Danh mục

Mổ xẻ vụ án đầu độc vua Lê ở "Lệ Chi Viên"

Thứ tư, 25/01/2012 09:05

Sử sách chép rằng, Lê Thái Tông (1423-1442) đã thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi đột ngột qua đời. Vào thời điểm đó, vua còn rất trẻ, mới 20 tuổi. Đây chính là vụ án Lệ Chi Viên nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam.

Triều đình đã quy tội cho Nguyễn Thị Lộ, Nguyễn Trãi giết vua và bị xử tru di tam tộc. Sau này, vua Lê Thánh Tông minh oan cho Ức Trai Nguyễn Trãi nhưng không đề cập tới việc điều tra cái chết và nguyên nhân tử vong của vua Lê Thái Tông. Đến nay, vụ án Lê Chi Viên nổi tiếng ấy còn nhiều bí ẩn và tranh cãi.


Đền thờ vua Lê Thái Tông

Tài nhân gặp hoạ

Sách Đại Việt sử ký toàn thư nhận định về vua Lê Thái Tông: "Vua thiên tư sáng suốt, nối vận thái bình; bên trong ức chế quyền thần, bên ngoài đánh dẹp Di địch. Trọng đạo sùng nho, mở khoa thi chọn hiền sĩ; xử tù, xét án phần nhiều tha thứ khoan hồng. Cũng là bậc vua tài giỏi biết nối giữ cơ đồ, song đam mê tửu sắc, đến nỗi thình lình băng ở bên ngoài cũng là tự mình chuốc lấy tai họa.

Ngày 27/7/1442 (năm Nhâm Tuất), vua Lê Thái Tông đi tuần ở miền Đông, duyệt quan ở thành Chí Linh, Hải Dương. Nguyễn Trãi đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4/8 cùng năm, vua về đến Lệ Chi Viên thuộc huyện Gia Định (nay thuộc huyện Gia Lương, Bắc Ninh). Cùng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, là vợ thứ của Ức Trai Nguyễn Trãi. Tương truyền, năm 1406 khi Nguyễn Trãi (26 tuổi) đang làm quan nhà Hồ, gặp Thị Lộ đang ở tuổi trăng tròn -16 tuổi ở Vũ Lăng. Mới gặp lần đầu sau cuộc mạn đàm thi ca, cả hai nhanh chóng đã tở thành tri kỷ. Tuy nhiên về làm bạn thơ thiếp với Nguyễn Trãi nhiều năm, Thị Lộ vẫn không có con. Họ nhận một người cháu của Ngô Từ là Ngô Chi Lan làm con nuôi.

Trong thời gian Lê Lợi đứng lên khởi nghĩa, Nguyễn Trãi cùng em họ Trần Nguyên Hãn đồng tâm ra giúp sức tụ nghĩa chống quân Minh. Mỗi khi Nguyễn Trãi thảo thư từ, chiếu hịch đều có Thị Lộ ở bên giúp việc sửa chép. Lúc nào, Thị Lộ cũng cần mẫn tươi cười, nhẫn nại, hoạt bát, đoan chính làm việc thông thái nên được mọi người yêu mến, kính nể. Họ sống với nhau hoà thuận đến khi ấy đã vào tuổi 40. Vốn Nguyễn Thị Lộ rất được vua Lê Thái Tông yêu quý vì sắc đẹp, văn hay, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ Chi Viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi băng hà. Các quan bí mật đưa xác vua về, ngày 6/8 mới đến kinh sư, nửa đêm vào đến cung mới phát tang. Và mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Mổ xẻ bi kịch Lệ Chi Viên

Dựa vào truyền thuyết trên, các nhà sử học đã mổ xẻ, phân tích chi tiết mọi hành động, động cơ dẫn tới cái chết của vua Lê Thái Tông. Nhiều câu hỏi được đặt ra: vua chết ở đâu? Ai chứng kiến? Có bắt được hung thủ ở ngay hiện trường không?...

