Danh mục

Mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi

Thứ hai, 03/11/2014 08:14

Mốc phát triển ngôn ngữ cho trẻ là mối quan tâm hàng đầu của cha mẹ để nhận biết mức độ biết nói nhanh hay chậm của trẻ.

Ba năm đầu tiên là thời gian cho một đứa trẻ bắt đầu tìm hiểu làm thế nào để nói chuyện với những người khác. Đây cũng là mốc thời gian khi một đứa trẻ tích lũy vốn từ khi nó quan sát các đoạn hội thoại của mọi người xung quanh.

Từ 18-24 tháng tuổi, bé có thể tự mình nói được những từ và câu đơn giản. Theo thời gian, não trẻ càng phát triển, vốn từ vựng bé tiếp thu được cũng nhiều hơn. Nếu một em bé được sinh ra trong một gia đình song ngữ thì nhận thức sẽ được diễn ra cùng một lúc.

Dưới đây là các mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ, các mẹ có thể dựa vào đó để nhận biết mức độ phát triển nhanh hay chậm của con.

Phát triển,mốc phát triển,mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi
Ba năm đầu tiên là thời gian cho một đứa trẻ bắt đầu tìm hiểu làm thế nào
để nói chuyện với những người khác (Ảnh minh họa)

Trong thời kỳ mang thai

Nhiều nhà khoa học cho rằng nhận thức về ngôn ngữ của trẻ bắt đầu ngay khi còn trong bụng mẹ. Bên trong cơ thể của mẹ, trẻ có thể làm quen với nhịp đập của trái tim và giọng nói của mẹ; hơn nữa bé cũng có thể cảm nhận và phân biệt được những tiếng nói khác.

Ngay từ những tháng cuối thai kỳ này, các bé đã bắt đầu ghi nhận và ghi nhớ thông tin chứ không chờ đến khi được sinh ra. Quá trình học hỏi diễn ra một cách thật tự nhiên từ những âm thanh bé nghe được, mà gần gũi và thường xuyên nhất là giọng nói của mẹ – đặc biệt khi giọng nói của mẹ luôn phát ra kèm với những chuyển động mà bé cũng có thể cảm nhận được. Việc học hỏi trong bụng mẹ hiệu quả đến nỗi chỉ vài giờ sau khi sinh ra, bé đã có thể phân biệt được tiếng mẹ đẻ với tiếng nước ngoài.

Từ 0-3 tháng tuổi

Trong khoảng thời gian này em bé của bạn giao tiếp liên tục nhưng không phải bằng lời nói. Khả năng giao tiếp sẽ phát triển một cách tuần tự và các kỹ năng nâng cao sẽ được xây dựng trên một nền tảng cơ bản.

Những tiếng khóc là hình thức giao tiếp đầu tiên của trẻ. Nếu bé hét lên, đồng nghĩa với việc con muốn báo với mẹ rằng con cảm thấy đói; nếu phát ra những tiếng rên rỉ tức là bé cảm thấy khó chịu và muốn thay tã.

Trẻ trong giai đoạn này có thể học cách chú ý khi nghe mẹ hoặc mọi người xung quanh nói chuyên, chúng sẽ cười khi nghe thấy giọng mẹ. Thực tế, trẻ dường như nhận ra giọng nói quen thuộc của mẹ và sẽ cảm thấy dễ chịu hơn khi nghe thấy tiếng vỗ về từ mẹ. Trẻ dưới 3 tháng tuổi cũng sẽ ngừng mọi hoạt động và tập trung chú ý gần hơn tới những âm thanh không quen thuộc.

Bên cạnh đó, ngôn ngữ của bé ở giai đoạn này còn được thể hiện khi bé giật mình với tiếng động bất ngờ, bắt đầu phát âm để thể hiện sự thích thú.

Từ 4-6 tháng tuổi

Trong giai đoạn này, mẹ có thể nghe thấy những âm thanh ríu rít khi chơi đùa cùng con. Trẻ bắt đầu bập bẹ và đôi khi phát ra những âm thanh như thể con đang tiếp chuyện với mọi người.

