Danh mục

Mổ xẻ vụ án đầu độc vua Lê ở "Lệ Chi Viên"

Thứ tư, 25/01/2012 09:05

Sử sách chép rằng, Lê Thái Tông (1423-1442) đã thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi đột ngột qua đời. Vào thời điểm đó, vua còn rất trẻ, mới 20 tuổi. Đây chính là vụ án Lệ Chi Viên nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam.

Triều đình đã quy tội cho Nguyễn Thị Lộ, Nguyễn Trãi giết vua và bị xử tru di tam tộc. Sau này, vua Lê Thánh Tông minh oan cho Ức Trai Nguyễn Trãi nhưng không đề cập tới việc điều tra cái chết và nguyên nhân tử vong của vua Lê Thái Tông. Đến nay, vụ án Lê Chi Viên nổi tiếng ấy còn nhiều bí ẩn và tranh cãi.


Đền thờ vua Lê Thái Tông

Tài nhân gặp hoạ

Sách Đại Việt sử ký toàn thư nhận định về vua Lê Thái Tông: "Vua thiên tư sáng suốt, nối vận thái bình; bên trong ức chế quyền thần, bên ngoài đánh dẹp Di địch. Trọng đạo sùng nho, mở khoa thi chọn hiền sĩ; xử tù, xét án phần nhiều tha thứ khoan hồng. Cũng là bậc vua tài giỏi biết nối giữ cơ đồ, song đam mê tửu sắc, đến nỗi thình lình băng ở bên ngoài cũng là tự mình chuốc lấy tai họa.

Ngày 27/7/1442 (năm Nhâm Tuất), vua Lê Thái Tông đi tuần ở miền Đông, duyệt quan ở thành Chí Linh, Hải Dương. Nguyễn Trãi đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4/8 cùng năm, vua về đến Lệ Chi Viên thuộc huyện Gia Định (nay thuộc huyện Gia Lương, Bắc Ninh). Cùng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, là vợ thứ của Ức Trai Nguyễn Trãi. Tương truyền, năm 1406 khi Nguyễn Trãi (26 tuổi) đang làm quan nhà Hồ, gặp Thị Lộ đang ở tuổi trăng tròn -16 tuổi ở Vũ Lăng. Mới gặp lần đầu sau cuộc mạn đàm thi ca, cả hai nhanh chóng đã tở thành tri kỷ. Tuy nhiên về làm bạn thơ thiếp với Nguyễn Trãi nhiều năm, Thị Lộ vẫn không có con. Họ nhận một người cháu của Ngô Từ là Ngô Chi Lan làm con nuôi.

Trong thời gian Lê Lợi đứng lên khởi nghĩa, Nguyễn Trãi cùng em họ Trần Nguyên Hãn đồng tâm ra giúp sức tụ nghĩa chống quân Minh. Mỗi khi Nguyễn Trãi thảo thư từ, chiếu hịch đều có Thị Lộ ở bên giúp việc sửa chép. Lúc nào, Thị Lộ cũng cần mẫn tươi cười, nhẫn nại, hoạt bát, đoan chính làm việc thông thái nên được mọi người yêu mến, kính nể. Họ sống với nhau hoà thuận đến khi ấy đã vào tuổi 40. Vốn Nguyễn Thị Lộ rất được vua Lê Thái Tông yêu quý vì sắc đẹp, văn hay, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ Chi Viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi băng hà. Các quan bí mật đưa xác vua về, ngày 6/8 mới đến kinh sư, nửa đêm vào đến cung mới phát tang. Và mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Mổ xẻ bi kịch Lệ Chi Viên

Dựa vào truyền thuyết trên, các nhà sử học đã mổ xẻ, phân tích chi tiết mọi hành động, động cơ dẫn tới cái chết của vua Lê Thái Tông. Nhiều câu hỏi được đặt ra: vua chết ở đâu? Ai chứng kiến? Có bắt được hung thủ ở ngay hiện trường không?...