Nơi vua chết là ở chùa Côn sơn như lời mời của Nguyễn Trải, hay tại nhà riêng của Nguyễn Trãi - Thị Lộ? Theo nghi lễ của bậc thiên tử khi ra khỏi cung, vua không bao giờ ở nhà dân, cho dù đó là nhà cha mẹ vợ mà chỉ ở hành cung là nơi đã được sửa soạn trước trong các chuyến vi hành, hoặc ở một nơi tôn nghiêm như đình, chùa. Do vậy, thông thường khi muốn thăm một ai, vua sẽ cho triệu người ấy đến chỗ vua ở, chứ không bao giờ vua đến nhà của họ, trừ trường hợp đi thăm viếng để tìm hiểu dân tình làm ăn sinh sống hoặc các vị đại công thần đau yếu sắp chết không đi được vua mới đến nhà. Vì vậy, có thể loại trừ giả thuyết vua chết ở bên ngoài, tức nơi ở không do triều đình sắp đặt.


Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ

"Mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua nhưng trên thực tế, lại chẳng hề có người nào chứng kiến lúc vua hấp hối, băng hà; và đồng nghĩa, cũng chẳng có ai dám khẳng định nhìn tận mắt Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Vậy, mọi người ở đây phải chăng là ám chỉ những người có thù hằn với Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ? Chưa kể, cùng thời điểm đấy, trong dân gian lan truyền rằng, bà Nguyễn Thị Lộ là một con rắn biến thành người, dụ dỗ Nguyễn Trãi và hại ba đời nhà ông. Con rắn thành tinh ngầm mang thù oán, mới đầu thai thành Thị Lộ. Nàng sinh ra dưới sườn có vảy..., Lịch triều hiến chương loại chí viết.

Theo nhiều sử gia, mặc dù câu chuyện được nhiều sách cũ chép lại, nhưng tất cả chỉ nhằm giải thích nguyên nhân tiền định về cái chết của vua Lê Thái Tông và Nguyễn Trãi, xoa dịu lòng tiếc thương Nguyễn Trãi và chán ghét nhà Lê nhỏ mọn đối với công thần. Đây là thuật tuyên truyền của tầng lớp thống trị hồi đó lợi dụng lòng mê tín của nhân dân, là mô phỏng từ các truyền thuyết xa xưa của Trung Quốc, nên ngày nay truyền thuyết bị bác bỏ và không được xác chứng.

“Lộ diện” hung thủ

Trong cuốn Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ với thảm án Lệ Chi Viên, các nhà sử học và một số nhà khoa học đã chỉ rõ, chủ mưu của vụ thảm án Lệ Chi Viên là Tuyên từ Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh, mẹ vua Lê Nhân Tông. Về động cơ, thứ nhất là do bà rất căm oán Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ - hai người đã giúp bà phi Ngô Thị Ngọc Dao, mẹ Lê Thánh Tông, thoát khỏi âm mưu sát hại của bà ta. Thứ hai là do thời đó, nhiều người trong triều dị nghị rằng, bà Nguyễn Thị Anh đã có thai trước khi vào cung và Bang Cơ (Lê Nhân Tông) không phải là con vua Thái Tông, nên nhân lúc vua về thăm Nguyễn Trãi, sợ Nguyễn Trãi gièm pha và nói tốt cho Tư Thành (Lê Thánh Tông), nên bà Nguyễn Thị Anh đã sai người sát hại vua Thái Tông, rồi đổ tội cho vợ chồng Nguyễn Trãi.

Theo sử sách, vài ngày sau khi hành hình gia đình Nguyễn Trãi, triều đình thực ra chính là Thái hậu Nguyễn Thị Anh nhiếp chính thay con, ra lệnh giết hai hoạn quan Đinh Phúc, Đinh Thắng vì trước khi chết Nguyễn Trãi có nói: "Ta hối không nghe lời Thắng, Phúc". Các nhà nghiên cứu cho rằng chính Đinh Phúc, Đinh Thắng là những người khuyên Nguyễn Trãi sớm tố cáo Nguyễn Thị Anh với vua Thái Tông. Do đó, để diệt khẩu, bà sai giết hai người này. Sâu xa hơn, thảm án Lệ Chi Viên còn là sự ghen ghét, đố kỵ của một số không nhỏ quan lại trong triều lúc bấy giờ trước tài năng lỗi lạc và tính tình ngay thẳng, cương trực của Nguyễn Trãi - được cho là luôn cản trở những việc làm mờ ám của họ.

