Danh mục

Những bậc tài hoa xuất khẩu thành thơ như Nguyễn Du hay Trạng nguyên tài danh bậc nhất như Lương Thế Vinh vốn được trời phú cho tài năng thiên bẩm nhưng chuyện tình duyên của họ nhiều khi lại rất ngang trái.

Mối tình hận của Nguyễn Du

Hồi còn là học trò, Nguyễn Du ở với cha là Xuân Quận công Nguyễn Nghiễm ở Thăng Long. Thời gian này, Nguyễn Du đang theo học với cụ đồ họ Lê ở bên Gia Lâm. Ngày ngày chàng học trò đi sang nhà thày học phải đi đò qua sông Nhị (tên sông Hồng thời trước). Người lái đò là một cô gái thôn quê nhưng xinh xắn và ăn nói có duyên nên từ lâu đã lọt vào mắt xanh Nguyễn Du.


Đại thi hào Nguyễn Du.

Như bao kẻ thanh niên thời nay, đã thích nhưng còn cần phải có cớ để làm quen, để chuyện trò. Đối với Nguyễn Du, dù hàng ngày đều giáp mặt cô gái nhưng chưa biết làm thế nào để làm quen nên tâm sự ngổn ngang trăm mối nhưng chưa biết bày tỏ thế nào.
Một lần, Nguyễn Du đến chậm, lỡ chuyến đò, phải đứng chờ. Giờ học đã trễ mà đò thì vừa qua còn phải một hồi nữa mới quay sang bên này. Nhưng thật là tái ông mất ngựa, họa phúc khôn lường, trong cái rủi có cái may. Nhờ dịp lỡ đò, Nguyễn Du đã nghĩ ra một tứ thơ để làm quen với cô lái đò. Và ông đã viết một bài thơ thế này:
Ai ơi chèo chống tôi sang
Kẻ trời trưa trật lỡ làng tôi ra
Còn nhiều qua lại lại qua
Giúp cho nhau nữa để mà…
Bài thơ bỏ lửng hai câu hết với dụng ý để cô gái tự điền vào. Viết xong rồi ông nhờ người bạn đưa tặng cô gái. Nhận thơ, cô lái đò bẽn lẽn ngại ngần nên từ chối nhưng nhờ có anh bạn kia hết sức thuyết phục nên rồi cô gái cũng nhận. Có lẽ cũng đã cảm mến anh học trò Nguyễn Du nên sau đó cô gái đã điền nốt hai chữ “quen nhau” vào cuối bài thơ.
Thế rồi hai người yêu nhau nhưng không thể đến được với nhau vì Nguyễn Du là con nhà quan còn cô gái xuất thân bình dân. Theo quan niệm ngày trước, như vậy là không môn đăng hộ đối. Do vậy, khi bị gia đình biết chuyện, Nguyễn Du bị một trận đòn nên thân và bị gửi về Thái Bình theo học một ông đồ khác nhằm cách ly đôi lứa. Mãi 10 năm sau, Nguyễn Du mới có dịp trở lại bến đò xưa thì cô gái đã đi lấy chồng từ lâu. Ông viết mấy câu thơ để tỏ lòng mình:
Yêu nhau những muốn gần nhau
Bể sâu trăm trượng tình sâu gấp mười
Vì đâu cách trở đôi nơi
Bến nay còn đó người nào năm xưa
Theo Những thiên tình sử nước Việt của Quỳnh Cư thì câu chuyện này sau đó được Nguyễn Du tự tay chép trong một bản thảo có nhan đề Mối tình hận của tôi.
Trạng Lường và mối tình trắc trở
Trạng nguyên Lương Thế Vinh từ xưa đã được các danh sĩ đề cao như bậc Trạng nguyên tài danh hàng đầu. Ông không những hay chữ giỏi Nho học mà còn giỏi cả Toán học nên mới có biệt hiệu Trạng Lường (Lường là tính toán). Nhưng ông cũng còn một cái thú đam mê khá sâu sắc nữa là hát chèo.
Sách Trạng Lường Lương Thế Vinh của nhà nghiên cứu Bùi Văn Tam cho biết: Đêm đêm, hễ làng nào trong vùng có trống chèo nổi lên là y như có mặt Lương Thế Vinh. Có lần do quá ham thích, Lương Thế Vinh đã bỏ nhà đi theo một phường chèo diễn hay. Cậu say sưa học thêm cách sử dụng các nhạc cụ dân tộc, biết đánh trống chèo, lại thuộc nhiều làn điệu dân ca, làn điệu múa hát chèo. Bố cậu đã phải đi tìm, xin cho cậu về tiếp tục đi học.

