Danh mục

'Thiên tài' Toán học Việt từng giành điểm tuyệt đối Olympic Toán học quốc tế, là ai?

Thứ năm, 22/05/2025 14:25

Thời trẻ, GS Thắng từng đạt điểm tuyệt đối tại kỳ thi Olympic Toán học quốc tế (IMO). Hiện tại, ngoài công tác giảng dạy và kết nối với giới học thuật, giáo sư còn đóng góp cho cộng đồng toán học Việt Nam.

Đạt điểm tuyệt đối tại IMO

Có mười người Việt Nam đạt điểm tuyệt đối tại kỳ thi Olympic Toán học quốc tế (IMO) sau hơn 50 năm tham gia. Trong đó đáng chú ý là Lê Tự Quốc Thắng đã giành huy chương vàng tại IMO 1982 tại Hungary với số điểm hoàn hảo 42/42.

Lê Tự Quốc Thắng sinh năm 1965 tại Huế trong một gia đình học thức. Cha anh là GS Lê Tự Hỷ, từng giảng dạy tại khoa Toán của Đại học Huế, mẹ anh là bà Đinh Thị Quý Hương - giáo viên Toán tại một trường cấp 3. Anh trai của Lê Tự Quốc Thắng - Lê Tự Quốc Hùng là giảng viên chuyên ngành Toán - Tin tại Đại học Wroclaw, Ba Lan. Được thừa hưởng nền tảng giáo dục vững chắc từ gia đình, Lê Tự Quốc Thắng đã sớm bộc lộ niềm đam mê và năng khiếu toán học từ khi còn nhỏ.

toán học, thiên tài toán học việt, kiến thức

Ảnh Lê Tự Quốc Thắng nhận Huy chương vàng từ chủ tịch Viện hàn lâm Hungary.

Bắt đầu học chuyên Toán từ trường Trung học Cơ sở Thống Nhất, Huế, sau đó anh chuyển sang trường Quốc học Huế, rồi tiếp tục học tại lớp chuyên Toán của trường THPT Lê Hồng Phong, TP.HCM. Mặc dù vào năm 1981, Lê Tự Quốc Thắng đã lọt vào top 4 học sinh giỏi quốc gia môn Toán, nhưng Việt Nam năm đó không tham gia IMO. Tuy vậy, thành tích học tập xuất sắc đã mở ra cơ hội để anh tham gia đấu trường quốc tế.

Lê Tự Quốc Thắng đã tạo dấu ấn đáng nhớ khi giành huy chương vàng tại IMO 1982, trở thành học sinh thứ 2 tại Việt Nam đạt điểm tuyệt đối tại kỳ thi này (sau TS Lê Bá Khánh Trình). Thành tích này đã giúp anh được tuyển thẳng vào khoa Toán - Cơ, Đại học Tổng hợp quốc gia Moskva mang tên Lomonosov (Liên Xô cũ). Ngay từ năm học đầu tiên, Lê Tự Quốc Thắng đã vượt qua các bài học của các năm tiếp theo, nổi bật với khả năng giải toán nhanh chóng mà không cần sử dụng giấy.

Trong suốt 8 năm học tại Liên Xô, Lê Tự Quốc Thắng đã hai lần giành giải Nhất trong các cuộc thi nghiên cứu khoa học. Năm 1991, anh bảo vệ thành công luận án Tiến sĩ chuyên ngành topo dưới sự hướng dẫn của Viện sĩ Sergei Novikov nổi tiếng. Sau khi hoàn thành chương trình Tiến sĩ, anh tiếp tục tham gia nghiên cứu tại các tổ chức toán học hàng đầu thế giới. Từ năm 1992 đến 1994, anh làm việc tại Viện Toán học Steklov (Nga), Viện Toán học Max-Planck (Đức), Viện Vật lý lý thuyết Trieste (Ý) và Đại học Tokyo (Nhật Bản).

toán học, thiên tài toán học việt, kiến thức

Từ năm 1994 đến 1996, Lê Tự Quốc Thắng là GS trợ lý tại Đại học Bang New York (SUNY) ở Buffalo. Đồng thời, anh cũng giữ vị trí GS thỉnh giảng tại nhiều trường đại học danh tiếng, bao gồm Đại học Osaka (Nhật Bản), Viện Mittag-Leffler (Thụy Điển), Viện nghiên cứu khoa học toán học tại Tokyo (Nhật Bản), Đại học Grenoble (Pháp), Đại học Paris VII (Pháp) và Đại học Genève (Thụy Sĩ).

