Danh mục

Mâm cỗ ba miền trong ngày Tết

Thứ năm, 07/02/2013 21:19

Mâm cỗ cúng ông bà, để gia đình quây quần bên nhau trong ngày đầu năm là một nét đẹp trong văn hóa của gia đình người Việt từ Bắc vào Nam.

Sự khác nhau trong văn hóa ẩm thực của ba miền thể hiện trong mâm cỗ Tết. Với miền Bắc đó là sự tinh tế, phối hợp hài hòa giữa các món ăn; miền Trung là sự cầu kỳ, chăm chút trong việc chế biến, tạo hình cho từng món ăn; riêng với người miền Nam đó là sự phong phú, từ món khô, món nước, từ món mặn cho đến món ngọt đều có mặt đầy đủ.

Sự tinh tế của miền Bắc


Mâm cổ của người miền Bắc thường có bốn bát và bốn đĩa chính. Ảnh: Q.T

Mâm cỗ vùng đồng bằng Bắc bộ thường tuân thủ đúng bài bản. Mâm cỗ thường gồm bốn đĩa và bốn bát không kể những đĩa xôi và các bát nước chấm. Bốn đĩa gồm hai đĩa thịt có thể là gà và heo, một đĩa nem, một đĩa giò lụa. Có thể thêm một đĩa giò mỡ (giò thủ hoặc thịt đông). Bốn bát gồm bát ninh, bát măng hầm giò heo, bát miến, bát mộc. Đây là những yêu cầu căn bản của mâm cỗ. Tuỳ gia đình có thể thêm những món như nộm, xào, ngày tết còn có món đặc trưng như bánh chưng, dưa hành. Tráng miệng có mứt sen, quất, gừng, chè kho.

Cầu kỳ, chăm chút như miền Trung

Những món trên mâm cỗ miền Trung thường chú trọng đến sự chăm chút và tính bảo quản do khí hậu khắc nghiệt. Món nguội có các món như chả phụng, nem, tré... Gỏi thì có gà bóp rau răm; gỏi trái vả; măng, mít trộn.... Món nóng có nem lụi, bò nướng sả ớt... Những món nguội lưu trữ được dài ngày thường được cuốn với bánh tráng, dưa kiệu.


Mâm cổ Tết ở miền Trung lại thể hiện sự cầu kỳ trong cách bài trí món ăn. Ảnh: Q.T

Món chính để ăn với cơm có món quay, rán từ heo, gà. Món nấu có bò nấu thưng, củ cải kho nạc heo, thịt nạc rim, hon… Và thường không thiếu món canh giò heo hầm, gà tiềm, bánh tét, dưa món. Các món tráng miệng từ mứt; bánh có bánh tổ, bánh in, bánh thuẩn, bánh bột sắn, bánh ít, bánh đậu xanh sấy, bánh bảy lửa, cốm…

Phong phú mâm cỗ miền Nam

Với món nguội có nem, bì, lòng heo khìa, giò heo nhồi, lạp xưởng tươi, gỏi ngó sen… Riêng gỏi gà luộc xé phay trộn củ hành, kiệu là món thường có trên mâm cỗ. Các món ngâm chua như lỗ tai heo ngâm giấm, tôm khô củ kiệu cũng được ưa chuộng. Món chính để ăn cơm như bò nấu đun, gà rim nước dừa tươi.


Mâm cỗ miền Nam là sự phong phú trong thể loại thức ăn, từ món khô cho đến món nước,
từ ngọt đến mặn đều có mặt trên mâm cỗ. Ảnh: Q.T

Đặc biệt, hầu như khắp nơi ở Nam bộ nhà nào cũng có nồi thịt kho nước dừa ăn với dưa giá và canh khổ qua. Hai món này luôn có trong mâm cơm cúng ông bà ngày 30 tết. Theo dân gian thì "khổ qua" là món ăn để mong ước sự cơ cực qua đi cho năm mới tốt đẹp hơn. Xét thực tế đây là món ăn mát, giải mỡ, lưu trữ lâu ở thời tiết nóng miền Nam. Và thường phải có món bánh tét nhân mỡ ăn với củ cải ngâm nước mắm. Tráng miệng có những loại mứt trái cây như mứt dừa, me, mãng cầu, gừng dẻo, củ năn, thèo lèo, kẹo chuối, xôi vị, bánh bò, bánh ít, bánh tét ngọt…

Sự hài hòa âm dương trong các mâm cỗ

Sự phối hợp nguyên liệu nóng và nguyên liệu mát cũng là nghệ thuật cân bằng âm dương trong món ăn ngày tết. Chẳng hạn, cá lóc kho kèm thịt heo (cá nước - âm hơn, heo trên cạn - dương hơn). Thịt, cá (dương hơn) được xào với rau củ (âm hơn).

