Danh mục

Lai rai chuyện đời: Khó như... đặt tên

Thứ tư, 24/09/2014 10:42

Xưa các cụ đặt tên cho con thường đơn giản, mộc mạc như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít...

Mấy vị phụ huynh ngồi nói chuyện với nhau, một người nói:

- Đặt tên để làm khai sinh cho con cháu tưởng dễ nhưng khó, tưởng đơn giản nhưng phức tạp ... các ông ạ !

- Đúng vậy ! Ngày xưa các cụ đặt tên cho con cháu thường đơn giản, mộc mạc, ví dụ như Cu, Cò, Cún, Bi, Bống, Ếch, Nhái, Khoai, Mít, Ổi... Bây giờ những tên ấy thường gọi thân mật ở nhà, đi học có tên khác. Ngày nay đặt tên có rất nhiều cách, đặt cả tên ta, tên Tàu, tên Tây, tên Thánh ... Nhiều người đặt tên cho con xong lại phải đặt lại vì “phạm húy”, trùng tên với cô dì chú bác ... Còn cách đặt tên thì có rất nhiều người đặt theo 12 con giáp, có người đặt tên theo sự kiện lịch sử, theo hệ trong gia phả ...

- Tôi cũng thấy thế! Việc đặt tên là một nhu cầu tất yếu, trước tiên dùng để phân biệt các cá thể trong cộng đồng, sau nữa là một “phù hiệu” gán cho mỗi con người kèm theo những ước vọng của những người thân và cả cộng đồng. Tên họ của con người trở thành một đặc trưng văn hóa. Do vậy việc đặt tên không nên tùy tiện vì nó phản ánh trình độ nhận thức và có tác động mạnh mẽ đến tương lai của người được đặt tên thông qua những tác động tâm lý sâu sắc. Cái tên sẽ đi theo suốt cuộc đời của người mang nó, ảnh hưởng trực tiếp đến tương lai về sau...

- Ừ, đúng thế...

- Có nhiều bậc cha mẹ lao tâm khổ tứ để đặt tên cho con, nhưng ngược lại có những người lại rất tùy tiện, đơn giản trong việc này. Chẳng hạn người ta đặt tên thô tục, tên xấu để “dễ nuôi”. Đối với một số người có dáng vẻ bề ngoài xấu xí, người ta thường dùng những từ đại loại như “đầu óc ngu si, tứ chi phát triển” để miêu tả; đối với người có hình dáng cao, người ta hay dùng từ lêu khêu để miêu tả, người có hình dáng thô lỗ, mặt mũi hung tợn lại gọi là đầu gấu, hung thần, thiên lôi...

- Cũng... có lý.

- Những tên gọi này thường đem lại cảm giác thô tục, làm người khác dễ hiểu nhầm, cho rằng những người có tên này thiếu giáo dục, thô tục, bặm tợn... Lại có những cái tên gọi lên nghe rất dữ, có cái nghe như muốn cãi nhau, có cái u u minh minh... khiến người ta cảm nhận ác hơn là thiện, xấu hơn là đẹp!

Nghe vậy, một vị cười khà khà rồi nói:

- Đúng là có những tên gọi ở nhà, tên nhũ danh như đầu đất, cu đen, mèo hoang... nếu đứa trẻ sau khi lớn lên vẫn dùng những tên như thế sẽ rất bất ổn. Ngoài ra, có một số tên gọi thật tốn sức, đau cả mồm, nghe cũng mệt tai, nếu không khéo có thể đọc sai, nghe nhầm. Nguyên nhân là đặt tên dùng những chữ không thuận tai, nghe như “đang hô khẩu hiệu”, thanh điệu lên xuống thất thường. Có người lại đặt tên trùng với việc phân các đời thứ bậc, tạo nên những tranh chấp không cần thiết hoặc gây trở ngại về mặt tâm lý, ảnh hưởng đến quan hệ xã hội thông thường.

- Tôi thấy có người thích đặt những tên lạ, khác người. Đặt tên bằng những từ lạ, khó hiểu đa số là muốn tự làm cho mình có vẻ quan trọng, nhưng thực ra cũng rất bất cập. Có những tên đặt để mà đặt, giải thích cũng chẳng có nghĩa gì, khi viết cũng khó khăn, đọc cũng khó đọc. Bạn bè cùng đi học nhiều khi còn viết nhầm, gọi nhầm tên. Có em đi học ít khi bị thầy cô giáo gọi lên kiểm tra vì tên rất... khó đọc, nhất là khi học ngoại ngữ với giáo viên nước ngoài. Như thế cũng bị thiệt thòi trong giao tiếp. Ngoài ra còn có những người khi đọc đến tên không phân biệt được nam hay nữ. Điều này không có vấn đề gì lớn lắm, nhưng nếu không cẩn thận sẽ có thể bị nhầm lẫn, đặc biệt là nhầm lẫn giới tính.