Nơi vua chết là ở chùa Côn sơn như lời mời của Nguyễn Trải, hay tại nhà riêng của Nguyễn Trãi - Thị Lộ? Theo nghi lễ của bậc thiên tử khi ra khỏi cung, vua không bao giờ ở nhà dân, cho dù đó là nhà cha mẹ vợ mà chỉ ở hành cung là nơi đã được sửa soạn trước trong các chuyến vi hành, hoặc ở một nơi tôn nghiêm như đình, chùa. Do vậy, thông thường khi muốn thăm một ai, vua sẽ cho triệu người ấy đến chỗ vua ở, chứ không bao giờ vua đến nhà của họ, trừ trường hợp đi thăm viếng để tìm hiểu dân tình làm ăn sinh sống hoặc các vị đại công thần đau yếu sắp chết không đi được vua mới đến nhà. Vì vậy, có thể loại trừ giả thuyết vua chết ở bên ngoài, tức nơi ở không do triều đình sắp đặt.


Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ

"Mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua nhưng trên thực tế, lại chẳng hề có người nào chứng kiến lúc vua hấp hối, băng hà; và đồng nghĩa, cũng chẳng có ai dám khẳng định nhìn tận mắt Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Vậy, mọi người ở đây phải chăng là ám chỉ những người có thù hằn với Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ? Chưa kể, cùng thời điểm đấy, trong dân gian lan truyền rằng, bà Nguyễn Thị Lộ là một con rắn biến thành người, dụ dỗ Nguyễn Trãi và hại ba đời nhà ông. Con rắn thành tinh ngầm mang thù oán, mới đầu thai thành Thị Lộ. Nàng sinh ra dưới sườn có vảy..., Lịch triều hiến chương loại chí viết.

Theo nhiều sử gia, mặc dù câu chuyện được nhiều sách cũ chép lại, nhưng tất cả chỉ nhằm giải thích nguyên nhân tiền định về cái chết của vua Lê Thái Tông và Nguyễn Trãi, xoa dịu lòng tiếc thương Nguyễn Trãi và chán ghét nhà Lê nhỏ mọn đối với công thần. Đây là thuật tuyên truyền của tầng lớp thống trị hồi đó lợi dụng lòng mê tín của nhân dân, là mô phỏng từ các truyền thuyết xa xưa của Trung Quốc, nên ngày nay truyền thuyết bị bác bỏ và không được xác chứng.

“Lộ diện” hung thủ

Trong cuốn Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ với thảm án Lệ Chi Viên, các nhà sử học và một số nhà khoa học đã chỉ rõ, chủ mưu của vụ thảm án Lệ Chi Viên là Tuyên từ Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh, mẹ vua Lê Nhân Tông. Về động cơ, thứ nhất là do bà rất căm oán Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ - hai người đã giúp bà phi Ngô Thị Ngọc Dao, mẹ Lê Thánh Tông, thoát khỏi âm mưu sát hại của bà ta. Thứ hai là do thời đó, nhiều người trong triều dị nghị rằng, bà Nguyễn Thị Anh đã có thai trước khi vào cung và Bang Cơ (Lê Nhân Tông) không phải là con vua Thái Tông, nên nhân lúc vua về thăm Nguyễn Trãi, sợ Nguyễn Trãi gièm pha và nói tốt cho Tư Thành (Lê Thánh Tông), nên bà Nguyễn Thị Anh đã sai người sát hại vua Thái Tông, rồi đổ tội cho vợ chồng Nguyễn Trãi.

Theo sử sách, vài ngày sau khi hành hình gia đình Nguyễn Trãi, triều đình thực ra chính là Thái hậu Nguyễn Thị Anh nhiếp chính thay con, ra lệnh giết hai hoạn quan Đinh Phúc, Đinh Thắng vì trước khi chết Nguyễn Trãi có nói: "Ta hối không nghe lời Thắng, Phúc". Các nhà nghiên cứu cho rằng chính Đinh Phúc, Đinh Thắng là những người khuyên Nguyễn Trãi sớm tố cáo Nguyễn Thị Anh với vua Thái Tông. Do đó, để diệt khẩu, bà sai giết hai người này. Sâu xa hơn, thảm án Lệ Chi Viên còn là sự ghen ghét, đố kỵ của một số không nhỏ quan lại trong triều lúc bấy giờ trước tài năng lỗi lạc và tính tình ngay thẳng, cương trực của Nguyễn Trãi - được cho là luôn cản trở những việc làm mờ ám của họ.

