Danh mục

Lai rai chuyện đời: Khó như... đặt tên

Thứ tư, 24/09/2014 10:42

Xưa các cụ đặt tên cho con thường đơn giản, mộc mạc như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít...

Mấy vị phụ huynh ngồi nói chuyện với nhau, một người nói:

- Đặt tên để làm khai sinh cho con cháu tưởng dễ nhưng khó, tưởng đơn giản nhưng phức tạp ... các ông ạ !

- Đúng vậy ! Ngày xưa các cụ đặt tên cho con cháu thường đơn giản, mộc mạc, ví dụ như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít, Ổi... Bây giờ những tên ấy thường gọi thân mật ở nhà, đi học có tên khác. Ngày nay đặt tên có rất nhiều cách, đặt cả tên ta, tên Tàu, tên Tây, tên Thánh ... Nhiều người đặt tên cho con xong lại phải đặt lại vì “phạm húy”, trùng tên với cô dì chú bác ... Còn cách đặt tên thì có rất nhiều người đặt theo 12 con giáp, có người đặt tên theo sự kiện lịch sử, theo hệ trong gia phả ...

- Tôi cũng thấy thế! Việc đặt tên là một nhu cầu tất yếu, trước tiên dùng để phân biệt các cá thể trong cộng đồng, sau nữa là một “phù hiệu” gán cho mỗi con người kèm theo những ước vọng của những người thân và cả cộng đồng. Tên họ của con người trở thành một đặc trưng văn hóa. Do vậy việc đặt tên không nên tùy tiện vì nó phản ánh trình độ nhận thức và có tác động mạnh mẽ đến tương lai của người được đặt tên thông qua những tác động tâm lý sâu sắc. Cái tên sẽ đi theo suốt cuộc đời của người mang nó, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai về sau...

- Ừ, đúng thế...

- Có nhiều bậc cha mẹ lao tâm khổ tứ để đặt tên cho con, nhưng ngược lại có những người lại rất tùy tiện, đơn giản trong việc này. Chẳng hạn người ta đặt tên thô tục, tên xấu để “dễ nuôi”. Đối với một số người có dáng vẻ bề ngoài xấu xí, người ta thường dùng những từ đại loại như “đầu óc ngu si, tứ chi phát triển” để miêu tả; đối với người có hình dáng cao, người ta hay dùng từ lêu khêu để miêu tả, người có hình dáng thô lỗ, mặt mũi hung tợn lại gọi là đầu gấu, hung thần, thiên lôi...

- Cũng... có lý.

- Những tên gọi này thường đem lại cảm giác thô tục, làm người khác dễ hiểu nhầm, cho rằng những người có tên này thiếu giáo dục, thô tục, bặm tợn... Lại có những cái tên gọi lên nghe rất dữ, có cái nghe như muốn cãi nhau, có cái u u minh minh... khiến người ta cảm nhận ác hơn là thiện, xấu hơn là đẹp!

Nghe vậy, một vị cười khà khà rồi nói:

- Đúng là có những tên gọi ở nhà, tên nhũ danh như đầu đất, cu đen, mèo hoang... nếu đứa trẻ sau khi lớn lên vẫn dùng những tên như thế sẽ rất bất ổn. Ngoài ra, có một số tên gọi thật tốn sức, đau cả mồm, nghe cũng mệt tai, nếu không khéo có thể đọc sai, nghe nhầm. Nguyên nhân là đặt tên dùng những chữ không thuận tai, nghe như “đang hô khẩu hiệu”, thanh điệu lên xuống thất thường. Có người lại đặt tên trùng với việc phân các đời thứ bậc, tạo nên những tranh chấp không cần thiết hoặc gây trở ngại về mặt tâm lý, ảnh hưởng đến quan hệ xã hội thông thường.

- Tôi thấy có người thích đặt những tên lạ, khác người. Đặt tên bằng những từ lạ, khó hiểu đa số là muốn tự làm cho mình có vẻ quan trọng, nhưng thực ra cũng rất bất cập. Có những tên đặt để mà đặt, giải thích cũng chẳng có nghĩa gì, khi viết cũng khó khăn, đọc cũng khó đọc. Bạn bè cùng đi học nhiều khi còn viết nhầm, gọi nhầm tên. Có em đi học ít khi bị thầy cô giáo gọi lên kiểm tra vì tên rất... khó đọc, nhất là khi học ngoại ngữ với giáo viên nước ngoài. Như thế cũng bị thiệt thòi trong giao tiếp. Ngoài ra còn có những người khi đọc đến tên không phân biệt được nam hay nữ. Điều này không có vấn đề gì lớn lắm, nhưng nếu không cẩn thận sẽ có thể bị nhầm lẫn, đặc biệt là nhầm lẫn giới tính.

