Danh mục

Chuyện Vua Trần Thái Tông gả vợ cũ cho trung thần

Thứ sáu, 27/01/2012 09:19

Để ghi công xứng đáng cho vị tướng tài Lê Tần, người có công đầu trong việc phò vua, cứu nước trong cuộc chống giặc Mông Thát lần thứ nhất, vị Hoàng đế đầu triều Trần đã có một hành động “vô tiền khoáng hậu”.

Đó là ban gả người vợ thuở nhỏ của mình, vị nữ vương duy nhất, cuối cùng của triều Lý, lúc bấy giờ đã trở lại là Chiêu Thánh Công chúa, cho tướng Lê Tần.

Đây là một quyết định vô cùng khó khăn và đầy ý nghĩa nhân văn của Trần Thái Tông: tái sinh hạnh phúc cho nàng và cũng là để thể hiện mối tình sâu kín của nhà vua với người vợ dấu yêu suốt đời.

Về đời nhà Trần, ngày 5.2.1258 dương lịch, chính là ngày Mồng Một tháng Giêng Tết Mậu Ngọ. Đúng vào ngày đầu năm ấy, có lệnh của vua Trần Thái Tông cho thiết Đại Triều ở Tòa Chính điện Thiên An, giữa Hoàng Thành Thăng Long, vừa được gấp gáp khôi phục sau những năm bị quân xâm lược Mông Thát (quân Nguyên- Mông) tàn phá.


Công chúa Chiêu Thánh được tái hiện

Trăm quan văn võ hồ hởi xúng xính trong những bộ lễ phục đẹp nhất, từ sáng sớm đã tề tựu đông chật cả chín gian đại điện. Vì đây vừa là buổi chầu đầu năm mới, vừa là ngày lễ ăn mừng đại thắng đánh đuổi quân Mông Thát. Ngày này cũng chính là ngày mừng thọ vua Trần vừa qua tuổi Tứ tuần đại khánh Vua Trần Thái Tông ung dung tự tại ngự trên ngai vàng, nhìn một lượt khắp quần thần và cố ý để các quan thấy ngài ngự đang nóng lòng tìm quan Ngự sử Trung tướng Lê Tần, người đã sát cánh xả thân giúp rập hoàng đế và lập công đầu trong cuộc kháng chiến chống quân Nguyên –Mông lần thứ nhất.

Quả nhiên, trong buổi đại triều đầu xuân 1258 ấy, Lê Tần đã được thưởng công hậu hĩ: thăng chức lên bậc Ngự sử đại phu, thêm tước Bảo Văn Hầu quí hiển. Và đặc biệt là được nhận những lời truyền chỉ vàng ngọc của Hoàng đế Đại Việt:

- Trẫm mà không có khanh thì đâu có ngày nay? Khanh hãy cố gắng, để cùng được trọn vẹn về sau!

Vị sử quan có mặt trong buổi Đại triều hôm ấy đã cẩn thận ghi lại từng lời của vua Trần Thái Tông, lưu vào kho Quốc sử viện. Thật ra, đó là hai câu, nói hai lần. Nhưng hơn 200 năm sau, sử thần Ngô Sỹ Liên đời Lê, khi làm bộ “Đại Việt sử ký toàn thư” đã chép gộp thành một câu.

Bởi vì sau câu thứ nhất vua nói lời khen tặng chí lý và trước khi nói những lời ủy thác chí tình, ở câu thứ hai, đã có một hành động “vô tiền khoáng hậu” của vị hoàng đế đầu triều nhà Trần, không chỉ khiến quần thần có mặt ở buổi Đại triều đầu xuân ấy trầm trồ mà còn làm cả nhiều đời sau bàng hoàng, kinh ngạc. Ấy là vua ra lệnh chỉ đem Công chúa Chiêu Thánh ban gả cho Ngự sử Lê Tần!

Ngay đến Công chúa Chiêu Thánh, húy là Phật Kim, khi ấy cũng hết sức bàng hoàng. Nàng vốn là con gái út yêu quí của vua Lý Huệ Tông, đã được vua cha truyền ngôi vào năm 1224, sau khi lên ngôi lấy hiệu là Lý Chiêu Hoàng, vị vua cuối cùng của Vương Triều nhà Lý, cũng là vị vua nữ duy nhất trong lịch sử 900 năm triều đại phong kiến Việt Nam.

Nhưng chưa đầy hai năm sau khi đăng quang, lúc mới lên 7 tuổi (tính cả tuổi “mụ”), vào đầu năm 1226, do sự dàn xếp của Thái sư Trần Thủ Độ và Thái hậu Trần Thị, Lý Chiêu Hoàng đã cưới quan Chi hậu Trần Cảnh chỉ hơn mình 3 tháng tuổi - rồi nhường luôn ngôi cho chồng, trở thành hoàng hậu đầu tiên triều đại nhà Trần, vợ của hoàng đế Trần Thái Tông.