Bé cũng có thể nói với yêu cầu và mong muốn của mình bằng cách sử dụng âm thanh và cử chỉ. Con sẽ tạo ra những tiếng ồn để thu hút sự chú ý của mẹ.

Ngoài ra, bé cũng phát âm để phản xạ khi nghe hát, để thể hiện sự vui thích, phân biệt được giọng nói tức giận hay trìu mến, ngừng khóc khi nghe có giọng nói.

Từ 7-12 tháng tuổi

Tại thời điểm này, bé có thể bập bẹ một số từ đơn giản như “ma ma”, “ba ba”.... Đây là những từ phổ biến nhất mà những đứa trẻ có thể phát ra đầu tiên. Tuy nhiên, bé không nhận thức được rằng mình đang kêu gọi cha mẹ một cách đáng yêu cho đến khi 1 tuổi. Mặc dù, bé không nhận thức được những gì mình nói, nhưng bé có thể cảm nhận được tên gọi của mình khi có người gọi.

Trẻ cũng có phản ứng khi nghe thấy tiếng chuông điện thoại hay tiếng gõ cửa; biết dùng cử chỉ và ngôn ngữ để diễn đạt như lắc đầu để nói "không"; bập bẹ khoảng 4 âm tiết hay nhiều hơn giống câu ngắn mà không có từ thực sự; đưa đồ chơi cho người lớn khi nghe yêu cầu; làm theo một mệnh lệnh đơn giản như "đặt nó xuống"; thể hiện hiểu các yêu cầu nghe được bằng cử chỉ của đầu, cơ thể; bắt đầu nhận ra vật, hình ảnh qua gọi tên

Mẹ cần phải trở thành một người hỗ trợ tinh thần cho sự phát triển ngôn ngữ cho trẻ bằng những câu chuyện, thường xuyên nói chuyện và hát cho bé. Bởi vì, đây là một giai đoạn rất quan trọng khi bé cố gắng bắt chước người lớn nói chuyện, ngay cả khi mẹ không biết những gì con nói.

Phát triển,mốc phát triển,mốc phát triển ngôn ngữ của trẻ từ 0-3 tuổi
Mẹ cần phải trở thành một người hỗ trợ tinh thần cho sự phát triển
ngôn ngữ của bé bằng những câu chuyện, thường xuyên nói
chuyện và hát cho bé (Ảnh minh họa)

Từ 13-18 tháng tuổi

Trong giai đoạn này, bé có thể nhận biết được các thành viên trong gia đình; hiểu các khái niệm “trong và ngoài”, “tắt và mở”; chỉ vào một vài bộ phận trên cơ thể khi được hỏi; phản ứng bằng từ ngữ hoặc cử chỉ với những câu hỏi đơn giản như “ở đâu?”, “Cái gì?”.

Từ 19-24 tháng tuổi

Ngoài ra, trẻ còn có thể chỉ vào tranh bằng một ngón tay; dùng nhiều phụ âm (p,b,m,n,h); lấy được các đồ vật nằm trong tầm nhìn; có thể hiểu hơn 50 từ; giảm cử chỉ dùng lời nói nhiều hơn để giao tiếp...

Vốn từ vựng của trẻ trong giai đoạn này cũng nhiều thêm đáng kể. Con có thể kết hợp 2 từ với nhau để tạo thành một câu đơn giản như “ôm con, bế con...”. Khi bé 2 tuổi, con có thể sử dụng được những câu đơn giản gồm 2-4 từ. Tại thời điểm này, trẻ đã nêu được cái mình thích và không thích bằng một cách đơn giản và ngắn gọn.

Từ 25-36 tháng tuổi

Từ 2 tuổi đến 3 tuổi, vốn từ vựng của bé được mở rộng liên tục và bé có thể cảm nhận được tất cả những điều mẹ nói. Điều ngạc nhiên là bé có thể kiểm soát các ngữ điệu trong các cuộc trò chuyện và kết nối từ để có một câu hoàn chỉnh như "Con muốn uống". Bé biết dùng danh từ riêng: con, mẹ, bác, cô, dì...; bắt đầu gọi tên màu cơ bản; lặp lại 2 số đếm, lặp lại các từ, các cụm từ; đọc được những bài thơ, bài hát yêu thích, nói được câu phủ định.

