Danh mục

Lai rai chuyện đời: Khó như... đặt tên

Thứ tư, 24/09/2014 10:42

Xưa các cụ đặt tên cho con thường đơn giản, mộc mạc như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít...

Mấy vị phụ huynh ngồi nói chuyện với nhau, một người nói:

- Đặt tên để làm khai sinh cho con cháu tưởng dễ nhưng khó, tưởng đơn giản nhưng phức tạp ... các ông ạ !

- Đúng vậy ! Ngày xưa các cụ đặt tên cho con cháu thường đơn giản, mộc mạc, ví dụ như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít, Ổi... Bây giờ những tên ấy thường gọi thân mật ở nhà, đi học có tên khác. Ngày nay đặt tên có rất nhiều cách, đặt cả tên ta, tên Tàu, tên Tây, tên Thánh ... Nhiều người đặt tên cho con xong lại phải đặt lại vì “phạm húy”, trùng tên với cô dì chú bác ... Còn cách đặt tên thì có rất nhiều người đặt theo 12 con giáp, có người đặt tên theo sự kiện lịch sử, theo hệ trong gia phả ...

- Tôi cũng thấy thế! Việc đặt tên là một nhu cầu tất yếu, trước tiên dùng để phân biệt các cá thể trong cộng đồng, sau nữa là một “phù hiệu” gán cho mỗi con người kèm theo những ước vọng của những người thân và cả cộng đồng. Tên họ của con người trở thành một đặc trưng văn hóa. Do vậy việc đặt tên không nên tùy tiện vì nó phản ánh trình độ nhận thức và có tác động mạnh mẽ đến tương lai của người được đặt tên thông qua những tác động tâm lý sâu sắc. Cái tên sẽ đi theo suốt cuộc đời của người mang nó, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai về sau...

- Ừ, đúng thế...

- Có nhiều bậc cha mẹ lao tâm khổ tứ để đặt tên cho con, nhưng ngược lại có những người lại rất tùy tiện, đơn giản trong việc này. Chẳng hạn người ta đặt tên thô tục, tên xấu để “dễ nuôi”. Đối với một số người có dáng vẻ bề ngoài xấu xí, người ta thường dùng những từ đại loại như “đầu óc ngu si, tứ chi phát triển” để miêu tả; đối với người có hình dáng cao, người ta hay dùng từ lêu khêu để miêu tả, người có hình dáng thô lỗ, mặt mũi hung tợn lại gọi là đầu gấu, hung thần, thiên lôi...

- Cũng... có lý.

- Những tên gọi này thường đem lại cảm giác thô tục, làm người khác dễ hiểu nhầm, cho rằng những người có tên này thiếu giáo dục, thô tục, bặm tợn... Lại có những cái tên gọi lên nghe rất dữ, có cái nghe như muốn cãi nhau, có cái u u minh minh... khiến người ta cảm nhận ác hơn là thiện, xấu hơn là đẹp!

Nghe vậy, một vị cười khà khà rồi nói:

- Đúng là có những tên gọi ở nhà, tên nhũ danh như đầu đất, cu đen, mèo hoang... nếu đứa trẻ sau khi lớn lên vẫn dùng những tên như thế sẽ rất bất ổn. Ngoài ra, có một số tên gọi thật tốn sức, đau cả mồm, nghe cũng mệt tai, nếu không khéo có thể đọc sai, nghe nhầm. Nguyên nhân là đặt tên dùng những chữ không thuận tai, nghe như “đang hô khẩu hiệu”, thanh điệu lên xuống thất thường. Có người lại đặt tên trùng với việc phân các đời thứ bậc, tạo nên những tranh chấp không cần thiết hoặc gây trở ngại về mặt tâm lý, ảnh hưởng đến quan hệ xã hội thông thường.

- Tôi thấy có người thích đặt những tên lạ, khác người. Đặt tên bằng những từ lạ, khó hiểu đa số là muốn tự làm cho mình có vẻ quan trọng, nhưng thực ra cũng rất bất cập. Có những tên đặt để mà đặt, giải thích cũng chẳng có nghĩa gì, khi viết cũng khó khăn, đọc cũng khó đọc. Bạn bè cùng đi học nhiều khi còn viết nhầm, gọi nhầm tên. Có em đi học ít khi bị thầy cô giáo gọi lên kiểm tra vì tên rất... khó đọc, nhất là khi học ngoại ngữ với giáo viên nước ngoài. Như thế cũng bị thiệt thòi trong giao tiếp. Ngoài ra còn có những người khi đọc đến tên không phân biệt được nam hay nữ. Điều này không có vấn đề gì lớn lắm, nhưng nếu không cẩn thận sẽ có thể bị nhầm lẫn, đặc biệt là nhầm lẫn giới tính.

