Danh mục

Mâm cỗ ba miền trong ngày Tết

Thứ năm, 07/02/2013 21:19

Mâm cỗ cúng ông bà, để gia đình quây quần bên nhau trong ngày đầu năm là một nét đẹp trong văn hóa của gia đình người Việt từ Bắc vào Nam.

Sự khác nhau trong văn hóa ẩm thực của ba miền thể hiện trong mâm cỗ Tết. Với miền Bắc đó là sự tinh tế, phối hợp hài hòa giữa các món ăn; miền Trung là sự cầu kỳ, chăm chút trong việc chế biến, tạo hình cho từng món ăn; riêng với người miền Nam đó là sự phong phú, từ món khô, món nước, từ món mặn cho đến món ngọt đều có mặt đầy đủ.

Sự tinh tế của miền Bắc


Mâm cổ của người miền Bắc thường có bốn bát và bốn đĩa chính. Ảnh: Q.T

Mâm cỗ vùng đồng bằng Bắc bộ thường tuân thủ đúng bài bản. Mâm cỗ thường gồm bốn đĩa và bốn bát không kể những đĩa xôi và các bát nước chấm. Bốn đĩa gồm hai đĩa thịt có thể là gà và heo, một đĩa nem, một đĩa giò lụa. Có thể thêm một đĩa giò mỡ (giò thủ hoặc thịt đông). Bốn bát gồm bát ninh, bát măng hầm giò heo, bát miến, bát mộc. Đây là những yêu cầu căn bản của mâm cỗ. Tuỳ gia đình có thể thêm những món như nộm, xào, ngày tết còn có món đặc trưng như bánh chưng, dưa hành. Tráng miệng có mứt sen, quất, gừng, chè kho.

Cầu kỳ, chăm chút như miền Trung

Những món trên mâm cỗ miền Trung thường chú trọng đến sự chăm chút và tính bảo quản do khí hậu khắc nghiệt. Món nguội có các món như chả phụng, nem, tré... Gỏi thì có gà bóp rau răm; gỏi trái vả; măng, mít trộn.... Món nóng có nem lụi, bò nướng sả ớt... Những món nguội lưu trữ được dài ngày thường được cuốn với bánh tráng, dưa kiệu.


Mâm cổ Tết ở miền Trung lại thể hiện sự cầu kỳ trong cách bài trí món ăn. Ảnh: Q.T

Món chính để ăn với cơm có món quay, rán từ heo, gà. Món nấu có bò nấu thưng, củ cải kho nạc heo, thịt nạc rim, hon… Và thường không thiếu món canh giò heo hầm, gà tiềm, bánh tét, dưa món. Các món tráng miệng từ mứt; bánh có bánh tổ, bánh in, bánh thuẩn, bánh bột sắn, bánh ít, bánh đậu xanh sấy, bánh bảy lửa, cốm…

Phong phú mâm cỗ miền Nam

Với món nguội có nem, bì, lòng heo khìa, giò heo nhồi, lạp xưởng tươi, gỏi ngó sen… Riêng gỏi gà luộc xé phay trộn củ hành, kiệu là món thường có trên mâm cỗ. Các món ngâm chua như lỗ tai heo ngâm giấm, tôm khô củ kiệu cũng được ưa chuộng. Món chính để ăn cơm như bò nấu đun, gà rim nước dừa tươi.


Mâm cỗ miền Nam là sự phong phú trong thể loại thức ăn, từ món khô cho đến món nước,
từ ngọt đến mặn đều có mặt trên mâm cỗ. Ảnh: Q.T

Đặc biệt, hầu như khắp nơi ở Nam bộ nhà nào cũng có nồi thịt kho nước dừa ăn với dưa giá và canh khổ qua. Hai món này luôn có trong mâm cơm cúng ông bà ngày 30 tết. Theo dân gian thì "khổ qua" là món ăn để mong ước sự cơ cực qua đi cho năm mới tốt đẹp hơn. Xét thực tế đây là món ăn mát, giải mỡ, lưu trữ lâu ở thời tiết nóng miền Nam. Và thường phải có món bánh tét nhân mỡ ăn với củ cải ngâm nước mắm. Tráng miệng có những loại mứt trái cây như mứt dừa, me, mãng cầu, gừng dẻo, củ năn, thèo lèo, kẹo chuối, xôi vị, bánh bò, bánh ít, bánh tét ngọt…

Sự hài hòa âm dương trong các mâm cỗ

Sự phối hợp nguyên liệu nóng và nguyên liệu mát cũng là nghệ thuật cân bằng âm dương trong món ăn ngày tết. Chẳng hạn, cá lóc kho kèm thịt heo (cá nước - âm hơn, heo trên cạn - dương hơn). Thịt, cá (dương hơn) được xào với rau củ (âm hơn).