- Đúng vậy! Một chàng trai khỏe mạnh, lực lưỡng mà khi đọc tên lại nghe thấy yểu điệu thục nữ, ngược lại một cô gái liễu yếu đào tơ khi nghe tên như thấy có sức mạnh của cơ bắp, hùng dũng thì cũng buồn cười. Thời trước, có gia đình mâu thuẫn với hàng xóm hay với ai, còn lấy “tên cái” của bố mẹ nhà ấy đặt tên cho con cháu mình, để khi giận dữ réo tên chửi cho “sướng mồm” ! Ở phương Tây thì yêu quý ai, họ lấy tên người đó đặt tên cho con mình...

Vị phụ huynh lớn tuổi nhất kết luận:

- Như trên chúng ta đã nói, họ tên của con người là một đặc trưng văn hóa. Nói chung, họ là do tổ tiên truyền lại, có một số vận thế không thể thay đổi, nhưng tên do cha mẹ đặt cho nên có thể lựa chọn. Do vậy việc đặt tên cho con cháu cần phải nghiêm túc, thận trọng, đảm bảo nhã nhặn, hàm súc, rõ ràng, nếu mới mẻ, sáng tạo thì càng tốt. “Nhã nhặn” là nhìn đáng kính, nghe thân thiện, gọi thân thương, không thô thiển; “hàm súc” nghĩa là ý tứ sâu sắc; “rõ ràng” là gọi thuận miệng vui tai, gây sự chú ý với người khác; “mới mẻ” là vượt trội hẳn người khác, không giống người, chỉ một mình ta có. “Mới mẻ” khác với “lạ” đấy các ông nhé!...

Theo 24h.com.vn

Tin được quan tâm

5 cái tên bị cấm khai sinh ở Việt Nam, là tên nào?

Mặc dù việc đặt tên cho con là quyền cá nhân, nhưng không phải tên nào cũng được phép đặt. Theo Luật pháp tại Việt...
Tin trong ngày 3 ngày, 23 giờ trước

Kể từ bây giờ, người điều khiển xe máy sẽ bị CSGT xử phạt tới hơn 10.000.000 đồng nếu không đáp ứng điều kiện dưới đây

Từ đầu năm 2025, nhiều lỗi vi phạm giao thông được tăng mức xử phạt. Người dân cần nắm để tránh vi phạm sẽ phải...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Từ 1/7/2025: Người từ 60 tuổi trở lên, không có lương hưu sẽ được mua bảo hiểm y tế miễn phí?

Đại biểu Quốc hội kiến nghị mở rộng đối tượng được nhà nước hỗ trợ bảo hiểm y tế, tập trung vào nhóm người cao...
Kiến thức 3 ngày, 3 giờ trước

Xe máy dừng đèn đỏ vẫn bị phạt đến 14 triệu đồng nếu vi phạm lỗi này, nhiều người chủ quan hay mắc phải

Trong trường hợp người điều khiển xe máy dừng đèn đỏ nhưng đè vạch dừng dẫn đến tai nạn giao thông, mức phạt sẽ tăng...
Tin trong ngày 3 ngày, 1 giờ trước

Từ nay, người dân sẽ bị phạt nặng khi sử dụng lòng đường, vỉa hè để tổ chức đám cưới, tang lễ đúng không?

Người dân có được sử dụng lòng đường, vỉa hè để tổ chức đám cưới, tang lễ không? Đây là điều được rất nhiều người...
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui lớn kể từ nay, cụ thể là gì?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định việc hưởng Bảo hiểm xã hội một lần cho những người...
Kiến thức 3 ngày trước

Tin cùng mục

Những khoảnh khắc 'khó đỡ' nhìn vậy nhưng không phải vậy!

Trong cuộc sống xung quanh ta luôn bắt gặp những khoảnh khắc khó đỡ khiến cư dân mạng hiểu lầm. Đặc biệt là những hình...
Ảnh cười 15.07.2022

Cười 'té ghế' với loạt khoảnh khắc độc lạ khi bạn đi mua sắm

Cuối tuần, hãy cùng giải trí với loạt ảnh hài hước được ghi lại ở các siêu thị khác nhau trên khắp thế giới.
Ảnh cười 04.04.2022

Người mẹ chụp 'bức ảnh ấm áp của con gái và chồng' bên bể bơi, sau khi xem lại đã ném máy ảnh và hét lên: 'Không, tôi sẽ gọi cảnh sát!'