Trạng Lường Lương Thế Vinh.
Từ tính ham mê hát chèo của Lương Thế Vinh đã đưa đến mối tình đầu có kết thúc buồn của ông. Sách Những mối tình nổi tiếng trong truyền thuyết và lịch sử Việt Nam kể rằng: Năm 20 tuổi, hội xuân làng Si (ở gần làng Lương Thế Vinh) có gánh chèo nổi tiếng với cô đào chính của gánh chèo là người đang rất được nhân dân trong vùng mến mộ về diễn. 
Lương Thế Vinh đến được đình làng Si thì đã khá muộn nhưng buổi diễn vẫn chưa bắt đầu vì tay chơi đàn nhị của gánh hát đột nhiên bị ốm chưa có người thay thế. Nghe vậy, Lương Thế Vinh bèn chen qua đám đông vào xin chơi thay cho tay đàn. Không có cách nào khác, gánh hát bèn chấp nhận. Nhưng chỉ một lúc sau, cả gánh hát lẫn người xem đã không còn phải băn khoăn gì về tay đàn vì tiếng đàn rất thành thục và đệm cho đào nương rất ăn khớp.

Ảnh minh họa.
Trên chiếu chèo, cô đào dương như cũng diễn hay hơn bình thường vì cô biết người đang đệm đàn nhị cho mình diễn là anh học trò nổi tiếng mà cả vùng cả tỉnh gọi là thần đồng. Tâm trạng phấn khởi, bất ngờ cô đổi sang điệu sử xuân, đôi mắt nhìn về phía Lương Thế Vinh thắm thiết: “Vâng ý chàng, thiếp xin thưa lại, ĩn chuyên cần tần tảo sớm khuya. Việc tề gia là phận nữ nhi…”
Bên cây đàn nhị, Lương Thế Vinh cũng vừa đàn vừa hướng về đào nương trẻ cùng trang lứa mình với ánh mắt xao xuyến lạ lùng. Bỗng nhiên đào nương quay một vòng  rồi chuyển sang hát điệu Chức cẩm hồi văn: “Thiếp xin chàng đèn sách văn chương, dầu hao thiếp rót, bấc non thiếp ngắt, ngọn đèn tàn thiếp khêu…”
Buổi diễn với tay chơi đàn bị ốm tưởng chừng phải nghỉ lại đầu xuôi đuôi lọt nên Lương Thế Vinh được gánh hát rất cảm ơn. Cô đào trẻ sau buổi diễn cũng chủ động gặp Thế Vinh để nói lời cảm tạ. Nhưng không phải như những lời cảm ơn xã giao thông thường. Hai tâm hồn như đã đồng điệu. Họ có điều gì đó muốn nói với nhau hơn là mấy lời cảm ơn mà sao không thốt nên lời.
Cô đào đã đem lòng yêu Thế Vinh mà không dám nói ra sợ ảnh hưởng đến việc học hành của chàng. Còn Thế Vinh cũng đã say men tình, muốn ngỏ lời ước hẹn mà cô gái không cho biết quê quán cũng như tên tuổi.
Bẵng đi mấy năm sau không gặp nhau nhưng Thế Vinh vẫn đêm ngày nhớ cô đào và mối tình sét đánh khôn nguôi. Dù vậy, nỗi nhớ chỉ là nỗi nhớ vì chưa ai nói ra và cũng chẳng biết ở đâu để tìm.
Năm 1463, Lương Thế Vinh đi thi, đỗ Trạng nguyên dưới triều Lê Thánh Tông. Dù vẫn nhớ người cũ nhưng chẳng có tin tức gì. Lúc này, bố mẹ Thế Vinh cũng muốn con yên bề gia thất nên giục chàng lập gia đình. Thế Vinh đã cưới con gái của một thày học.
Trớ trêu thay, ngày ông vinh quy về làng, dân làng mở hội chúc mừng, cô đào năm nào thì ra vẫn bí mật dõi theo bước đường của ông. Nay biết ông đã công thành danh đạt cũng cùng gánh hát về hát mừng góp vui cho làng. Đêm ấy, gặp lại người cũ, nàng đã hát rất hay nhưng giọng hát có gì đó sầu thảm khiến nhiều người phải khóc. Sau buổi diễn, không ai thấy nàng đâu nữa. Sáng sau người ta mới biết rằng nàng đã tự tử và để lại một bài thơ tuyệt mệnh.
Thì ra biết Thế Vinh đã lấy vợ, tủi phận mình nên nàng đã quyên sinh để vĩnh viễn mang theo mối tình đầu trong sáng. Biết tin, Trạng Lường rất thương xót và cảm phục bèn cho lập miếu thờ ở đầu làng. Theo nhà nghiên cứu Bùi Văn Tam, xưa kia ở Giáp Nhất làng Cao Hương có một cái miếu thờ, người dân thường gọi là Miếu Ả Đào. Nơi đó chính là cái miếu thờ cô Đào hát đã quyên sinh vì Trạng Lường.