- Đúng vậy! Một chàng trai khỏe mạnh, lực lưỡng mà khi đọc tên lại nghe thấy yểu điệu thục nữ, ngược lại một cô gái liễu yếu đào tơ khi nghe tên như thấy có sức mạnh của cơ bắp, hùng dũng thì cũng buồn cười. Thời trước, có gia đình mâu thuẫn với hàng xóm hay với ai, còn lấy “tên cái” của bố mẹ nhà ấy đặt tên cho con cháu mình, để khi giận dữ réo tên chửi cho “sướng mồm” ! Ở phương Tây thì yêu quý ai, họ lấy tên người đó đặt tên cho con mình...

Vị phụ huynh lớn tuổi nhất kết luận:

- Như trên chúng ta đã nói, họ tên của con người là một đặc trưng văn hóa. Nói chung, họ là do tổ tiên truyền lại, có một số vận thế không thể thay đổi, nhưng tên do cha mẹ đặt cho nên có thể lựa chọn. Do vậy việc đặt tên cho con cháu cần phải nghiêm túc, thận trọng, đảm bảo nhã nhặn, hàm súc, rõ ràng, nếu mới mẻ, sáng tạo thì càng tốt. “Nhã nhặn” là nhìn đáng kính, nghe thân thiện, gọi thân thương, không thô thiển; “hàm súc” nghĩa là ý tứ sâu sắc; “rõ ràng” là gọi thuận miệng vui tai, gây sự chú ý với người khác; “mới mẻ” là vượt trội hẳn người khác, không giống người, chỉ một mình ta có. “Mới mẻ” khác với “lạ” đấy các ông nhé!...

Theo 24h.com.vn

Tin được quan tâm

Hơn 2 tháng nữa, hàng triệu người chuẩn bị nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần hiện tại ngoài lương hưu hằng tháng

Sắp tới khi người lao động nghỉ hưu, người lao động sẽ nhận được một khoản trợ cấp một lần ngoài lương hưu hàng tháng,...
Kiến thức 3 ngày, 22 giờ trước

Chuẩn bị bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố theo quy định mới nhất năm 2025 như thế nào?

Nắm bắt hướng dẫn và quy định mới giúp việc bầu Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố diễn ra nhanh chóng, hiệu quả hơn....
Kiến thức 3 ngày, 8 giờ trước

Chỉ ít ngày nữa, người dân phải dùng sang Căn cước không được dùng Căn cước công dân, đúng không?

Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước là không đúng. Chỉ ai chủ động muốn...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Từ ngày 1/7/2025, thành phố nhỏ nhất Việt Nam dự kiến sẽ bị 'xóa tên' khỏi bản đồ hành chính

Theo dự kiến chỉ chưa đầy 3 tháng nữa, thành phố có diện tích nhỏ nhất Việt Nam với diện tích 44,94km2 sẽ bị xóa...
Kiến thức 3 ngày, 12 giờ trước

Bồn cầu đóng cặn vàng khè: Chỉ bạn 4 cách không cần tốn công cọ rửa cũng sạch bong

Chỉ cần vài phút sử dụng nguyên liệu dễ kiếm bạn có thể vệ sinh bồn cầu sạch sẽ, sáng loáng.
Làm sao 2 ngày, 10 giờ trước

4 con giáp nào sẽ ngày càng giàu có từ cuối tháng 4 đến tháng 5, gia đình sung túc, cuộc sống sung túc?

Từ cuối tháng 4 đến tháng 5 năm 2025, theo tử vi, có 4 con giáp được dự đoán sẽ gặp nhiều may mắn về...
Đời sống số 2 ngày, 9 giờ trước

Tin cùng mục

Những khoảnh khắc 'khó đỡ' nhìn vậy nhưng không phải vậy!

Trong cuộc sống xung quanh ta luôn bắt gặp những khoảnh khắc khó đỡ khiến cư dân mạng hiểu lầm. Đặc biệt là những hình...
Ảnh cười 15.07.2022

Cười 'té ghế' với loạt khoảnh khắc độc lạ khi bạn đi mua sắm

Cuối tuần, hãy cùng giải trí với loạt ảnh hài hước được ghi lại ở các siêu thị khác nhau trên khắp thế giới.
Ảnh cười 04.04.2022

Người mẹ chụp 'bức ảnh ấm áp của con gái và chồng' bên bể bơi, sau khi xem lại đã ném máy ảnh và hét lên: 'Không, tôi sẽ gọi cảnh sát!'

