Danh mục

Mổ xẻ vụ án đầu độc vua Lê ở "Lệ Chi Viên"

Thứ tư, 25/01/2012 09:05

Sử sách chép rằng, Lê Thái Tông (1423-1442) đã thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi đột ngột qua đời. Vào thời điểm đó, vua còn rất trẻ, mới 20 tuổi. Đây chính là vụ án Lệ Chi Viên nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam.

Triều đình đã quy tội cho Nguyễn Thị Lộ, Nguyễn Trãi giết vua và bị xử tru di tam tộc. Sau này, vua Lê Thánh Tông minh oan cho Ức Trai Nguyễn Trãi nhưng không đề cập tới việc điều tra cái chết và nguyên nhân tử vong của vua Lê Thái Tông. Đến nay, vụ án Lê Chi Viên nổi tiếng ấy còn nhiều bí ẩn và tranh cãi.


Đền thờ vua Lê Thái Tông

Tài nhân gặp hoạ

Sách Đại Việt sử ký toàn thư nhận định về vua Lê Thái Tông: "Vua thiên tư sáng suốt, nối vận thái bình; bên trong ức chế quyền thần, bên ngoài đánh dẹp Di địch. Trọng đạo sùng nho, mở khoa thi chọn hiền sĩ; xử tù, xét án phần nhiều tha thứ khoan hồng. Cũng là bậc vua tài giỏi biết nối giữ cơ đồ, song đam mê tửu sắc, đến nỗi thình lình băng ở bên ngoài cũng là tự mình chuốc lấy tai họa.

Ngày 27/7/1442 (năm Nhâm Tuất), vua Lê Thái Tông đi tuần ở miền Đông, duyệt quan ở thành Chí Linh, Hải Dương. Nguyễn Trãi đón vua ngự ở chùa Côn Sơn, nơi ở của Nguyễn Trãi. Ngày 4/8 cùng năm, vua về đến Lệ Chi Viên thuộc huyện Gia Định (nay thuộc huyện Gia Lương, Bắc Ninh). Cùng đi với vua có Nguyễn Thị Lộ, là vợ thứ của Ức Trai Nguyễn Trãi. Tương truyền, năm 1406 khi Nguyễn Trãi (26 tuổi) đang làm quan nhà Hồ, gặp Thị Lộ đang ở tuổi trăng tròn -16 tuổi ở Vũ Lăng. Mới gặp lần đầu sau cuộc mạn đàm thi ca, cả hai nhanh chóng đã tở thành tri kỷ. Tuy nhiên về làm bạn thơ thiếp với Nguyễn Trãi nhiều năm, Thị Lộ vẫn không có con. Họ nhận một người cháu của Ngô Từ là Ngô Chi Lan làm con nuôi.

Trong thời gian Lê Lợi đứng lên khởi nghĩa, Nguyễn Trãi cùng em họ Trần Nguyên Hãn đồng tâm ra giúp sức tụ nghĩa chống quân Minh. Mỗi khi Nguyễn Trãi thảo thư từ, chiếu hịch đều có Thị Lộ ở bên giúp việc sửa chép. Lúc nào, Thị Lộ cũng cần mẫn tươi cười, nhẫn nại, hoạt bát, đoan chính làm việc thông thái nên được mọi người yêu mến, kính nể. Họ sống với nhau hoà thuận đến khi ấy đã vào tuổi 40. Vốn Nguyễn Thị Lộ rất được vua Lê Thái Tông yêu quý vì sắc đẹp, văn hay, luôn được vào hầu bên cạnh vua. Khi về đến Lệ Chi Viên, vua thức suốt đêm với Nguyễn Thị Lộ, rồi băng hà. Các quan bí mật đưa xác vua về, ngày 6/8 mới đến kinh sư, nửa đêm vào đến cung mới phát tang. Và mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Mổ xẻ bi kịch Lệ Chi Viên

Dựa vào truyền thuyết trên, các nhà sử học đã mổ xẻ, phân tích chi tiết mọi hành động, động cơ dẫn tới cái chết của vua Lê Thái Tông. Nhiều câu hỏi được đặt ra: vua chết ở đâu? Ai chứng kiến? Có bắt được hung thủ ở ngay hiện trường không?...