Đôi vợ chồng hoàng đế - hoàng hậu cùng mới 9 tuổi này chung sống với nhau cho đến năm 1233 thì được sử quan ghi vào sách vàng của hoàng tộc một câu mơ hồ, ngụ ý đã sinh hạ hoàng tử, đặt tên húy là Trịnh, nhưng mới lọt lòng đã yểu mệnh ngay! Cũng dễ hiểu, vì bấy giờ, kể cả tuổi mụ, họ cũng chỉ vừa 16 tuổi.

Tuy nhiên, vẫn theo lời ghi chép của sử cũ, thì đến năm 1237, khi vị hoàng hậu của họ Lý đã 20 tuổi mà vẫn không có con, theo sự quyết định của Thái sư Trần Thủ Độ và phu nhân Trần Thị (lúc này Thái hậu Trần Thị, mẹ của Lý Chiêu Hoàng, vợ góa của vua Lý Huệ Tông, sau khi bị (hay được) giáng làm Công chúa Thiên Cực, đã được gả cho Trần Thủ Độ, làm phu nhân của Thái sư nhà Trần từ năm 1226) - vua trẻ Trần Thái Tông buộc phải phế truất người vợ từ thuở nhỏ của mình, giáng nàng trở lại làm Công chúa Chiêu Thánh, và lấy chị ruột của nàng là công chúa Thuận Thiên, lúc này đã là vợ của Trần Liễu, anh ruột của Trần Cảnh.

Công chúa Thuận Thiên, lúc đó đang mang thai đứa con của Trần Liễu được ba tháng, được lập lên làm Hoàng hậu mới. Cả hai anh em Trần Thái Tông đều phản ứng dữ dội. Người thì bỏ cả ngai vàng và kinh đô, đi tu ở trên núi Yên Tử. Người thì dấy quân nổi loạn nhưng họ đã không thể xoay chuyển được tình hình. Thế là sau khi bị (hay được) rước từ Yên Tử trở lại Thăng Long, tiếp tục làm vua và cứu được anh ruột Trần Liễu khỏi bị giết vì tội nổi loạn, Trần Thái Tông đã có 12 năm chung sống với Hoàng hậu Thuận Thiên, trước khi bà được trưng tôn là Hiển từ Hoàng thái hậu vì qua đời vào năm 1248 (thọ 33 tuổi).

Hoàng hậu Thuận Thiên đã sinh hạ được những người con trai về sau sẽ là những trụ cột triều Trần vừa tài giỏi trong công cuộc vệ quốc, trị quốc, an dân, vừa là những nghệ sỹ tài hoa, văn chương lỗi lạc mà bút tích để lại nhiều đời sau còn truyền tụng. Đó là Tĩnh quốc Đại vương Trần Quốc Khang, Hoàng đế Trần Thánh Tông; Thượng tướng - Thái sư Trần Quang Khải…

Tuy nhiên, chắc chắn là trong suốt 12 năm kể từ khi phế truất Hoàng hậu đầu tiên và cả 10 năm sau khi Hoàng hậu Thuận Thiên thác, cho đến mùa xuân năm 1258, dù vô cùng bận bịu, lo lắng gánh vác các quốc gia đại sự, vị vua anh hùng đã dần trưởng thành, trí tuệ uyên bác mẫn tiệp, lòng dạ rất đỗi nhân từ khoan dung, không lúc nào thôi canh cánh trong tim những nỗi niềm về Công chúa Chiêu Thánh. Nàng không thể cứ phải chịu mãi phần nghiệt oan hiu hắt, chỉ vì trót sinh vào ngôi công chúa, làm vua và lấy chồng là Hoàng đế nhà Trần…

Thì đây, đầu năm 1258 đã đến! Đúng dịp trời đất và lòng người rộng mở, lại đúng lúc muôn nhà tưng bừng ăn mừng chiến thắng, và nhất là vua đã tìm ra được người xứng đáng để theo đúng cổ lệ thưởng công cho công thần, mà đổi đời cho người vợ từ thời còn thanh mai trúc mã.

Vua Trần Thái Tông đã có ngay một quyết định khó khăn nhưng đã được cân nhắc từ lâu, đúng với lòng mình. Vợ chồng một ngày cũng nên nghĩa, huống hồ đây là người vợ đầu tiên, người đã nhường ngôi cho chính Trần Thái Tông và hai người cũng đã có 10 năm chung sống. Gả chồng cho vợ cũ, có lẽ đây là một trong những quyết định khó khăn nhất của ông vua khai quốc triều Trần.