Nhìn mâm cỗ tết Việt, màu sắc hài hoà. Rau quả xanh tươi của hành mộc thể hiện sự tươi mới mùa Xuân. Màu đỏ - hành hoả, màu của thịt thà, nem chả mang đầy năng lượng cho cuộc sống. Màu vàng - hành thổ từ sắc vàng như bánh mứt thể hiện sự an lành. Màu trắng - hành kim của các món bún, cơm, xôi, bánh tráng tượng cho sự vững chắc, bền bỉ. Và màu nâu sẫm, màu đen - hành thuỷ của các loại nấm, tóc tiên… tượng trưng cho sự may mắn, hanh thông. Màu sắc ngũ hành có đủ trong mâm cỗ tết thể hiện sự ước mong điều tốt lành trong năm mới.

Theo Sài Gòn Tiếp Thị

Tin được quan tâm

Tại sao hầu hết nhà ở Mỹ đều được xây bằng gỗ? Cuối cùng tôi đã hiểu sau khi đọc nó

Việc xây nhà rất đơn giản đối với chúng ta, và hầu hết đều sử dụng bê tông cốt thép làm vật liệu chính, vì...
Kiến thức 3 ngày, 3 giờ trước

Khi chiên trứng, đừng đổ dầu vào chảo trước. Cách làm mới của đầu bếp nhà hàng rất ngon, học sớm sẽ có lợi sớm

Nhiều người thích ăn trứng chiên. Một mặt, nó rất tiện lợi và có thể hoàn thành chỉ trong vài phút. Ngược lại, trứng chiên...
Địa chỉ ăn ngon 3 ngày, 5 giờ trước

Việt Nam sắp có thêm khu du lịch tâm linh vốn đầu tư 35.000 tỷ đồng, nằm ở tỉnh thành nào?

Toàn bộ dự án Huyền tích Am Tiên sẽ được hoàn thiện trong khoảng thời gian từ năm 2027 - 2030 với số vốn đầu...
Tin trong ngày 3 ngày, 22 giờ trước

Từ nay tới 31/12: Trường hợp này bị xóa hộ khẩu thường trú, người dân nên biết kẻo thiệt thòi

Theo quy định, những trường hợp này bị xóa hộ khẩu thường trú, ai cũng nên biết kẻo thiệt thòi.
Kiến thức 3 ngày, 23 giờ trước

Trong năm 2025, người đi xe máy phải đổi bằng lái theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6 triệu đồng, đúng không?

Nhiều thông tin cho rằng, người đi xe máy bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến...
Kiến thức 3 ngày, 19 giờ trước

Kể từ nay: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 2 ngày, 5 giờ trước

Tin cùng mục

Nhóm ngành trong vài năm tới sẽ bị AI dần thay thế, 56% nhân viên sẽ mất việc: Xem bạn có nằm trong số đó không?

Đến năm 2045, trí tuệ nhân tạo (AI) được dự báo sẽ thay thế tới 74% lao động trong các ngành sản xuất, vận hành...
Doanh nghiệp 20 giờ, 57 phút trước

Trường đại học duy nhất của Việt Nam nằm trong Top 20 trường đại học tốt nhất Đông Nam Á

Trong Top 200 trường đại học hàng đầu châu Á năm 2025 do tạp chí giáo dục danh tiếng Times Higher Education (Anh) đưa ra,...
Tin trong ngày 20 giờ, 57 phút trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ Ba, ngày 6 tháng 5, tức ngày 9 tháng 4 âm lịch?

