Khảo sát nhanh tâm lý của các bạn học sinh cho thấy, việc lựa chọn ngành nghề không hề đơn giản. Trần Bằng Kiện, học sinh lớp 12 trường THPT Nguyễn Tất Thành, đang phân vân giữa ngành Tài chính của Đại học Kinh tế Quốc dân và ngành Cảnh sát điều tra của Học viện Cảnh sát Nhân dân. Cuối cùng, em quyết định nghe theo định hướng của bố mẹ. "Dù chưa tới thời gian đăng ký nguyện vọng nhưng em nghĩ mình sẽ lựa chọn ngành theo định hướng của bố mẹ", Kiện chia sẻ.
Tương tự, Lê Anh Phương, học sinh lớp 12 trường THPT Yên Hòa, Hà Nội, cũng dự định chọn trường theo định hướng của gia đình. "Ở thời điểm hiện tại em đang dự định đăng ký ngành Kinh tế quốc tế của Trường Đại học Ngoại Thương. Trước hết là em dựa trên sở thích cũng như năng lực của bản thân. Tuy nhiên, em cũng có thêm sự định hướng của bố mẹ", Phương cho biết.
Để chọn đúng ngành học, học sinh cần xác định đúng đam mê, sở thích và năng lực thay vì chạy theo gia đình, bạn bè,... (Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, không phải ai cũng đi theo con đường "mặc định" này. Nguyễn Tấn Dũng, học sinh lớp 12 trường THPT Cầu Giấy, Hà Nội, lựa chọn ngành nghề dựa trên sự phân tích kỹ lưỡng của bản thân. "Em dự định đăng ký ngành Logistic cho nguyện vọng 1 của Trường Đại học Kinh tế Quốc Dân. Theo tìm hiểu em thấy ngành này khá phù hợp với tính cách của em. Nói chung em chọn ngành theo sở thích kết hợp với sự tìm hiểu về xu hướng việc làm của ngành nghề đó", Dũng chia sẻ.
Vậy đâu là cách lựa chọn đúng đắn? Thầy giáo Đinh Đức Hiền, Phó Hiệu trưởng Trường Tiểu học, THCS và THPT FPT Bắc Giang, với kinh nghiệm nhiều năm trong lĩnh vực hướng nghiệp, cho rằng việc chọn sai ngành nghề sẽ gây khó khăn trong quá trình học tập, thậm chí là lãng phí thời gian, tiền bạc và công sức của cả học sinh và gia đình.
"Thực tế, hiện nay, các chương trình hướng nghiệp tại các trường THPT vẫn khá hạn chế. Tôi nghĩ một trong những sai lầm lớn nhất của các học sinh là để người khác quyết định tương lai nghề nghiệp của mình, không biết mình thích gì", thầy Hiền nhận định. Ông nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tự hướng nghiệp, bởi chỉ có bản thân mỗi người mới hiểu rõ nhất đam mê, năng lực của mình.
(Ảnh minh hoạ)
Thầy Hiền cũng cảnh báo về tình trạng thông tin tuyển sinh tràn lan trên mạng xã hội, gây khó khăn cho học sinh trong việc chọn lọc và dẫn đến những quyết định sai lầm. Ngoài ra, những sai lầm phổ biến khác bao gồm chạy theo số đông, chọn trường chứ không chọn ngành.
TS. Thân Thanh Sơn, Trưởng phòng Đào tạo của Đại học Công nghiệp Hà Nội, chỉ ra rằng sai lầm phổ biến nhất của học sinh khi lựa chọn ngành nghề là chạy theo ngành "hot" hoặc nghe theo bạn bè mà không quan tâm đến sự phù hợp với sở trường và năng lực của bản thân.
Để đưa ra quyết định đúng đắn, TS. Sơn khuyên học sinh nên dựa vào năng lực, sở trường của mình, thông qua việc tự tìm hiểu bản thân hoặc tham khảo ý kiến của người thân. Bên cạnh đó, các em có thể dựa vào tính cách cá nhân để xác định công việc phù hợp, hoặc tìm hiểu kỹ về tính chất, đặc thù của các ngành nghề cụ thể và thông tin liên quan từ các trường đào tạo. Quan trọng hơn, cần xem xét chương trình học, chi phí, điều kiện học tập, và khả năng tài chính của gia đình.
(Ảnh minh hoạ)
Lựa chọn ngành nghề là một quyết định quan trọng, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng và hiểu rõ bản thân. Thay vì chạy theo trào lưu, nghe theo số đông, hay phó thác tương lai cho người khác, hãy dành thời gian để khám phá đam mê, đánh giá năng lực, và tìm hiểu kỹ về các ngành nghề khác nhau. Chỉ khi đó, bạn mới có thể đưa ra một quyết định sáng suốt, mở ra một tương lai tươi sáng và thành công. Mùa tuyển sinh 2024 đang chờ đón những sĩ tử thông minh và bản lĩnh!
Elly (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)