Như vậy, oan khuất của Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ trong nghi án đột tử của vua Lê Thái Tông đã trải qua mấy trăm năm, mới được các nhà sử học minh oan. Đánh giá về bà, GS Vũ Khiêu khẳng định: "Ít nhất, bà cũng là người tài hoa trong văn học, sắc sảo trong chính trị, chu đáo trong ứng xử và thủy chung trong tình nghĩa. Bà đã dâng trọn cuộc đời phục vụ cho sự bền vững của Vương triều Lê và sự phồn vinh của non sông ại Việt". GS Đinh Xuân Lâm cũng cho rằng, cần có sự công khai chiêu tuyết cho bà Nguyễn Thị Lộ. Chế độ phong kiến cũ đã không làm được việc đó thì ngày nay chúng ta phải làm được.

Nguoiduatin

Tin được quan tâm

Hoa hậu Yến Nhi lủi thủi một mình về nước với núi hành lý, sau khi 'trắng tay' tại Miss Grand International 2025

Hoa hậu Yến Nhi đã chính thức về nước sau khi out top 22 Miss Grand International 2025.
Chuyện làng sao 24 giờ, 35 phút trước

Sao Việt 18/10: Lương Bằng Quang 'điên loạn, tan nát' vì nhớ Ngân 98; Tuấn Hưng 'muốn khóc thật to' khi mẹ mắc bệnh

Tin sao Việt 18/10/2025: Sau khi Ngân 98 bị bắt tạm giam, Lương Bằng Quang có dòng chia sẻ gây chú ý trên trang cá...
Chuyện làng sao 3 ngày, 21 giờ trước

Những cái tên 'kỵ' đặt ở Việt Nam: Có tên bị cấm khai sinh, thậm chí nếu cố tình còn mang tới xui rủi bất lợi cho trẻ sau này

Việc đặt tên cho con không chỉ là thể hiện tình yêu và ước nguyện của cha mẹ mà còn liên quan đến các quy...
Kiến thức 3 ngày, 21 giờ trước

H'Hen Niê mừng con gái đầy tháng, tiết lộ tên thật của bé dân tình trầm trồ vì quá ý nghĩa

Hoa hậu H'Hen Niê cùng gia đình hạnh phúc mừng đầy tháng con gái. Con gái nàng Hậu trộm vía bụ bẫm, sở hữu làn...
Chuyện làng sao 1 ngày, 11 giờ trước

MAILISA trao tặng 2 căn nhà Tình Thương trị giá 140 triệu đồng tại Phường Cầu Kiệu TP.HCM – Lan tỏa giá trị nhân ái

Giữa lòng Sài Gòn hoa lệ, nơi ánh đèn phố xá rực rỡ, vẫn còn đâu đó những mái nhà đơn sơ, những phận người...
Doanh nghiệp 3 ngày, 16 giờ trước

Lương Bằng Quang đang 'hại' Ngân 98?

Những động thái của Lương Bằng Quang nhiều ngày qua càng khiến công chúng phản cảm với Ngân 98.
Chuyện làng sao 23 giờ, 1 phút trước

Tin cùng mục

Theo quy định, mức phạt lỗi nồng độ cồn đối với ô tô năm 2025 cao nhất là bao nhiêu?

Theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ‑CP, mức phạt cao nhất đối với người điều khiển ô tô vi phạm nồng độ cồn là 30.000.000 đến...
Kiến thức 7 phút trước

Vì sao nhiều nơi yêu cầu người dân nộp bản photo 'sổ đỏ' để làm sạch dữ liệu đất đai?

Làm sạch dữ liệu đất đai là chủ trương đúng đắn. Thế nhưng, điều khiến người dân bức xúc là nhiều nơi vẫn yêu cầu...
Tin trong ngày 7 phút trước

Các khoản giảm trừ người dân cần biết trước khi nộp thuế thu nhập cá nhân 2026

Giảm trừ gia cảnh là số tiền được trừ vào thu nhập chịu thuế trước khi tính thuế đối với thu nhập từ tiền lương,...
Tin trong ngày 23 phút trước

Loại quả gì được trồng nhiều tại Việt Nam khiến cựu Đại sứ Hoa Kỳ phải xuýt xoa khen 'ngon nhất thế giới'?

Ông Daniel J. Kritenbrink, cựu Đại sứ Hoa Kỳ tại Việt Nam từng chia sẻ về lần đầu tiên thưởng thức xoài tại TP. Cần...
Kiến thức 47 phút trước

Mua bảo hiểm xe máy bắt buộc người dân sẽ được hưởng mức bồi thường lên đến 500 triệu đồng từ 1/7/2025?