Kể từ tháng 1/2004, Lê Tự Quốc Thắng trở thành GS chính thức tại Viện Công nghệ Georgia, Hoa Kỳ. Cùng với các GS J. Murakami và T. Ohtsuki người Nhật Bản, vào năm 1995, anh đã phát minh ra bất biến lượng tử mang tên Le - Murakami - Ohtsuki. Phát minh này đã mở ra một hướng đi mới cho lý thuyết bất biến và đa tạp ba chiều, một lĩnh vực quan trọng trong toán học topo.

Người tài hướng về đất nước

Gặt hái được nhiều thành công rực rỡ ở nước ngoài, GS Lê Tự Quốc Thắng vẫn luôn hướng về quê hương và có những đóng góp quan trọng cho nền toán học Việt Nam suốt nhiều năm qua. Mặc dù sống và làm việc tại nhiều quốc gia, GS Thắng thường xuyên kết nối giới toán học Việt Nam với cộng đồng quốc tế, tạo ra những cơ hội quý báu để các nhà toán học trong nước giao lưu, học hỏi và phát triển sự nghiệp.

Một trong những đóng góp đáng chú ý của GS Thắng là việc tuyển chọn và giới thiệu các sinh viên Việt Nam sang Mỹ để theo học nghiên cứu sinh ngành Toán. Nhờ sự dìu dắt của ông, nhiều học trò đã thành công trong sự nghiệp, trong đó có Tiến sĩ Huỳnh Quang Vũ, hiện là Phó trưởng khoa Toán - Tin học tại Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP.HCM. Mối quan hệ thầy trò này minh chứng cho sự thành công trong công tác kết nối giáo dục quốc tế của GS Thắng.

Vào mỗi dịp hè, GS Thắng lại dành thời gian về Việt Nam giảng dạy tại lớp cử nhân tài năng Toán của Trường Đại học Khoa học Tự nhiên, Đại học Quốc gia TP.HCM. Sự hiện diện của ông không chỉ góp phần nâng cao chất lượng đào tạo mà còn tạo động lực mạnh mẽ cho thế hệ sinh viên Toán học tại Việt Nam.

Tại kỳ thi IMO lần thứ 48, tổ chức tại Hà Nội. GS Thắng cùng nhiều GS toán học Việt kiều đã tham gia vào công tác chấm thi, đóng góp vào thành công của kỳ thi IMO tại Việt Nam, giúp nâng cao uy tín và chất lượng của kỳ thi quốc tế này.

Ngoài công tác giảng dạy và kết nối với giới học thuật, GS Thắng còn đóng góp cho cộng đồng toán học Việt Nam thông qua các bài viết và tài liệu. Ông là tác giả của nhiều bài viết cho Epsilon, tạp chí online của cộng đồng yêu Toán tại Việt Nam. Ngoài ra, ông còn chia sẻ tài liệu về Toán Olympic, phỏng vấn huấn luyện viên và học sinh đội tuyển Mỹ, từ đó giúp đội tuyển Toán Việt Nam cải thiện phương pháp huấn luyện và tuyển chọn, mang lại nhiều kinh nghiệm quý báu cho công tác đào tạo.

toán học, thiên tài toán học việt, kiến thức

Vào năm 2007, GS Thắng cùng nhiều nhà toán học Việt Nam đã tham gia Ban giám khảo kỳ thi Olympic Toán quốc tế lần thứ 48 tổ chức tại Việt Nam. Họ sử dụng nguồn kinh phí riêng để tham gia và đóng góp vào một trong những kỳ thi có chất lượng chuyên môn cao nhất trong lịch sử IMO, đồng thời tạo nên một cuộc hội ngộ quy mô của các cựu IMO Việt Nam.