Như vậy, oan khuất của Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ trong nghi án đột tử của vua Lê Thái Tông đã trải qua mấy trăm năm, mới được các nhà sử học minh oan. Đánh giá về bà, GS Vũ Khiêu khẳng định: "Ít nhất, bà cũng là người tài hoa trong văn học, sắc sảo trong chính trị, chu đáo trong ứng xử và thủy chung trong tình nghĩa. Bà đã dâng trọn cuộc đời phục vụ cho sự bền vững của Vương triều Lê và sự phồn vinh của non sông ại Việt". GS Đinh Xuân Lâm cũng cho rằng, cần có sự công khai chiêu tuyết cho bà Nguyễn Thị Lộ. Chế độ phong kiến cũ đã không làm được việc đó thì ngày nay chúng ta phải làm được.

Nguoiduatin

Tin được quan tâm

Từ nay, có được xây nhà cấp 4 trên đất nông nghiệp không?

Người sử dụng đất cần tuân thủ nghiêm túc quy định pháp luật về đất đai và xây dựng để tránh đối diện những hậu...
Kiến thức 3 ngày, 13 giờ trước

Sau ngày 1/7, đi xe máy không lắp đủ 2 gương chiếu hậu sẽ bị CSGT xử phạt 600.000 đồng, có đúng không?

Người dân khi điều khiển xe máy cần chú ý gương đảm bảo quan sát được phía sau và đúng tiêu chuẩn quy định, tránh...
Tin trong ngày 2 ngày, 4 giờ trước

Ngày Rằm 15 tháng 6 âm lịch Ất Tỵ 2025, thắp hương vào khung giờ nào đẹp?

Vào ngày 9/7 dương lịch sắp tới là ngày Rằm tháng 6 âm lịch 2025, mọi người có thể tham khảo giờ thắp hương đẹp...
Đời sống số 2 ngày, 15 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ ba, ngày 8 tháng 7, tức ngày 14 tháng 6 âm lịch?

Thời gian không chỉ là sự diễn biến của năm yếu tố, mà còn chứa đựng tính khí và năng lượng, ảnh hưởng đến vận...
Đời sống số 2 ngày, 4 giờ trước

Từ nay: Rút tiền tại ATM có 3 thay đổi lớn, ai không nắm rõ dễ bị dừng giao dịch

Hiện nay, có 3 thay đổi quan trọng liên quan đến giao dịch tại máy ATM mà khách hàng cần nắm rõ để tránh bị...
Kiến thức 2 ngày, 5 giờ trước

Đúng 5 tháng nữa, có 3 đối tượng phải chi rất nhiều tiền khi làm sổ đỏ, đó là?

Từ ngày 1/1/2026, chi phí làm sổ đỏ tăng đáng kể khi bảng giá đất tại các tỉnh, thành sẽ được cập nhật mới.
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Tin cùng mục

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ năm, ngày 10 tháng 7, tức ngày 16 tháng 6 âm lịch

Ngày 10 tháng 7, thứ năm, ngày 16 tháng 6 âm lịch, sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm Tỵ, tháng...
Đời sống số 4 giờ, 37 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn thích mặt dây chuyền nào nhất? Kiểm tra xem bạn đang ở giai đoạn nào trong năm 2025?

Dưới đây là một bài vui “kiểm tra tâm lý” kiểu chọn chiếc mặt dây chuyền yêu thích — giúp bạn khám phá xem bạn...
Đời sống số 4 giờ, 57 phút trước

Ngôi nhà cũ kĩ làm bằng loại gỗ siêu quý hiếm có giá lên đến 3.000 tỷ đồng, gia chủ thuộc diện hộ nghèo vẫn quyết không bán

Gia chủ cho biết đây là căn nhà được ông bà tổ tiên để lại và nói căn nhà này rất đáng tiền, trong nhà...
Kiến thức 5 giờ, 35 phút trước

Ngành học ở Việt Nam ‘khát’ tới 700.000 nhân sự: Sinh viên vừa tốt nghiệp đã được săn đón, lương lên đến 60 triệu đồng/tháng

Các cuộc tấn công mạng tại Việt Nam đang gia tăng trong khi nhân lực ngành này còn thiếu hụt.
Kiến thức 5 giờ, 35 phút trước

Jack Ma cảnh báo: 50% việc làm sẽ biến mất trong tương lai, chúng ta nên làm gì để không bị đào thải?