Đúng như kỳ vọng thâm trầm mà dậy sóng ấy của vua Trần Thái Tông, Công chúa Chiêu Thánh từ khi được về với Ngự sử đại phu Lê Tần, ở tuổi 41 đã tươi hồng lại sức sống mà sinh hạ được hai người con quí giá.

Một chính là Bảo Nghĩa hầu (cũng có tước hiệu mang chữ “Bảo” ở đầu, như tước Bảo Văn hầu của người cha lúc đang còn là quan Ngự sử Lê Tần), sau được tôn phong là Bảo Nghĩa Vương Trần Bình Trọng- chính là vị tướng quân anh hùng có câu mắng giặc nổi tiếng: “thà làm quỉ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc” vào năm 1285 trong cuộc chống xâm lược Mông- Thát lần thứ II. Một người con khác của cuộc hôn nhân kỳ lạ này là công chúa Ứng Thụy, người vợ hiền của Thượng tướng - Thái sư Trần Quang Khải…

Cũng là “cùng được trọn vẹn về sau”, khi đã đến tuổi 61, vào tháng Tư năm 1278, công chúa Chiêu Thánh mãn nguyện với cuộc đời mà về cõi vĩnh hằng. Còn vua Trần Thái Tông thì – xê xích tí chút - vào tháng 5 năm 1277, cũng thanh thản mà lìa đời, về yên nghỉ tại tòa lăng mộ, cũng có chữ “Chiêu” ở đầu, tên gọi là Chiêu Lăng.

Phụ Nữ Thủ Đô

Tin được quan tâm

Theo nghị định 168, xe máy không có bộ phận này sẽ bị phạt tới 3.000.000 đồng, nhiều người vẫn cứ tháo ra

Từ 1/1/2025 áp theo quy định mới, nếu xe máy mà không có đủ bộ phận này sẽ bị CSGT xử phạt hành chính.
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Từ tháng 5/2025: Người dân đã mua Bảo hiểm xe máy bắt buộc mà không làm việc này vẫn bị CSGT xử phạt

Bước sang tháng 5/2025, nhiều người dù đã mua bảo hiểm đúng hạn vẫn có thể bị Cảnh sát giao thông (CSGT) xử phạt nếu...
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Tại sao khi giết chim bồ câu, không được làm chảy máu như cắt tiết gà và vịt... mà phải dìm chúng xuống nước?

Nếu bạn lớn lên ở nông thôn, tôi tin rằng bạn đã từng chứng kiến ​​những người lớn tuổi trong gia đình mình giết gà...
Kiến thức 3 ngày, 17 giờ trước

Từ ngày 1/7/2025, thành phố nhỏ nhất Việt Nam dự kiến sẽ bị 'xóa tên' khỏi bản đồ hành chính

Theo dự kiến chỉ chưa đầy 3 tháng nữa, thành phố có diện tích nhỏ nhất Việt Nam với diện tích 44,94km2 sẽ bị xóa...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Ngày mùng 1 tháng 4 âm lịch Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Mùng 1 tháng 4 âm lịch 2025 là ngày 28/4/2025 dương lịch. Trong ngày này thắp hương vào khung giờ nào đẹp nhất để 'gọi'...
Đời sống số 2 ngày, 6 giờ trước

Những con giáp nào may mắn ngày Thứ Hai, 28 tháng 4, tức ngày mùng 1 tháng 4 âm lịch

Vào cuối tháng 4 là mùa xuân, khi cả gỗ và đất đều phát triển tươi tốt. Ngày 28 tháng 4 là thứ Hai, ngày...
Đời sống số 2 ngày, 7 giờ trước

Tin cùng mục

Chỉ ít ngày nữa, người dân phải dùng sang Căn cước không được dùng Căn cước công dân, đúng không?

Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước là không đúng. Chỉ ai chủ động muốn...
Kiến thức 43 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thường nắm tay như thế nào? Kiểm tra xem bạn có EQ cao hay IQ cao

Chào bạn! Việc bạn nhìn thấy một con thỏ đầu tiên trong bài kiểm tra tâm lý này có thể tiết lộ một số đặc...
Đời sống số 1 giờ, 10 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ tư ngày 30/4, tức ngày 3 tháng 4 âm lịch?