Ngoài niềm đam mê với toán học, GS Thắng còn có sở thích nhiếp ảnh. Ông đã ghi lại nhiều khoảnh khắc quý báu trong thời kỳ 1983-1992 tại Khoa Toán - Cơ, lưu giữ những ký ức đặc biệt về một thời kỳ đáng nhớ. Bên cạnh đó, ông cũng là một trong những kỷ lục gia xoay Rubik tại Việt Nam trong thập niên 80.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Bảy, ngày 30 tháng 8, tức ngày mùng 8 tháng 7 âm lịch?

Thứ Bảy, ngày 30 tháng 8, tức ngày mồng 8 tháng 7 âm lịch, tương ứng với năm Tỵ, tháng Giáp Thân và ngày Tân...
Đời sống số 3 ngày, 13 giờ trước

2 con dâu nhà tỷ phú Phạm Nhật Vượng đọ sắc chung khung hình, thái độ với nhau thế nào?

Thời gian gần đây, Á hậu Phương Nhi chăm chỉ lộ diện hơn hẳn.
Chuyện làng sao 3 ngày, 3 giờ trước

Sao Việt 29/8: 'Cục trưởng' Xuân Bắc bị nhân viên cũ 'cợt nhả'; Lý do Hoa hậu Mai Phương Thúy lâu không đăng ảnh?

Tin sao Việt 29/8/2025: Chia sẻ hài hước của NSND Xuân Bắc khi gặp lại nhân viên cũ gây chú ý. Hoa hậu Mai Phương...
Chuyện làng sao 3 ngày, 1 giờ trước

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước mới vô thời hạn, đó là ai?

Theo quy định mới, sang năm 2026 có một đối tượng sẽ được cấp căn cước công dân gắn chip vô thời hạn và chỉ...
Kiến thức 2 ngày, 5 giờ trước

Khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ cụ thể thế nào theo quy định mới? Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Tin trong ngày 3 ngày, 15 giờ trước

9 sao Việt từng đỗ thủ khoa đại học

Những nghệ sĩ này sở hữu thành tích học tập cực xịn xò.
Chuyện làng sao 3 ngày, 2 giờ trước

Tin cùng mục

Ngành học có tỷ lệ thất nghiệp cao: Cử nhân chật vật tìm việc sau khi ra trường, các bạn trẻ cân nhắc kỹ khi lựa chọn!

Sinh viên tốt nghiệp ngành này đang gặp nhiều khó khăn trong quá trình tìm việc.
Kiến thức 3 phút trước

Chính thức từ 15/8: Có 2 nhóm đối tượng cán bộ, công chức sẽ được hưởng thêm 5.000.000 đồng mỗi tháng, biết để lĩnh đủ

Chính phủ vừa ban hành Nghị định 179/2025/NĐ-CP, quy định mức hỗ trợ 5 triệu đồng mỗi tháng cho một số đối tượng chuyên trách...
Kiến thức 19 phút trước

Sau 1/7/2025: Sử dụng xe máy không có Đăng ký xe vừa bị phạt tiền vừa bị tịch thu xe, đúng không?

Đăng ký xe là giấy tờ bắt buộc phải có khi đưa xe máy lưu thông trên đường nên người dân cần chú ý mang...
Kiến thức 25 phút trước

Việt Nam chính thức có thêm 1 sân vận động mới đi vào hoạt động, sức chứa 7.000 chỗ ngồi

Sau hơn hai năm thi công, đến nay, dự án sân vận động này đã hoàn thiện và đi vào hoạt động.
Tin trong ngày 30 phút trước

Dự đoán vận mệnh năm 2025-2030: Ba con giáp sẽ gặp nhiều may mắn, tài lộc tăng gấp đôi và được quý nhân phù trợ!