Trong bối cảnh làn sóng thất nghiệp lan rộng đã khiến nhiều người mất đi công việc chỉ sau một đêm. Tình trạng này khiến...
Làm sao 5 giờ, 36 phút trước

Tin vui chưa từng có: Hàng nghìn người lao động ngoài 45 tuổi nhận được quyền lợi lớn từ BHXH

Từ ngày 1/7/2025, Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến những thay đổi đáng kể, đặc biệt là...
Tin trong ngày 5 giờ, 36 phút trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 9/7: Vũ Khắc Tiệp nói gì khi bị bắt gặp đang sử dụng thuốc lá điện tử?; Chồng MC Minh Trang xin lỗi

Tin sao Việt 9/7/2025: Hình ảnh được Vũ Khắc Tiệp đăng tải trên kênh TikTok có 1,7 triệu người theo dõi đã dấy lên tranh...
Chuyện làng sao 3 giờ, 55 phút trước

Người dân lưu ý: Rút tiền tại quầy giao dịch ngân hàng sắp có thay đổi lớn

Thay vì nhân viên ngân hàng kiểm tra thông tin khách hàng bằng mắt thường thì trong tương lai gần, việc xác minh sẽ dựa...
Kiến thức 5 giờ, 17 phút trước

Một loài sâu 'phá rừng' thành đặc sản siêu protein: Người dân bắt đem bán giá 71.000 đồng/kg

Trước đây là loài gây hại nhưng đến nay chúng đã trở thành 'sâu vàng' giúp nhiều nông dân cải thiện thu nhập.
Tin trong ngày 5 giờ, 17 phút trước

5 tháng nữa, sổ BHXH điện tử thay thế bản giấy, người dân làm thủ tục thế nào?

Sổ BHXH được cấp bằng bản điện tử chậm nhất là ngày 1/1/2026 (tức là khoảng hơn 5 tháng nữa) và có giá trị pháp...
Kiến thức 5 giờ, 17 phút trước

Đừng chỉ chăm chăm vào trang phục! Một kiểu tóc đẹp cũng giống như 'tiểu phẫu thẩm mỹ', kiểu tóc này dễ chăm sóc tại nhà, giúp bạn tăng điểm nhan sắc ngay tức thì

Khi nói đến việc nâng tầm ngoại hình, nhiều người thường nghĩ ngay đến việc trang điểm hay phối đồ. Trên thực tế, một kiểu...
Tóc đẹp 5 giờ, 17 phút trước

Nhân viên ngân hàng nhắc nhở: Người trên 60 tuổi khi gửi tiền nhất định phải ghi nhớ 5 điều sau, nếu không cẩn thận, cả đời tích cóp có thể bay sạch

Khi có khoản tiền dư, hầu hết người dân, đặc biệt là người cao tuổi thường lựa chọn gửi tiết kiệm vào ngân hàng để...
Kiến thức 5 giờ, 18 phút trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ năm ngày 10 tháng 7, tức ngày 16 tháng 6 âm lịch?

Ngày 10 tháng 7, thứ năm, ngày 16 tháng 6 âm lịch, sự kết hợp của năm Tỵ, tháng Quý Hợi , ngày Canh Thân....
Đời sống số 6 giờ, 48 phút trước

Lao động nữ đủ 55 tuổi cần điều kiện gì để nhận lương hưu năm 2026?

Nghị định 159/2025/NĐ-CP đã quy định rõ về điều kiện hưởng lương hưu đối với lao động nữ đủ 55 tuổi vào năm 2026, áp...
Tin trong ngày 6 giờ, 59 phút trước

Có 3 ngành học đang 'lên ngôi' trong thời đại Al bùng nổ, sinh viên vừa ra trường đã nhận mức lương cao

Trong bối cảnh Al đang bùng nổ như hiện tại, 3 ngành học này đang dần khẳng định vị thế với nhu cầu tuyển dụng...
Tin trong ngày 6 giờ, 60 phút trước

Không cãi lời nhưng ỷ lại - một loại bất hiếu đang âm thầm bào mòn cha mẹ từng ngày, gây ra cuộc tranh luận sôi nổi

Nuôi dạy con cái chưa bao giờ là hành trình dễ dàng. Không có một công thức chung nào để tạo ra một đứa trẻ...
Đời sống trẻ 6 giờ, 60 phút trước