Nơi vua chết là ở chùa Côn sơn như lời mời của Nguyễn Trải, hay tại nhà riêng của Nguyễn Trãi - Thị Lộ? Theo nghi lễ của bậc thiên tử khi ra khỏi cung, vua không bao giờ ở nhà dân, cho dù đó là nhà cha mẹ vợ mà chỉ ở hành cung là nơi đã được sửa soạn trước trong các chuyến vi hành, hoặc ở một nơi tôn nghiêm như đình, chùa. Do vậy, thông thường khi muốn thăm một ai, vua sẽ cho triệu người ấy đến chỗ vua ở, chứ không bao giờ vua đến nhà của họ, trừ trường hợp đi thăm viếng để tìm hiểu dân tình làm ăn sinh sống hoặc các vị đại công thần đau yếu sắp chết không đi được vua mới đến nhà. Vì vậy, có thể loại trừ giả thuyết vua chết ở bên ngoài, tức nơi ở không do triều đình sắp đặt.


Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ

"Mọi người đều nói là Nguyễn Thị Lộ giết vua nhưng trên thực tế, lại chẳng hề có người nào chứng kiến lúc vua hấp hối, băng hà; và đồng nghĩa, cũng chẳng có ai dám khẳng định nhìn tận mắt Nguyễn Thị Lộ giết vua.

Vậy, mọi người ở đây phải chăng là ám chỉ những người có thù hằn với Nguyễn Trãi, Nguyễn Thị Lộ? Chưa kể, cùng thời điểm đấy, trong dân gian lan truyền rằng, bà Nguyễn Thị Lộ là một con rắn biến thành người, dụ dỗ Nguyễn Trãi và hại ba đời nhà ông. Con rắn thành tinh ngầm mang thù oán, mới đầu thai thành Thị Lộ. Nàng sinh ra dưới sườn có vảy..., Lịch triều hiến chương loại chí viết.

Theo nhiều sử gia, mặc dù câu chuyện được nhiều sách cũ chép lại, nhưng tất cả chỉ nhằm giải thích nguyên nhân tiền định về cái chết của vua Lê Thái Tông và Nguyễn Trãi, xoa dịu lòng tiếc thương Nguyễn Trãi và chán ghét nhà Lê nhỏ mọn đối với công thần. Đây là thuật tuyên truyền của tầng lớp thống trị hồi đó lợi dụng lòng mê tín của nhân dân, là mô phỏng từ các truyền thuyết xa xưa của Trung Quốc, nên ngày nay truyền thuyết bị bác bỏ và không được xác chứng.

“Lộ diện” hung thủ

Trong cuốn Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ với thảm án Lệ Chi Viên, các nhà sử học và một số nhà khoa học đã chỉ rõ, chủ mưu của vụ thảm án Lệ Chi Viên là Tuyên từ Hoàng Thái hậu Nguyễn Thị Anh, mẹ vua Lê Nhân Tông. Về động cơ, thứ nhất là do bà rất căm oán Nguyễn Trãi và Nguyễn Thị Lộ - hai người đã giúp bà phi Ngô Thị Ngọc Dao, mẹ Lê Thánh Tông, thoát khỏi âm mưu sát hại của bà ta. Thứ hai là do thời đó, nhiều người trong triều dị nghị rằng, bà Nguyễn Thị Anh đã có thai trước khi vào cung và Bang Cơ (Lê Nhân Tông) không phải là con vua Thái Tông, nên nhân lúc vua về thăm Nguyễn Trãi, sợ Nguyễn Trãi gièm pha và nói tốt cho Tư Thành (Lê Thánh Tông), nên bà Nguyễn Thị Anh đã sai người sát hại vua Thái Tông, rồi đổ tội cho vợ chồng Nguyễn Trãi.

Theo sử sách, vài ngày sau khi hành hình gia đình Nguyễn Trãi, triều đình thực ra chính là Thái hậu Nguyễn Thị Anh nhiếp chính thay con, ra lệnh giết hai hoạn quan Đinh Phúc, Đinh Thắng vì trước khi chết Nguyễn Trãi có nói: "Ta hối không nghe lời Thắng, Phúc". Các nhà nghiên cứu cho rằng chính Đinh Phúc, Đinh Thắng là những người khuyên Nguyễn Trãi sớm tố cáo Nguyễn Thị Anh với vua Thái Tông. Do đó, để diệt khẩu, bà sai giết hai người này. Sâu xa hơn, thảm án Lệ Chi Viên còn là sự ghen ghét, đố kỵ của một số không nhỏ quan lại trong triều lúc bấy giờ trước tài năng lỗi lạc và tính tình ngay thẳng, cương trực của Nguyễn Trãi - được cho là luôn cản trở những việc làm mờ ám của họ.

