IQ cao thường thể hiện một số "tật lạ"...
Chăm con 3 giờ, 39 phút trước

Sau sáp nhập, người dân muốn cập nhật căn cước công dân, thông tin giấy tờ đất đai thì làm ở đâu?

Người dân không bắt buộc phải làm sổ đỏ, căn cước đã cấp sau khi sắp xếp các đơn vị hành chính, trừ trường hợp...
Kiến thức 3 giờ, 43 phút trước

Nỗi buồn lớn nhất của một gia đình không phải là thiếu tiền mà là ba điều người mẹ 'thốt ra'

Có câu: “Điều tồi tệ nhất trong một gia đình không phải là họ không có tiền, mà là họ không thể nói chuyện tử...
Kiến thức 3 giờ, 55 phút trước

Tử vi ngày 7/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Tý sự nghiệp thăng tiến, Mùi cần kiểm soát tài chính chặt chẽ

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 7/5/2025.
Đời sống số 10 giờ, 50 phút trước

Từ năm 2025, mức phạt mới với lỗi xe máy thiếu gương chiếu hậu tăng gấp 3 lần năm trước?

Trường hợp xe máy không có gương chiếu hậu dù không bị trừ điểm trên giấy phép lái xe nhưng sẽ bị xử phạt hành...
Kiến thức 10 giờ, 17 phút trước