Danh mục

Mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi

Thứ hai, 03/11/2014 08:14

Mốc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là mối quan tâm hàng đầu của cha mẹ để nhận biết mức độ biết nói nhanh hay chậm của trẻ.

Ba năm đầu tiên là thời gian cho một đứa trẻ bắt đầu tìm hiểu làm thế nào để nói chuyện với những người khác. Đây cũng là mốc thời gian khi một đứa trẻ tích lũy vốn từ khi nó quan sát các đoạn hội thoại của mọi người xung quanh.

Từ 18-24 tháng tuổi, bé có thể tự mình nói được những từ và câu đơn giản. Theo thời gian, não trẻ càng phát triển, vốn từ vựng bé tiếp thu được cũng nhiều hơn. Nếu một em bé được sinh ra trong một gia đình song ngữ thì nhận thức sẽ được diễn ra cùng một lúc.

Dưới đây là các mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ, các mẹ có thể dựa vào đó để nhận biết mức độ phát triển nhanh hay chậm của con.

Phát triển,mốc phát triển,mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi
Ba năm đầu tiên là thời gian cho một đứa trẻ bắt đầu tìm hiểu làm thế nào
để nói chuyện với những người khác (Ảnh minh họa)

Trong thời kỳ mang thai

Nhiều nhà khoa học cho rằng nhận thức về ngôn ngữ của trẻ bắt đầu ngay khi còn trong bụng mẹ. Bên trong cơ thể của mẹ, trẻ có thể làm quen với nhịp đập của trái tim và giọng nói của mẹ; hơn nữa bé cũng có thể cảm nhận và phân biệt được những tiếng nói khác.

Ngay từ những tháng cuối thai kỳ này, các bé đã bắt đầu ghi nhận và ghi nhớ thông tin chứ không chờ đến khi được sinh ra. Quá trình học hỏi diễn ra một cách thật tự nhiên từ những âm thanh bé nghe được, mà gần gũi và thường xuyên nhất là giọng nói của mẹ – đặc biệt khi giọng nói của mẹ luôn phát ra kèm với những chuyển động mà bé cũng có thể cảm nhận được. Việc học hỏi trong bụng mẹ hiệu quả đến nỗi chỉ vài giờ sau khi sinh ra, bé đã có thể phân biệt được tiếng mẹ đẻ với tiếng nước ngoài.

Từ 0-3 tháng tuổi

Trong khoảng thời gian này em bé của bạn giao tiếp liên tục nhưng không phải bằng lời nói. Khả năng giao tiếp sẽ phát triển một cách tuần tự và các kỹ năng nâng cao sẽ được xây dựng trên một nền tảng cơ bản.

Những tiếng khóc là hình thức giao tiếp đầu tiên của trẻ. Nếu bé hét lên, đồng nghĩa với việc con muốn báo với mẹ rằng con cảm thấy đói; nếu phát ra những tiếng rên rỉ tức là bé cảm thấy khó chịu và muốn thay tã.

Trẻ trong giai đoạn này có thể học cách chú ý khi nghe mẹ hoặc mọi người xung quanh nói chuyên, chúng sẽ cười khi nghe thấy giọng mẹ. Thực tế, trẻ dường như nhận ra giọng nói quen thuộc của mẹ và sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi nghe thấy tiếng vỗ về từ mẹ. Trẻ dưới 3 tháng tuổi cũng sẽ ngừng mọi hoạt động và tập trung chú ý gần hơn tới những âm thanh không quen thuộc.

Bên cạnh đó, ngôn ngữ của bé ở giai đoạn này còn được thể hiện khi bé giật mình với tiếng động bất ngờ, bắt đầu phát âm để thể hiện sự thích thú.

Từ 4-6 tháng tuổi

Trong giai đoạn này, mẹ có thể nghe thấy những âm thanh ríu rít khi chơi đùa cùng con. Trẻ bắt đầu bập bẹ và đôi khi phát ra những âm thanh như thể con đang tiếp chuyện với mọi người.

Bé cũng có thể nói với yêu cầu và mong muốn của mình bằng cách sử dụng âm thanh và cử chỉ. Con sẽ tạo ra những tiếng ồn để thu hút sự chú ý của mẹ.