Khi chụp ảnh thường xảy ra nhiều tình huống vay mượn dễ hiểu nhầm, hay gặp nhất là ảnh ôm tháp nghiêng, ôm mặt trời,…...
Ảnh cười 20.03.2022

Gần 20 hình ảnh vui nhộn sẽ giúp nâng sự kiên nhẫn của bạn lên một 'level mới'

Cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng và loạt ảnh 'dở khóc dở cười' của những người sau đây là bằng chứng cho...
Ảnh cười 11.03.2022

10 người đã lan tỏa sự hài hước khi thực hiện các công việc hàng ngày

45% người lao động cho biết, họ hài lòng với công việc của mình, và chỉ 20% cảm thấy rất đam mê. Nhưng nếu bạn...
Ảnh cười 08.03.2022

Các ông bố sáng tạo trong cách trông trẻ, nhìn qua dân tình chỉ biết 'cười ngất'

Khoảng 386.000 trẻ em được sinh ra mỗi ngày. Những đứa trẻ này không chỉ mang lại niềm vui cho cha mẹ mà còn giao...
Ảnh cười 07.03.2022

Tin mới cập nhật

Từ ngày 15/8/2025, những trường hợp sau sẽ bị thu hồi, tạm khóa thẻ BHYT, là ai?

Thẻ bảo hiểm y tế (BHYT) bị tạm giữ hoặc tạm khóa giá trị sử dụng trong trường hợp quy định tại khoản 2 Điều...
Tin trong ngày 16 phút trước

Từ ngày 15/9, người trong quân đội tuyệt đối không được làm điều này

Bộ Quốc phòng đã ban hành Thông tư 81/2025/TT-BQP, quy định rõ trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, tổ chức và cá nhân...
Tin trong ngày 16 phút trước

Nếu một người họ hàng hỏi vay tiền bạn, chỉ cần nói 2 câu này là họ sẽ ngừng hỏi, vừa giữ được tiền, vừa không mất lòng

Chuyện người thân hỏi vay tiền luôn là tình huống khó xử, cho vay thì lo không đòi lại được, không cho vay lại sợ...
Làm sao 17 phút trước

Xuất hiện chiêu lừa online mới... dụ nạn nhân thản nhiên giao mật khẩu, mọi người cần tránh xa

Một hình thức lừa đảo trực tuyến mới có tên "tabnabbing" đang khiến các nhà chức trách ở nhiều nước lo ngại vì mức độ...
Tin trong ngày 17 phút trước

Bạn có còn muốn cưới người vợ hiện tại ở kiếp sau không? Phỏng vấn 100 người đàn ông đã kết hôn, câu trả lời hé lộ một sự thật gây sốc, đau lòng nhưng thực tế

Tình yêu có thể bắt đầu bằng cảm xúc, nhưng hôn nhân lại là một hành trình dài của trách nhiệm và lựa chọn. Thông...
Đàn ông yêu 17 phút trước

Vì sao một số người cảm thấy sảng khoái sau khi ngủ trưa, nhưng bạn lại đau đầu và mệt mỏi? Hãy cẩn thận...

Câu nói quen thuộc "buổi trưa không ngủ, buổi chiều sụp đổ" dường như đã trở thành kim chỉ nam của dân công sở. Không...
Chăm sóc sức khỏe 17 phút trước

Từ năm 2025, xe máy không có bộ phận giảm thanh, giảm khói, bị phạt bao nhiêu tiền?

Nghị định 168 quy định rõ việc xử phạt, trừ điểm giấy phép lái xe của người điều khiển xe mô tô, xe gắn máy,...
Tin trong ngày 1 giờ, 7 phút trước

Tăng phụ cấp nghề cho cán bộ y tế: Ai sẽ nhận mức cao nhất 70% lương?

Bộ Y tế công bố dự thảo điều chỉnh chế độ phụ cấp ưu đãi theo nghề đối với cán bộ, công chức, viên chức...
Tin trong ngày 1 giờ, 7 phút trước

Nghiên cứu phát hiện: Bệnh nhân ung thư kiên trì tắm nắng, sau nửa năm cơ thể có 4 thay đổi lớn

Các nhà khoa học phát hiện ra rằng, ánh nắng mặt trời đang mang lại những thay đổi kỳ diệu cho bệnh nhân ung thư...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 8 phút trước

Trường hợp nào bắt buộc phải đổi thẻ căn cước công dân, không chú ý cẩn thận có thể bị xử phạt?

Luật Căn cước công dân 2023 quy định rõ các trường hợp bắt buộc phải thực hiện thủ tục cấp đổi hoặc cấp lại thẻ...
Kiến thức 1 giờ, 9 phút trước