Trước đây, tại nhiều địa phương, đất ao hồ, sình lầy chiếm diện tích lớn. Trong bối cảnh đô thị hóa nhanh chóng, dân số tăng cao, nhu cầu sử dụng đất ngày càng trở nên cấp thiết. Đồng thời, Nhà nước luôn khuyến khích người dân tăng gia sản xuất, cải tạo đất đai để phục vụ cuộc sống. Do đó, việc người dân san lấp ao hồ để làm nhà ở, đặc biệt là những ao hồ do hợp tác xã quản lý, diễn ra khá phổ biến. Thực tế, nhiều trường hợp người dân đã lấn chiếm, sinh sống và xây dựng nhà cửa trên những phần đất này trong thời gian dài.
Có được hợp thức hóa sau khi san lấp ao hồ thuộc hợp tác xã? (Ảnh minh hoạ)
Luật Đất đai 2024, tại Điều 3, định nghĩa "lấn đất" là hành vi người sử dụng đất chuyển dịch mốc giới hoặc ranh giới thửa đất để mở rộng diện tích sử dụng mà không được cơ quan nhà nước có thẩm quyền cho phép hoặc không được người sử dụng hợp pháp diện tích đất bị lấn đó cho phép.
Tuy nhiên, theo khoản 3 Điều 139 của Luật này, một số trường hợp đất lấn chiếm vẫn có thể được cấp sổ đỏ. Cụ thể, đối với hộ gia đình, cá nhân sử dụng đất do lấn, chiếm đất không thuộc các trường hợp quy định tại khoản 1 và khoản 2 của điều luật, hoặc sử dụng đất không đúng mục đích đã được Nhà nước giao, cho thuê, công nhận quyền sử dụng đất, nếu đang sử dụng đất ổn định, phù hợp với quy hoạch sử dụng đất cấp huyện (hoặc quy hoạch chung, quy hoạch phân khu, quy hoạch xây dựng, quy hoạch nông thôn) thì sẽ được xem xét cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu tài sản gắn liền với đất. Dĩ nhiên, người sử dụng đất phải thực hiện đầy đủ nghĩa vụ tài chính theo quy định của pháp luật.
Ngược lại, nếu trường hợp không đáp ứng được các điều kiện trên, người đang sử dụng đất được tạm thời sử dụng cho đến khi Nhà nước thu hồi đất. Trong thời gian này, họ phải giữ nguyên hiện trạng sử dụng đất và kê khai đăng ký đất đai theo quy định.
(Ảnh minh hoạ)
Như vậy, việc hợp thức hóa quyền sử dụng đất đối với trường hợp san lấp ao hồ thuộc hợp tác xã phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm chính sách của địa phương, quá trình sử dụng đất và sự phù hợp với quy hoạch. Chính quyền địa phương sẽ xem xét từng trường hợp cụ thể để đưa ra quyết định cho phép kê khai, đóng thuế hoặc cấp sổ đỏ cho người dân. Những hộ dân được cấp sổ đỏ sẽ phải đóng thuế chuyển đổi mục đích sử dụng đất theo quy định pháp luật.
Để được hướng dẫn cụ thể về trình tự, thủ tục, người dân nên liên hệ với chính quyền địa phương để được tư vấn và giải đáp thắc mắc theo quy định của pháp luật.
T.Hà (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)