Ngoài ra, bé cũng phát âm để phản xạ khi nghe hát, để thể hiện sự vui thích, phân biệt được giọng nói tức giận hay trìu mến, ngừng khóc khi nghe có giọng nói.

Từ 7-12 tháng tuổi

Tại thời điểm này, bé có thể bập bẹ một số từ đơn giản như “ma ma”, “ba ba”.... Đây là những từ phổ biến nhất mà những đứa trẻ có thể phát ra đầu tiên. Tuy nhiên, bé không nhận thức được rằng mình đang kêu gọi cha mẹ một cách đáng yêu cho đến khi 1 tuổi. Mặc dù, bé không nhận thức được những gì mình nói, nhưng bé có thể cảm nhận được tên gọi của mình khi có người gọi.

Trẻ cũng có phản ứng khi nghe thấy tiếng chuông điện thoại hay tiếng gõ cửa; biết dùng cử chỉ và ngôn ngữ để diễn đạt như lắc đầu để nói "không"; bập bẹ khoảng 4 âm tiết hay nhiều hơn giống câu ngắn mà không có từ thực sự; đưa đồ chơi cho người lớn khi nghe yêu cầu; làm theo một mệnh lệnh đơn giản như "đặt nó xuống"; thể hiện hiểu các yêu cầu nghe được bằng cử chỉ của đầu, cơ thể; bắt đầu nhận ra vật, hình ảnh qua gọi tên

Mẹ cần phải trở thành một người hỗ trợ tinh thần cho sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ bằng những câu chuyện, thường xuyên nói chuyện và hát cho bé. Bởi vì, đây là một giai đoạn rất quan trọng khi bé cố gắng bắt chước người lớn nói chuyện, ngay cả khi mẹ không biết những gì con nói.

Phát triển,mốc phát triển,mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi
Mẹ cần phải trở thành một người hỗ trợ tinh thần cho sự phát triển
ngôn ngữ của bé bằng những câu chuyện, thường xuyên nói
chuyện và hát cho bé (Ảnh minh họa)

Từ 13-18 tháng tuổi

Trong giai đoạn này, bé có thể nhận biết được các thành viên trong gia đình; hiểu các khái niệm “trong và ngoài”, “tắt và mở”; chỉ vào một vài bộ phận trên cơ thể khi được hỏi; phản ứng bằng từ ngữ hoặc cử chỉ với những câu hỏi đơn giản như “ở đâu?”, “Cái gì?”.

Từ 19-24 tháng tuổi

Ngoài ra, trẻ còn có thể chỉ vào tranh bằng một ngón tay; dùng nhiều phụ âm (p,b,m,n,h); lấy được các đồ vật nằm trong tầm nhìn; có thể hiểu hơn 50 từ; giảm cử chỉ dùng lời nói nhiều hơn để giao tiếp...

Vốn từ vựng của trẻ trong giai đoạn này cũng nhiều thêm đáng kể. Con có thể kết hợp 2 từ với nhau để tạo thành một câu đơn giản như “ôm con, bế con...”. Khi bé 2 tuổi, con có thể sử dụng được những câu đơn giản gồm 2-4 từ. Tại thời điểm này, trẻ đã nêu được cái mình thích và không thích bằng một cách đơn giản và ngắn gọn.

Từ 25-36 tháng tuổi

Từ 2 tuổi đến 3 tuổi, vốn từ vựng của bé được mở rộng liên tục và bé có thể cảm nhận được tất cả những điều mẹ nói. Điều ngạc nhiên là bé có thể kiểm soát các ngữ điệu trong các cuộc trò chuyện và kết nối từ để có một câu hoàn chỉnh như "Con muốn uống". Bé biết dùng danh từ riêng: con, mẹ, bác, cô, dì...; bắt đầu gọi tên màu cơ bản; lặp lại 2 số đếm, lặp lại các từ, các cụm từ; đọc được những bài thơ, bài hát yêu thích, nói được câu phủ định.

Ở giai đoạn 3 tuổi, bé có thể giao tiếp lưu loát với mẹ trong một cuộc trò chuyện khá dài. Hơn nữa, nó có thể kết nối nhiều từ hơn để tạo thành câu dài.

Việc nắm được các giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ là một điều vô cùng hữu ích, giúp các bậc cha mẹ có những định hướng và phương pháp giáo dục ngôn ngữ phù hợp cho trẻ ngay từ nhỏ.