Khi chụp ảnh thường xảy ra nhiều tình huống vay mượn dễ hiểu nhầm, hay gặp nhất là ảnh ôm tháp nghiêng, ôm mặt trời,…...
Ảnh cười 20.03.2022

Gần 20 hình ảnh vui nhộn sẽ giúp nâng sự kiên nhẫn của bạn lên một 'level mới'

Cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng và loạt ảnh 'dở khóc dở cười' của những người sau đây là bằng chứng cho...
Ảnh cười 11.03.2022

10 người đã lan tỏa sự hài hước khi thực hiện các công việc hàng ngày

45% người lao động cho biết, họ hài lòng với công việc của mình, và chỉ 20% cảm thấy rất đam mê. Nhưng nếu bạn...
Ảnh cười 08.03.2022

Các ông bố sáng tạo trong cách trông trẻ, nhìn qua dân tình chỉ biết 'cười ngất'

Khoảng 386.000 trẻ em được sinh ra mỗi ngày. Những đứa trẻ này không chỉ mang lại niềm vui cho cha mẹ mà còn giao...
Ảnh cười 07.03.2022

Tin mới cập nhật

Công chức hệ số lương 4.65 nhận gần 745 triệu đồng trợ cấp khi nghỉ hưu trước tuổi

Bộ Nội vụ ban hành Công văn 1814/BNV-TCBC, lấy ví dụ cụ thể về cách tính chính sách, chế độ đối với người nghỉ hưu...
Kiến thức 9 phút trước

Từ bây giờ, 1 lỗi vi phạm rất nhiều người chủ quan mắc phải có thể bị phạt tới 150 triệu đồng

Hành vi tự ý thay đổi kết cấu xe ô tô sai quy định sẽ bị phạt tiền từ 65 - 75 triệu đồng đối...
Kiến thức 39 phút trước

Hai ngành nghề nào sẽ bị AI ‘xóa sổ’ trong ba năm tới?

Trong một dự báo gây chấn động, nhà đầu tư kỳ cựu Victor Lazarte cảnh báo về sự trỗi dậy mạnh mẽ của trí tuệ...
Kiến thức 1 giờ, 9 phút trước

Chrome đang thu thập dữ liệu người dùng mà bạn không hề hay biết?

Google, gã khổng lồ công nghệ đứng sau trình duyệt Chrome phổ biến, đang phải đối mặt với làn sóng chỉ trích mạnh mẽ vì...
Đời sống số 1 giờ, 16 phút trước

Ngôi nhà nông thôn tồi tàn có giá 'sốc' hơn 35 tỷ đồng nhờ sở hữu một loại gỗ quý

Theo một số chuyên gia, ngôi nhà này đã được xây từ thời nhà Minh (từ năm 1368 đến 1644).
Kiến thức 1 giờ, 24 phút trước

10 bí quyết đối nhân xử thế giúp người Do Thái thành công rực rỡ: Biết sớm giàu sớm!

Dù trải qua vô vàn khó khăn, người Do Thái vẫn vươn lên trở thành một trong những dân tộc giàu có và thông minh...
Kiến thức 2 giờ, 39 phút trước

Vì sao phụ nữ tốt lại không giữ được chồng? Đa phần là vì bỏ qua những nhu cầu này của đàn ông

Thực tế cho thấy, trong hôn nhân, quan tâm đến nhu cầu của đàn ông chính là kiến tạo hạnh phúc cho đối phương.
Yêu 2 giờ, 9 phút trước

Khi nấu mì ăn liền, bạn nên cho 'gói gia vị' hay mì vào trước? Nhiều người mắc lỗi này, chẳng trách nó lại nhiều dầu và có vị khó ăn

Trong nhịp sống hiện đại, mì ăn liền đã trở thành món ăn "cứu cánh" quen thuộc của rất nhiều người – từ sinh viên,...
Làm sao 3 giờ, 39 phút trước

Từ nay: Đối tượng này được tăng lương khoảng 18%, có thể nhận lương 80 triệu đồng/tháng

Mức này tối đa bằng hai lần lương cơ bản. Như vậy, lương kế hoạch tối đa cho chức danh Chủ tịch hội đồng là...
Kiến thức 3 giờ, 54 phút trước

Sao Việt 1/5: Diễn viên Trần Lượng phim 'Dốc tình' qua đời; Vợ cũ Hoài Lâm chính thức tái hôn

Tin sao Việt 1/5/2025: Diễn viên Trần Lượng, được biết đến qua các bộ phim "Dốc tình", "Những nẻo đường phù sa" qua đời ở...
Chuyện làng sao 3 giờ, 55 phút trước