Sau khi mùa hè bắt đầu, nhiệt độ tăng lên và trở thành cốt lõi của năng lượng. Thứ Ba, ngày 6 tháng 5, ngày...
Đời sống số 20 giờ, 58 phút trước

Nếu một người trên 60 tuổi và số tiền tiết kiệm của họ cao hơn con số này thì về cơ bản có thể yên tâm khi về già

Dưỡng già là chuyện ai cũng phải đối diện khi bước vào tuổi xế chiều. Nhiều người cho rằng chỉ cần có lương hưu hoặc...
Làm sao 20 giờ, 58 phút trước

Sân bay lớn thứ 4 Việt Nam lần thứ 2 được tổ chức quốc tế vinh danh là một trong những sân bay tốt nhất thế giới

Đây là năm thứ 2 sân bay này tiếp tục được tổ chức quốc tế vinh danh là một trong những sân bay tốt nhất...
Tin trong ngày 20 giờ, 58 phút trước

Chính thức từ tháng 5/2025: Trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách ưu đãi đặc biệt này

Theo đó, trẻ em nhà trẻ bán trú được hỗ trợ tiền ăn trưa 360.000 đồng/tháng; học sinh bán trú và học viên bán trú...
Kiến thức 21 giờ, 49 phút trước

Tin mới cập nhật

Người dân cần chú ý: Những trường hợp sang tên Sổ đỏ bắt buộc phải đo đạc lại đất

Theo như quy định sẽ có một số trường hợp phải đo đạc lại khi sang tên sổ đỏ.
Kiến thức 17 phút trước

Năm 2025, dù không có tên trong di chúc nhưng người này vẫn được hưởng thừa kế, đó là ai?

Theo quy định, những trường hợp dưới đây, nếu người để lại di sản không cho họ thừa kế thì luật pháp vẫn bảo vệ...
Kiến thức 18 phút trước

Thẻ bảo hiểm y tế giấy cũ sẽ hết hiệu lực sau ngày 31/5, người dân cần làm gì để khám chữa bệnh?

Từ ngày 1/6 tới đây, người dân cần chuyển sang sử dụng thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID, VNeID khi đi khám...
Kiến thức 18 phút trước

MC Mai Ngọc đưa ra quy tắc chăm con mà ai cũng không được làm trái

Mai Ngọc liên tục cập nhật hành trình làm mẹ lần đầu tiên ở tuổi 35.
Chuyện làng sao 18 phút trước

Choáng với số vàng cưới Võ Hạ Trâm được mẹ chồng Ấn Độ tặng, nay 'chốt lời' chóng mặt

Không chỉ ghi điểm bởi giọng hát truyền cảm và hình ảnh chỉn chu, Võ Hạ Trâm còn gây chú ý bởi cuộc sống hôn...
Chuyện làng sao 18 phút trước

Chúc mừng ba con giáp! Tháng 5, 6, 7 có sự nghiệp đột phá, tiền tài sắp đến, mọi việc đều suôn sẻ

Tháng 5, tháng 6 và tháng 7 sẽ rất tuyệt vời, với những đột phá trong sự nghiệp và vận may cho các con giáp...
Đời sống số 58 phút trước

Khi có ba người xuất hiện xung quanh bạn, xin chúc mừng, Chúa đang giúp bạn!

Sự thành công của một người chắc chắn đòi hỏi nỗ lực của chính người đó, nhưng cũng cần sự hỗ trợ của những người...
Kiến thức 58 phút trước

Tôi chợt nhận ra một điều khi xem xong 'Sex Education': Muốn con tự tin, cha mẹ đừng nói 'con phải...', mà hãy nói 'câu thần chú' đơn giản này

Một bộ phim hài hước về giáo dục giới tính đã vô tình khơi gợi những trăn trở sâu sắc trong lòng các bậc phụ...
Tâm sự 59 phút trước

Bác sĩ Nguyễn Trường Kỳ: Hành trình từ giảng đường đến phòng mổ

Trò chuyện cùng Bác sĩ Kỳ Y Dược (Thạc sĩ, Bác sĩ Nguyễn Trường Kỳ) hiện đang là bác sĩ chuyên môn tại Phòng khám...
Làm đẹp+ 59 phút trước

Ô tô chạy dưới tốc độ tối thiểu, cố tình bám làn trái trên cao tốc bị xử mức phạt như thế nào?

Nhiều tài xế ô tô dù di chuyển với tốc độ chậm nhưng vẫn cố bám làn trái, gây ùn tắc và ức chế cho...
Kiến thức 59 phút trước