Nhìn mâm cỗ tết Việt, màu sắc hài hoà. Rau quả xanh tươi của hành mộc thể hiện sự tươi mới mùa Xuân. Màu đỏ - hành hoả, màu của thịt thà, nem chả mang đầy năng lượng cho cuộc sống. Màu vàng - hành thổ từ sắc vàng như bánh mứt thể hiện sự an lành. Màu trắng - hành kim của các món bún, cơm, xôi, bánh tráng tượng cho sự vững chắc, bền bỉ. Và màu nâu sẫm, màu đen - hành thuỷ của các loại nấm, tóc tiên… tượng trưng cho sự may mắn, hanh thông. Màu sắc ngũ hành có đủ trong mâm cỗ tết thể hiện sự ước mong điều tốt lành trong năm mới.

Theo Sài Gòn Tiếp Thị

Tin được quan tâm

Diện tích tối thiểu để đất được cấp Sổ đỏ theo quy định mới nhất hiện nay là bao nhiêu?

Căn cứ vào từng trường hợp cụ thể sẽ có yêu cầu về diện tích tối thiểu để đất được cấp sổ đỏ.
Dòng sự kiện 3 ngày, 12 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Tư, ngày 30 tháng 7, tức mùng 6 tháng 6 âm lịch?

Ngày 30 tháng 7 là thứ Tư, ngày mùng 6 tháng 6 nhuận âm lịch, là sự kết hợp năm Tỵ, tháng Quý Mùi, ngày...
Đời sống số 2 ngày, 2 giờ trước

Từ nay tới hết năm 2025, CSGT toàn quốc tập trung xử lý các vi phạm giao thông này: Người dân đặc biệt lưu ý!

Vi phạm giao thông năm 2025 được xử lý nghiêm khắc xiết chặt hành vi tham gia giao thông hơn so với trước đây, người...
Kiến thức 2 ngày, 21 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Bạn chọn bức tranh nào trong 4 bức tranh về người đẹp? Xem bạn có được số mệnh may mắn hay trường thọ không?

Đây là một bài trắc nghiệm dựa trên cảm nhận trực giác giúp bạn khám phá xem bạn có được số mệnh may mắn hay...
Đời sống số 2 ngày, 2 giờ trước

Kể từ nay, chủ hộ kinh doanh bị phạt đến 75.000.000 đồng nếu không làm điều này

Theo quy định mới, sẽ áp mức phạt 50 - 75 triệu đồng nếu chủ hộ kinh doanh trốn đóng bảo hiểm xã hội, bảo...
Tin trong ngày 2 ngày, 8 giờ trước

Loại cây này gia đình càng trồng càng có lộc, đừng dại chặt đi nếu không muốn tiền tài tiêu tán

Theo quan niệm phong thủy có những loại cây nên trồng quanh nhà. Điều này không chỉ giúp tạo bóng dâm xanh mát mà còn...
Phong thủy 2 ngày, 21 giờ trước

Tin cùng mục

Phát ngôn 'để đời' của sếp Hoàng Nam Tiến

Trong sự nghiệp của mình, sếp Hoàng Nam Tiến là người truyền cảm hứng thông qua những chia sẻ với góc nhìn mới mẻ của...
Kiến thức 39 phút trước

Nguyên nhân khiến ông Hoàng Nam Tiến - nguyên Chủ tịch FPT Software và FPT Telecom qua đời

Ông Hoàng Nam Tiến, nguyên là Chủ tịch FPT Software, FPT Telecom, Tập đoàn FPT. Hiện ông là Phó chủ tịch Hội đồng trường -...
Dòng sự kiện 56 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến là ai?