Như vậy, oan khuất của Lễ nghi học sĩ Nguyễn Thị Lộ trong nghi án đột tử của vua Lê Thái Tông đã trải qua mấy trăm năm, mới được các nhà sử học minh oan. Đánh giá về bà, GS Vũ Khiêu khẳng định: "Ít nhất, bà cũng là người tài hoa trong văn học, sắc sảo trong chính trị, chu đáo trong ứng xử và thủy chung trong tình nghĩa. Bà đã dâng trọn cuộc đời phục vụ cho sự bền vững của Vương triều Lê và sự phồn vinh của non sông ại Việt". GS Đinh Xuân Lâm cũng cho rằng, cần có sự công khai chiêu tuyết cho bà Nguyễn Thị Lộ. Chế độ phong kiến cũ đã không làm được việc đó thì ngày nay chúng ta phải làm được.

Nguoiduatin

Tin được quan tâm

Kể từ bây giờ, người dân không cần trực tiếp đến cơ quan Công an để đổi thẻ CCCD, đúng không?

Người dân cần đổi thẻ căn cước công dân có thể không cần đến trực tiếp cơ quan công an nếu không phải thu nhận...
Dòng sự kiện 2 ngày, 24 giờ trước

Tin vui với hàng triệu người dân sống ở Hà Nội, hưởng lợi chưa từng có

Hà Nội là địa phương đầu tiên của Việt Nam làm điều này. Sắp tới, hàng triệu người dân sẽ được hưởng loạt lợi ích....
Tin trong ngày 3 ngày, 19 giờ trước

Công viên sông Tô Lịch trải rộng đến hơn 700.000 m2, phải dùng bao nhiêu tỉ đền bù giải phóng mặt bằng?

Khi UBND TP Hà Nội cung cấp thông tin về chi phí dùng để giải phóng mặt bằng cho dự án công viên sông Tô...
Tin trong ngày 3 ngày, 20 giờ trước

Theo Quy định mới nhất: Khách sạn, nhà nghỉ có được giữ CCCD, thẻ Căn cước của khách lưu trú không?

Một số nhà nghỉ, khách sạn kiểm tra CCCD, thẻ Căn cước của khách hàng và giữ lại vì lý do an ninh hoặc đảm...
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Tin vui: Từ năm 2026, Quốc hội đồng ý nghỉ hưu trước tuổi không bị giảm tiền hưởng lương hưu đối với giáo viên mầm non có nguyện vọng trong trường hợp đã đóng BHXH bao nhiêu năm trở lên?

Cụ thể từ ngày 1/1/2026, giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu...
Tin trong ngày 2 ngày, 18 giờ trước

UBND cấp xã không được làm điều này, liên quan đến đất đai sau sáp nhập

Kể từ bây giờ, UBND cấp xã không được làm điều này, người dân cần nắm để đảm bảo quyền lợi của mình.
Tin trong ngày 3 ngày, 17 giờ trước

Tin cùng mục

'Tâm sinh tướng', nếu gặp phải những người có đặc điểm này trên khuôn mặt thì đừng dây dưa với họ!

Bạn đã bao giờ gặp phải tình huống một người bạn tưởng chừng như thân thiết lại đâm sau lưng bạn, hay một người đồng...
Đời sống số 8 giờ, 40 phút trước

86.000 Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố nhận tin vui: Được hưởng chính sách mới đặc biệt có lợi này từ 1/7/2025, cụ thể là?

Từ ngày 1/7, người hoạt động không chuyên trách ở thôn, tổ dân phố sẽ được hưởng thêm quyền lợi này, ai cũng nên nắm....
Kiến thức 8 giờ, 47 phút trước

Tại sao không nên cho người thân, họ hàng sống ở trong nhà mình?