- Đúng vậy! Một chàng trai khỏe mạnh, lực lưỡng mà khi đọc tên lại nghe thấy yểu điệu thục nữ, ngược lại một cô gái liễu yếu đào tơ khi nghe tên như thấy có sức mạnh của cơ bắp, hùng dũng thì cũng buồn cười. Thời trước, có gia đình mâu thuẫn với hàng xóm hay với ai, còn lấy “tên cái” của bố mẹ nhà ấy đặt tên cho con cháu mình, để khi giận dữ réo tên chửi cho “sướng mồm” ! Ở phương Tây thì yêu quý ai, họ lấy tên người đó đặt tên cho con mình...

Vị phụ huynh lớn tuổi nhất kết luận:

- Như trên chúng ta đã nói, họ tên của con người là một đặc trưng văn hóa. Nói chung, họ là do tổ tiên truyền lại, có một số vận thế không thể thay đổi, nhưng tên do cha mẹ đặt cho nên có thể lựa chọn. Do vậy việc đặt tên cho con cháu cần phải nghiêm túc, thận trọng, đảm bảo nhã nhặn, hàm súc, rõ ràng, nếu mới mẻ, sáng tạo thì càng tốt. “Nhã nhặn” là nhìn đáng kính, nghe thân thiện, gọi thân thương, không thô thiển; “hàm súc” nghĩa là ý tứ sâu sắc; “rõ ràng” là gọi thuận miệng vui tai, gây sự chú ý với người khác; “mới mẻ” là vượt trội hẳn người khác, không giống người, chỉ một mình ta có. “Mới mẻ” khác với “lạ” đấy các ông nhé!...

Theo 24h.com.vn

Tin được quan tâm

Chính thức hôm nay: Lương 15 triệu phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng, hàng triệu người nhận tiền lương tháng 7 bị hụt tiền đừng bỡ ngỡ

Từ ngày 1/7/2025, người có mức lương 15 triệu đồng/tháng sẽ phải trích lại 1.575.000 đồng/tháng để đóng bảo hiểm bắt buộc.
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng cho người tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục từ 1/7/2025, có đúng không?

Thông tin việc tham gia BHYT đủ 5 năm liên tục sẽ được nhận tiền trợ cấp 3 - 6 triệu đồng/tháng, thực hư ra...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Quy định mới sau 1/7/2025: Không cập nhật Căn cước/Căn cước công dân sẽ bị khóa tài khoản ngân hàng, đúng không?

Những quy định mới của Ngân hàng Nhà nước nhằm đảm bảo tài khoản chính chủ, tránh tình trạng lừa đảo chiếm đoạt tài sản...
Kiến thức 2 ngày, 1 giờ trước

Kể từ 1/7/2025: Người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận 3 triệu đồng tiền trợ cấp hàng tháng?

Có phải từ 1/7/2025, người từ 75 tuổi không có lương hưu sẽ được nhận tiền trợ cấp hàng tháng lên tới 3 triệu đồng,...
Kiến thức 2 ngày, 8 giờ trước

Chính thức tăng lương hưu từ ngày 1/7/2025: Mức lương hưu cao nhất là bao nhiêu?

Từ 1/7/2025 khi Luật Bảo hiểm xã hội 2024 có hiệu lực, mức lương hưu cao nhất mà người lao động có thể nhận được...
Dòng sự kiện 2 ngày, 5 giờ trước

Từ sau 1/7/2025, người dân không đi đổi Đăng ký xe sẽ bị phạt tới 6 triệu đồng, đúng không?

Đây chính là câu hỏi được người dân quan tâm lúc này, để biết thêm chi tiết mời bạn đọc tham khảo trong bài viết...
Kiến thức 1 ngày, 10 giờ trước

Tin cùng mục

Những khoảnh khắc 'khó đỡ' nhìn vậy nhưng không phải vậy!

Trong cuộc sống xung quanh ta luôn bắt gặp những khoảnh khắc khó đỡ khiến cư dân mạng hiểu lầm. Đặc biệt là những hình...
Ảnh cười 15.07.2022

Cười 'té ghế' với loạt khoảnh khắc độc lạ khi bạn đi mua sắm

Cuối tuần, hãy cùng giải trí với loạt ảnh hài hước được ghi lại ở các siêu thị khác nhau trên khắp thế giới.
Ảnh cười 04.04.2022

Người mẹ chụp 'bức ảnh ấm áp của con gái và chồng' bên bể bơi, sau khi xem lại đã ném máy ảnh và hét lên: 'Không, tôi sẽ gọi cảnh sát!'