Trước khi ra đi mãi mãi vào chiều nay (31/7), ông Hoàng Nam Tiến là doanh nhân được nhiều người, đặc biệt là các bạn...
Tin trong ngày 56 phút trước

Ông Hoàng Nam Tiến đột ngột qua đời

Theo đó, ông Hoàng Nam Tiến được xác nhận qua đời ngày 31.7.2025 sau thời gian ngắn nhập viện.
Tin trong ngày 1 giờ, 28 phút trước

Chỉ cần để thứ này trong ví, bạn không cần phải lo vi phạm giấy tờ khi tham gia giao thông

Việc tích hợp dữ liệu vào căn cước công dân (CCCD) gắn chip và ứng dụng VNeID sắp cho phép người tham gia giao thông...
Tin trong ngày 2 giờ, 35 phút trước

Xe máy chạy bằng xăng ở Hà Nội có bị cấm từ ngày 1/1/2026 không?

Theo lộ trình, Hà Nội sẽ thực hiện các giải pháp để đến ngày 1/7/2026 không còn xe máy sử dụng nhiên liệu hóa thạch...
Tin trong ngày 2 giờ, 36 phút trước

Tin mới cập nhật

Người lao động trong trường hợp này nghỉ làm vẫn được nhận đủ lương, ai không biết là thiệt thòi

Nhiều lao động không biết mình có quyền dừng làm việc và vẫn được trả lương trong trường hợp đặc biệt này, dẫn đến chịu...
Kiến thức 2 giờ, 36 phút trước

Đã chốt nguyện vọng, thí sinh có được bỏ bớt để đỡ tốn lệ phí?

Nhiều thí sinh sau khi đăng ký hàng chục nguyện vọng xét tuyển đại học nay lại muốn bỏ bớt để giảm chi phí, tuy...
Tin trong ngày 2 giờ, 36 phút trước

Đầu ra 6 ngôi trường 'ổn áp' nhất miền Bắc: Nghe danh đã oai, ra trường không sợ thiếu việc!

Hiện nay, tiêu chí "có việc làm sau tốt nghiệp" đã trở thành yếu tố then chốt khi thí sinh và phụ huynh lựa chọn...
Kiến thức 2 giờ, 36 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Sáu, ngày 1 tháng 8, tức ngày mồng 8 tháng 6 âm lịch?

Ngày 1 tháng 8, thứ Sáu, ngày 8 tháng 6 nhuận âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Nhân Âm....
Đời sống số 2 giờ, 37 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh bạn thích dựa trên cảm xúc của bạn. Hãy thử xem số phận của bạn cay đắng hay ngọt ngào

Bài trắc nghiệm này sẽ giúp bạn khám phá xem số phận của bạn là cay đắng hay ngọt ngào — dựa trên cảm xúc...
Đời sống số 2 giờ, 57 phút trước

Cư dân chung cư Goldmark City gửi đơn kêu cứu khẩn cấp mong thoát khỏi cảnh sống trong sợ hãi

Những ngày cuối tháng 7, 40 cư dân khu S Goldmark City đã cùng ký đơn kêu cứu khẩn cấp gửi tới chính quyền địa...
Tin trong ngày 3 giờ, 17 phút trước

Cách xác định số điện thoại lạ vừa gọi đến là ai, biết ngay cuộc gọi rác hay lừa đảo, người dân nên đề phòng

Hành động gọi lại ngay khi thấy cuộc gọi nhỡ có thể khiến bạn vô tình rơi vào bẫy của các đối tượng lừa đảo...
Làm sao 3 giờ, 19 phút trước

Con cả hay con thứ tương lai dễ trở thành sếp nhất? Nghiên cứu lớn từ Harvard đã chỉ ra đáp án

Trong 1 gia đình, đứa con này khi lớn lên dễ trở thành sếp nhất! Đây không phải là phỏng đoán vô căn cứ mà...
Kiến thức 3 giờ, 19 phút trước

Chi phí làm sổ đỏ tốn bao nhiêu tiền theo Luật Đất đai mới nhất?

Đây là các khoản phí, lệ phí và nghĩa vụ tài chính cần thiết mà người làm sổ đỏ phải đóng theo quy định mới...
Dòng sự kiện 3 giờ, 20 phút trước

Bật điều hòa, đừng quên làm một việc! Nếu không... năm nào cũng có người phải vào phòng chăm sóc đặc biệt vì lý do này

Mặc dù máy điều hòa là vật dụng "cứu cánh" khi thời tiết nóng bức, nhưng nếu bạn quên làm một việc trước khi sử...
Làm sao 3 giờ, 20 phút trước