Tuy nhiên, các bậc cha mẹ nên hiểu rằng tất cả các cột mốc đều chỉ mang tính tương đối, không phải đứa trẻ nào cũng phải phát triển chính xác đúng theo những chuẩn mực chung. Mỗi đứa trẻ có thể sẽ đạt được các kỹ năng khác nhau tại các thời điểm khác nhau trong một phạm vi nhất định.

khampha.vn

Tin được quan tâm

Người xưa nói: 'Sợ năm Tỵ nhuận có 2 tháng 6', vì sao? Lưu ý năm Ất Tỵ 2025 cũng nhuận tháng 6

Trong phong thủy và chiêm tinh học phương Đông, năm Tỵ thuộc hành Hỏa, còn tháng 6 âm lịch là thời điểm mùa Hè đỉnh...
Đời sống số 2 ngày, 7 giờ trước

BIDV, Vietcombank, Sacombank, ACB… sắp dừng giao dịch chuyển tiền, rút tiền các tài khoản thuộc trường hợp sau

Đến hết tháng 6, nhiều ngân hàng Vietcombank, BIDV, Sacombank, ACB … thông báo đến các khách hàng tổ chức, doanh nghiệp, hộ kinh doanh...
Tin trong ngày 2 ngày, 6 giờ trước

Lương hưu tăng lần 3 sau đợt tăng 15% từ 1/7/2025: Ai là đối tượng được hưởng?

Sau khi được điều chỉnh tăng lương hưu 2 lần từ 1-7-2024, nhiều người sẽ tiếp tục được điều chỉnh tăng lương hưu lần thứ...
Kiến thức 3 ngày, 15 giờ trước

Giáo viên được hưởng thêm 2 khoản phụ cấp mới, sẽ áp dụng ngay sau cải cách tiền lương

Trong khuôn khổ cải cách tiền lương năm 2024 theo Nghị quyết 27-NQ/TW năm 2018, đội ngũ công chức, viên chức, đặc biệt là giáo...
Kiến thức 1 ngày, 9 giờ trước

Từ bây giờ đến 1/7/2025: Có 4 trường hợp số điện thoại chính chủ vẫn bị khóa SIM, thu hồi số

Theo quy định, những trường hợp chủ thuê bao dưới đây sẽ bị khóa SIM và thu hồi số điện thoại.
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Điểm danh những ngành học được miễn học phí 100% trong năm 2025: Ngành số 1 nhận thêm 3,63 triệu/tháng

Nhà nước hiện đang áp dụng chính sách miễn, giảm học phí đối với nhiều ngành học nhằm thu hút thí sinh đăng ký theo...
Kiến thức 2 ngày, 10 giờ trước

Tin cùng mục

Ngày càng có nhiều người đột tử do tim! Bác sĩ khuyên: Dù mùa hè có nóng thế nào cũng không nên làm 4 điều này, nhiều người vẫn làm thường xuyên, rất nguy hiểm

Mỗi khi mùa hè đến, nhiệt độ tăng cao kéo theo nguy cơ đột tử do tim ngày càng phổ biến, đặc biệt ở nhóm...
Chăm sóc sức khỏe 4 giờ, 15 phút trước

Hầu hết những bệnh nhân mắc bệnh gan có tuổi thọ ngắn đều có 4 thói quen này! Người mắc bệnh gan nên đọc bài viết

Tại sao một số bệnh nhân mắc bệnh gan lại sống ngắn hơn đáng kể so với những người khác? Có phải chỉ vì bản...
Chăm sóc sức khỏe 6 giờ, 52 phút trước

Khảo sát 36.383 người ở độ tuổi 65 -105, hé lộ một yếu tố quyết định tuổi thọ: Không phải thuốc bổ, mà là yếu tố 'miễn phí'

Mới đây, một nghiên cứu quy mô lớn kéo dài hơn một thập kỷ, khảo sát trên 36,383 người cao tuổi từ 65 đến 105...
Chăm sóc sức khỏe 7 giờ, 32 phút trước

Đi bộ, đạp xe hay bơi lội: Bài tập nào giảm cân nhanh nhất?