Dự đoán vận mệnh năm 2025-2030: Ba con giáp sẽ bước vào thời kỳ đỉnh cao của cuộc đời, với sự giàu có bất ngờ...
Đời sống số 43 phút trước

Công an Hà Nội công bố lịch cấm đường ngày 1/9 và 2/9 phục vụ diễu binh, diễu hành

Thời gian cấm triệt để, tạm cấm, hạn chế phương tiện lưu thông trên một số đường: Từ 22h ngày 1/9 đến 13h ngày 2/9....
Tin trong ngày 1 giờ, 9 phút trước

Tin mới cập nhật

4 loại cây cứ trồng là 'rước lộc', chặt đi là mất hết, tán gia bại sản: Là 4 cây gì?

Nếu trong nhà có những những loại cây này thì khuyên bạn không nên chặt.
Phong thủy 49 phút trước

Bị đồn mua nhà chục tỷ, 'tình tin đồn' của MC Đại Nghĩa: 'Diễn viên chứ có phải ăn cướp đâu'

Võ Tấn Phát từng là 'tình tin đồn' của MC Đại Nghĩa đã phản pháo trước tin đồn mua nhà chục tỷ.
Chuyện làng sao 1 giờ trước

7 loại cá nhất định phải mua ngay nếu thấy ở chợ: Bổ như nhân sâm, sạch không tăng trọng, giá lại rẻ giật mình

Nếu bạn đang phân vân không biết nên chọn loại cá nào khi đi chợ, hãy để ý 7 loại cá dưới đây. Chúng không...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 19 phút trước

Kể từ bây giờ, 2 trường hợp sang tên Sổ đỏ này sẽ được cấp Sổ đỏ mẫu mới

Theo như quy định hiện hành, sẽ có 2 trường hợp được cấp sổ đỏ mẫu mới khi sang tên sổ đỏ, người dân cần...
Kiến thức 2 giờ, 43 phút trước

Loài cây quý hiếm bậc nhất thế giới, chỉ xuất hiện ở 2 quốc gia, riêng Việt Nam sở hữu tới 1.000 cây

Thoạt nhìn loài cây này có vẻ đẹp "lạ" nhưng gỗ của nó rất quý hiếm. Bách vàng lần đầu tiên được phát hiện tại...
Kiến thức 2 giờ, 48 phút trước

Top 9 vị trí đẹp xem diễu binh, diễu hành ngày Quốc khánh 2/9

Dưới đây là những “vị trí vàng” mà người dân có thể tham khảo để bắt trọn mọi khoảnh khắc trong lễ diễu binh, diễu...
Tin trong ngày 2 giờ, 48 phút trước

Loài côn trùng quý hiếm bậc nhất thế giới, có giá hơn 3 tỷ đồng/con: Là con gì?

Nhờ hành động thông minh và kịp thời của mình, bốn em học sinh tiểu học đã góp phần cứu sống một sinh vật quý...
Kiến thức 2 giờ, 49 phút trước

Thêm trường xét tuyển bổ sung ngành Y khoa, Răng Hàm Mặt

Hội đồng tuyển sinh trường Đại học Duy Tân thông báo xét tuyển bổ sung vào đại học năm 2025 với 900 chỉ tiêu cho...
Tin trong ngày 2 giờ, 50 phút trước

TP.HCM cấm nhiều tuyến đường để tổ chức chương trình bắn pháo hoa dịp Quốc Khánh 2/9

Để đảm bảo an toàn giao thông và phục vụ chương trình bắn pháo hoa nghệ thuật chào mừng 80 năm Cách mạng Tháng 8...
Tin trong ngày 2 giờ, 51 phút trước

VNeID vừa có cập nhật mới nhất: Hàng triệu người, đặc biệt là công dân dưới 14 tuổi chú ý để không mất quyền lợi

Mới đây, Bộ Công an mới đưa lên ứng dụng VNeID các thủ tục hành chính, cụ thể: cấp Thẻ Căn cước cho người dưới...
Dòng sự kiện 2 giờ, 53 phút trước