Khi chụp ảnh thường xảy ra nhiều tình huống vay mượn dễ hiểu nhầm, hay gặp nhất là ảnh ôm tháp nghiêng, ôm mặt trời,…...
Ảnh cười 20.03.2022

Gần 20 hình ảnh vui nhộn sẽ giúp nâng sự kiên nhẫn của bạn lên một 'level mới'

Cuộc sống không phải lúc nào cũng dễ dàng và loạt ảnh 'dở khóc dở cười' của những người sau đây là bằng chứng cho...
Ảnh cười 11.03.2022

10 người đã lan tỏa sự hài hước khi thực hiện các công việc hàng ngày

45% người lao động cho biết, họ hài lòng với công việc của mình, và chỉ 20% cảm thấy rất đam mê. Nhưng nếu bạn...
Ảnh cười 08.03.2022

Các ông bố sáng tạo trong cách trông trẻ, nhìn qua dân tình chỉ biết 'cười ngất'

Khoảng 386.000 trẻ em được sinh ra mỗi ngày. Những đứa trẻ này không chỉ mang lại niềm vui cho cha mẹ mà còn giao...
Ảnh cười 07.03.2022

Tin mới cập nhật

Thông tin mới nhất về tuyển dụng công chức từ ngày 1/7/2025

Từ ngày 1/7/2025, Luật Cán bộ, công chức sửa đổi sẽ chính thức có hiệu lực, mang đến những thay đổi đáng kể trong công...
Tin trong ngày 11 phút trước

Kể từ nay, người dân được miễn giấy phép xây dựng trong trường hợp nào?

Những trường hợp xây dựng, hay sửa chữa, cải tạo thuộc những nhóm dưới đây được miễn giấy phép xây dựng.
Tin trong ngày 11 phút trước

Hạn chót nộp hồ sơ xét học bạ vào loạt đại học top đầu Hà Nội 2025, thí sinh cần lưu ý kẻo bỏ lỡ

Dưới đây là thời hạn nhận hồ sơ xét tuyển các phương thức không sử dụng điểm thi tốt nghiệp THPT của một số trường...
Tin trong ngày 12 phút trước

Uống nước lá ổi mỗi ngày liệu có chữa khỏi bệnh tiểu đường? Bác sĩ bệnh viện Bạch Mai cảnh báo

Bác sĩ bệnh viện Bạch Mai khuyến cáo người bệnh tiểu đường không nên coi lá ổi là phương pháp thay thế điều trị chính...
Chăm sóc sức khỏe 12 phút trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ sáu ngày 4 tháng 7, tức ngày 10 tháng 6 âm lịch?

Ngày 4 tháng 7 là thứ sáu, ngày mùng 10 tháng 6 âm lịch. Sự kết hợp của thiên can và địa chi là năm...
Đời sống số 54 phút trước

Kể từ nay, 32 thủ tục đất đai phải làm ở cấp tỉnh, người dân cần chú ý

Tính từ 1/7/2025, tỉnh, thành mới sẽ có quyền hạn thực hiện 32 thủ tục hành chính về đất đai. Người dân cần nắm được...
Dòng sự kiện 59 phút trước

Quy định về mức tiền thưởng Huân chương các loại từ tháng 7/2025

Nghị định 152/2025/NĐ-CP của Chính phủ có hiệu lực từ 1/7/2025, trong đó quy định rõ mức tiền thưởng Huân chương các loại.
Tin trong ngày 59 phút trước

Chính thức từ 15/5: Xe máy vi phạm 3 lỗi phổ biến này chỉ bị CSGT nhắc nhở, không xử phạt

Từ ngày 15/5/2025, người điều khiển xe máy phạm ba lỗi phổ biến sau sẽ không bị xử phạt mà chỉ bị CSGT nhắc nhở....
Kiến thức 59 phút trước

Cách cập nhật số CCCD thành mã số thuế ngay trên điện thoại, áp dụng ngay từ bây giờ

Từ 1/7/2025, mã số thuế của người dân chính thức được thay thế bằng số định danh cá nhân ghi trên căn cước công dân...
Làm sao 60 phút trước

Con người thường muốn nói gì khi cận kề cái chết? Chia sẻ từ các nhân viên y tế tuyến cuối

Khi cái chết đến gần, điều gì sẽ thoát ra khỏi miệng đầu tiên: lời yêu thương, lời xin lỗi, hay là những nuối tiếc...
Tin trong ngày 60 phút trước