Theo Kienthuc.net.vn

Tin được quan tâm

Hoa hậu Yến Nhi lủi thủi một mình về nước với núi hành lý, sau khi 'trắng tay' tại Miss Grand International 2025

Hoa hậu Yến Nhi đã chính thức về nước sau khi out top 22 Miss Grand International 2025.
Chuyện làng sao 2 ngày, 16 giờ trước

Tết Nguyên đán 2026: Mỗi người dân sẽ được nhận 1 triệu đồng, có đúng không?

Thực hư thông tin người dân được nhận 1 triệu đồng/người dịp Tết Nguyên đán 2026 là như thế nào?
Kiến thức 2 ngày, 13 giờ trước

Lương Bằng Quang đang 'hại' Ngân 98?

Những động thái của Lương Bằng Quang nhiều ngày qua càng khiến công chúng phản cảm với Ngân 98.
Chuyện làng sao 2 ngày, 16 giờ trước

Sao Việt 20/10: Lương Bằng Quang kể việc Ngân 98 làm trước khi bị bắt; Pha Lê cùng chồng cũ tổ chức sinh nhật cho con gái

Tin sao Việt 20/10/2025: Lương Bằng Quang nhớ nhung Ngân 98: 'Anh muốn nhìn thấy em ngay lúc này'. Ca sĩ Pha Lê cùng chồng...
Chuyện làng sao 2 ngày, 15 giờ trước

Hé lộ hình ảnh mới nhất của Phương Oanh sau khi Shark Bình bị bắt: Ngồi xế sang đưa con đi chơi

Trong video được Quỳnh Kool chia sẻ trên mạng xã hội, Phương Oanh xuất hiện cùng hai con nhỏ trên xe ô tô. Nữ diễn...
VIDEO 2 ngày, 15 giờ trước

Đây là tỉnh thành đông dân nhất Việt Nam sau sáp nhập: Dân số gấp 2 Singapore, chỉ có 4 nơi tương tự ở Đông Nam Á

Sau sáp nhập tỉnh thành, nơi đây trở thành siêu đô thị đầu tiên của Việt Nam - với dân số gấp hai lần Singapore....
Kiến thức 2 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 22/10/2025 của 12 con giáp: Tuổi Mùi sự nghiệp khởi sắc, Tuất vận trình giảm sút rõ rệt

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 22/10/2025.
Đời sống số 2 giờ, 21 phút trước

Tin vui: Toàn thể người lao động có thể được nhận hỗ trợ 1.000.000 đồng/tháng, cụ thể là?

Theo quyết định của Thủ tướng Chính Phủ sẽ hỗ trợ 1.000.000 đồng/tháng cho toàn thể người lao động trong trường hợp cụ thể nào?...
Tin trong ngày 3 giờ, 48 phút trước

Công chức có thể làm thêm 'nghề tay trái' để tăng thu nhập, nhưng tuyệt đối cấm đối với những ngành nghề này

Hiện nay, việc có thêm "nghề tay trái" để tăng thu nhập đã trở thành nhu cầu của nhiều người, bao gồm cả các công...
Tin trong ngày 3 giờ, 49 phút trước

Ai là người đàn ông thấp nhất Việt Nam?