Khi cơ thể bạn ì ạch và bạn muốn giảm cân? Suy nghĩ về việc phải dành nhiều thời gian trong phòng tập và tập...
Chăm sóc sức khỏe 7 giờ, 11 phút trước

Bất ngờ với hai loại rau 'thần dược' giúp người Nhật sống thọ, dễ tìm ở chợ Việt, giá 5.000 đồng là mua được

Không chỉ nổi tiếng với chế độ ăn uống ít thịt, nhiều cá, người Nhật còn sở hữu "bí kíp" trường thọ ẩn chứa ngay...
Chăm sóc sức khỏe 9 giờ, 60 phút trước

Trước khi trẻ lên 6 tuổi, 4 nguyên tắc này cần được lặp đi lặp lại, càng duy trì lâu, trẻ càng được hưởng lợi nhiều hơn

Trong quá trình nuôi dạy con nhỏ, giai đoạn trước 6 tuổi được xem là "thời kỳ vàng" cho sự phát triển thể chất, tinh...
Chăm con 10 giờ, 15 phút trước

Tin mới cập nhật

Tử vi ngày 12/6/2025 của 12 con giáp: Tuổi Mùi tài lộc vô cùng khởi sắc, Tỵ gặt hái nhiều thành công

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 12/6/2025.
Đời sống số 16 phút trước

Thi tốt nghiệp THPT năm 2025: Thí sinh ôn ra sao để đạt 8 điểm trở lên môn Toán?

Với sự thay đổi về nội dung, hình thức thi tốt nghiệp THPT năm 2025 và đặc biệt là sự xuất hiện của các bài...
Tin trong ngày 16 phút trước

Tin vui: Người dưới 35 tuổi sẽ được vay mua nhà ở xã hội với lãi suất cực kỳ hấp dẫn, thời hạn ưu đãi lên tới 15 năm

Theo công văn mới, kể từ nay người trẻ dưới 35 tuổi có thể vay tiền ngân hàng để mua nhà ở xã hội với...
Kiến thức 17 phút trước

Từ 10.035 đơn vị hành chính cấp xã hiện nay, sau sáp nhập, cả nước sẽ còn bao nhiêu xã phường?

Trong tổng số 10.035 đơn vị hành chính cấp xã hiện nay, sau sáp nhập, cả nước sẽ giảm mạnh xã phường và có thêm...
Tin trong ngày 18 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ năm, ngày 12 tháng 6, tức 17 tháng 5 âm lịch?

Người xưa tin rằng chỉ có tuân theo quy tắc thì mới thực sự đạt được điều gì đó. Ngày 12 tháng 6, thứ năm,...
Đời sống số 3 giờ, 23 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một vòng hoa bạn thích và kiểm tra xem có bao nhiêu người thầm muốn kết hôn với bạn

Hãy nhìn 4 vòng hoa dưới đây (dưới dạng mô tả), và chọn vòng hoa khiến bạn thấy đẹp và thu hút nhất, không cần...
Đời sống số 4 giờ, 43 phút trước

Người dân có thể được miễn phí 100% vé tàu cao tốc Bắc-Nam trong 6 tháng nếu nhà đầu tư này được chọn

"Đại gia'' này muốn làm đường sắt tốc độ cao 100 tỷ USD theo hình thức đầu tư trực tiếp bằng nguồn vốn tự có,...
Tin trong ngày 4 giờ, 9 phút trước

Viettel, Vinaphone, Mobifone thông báo: Có 5 trường hợp bị khóa SIM, thu hồi số dù là số điện thoại chính chủ

Từ nay đến 1/8/2025, những trường hợp sau sẽ bị khóa SIM, ai cũng nên biết.
Kiến thức 4 giờ, 9 phút trước

Hoa hậu đầu tiên và cũng là nhà báo tài năng của Việt Nam là ai?

Bà Công Thị Nghĩa không chỉ là nhà báo, điệp viên lừng danh mà còn từng đăng quang cuộc thi Hoa hậu đầu tiên tại...
Chuyện làng sao 4 giờ, 10 phút trước

Chỉ ít ngày nữa, hàng nghìn người bị tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp BHXH hàng tháng: Là ai?

Khoảng 20 ngày nữa, 3 đối tượng thuộc những trường hợp cụ thể dưới đây sẽ bị tạm dừng chi trả lương hưu, trợ cấp...
Kiến thức 4 giờ, 10 phút trước