Người xưa nói: Mọi phương pháp có lợi đều phù hợp với thời đại. Ngày 30 tháng 4, thứ tư, ngày 3 tháng 4 âm...
Đời sống số 1 giờ, 10 phút trước

Ai sắp bay Vietnam Airlines và Vietjet Air tại Nội Bài dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 nên nắm cải tiến mới để rút ngắn thời gian làm thủ tục

Đại diện Cảng hàng không quốc tế Nội Bài cho hay: 'Hành khách bay các chuyến nội địa của Vietnam Airlines và Vietjet Air có...
Kiến thức 1 giờ, 19 phút trước

‘Thần mộc’ 1.500 năm tuổi siêu quý hiếm, cao 70m sừng sững giữa đại ngàn, được công nhận Cây di sản Việt Nam

Việc công nhận "thần mộc" này là Cây di sản Việt Nam giúp góp phần nâng cao hơn nữa ý thức bảo tồn, gìn giữ...
Kiến thức 1 giờ, 20 phút trước

Những lưu ý khi đi xem diễu binh, diễu hành lễ 30/4 ở TP.HCM?

Ngày 30/4, TP.HCM sẽ tổ chức Lễ diễu binh, diễu hành cấp quốc gia kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất...
Tin trong ngày 2 giờ, 42 phút trước

Tin mới cập nhật

Hai vị trí trên cơ thể của đàn ông càng nhỏ thì thể chất của anh ấy càng tốt, nếu chồng bạn cũng vậy thì hãy vui lên

Thật ra, có một số quan niệm dân gian và cả góc nhìn khoa học cho rằng hai vị trí trên cơ thể đàn ông...
Yêu 1 giờ, 9 phút trước

TP.HCM nắng nóng đỉnh điểm dịp 30/4, người dân cần làm gì để tránh không bị say nắng, say nóng?

Dịp kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước đang đến gần, người dân TP.HCM cần đặc biệt lưu ý...
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 43 phút trước

Apple cảnh báo người dùng iPhone xóa ngay ứng dụng phổ biến này vì có liên quan quyền riêng tư

Gần đây, Apple đã đưa ra cảnh báo tới người dùng iPhone yêu cầu xóa ngay một ứng dụng phổ biến vì lo ngại về...
Xài gì 2 giờ, 50 phút trước

Quy định mới nhất về đổi giấy phép lái xe tại công an cấp xã, ai cũng nên biết

Từ 1/3/2025, công an cấp xã là cơ quan tiếp nhận hồ sơ đổi, cấp lại giấy phép lái xe để phục vụ nhân dân...
Kiến thức 2 giờ, 20 phút trước

Sao Việt 29/4: 'Cục trưởng' Xuân Bắc là người như thế nào trong mắt bà xã? Nữ diễn viên VTV thoát chết khi gặp sự cố trên cao tốc

Tin sao Việt 29/4/2025: Trên trang cá nhân, bà xã nghệ sĩ Xuân Bắc đã có chia sẻ gây chú ý về chồng. Diễn viên...
Chuyện làng sao 3 giờ, 48 phút trước

Tôi hỏi chồng, theo quan điểm của một người đàn ông, anh sẽ chọn ai làm vợ, Vương Phi hay Trương Bá Chi? Chồng tôi không do dự trả lời thế này...

Trong một cuộc trò chuyện vui giữa hai vợ chồng, câu hỏi tưởng chừng đơn giản: "Chọn Vương Phi hay Trương Bá Chi làm vợ?"...
Tâm sự 3 giờ, 50 phút trước

Tại sao đầu giường phải kê dựa vào tường? Đây hoàn toàn không phải là mê tín!

Chúng ta dành gần một phần ba thời gian trên giường mỗi ngày và chất lượng giường có thể ảnh hưởng gián tiếp đến cuộc...
Phong thủy 6 giờ, 26 phút trước

Mặc 'nâu' vào đầu mùa hè rất đẹp, ba tông màu tiên tiến và trẻ hóa, bạn không thể sai lầm nếu mặc chúng theo chúng

Vào đầu mùa hè, khi thời tiết ấm áp, mọi người thường thích trang phục sáng màu. Thực ra thời điểm này không quá nóng,...
Đời sống số 6 giờ, 26 phút trước

Tiền lương đóng bảo hiểm xã hội dự kiến gồm những khoản nào từ ngày 1/7?

Theo dự thảo Nghị định mới nhất do Bộ Lao động Thương binh và Xã hội (hiện do Bộ Nội vụ phụ trách sau sáp...
Kiến thức 7 giờ, 41 phút trước

Bác sĩ tâm lý: Ba kiểu gia đình này rất dễ khiến con cái trở thành kẻ thù, sau khi kết hôn rất dễ không hạnh phúc!

Nhà tâm lý học Adler nói: "Người hạnh phúc dùng tuổi thơ để chữa lành cả cuộc đời, còn người bất hạnh phải dùng cả...
Kiến thức 7 giờ, 41 phút trước