Ở giai đoạn 3 tuổi, bé có thể giao tiếp lưu loát với mẹ trong một cuộc trò chuyện khá dài. Hơn nữa, nó có thể kết nối nhiều từ hơn để tạo thành câu dài.

Việc nắm được các giai đoạn phát triển ngôn ngữ của trẻ là một điều vô cùng hữu ích, giúp các bậc cha mẹ có những định hướng và phương pháp giáo dục ngôn ngữ phù hợp cho trẻ ngay từ nhỏ.

Tuy nhiên, các bậc cha mẹ nên hiểu rằng tất cả các cột mốc đều chỉ mang tính tương đối, không phải đứa trẻ nào cũng phải phát triển chính xác đúng theo những chuẩn mực chung. Mỗi đứa trẻ có thể sẽ đạt được các kỹ năng khác nhau tại các thời điểm khác nhau trong một phạm vi nhất định.

khampha.vn

Tin được quan tâm

Con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Bảy, ngày 30 tháng 8, tức ngày mùng 8 tháng 7 âm lịch?

Thứ Bảy, ngày 30 tháng 8, tức ngày mồng 8 tháng 7 âm lịch, tương ứng với năm Tỵ, tháng Giáp Thân và ngày Tân...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

2 con dâu nhà tỷ phú Phạm Nhật Vượng đọ sắc chung khung hình, thái độ với nhau thế nào?

Thời gian gần đây, Á hậu Phương Nhi chăm chỉ lộ diện hơn hẳn.
Chuyện làng sao 3 ngày, 6 giờ trước

Sao Việt 29/8: 'Cục trưởng' Xuân Bắc bị nhân viên cũ 'cợt nhả'; Lý do Hoa hậu Mai Phương Thúy lâu không đăng ảnh?

Tin sao Việt 29/8/2025: Chia sẻ hài hước của NSND Xuân Bắc khi gặp lại nhân viên cũ gây chú ý. Hoa hậu Mai Phương...
Chuyện làng sao 3 ngày, 5 giờ trước

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước mới vô thời hạn, đó là ai?

Theo quy định mới, sang năm 2026 có một đối tượng sẽ được cấp căn cước công dân gắn chip vô thời hạn và chỉ...
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ cụ thể thế nào theo quy định mới? Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Tin trong ngày 3 ngày, 18 giờ trước

9 sao Việt từng đỗ thủ khoa đại học

Những nghệ sĩ này sở hữu thành tích học tập cực xịn xò.
Chuyện làng sao 3 ngày, 6 giờ trước

Tin cùng mục

Loại rau 'nhà quê' giá chỉ vài nghìn ở Việt Nam, sang Nhật 'đắt xắt ra miếng', vẫn được săn đón nhiệt tình, tốt cho dạ dày, giải độc gan và đẹp da

Rau muống quá quen thuộc trên mọi mâm cơm Việt, đang có một hành trình đầy bất ngờ tại Nhật Bản. Từ một loại rau...
Khỏe đẹp 23 giờ, 38 phút trước

Bạn muốn con mình ngoan ngoãn và thành đạt? Nếu không làm 4 điều này ngay bây giờ, bạn sẽ hối hận về sau!

Nhiều bậc phụ huynh mong ước khi tuổi già đến, con cái có thể thật lòng hiếu thuận, biết ơn công lao sinh thành, thường...
Chăm con 23 giờ, 7 phút trước

11 loại rau dễ bị nhiễm sán lá gan, bán đầy ngoài chợ Việt, giá chỉ từ 5.000 đồng

Nhiều loại rau xanh được bày bán rộng rãi tại các khu chợ, lại tiềm ẩn nguy cơ nhiễm ký sinh trùng, đặc biệt là...
Khỏe đẹp 1 ngày, 1 giờ trước

6 thói quen xấu âm thầm hủy hoại não bộ và làm giảm chỉ số IQ của trẻ: Dù khó khăn đến đâu, cha mẹ cũng phải giúp con bỏ ngay