Có phải mức bồi thường của bảo hiểm xe máy lên tới 500 triệu đồng, từ ngày 1/7/2025?
Kiến thức 2 giờ, 50 phút trước

Từ bây giờ, xây nhà trên đất nông nghiệp sẽ bị phạt rất nặng, có thể lên tới 400 triệu đồng

Mức phạt hành chính có thể lên đến 400 triệu đồng và buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu nếu cố tình xây nhà...
Tin trong ngày 2 giờ trước

Tin mới cập nhật

Trào lưu không dùng thuốc hạ sốt: Bác sĩ ngay lập tức đưa ra cảnh báo nguy cơ biến chứng nguy hiểm

Một trào lưu lan truyền trên mạng xã hội cho rằng sốt là phản ứng có lợi và không nên dùng thuốc hạ sốt có...
Chăm sóc sức khỏe 7 phút trước

Sao Việt 21/10: Diễn viên Trương Minh Cường bị chấn thương nặng; Trấn Thành ép Hari Won hôn liền 2 cái trên sóng truyền hình

Tin sao Việt 21/10/2025: Diễn viên Trương Minh Cường bị chấn thương khi chơi pickleball, phải phẫu thuật nối gân chân. Tận dụng bối cảnh...
Chuyện làng sao 24 phút trước

Nữ NSND có chồng là anh hùng phi công, bắn hạ 6 máy bay địch và chuyện tình như mơ

NSND Thu Hiền được ngưỡng mộ bởi câu chuyện đời thường giản dị bên ông xã là anh hùng phi công Vũ Ngọc Đỉnh.
Chuyện làng sao 24 phút trước

Toàn cảnh căn biệt thự hàng trăm năm tuổi khiến cả tỷ dân Trung Quốc phải ngoái đầu nhìn

Trên con đường Wukang Road, nơi được mệnh danh là mang đậm dấu ấn lịch sử và nghệ thuật bậc nhất Thượng Hải (Trung Quốc),...
Mẫu nhà đẹp 47 phút trước

Vùng núi cách Hà Nội hơn 300km có một 'tiểu Thụy Sĩ' thơ mộng khiến du khách đứng ngồi không yên

Một khu nghỉ dưỡng ở Hà Giang, cách Hà Nội hơn 300km, đang trở thành điểm đến gây sốt trên mạng xã hội với khung...
Du lịch Việt 2 giờ, 7 phút trước

Tháng 9 âm lịch, vận may tốt, tài lộc dồi dào, tiền tài tự động đến, phú quý không gì ngăn cản được

Xin chúc mừng ba con giáp trong tháng 9 âm lịch với sự giàu có không ngừng, vận may thịnh vượng và sự nghiệp suôn...
Đời sống số 2 giờ, 11 phút trước

Theo quy định, cán bộ, công chức và viên chức được hưởng 12 tháng 800.000 đồng trong trường hợp nào?

Dưới đây là những trường hợp cán bộ, công chức và viên chức được hưởng 12 tháng 800.000 đồng theo quy định tại Nghị Quyết...
Kiến thức 2 giờ, 15 phút trước

9/10 người tốt đều có những đặc điểm này! Nếu gặp họ nên kết bạn cả đời, vì rất đáng trân trọng

Trong cuộc sống, chúng ta gặp gỡ đủ loại người và kết bạn với nhiều kiểu người khác nhau, nhưng người để xứng đáng kết...
Kiến thức 2 giờ, 19 phút trước

Những người EQ cao thường giữ im lặng về ba chuyện riêng tư này, trong khi những người EQ thấp lại bô bô cho mọi người nghe

Trong giao tiếp, trí tuệ cảm xúc giống như một chiếc chìa khóa vô hình, mở ra những mối quan hệ hài hòa và tránh...
Kiến thức 2 giờ, 23 phút trước

Ngành học luôn 'khát' nhân lực, chưa tốt nghiệp đã có việc làm, ra trường hưởng lương hơn 50.000.000 đồng mỗi tháng

Dù thị trường lao động có nhiều khó khăn, nhưng tại nhiều trường đại học cho thấy, ngành học này sinh viên đã có việc...
Kiến thức 2 giờ, 25 phút trước