Cây năn bộp là loài thực vật quen thuộc, mọc hoang dại trên các cánh đồng ngập mặn, nhiễm phèn ở miền Tây. Với thân nhỏ, đầu nhọn và thường mọc thành bụi dày, trong ký ức của nhiều người, năn bộp từng là thức ăn của người nghèo trong những ngày khó khăn hay đơn giản là một loại cỏ cho trâu bò.
Giá trị của năn bộp nằm ở phần đọt non. Sau khi bóc lớp vỏ nâu bên ngoài, phần ruột trắng ngà, nhẹ xốp lộ ra, mang vị ngọt thanh, hậu vị hơi ngai ngái đặc trưng của đất phèn và thoảng mùi khói rơm rạ đốt đồng. Chính hương vị hoang dã mà tinh tế này đã chinh phục khẩu vị của nhiều thực khách. Ngoài đọt, mầm và củ năn cũng được tận dụng để chế biến thành những món ăn đa dạng.
Sự sáng tạo của người dân Nam Bộ đã biến năn bộp thành nguyên liệu cho vô số món ăn hấp dẫn. Phổ biến nhất là các món xào cùng thịt trâu, vịt, chuột đồng, hoặc hải sản như nghêu, hến, tép bạc. Năn bộp còn được dùng làm gỏi, muối dưa chua, nhúng lẩu mắm hay nấu các loại canh cá, canh cua đồng.
Đặc biệt, người Bạc Liêu đã tạo ra "đọt năn ba món" trứ danh gồm năn xào thịt trâu, năn ăn sống chấm mắm kho và năn muối dưa. Một biến tấu độc đáo khác là bánh xèo nhân thịt vịt xiêm băm nhuyễn cùng năn, tạo nên hương vị giòn béo khó quên.
Ngoài ra, theo Đông y, năn bộp còn có tính bình, tốt cho tỳ vị và chứa nhiều chất xơ, càng làm tăng thêm giá trị cho loại rau này.
Cây năn bộp
Từ món ăn dân dã, năn bộp nay đã có mặt trên khắp thị trường toàn quốc, được rao bán trên các sàn thương mại điện tử với giá từ 100.000 - 120.000 đồng/kg và luôn đắt hàng.
Nhận thấy giá trị kinh tế cao, nhiều nông dân ở Bạc Liêu đã mạnh dạn chuyển đổi những vùng đất phèn khó canh tác sang trồng năn bộp, mang lại nguồn thu nhập ổn định quanh năm.
Hành trình của cây năn bộp là minh chứng cho sự vươn mình của sản vật địa phương. Từ một loài cỏ dại, nhờ sự sáng tạo trong chế biến và nắm bắt thị trường, năn bộp không chỉ làm phong phú thêm bản đồ ẩm thực Việt mà còn mang lại cuộc sống ấm no hơn cho người nông dân, trở thành biểu tượng cho sự chuyển mình từ những gì bình dị nhất.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)