Cha mẹ nào cũng mong con thông minh, học giỏi, nhưng ít ai ngờ rằng chính những thói quen quen thuộc trong sinh hoạt hàng...
Chăm con 1 ngày, 2 giờ trước

Loại rau ở Việt Nam từng dùng làm thức ăn cho heo, nay được người Mỹ săn lùng như 'báu vật' với giá 1 triệu đồng/kg

Loại rau đang được người Mỹ săn lùng ráo riết này chính là lá khoai lang.
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 21 giờ trước

Loại cây dại có giá lên tới 28.000 một lạng, là 'nhân sâm' của làng quê Việt mà ít ai biết đến

Cỏ tháp bút là loài cây dại mọc hoang ở làng quê Việt Nam, tưởng vô giá trị nhưng lại là dược liệu quý mang...
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 6 giờ trước

Tin mới cập nhật

Doanh nghiệp không còn khả năng đóng BHXH, người lao động phải làm gì để bảo vệ quyền lợi?

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 tăng cường nhiều giải pháp bảo vệ quyền lợi của người lao động.
Kiến thức 1 phút trước

Ông bà dặn: 'Nhất sợ hướng Tây, nhì sợ đối cửa', lý do vì sao?

Trong dân gian, ông bà ta thường truyền lại câu nói: “Nhất sợ hướng Tây, nhì sợ đối cửa”. Vì sao lại như vậy?
Phong thủy 8 phút trước

Chính thức từ 1/7/2025: Người tham gia BHXH tự nguyện sẽ được nhận ít nhất 2 triệu đồng từ khoản trợ cấp mới

Điều này đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc tăng cường an sinh xã hội, khuyến khích người dân tham gia BHXH tự nguyện....
Kiến thức 23 phút trước

1 vị trí trong doanh nghiệp nhà nước được đề xuất hưởng mức lương 320 triệu đồng/tháng, là ai?

Nội dung này được đề cập trong một Dự thảo Nghị định liên quan đến tiền lương, thù lao, tiền thưởng do Bộ Nội vụ...
Doanh nghiệp 53 phút trước

Cảnh sát giao thông không được phạt tiền tại chỗ với các lỗi vi phạm này, cụ thể là?

Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm cụ thể mà lực lượng cảnh sát giao thông có hình thức xử phạt đối với...
Kiến thức 1 giờ, 22 phút trước

Giáo viên cần nắm rõ loạt thay đổi lớn trong Luật Nhà giáo mới

Từ 1/1/2026, Luật Nhà giáo chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi quan trọng đối với đội ngũ giáo viên.
Tin trong ngày 2 giờ, 53 phút trước

Ăn vịt kho gừng, một người đàn ông bất ngờ qua đời, bác sĩ cảnh báo thói quen sai lầm

Câu chuyện một người đàn ông đột tử sau khi ăn vịt kho gừng gây hoang mang dư luận.
Chăm sóc sức khỏe 2 giờ, 23 phút trước

Nhiều loại hợp đồng nhà đất bắt buộc phải công chứng kể từ bây giờ

Hiện, nhiều loại hợp đồng nhà đất như chuyển nhượng, tặng cho, thế chấp, góp vốn bắt buộc phải công chứng hoặc chứng thực mới...
Kiến thức 3 giờ, 37 phút trước

Zalo có 1 nút bấm đặc biệt không phải ai cũng biết: Ấn vào là thấy ngay số điện thoại bạn bè, không cần mất công tìm kiếm

Zalo có nhiều tính năng hay ho hơn bạn tưởng, một trong số đó là xem số điện thoại bạn bè mà không cần phải...
Xài gì 3 giờ, 39 phút trước

Sổ tiết kiệm có chuyển khoản được không, gửi ngân hàng cần lưu ý gì?

Với hình thức gửi tiết kiệm tích lũy khách hàng có thể chuyển thêm tiền vào sổ tiết kiệm. Hình thức này tính theo lãi...
Kiến thức 3 giờ, 44 phút trước