Ở độ tuổi trưởng thành, anh Lưu (Sơn La) chỉ cao 75cm và cân nặng 12 kg giống trẻ lên 3. Anh được coi là...
Kiến thức 3 giờ, 49 phút trước

Chủ nhân giải độc đắc Vietlott hơn 179 tỷ đồng chính thức lộ diện

Theo thông tin từ Vietlott, chủ nhân của giải Jackpot 1 này là anh N.V.H. Anh H là giáo viên, hiện sống ở Đà Nẵng....
Tin trong ngày 3 giờ, 24 phút trước

Từ 1/7/2025: Người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục được nhận trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, có đúng không?

Thông tin việc tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, thực hư ra...
Kiến thức 4 giờ, 49 phút trước

Tin mới cập nhật

Cận cảnh rạp cưới hoành tráng của Hoa hậu Đỗ Thị Hà và chồng thiếu gia sẽ diễn ra tại Quảng Trị vào ngày mai 22/10

Rạp được thiết kế theo phong cách hiện đại, mái vòm cao, không gian rộng thoáng và sang trọng, phù hợp với buổi tiệc chính...
Chuyện làng sao 4 giờ, 35 phút trước

Loại quả mọc dại ở Việt Nam, sang trời Tây lại thành 'siêu thực phẩm' giá 2,5 triệu đồng/4 quả

Vốn mọc dại và quen thuộc với người dân địa phương, quả thốt nốt gây bất ngờ khi được bán với giá lên tới 2,5...
Tin trong ngày 4 giờ, 50 phút trước

Di dời sinh viên đại học ra khỏi nội đô, các trường đại học sẽ đi về đâu?

Hà Nội đặt mục tiêu di dời phần lớn sinh viên các trường đại học chính quy ra khỏi khu vực nội đô từ nay...
Tin trong ngày 4 giờ, 50 phút trước

Nghỉ việc chờ lĩnh lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp?

Người lao động chưa đến tuổi nghỉ hưu nhưng nghỉ việc để chờ đến tuổi nhận lương hưu vẫn có thể được hưởng trợ cấp...
Kiến thức 4 giờ, 50 phút trước

Chi Pu nghẹn ngào bật khóc khi bất ngờ gặp lại bố Đại tá trong quân ngũ

Khoảnh khắc gặp lại bố Đại tá của Chi Pu khiến nhiều người không khỏi nghẹn ngào.
Chuyện làng sao 5 giờ, 43 phút trước

Công an cảnh báo: Thủ đoạn lừa đảo hoàn toàn mới nhắm đến những người thích đọc trộm tin nhắn của chồng

Nhẹ dạ tin cài đặt các ứng dụng này, người dùng có thể bị thu thập thông tin cá nhân, danh bạ, tin nhắn, tài...
Tin trong ngày 5 giờ, 49 phút trước

Kiểm tra nồng độ cồn trên toàn quốc: Hàng triệu người tham gia giao thông nên nắm được mức phạt và tránh vi phạm

Mức phạt nồng độ cồn năm 2025 của ô tô, xe máy mới nhất sẽ theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 5 giờ, 50 phút trước

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con, là con gì?

Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý...
Kiến thức 5 giờ, 50 phút trước

Cuộc sống của các quán quân Đường lên đỉnh Olympia hiện tại ra sao?

Sau 25 năm phát sóng, chương trình "Đường lên đỉnh Olympia" không chỉ là một sân chơi trí tuệ mà còn là bệ phóng cho...
Đời sống trẻ 5 giờ, 51 phút trước

Năm 2026 có bảng giá đất mới, tỉnh rộng nhất Việt Nam giá đất có thể tăng gấp 9 lần

Đất đô thị, trung tâm tại tỉnh này sẽ có chuyển biến mạnh, mức tăng trung bình dao động từ 1,6 đến 9 lần.
Tin trong ngày 5 giờ, 51 phút trước