Như câu nói "Họ hàng xa không bằng hàng xóm gần". Trong xã hội ngày nay, chúng ta cần học cách cân bằng giữa tình...
Đời sống số 8 giờ, 47 phút trước

Người thông minh sẽ giữ ba câu này trong lòng, nhưng người ngu ngốc sẽ nói chúng với tất cả mọi người họ gặp

Trong ván cờ giao tiếp phức tạp, lời nói là quân cờ then chốt quyết định hướng đi của mối quan hệ. Người khôn ngoan...
Đời sống số 8 giờ, 48 phút trước

Đừng mua 3 loại bánh trung thu này làm quà Tết Trung thu, dù giá có rẻ đến đâu. Chúng chứa quá nhiều chất phụ gia, không đáng mua

Khi mua bánh trung thu, bạn nên tránh mua bánh có màu sắc quá rực rỡ, bánh trung thu đóng gói số lượng lớn và...
Kiến thức 8 giờ, 48 phút trước

Tử vi ngày 29/9/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dần sự nghiệp lên như diều gặp gió, Tuất gặp phải nhiều trở ngại

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 29/9/2025.
Đời sống số 8 giờ, 54 phút trước

Tin mới cập nhật

Bản đồ chi tiết Phường Nghĩa Đô, Hà Nội và thông tin sau sáp nhập

Ngày 1/7/2025, đánh dấu cột mốc Phường Nghĩa Đô chính thức đi vào hoạt động. Được thành lập trên cơ sở sáp nhập 9 đơn...
Hồ sơ tư liệu 4 phút trước

Bác sĩ khuyến nghị 6 thói quen đơn giản nhưng hiệu quả để não trẻ mãi không già

Bạn có muốn bắt đầu hình thành những thói quen này ngay hôm nay để giữ cho bộ não của trẻ luôn trẻ trung không?...
Chăm con 9 phút trước

Tài lộc tăng vọt! Ba con giáp này được Thần Tài chiếu cố vào quý IV, tự tin thu hút tài lộc, mang của cải vào nhà

Những con giáp may mắn nhất trong quý IV: chim ác là báo tin vui, tiền tài vào nhà và bạn sẽ kiếm được một...
Đời sống số 11 phút trước

Quy định mới về tiền lương làm căn cứ đóng BHXH: Lương hưu của ai sẽ bị ảnh hưởng?

Từ ngày 1/7/2025, cách xác định tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc được thực hiện theo Luật Bảo...
Kiến thức 32 phút trước

Nếu ai đó đang muốn xa lánh bạn, sẽ có '3 dấu hiệu này' nên đừng ngờ nghệch không nhận ra

Trong suốt cuộc đời, chúng ta gặp gỡ và làm quen với đủ loại người, tạo nên những mối quan hệ ở nhiều mức độ...
Đời sống số 51 phút trước

Làm thế nào để một cặp đôi có thể hàn gắn lại mối quan hệ sau khi ly thân?

Một số cặp đôi có vấn đề phát sinh tranh cãi. Nếu không ai thuyết phục được đối phương, chiến tranh lạnh là điều không...
Yêu 8 giờ, 47 phút trước

3 trường hợp tài khoản ngân hàng không thể chuyển khoản hay giao dịch, người dùng cần đặc biệt lưu ý

Khách hàng/chủ tài khoản sẽ bị tạm dừng, hạn chế giao dịch chuyển tiền, thanh toán... trong các trường hợp dưới đây.
Kiến thức 8 giờ, 11 phút trước

Xem bói chỉ tay để biết ngay bao giờ bạn lấy chồng? Bỏ qua thì tiếc, nhìn kỹ sẽ thấy những nốt và đường vân 'báo duyên' khiến bạn bất ngờ

Trong nhân tướng học, chỉ tay được coi là một “bản đồ vận mệnh” giúp giải mã nhiều khía cạnh trong cuộc đời, từ tình...
Kiến thức 9 giờ, 33 phút trước

Sau buổi làm việc với công an, Khánh Phương xin chịu mọi trách nhiệm

Khánh Phương tiếp tục xin lỗi, cam kết “chịu mọi trách nhiệm” trước pháp luật và dư luận.
Chuyện làng sao 9 giờ, 55 phút trước

Hội bạn thân Đàm Thu Trang hội tụ nhưng thiếu 1 thành viên, dân tình nghi 'nghỉ chơi'

Đàm Thu Trang và Diệp Lâm Anh bí mật tổ chức sinh nhật cho stylist Pông Chuẩn nhưng lại vắng mặt Thu Hiền.
Chuyện làng sao 9 giờ, 56 phút trước