Dạo qua các tuyến phố Hàng Đào, Hàng Ngang, Lương Văn Can, dễ dàng nhận thấy nhiều cửa hàng quần áo, giày dép, đồ lưu niệm cửa đóng then cài. Theo ghi nhận của phóng viên, nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng này là do các hộ kinh doanh đang lúng túng trước những thay đổi lớn trong chính sách thuế và yêu cầu về hóa đơn điện tử. Thêm vào đó, chiến dịch kiểm tra, xử lý hàng giả, hàng nhái cũng khiến họ phải dè chừng, quyết định tạm ngưng hoạt động để "nghe ngóng" tình hình.
Bà Thương, một chủ cửa hàng quần áo lâu năm trên phố Hàng Đào, chia sẻ: "Tôi đã phải đóng cửa từ ngày 2/6 đến nay, chỉ bán cầm chừng cho khách quen. Trước đây, chúng tôi quen với việc ghi hóa đơn viết tay, giờ phải chuyển sang hóa đơn điện tử qua máy bán hàng nên cần thời gian để làm quen và hoàn thiện thủ tục".
Tuy nhiên, hóa đơn điện tử chỉ là một phần của câu chuyện. Vấn đề lớn hơn nằm ở nguồn gốc hàng hóa. Theo bà Thương, cũng như nhiều hộ kinh doanh khác trên phố Hàng Ngang, Hàng Đào, nguồn hàng của họ rất đa dạng, từ các xưởng gia công trong nước đến hàng nhập từ Trung Quốc. Trong khi các xưởng may mặc lớn có thể xuất hóa đơn đầu vào hợp lệ, thì các xưởng nhỏ lẻ hoặc hàng nhập từ Trung Quốc lại chỉ có hóa đơn bán lẻ thông thường, không đáp ứng được yêu cầu của cơ quan thuế.
Nhiều tuyến phố kinh doanh sầm uất của Hà Nội đồng loạt đóng cửa
"Trong tình hình này, đóng cửa là 'bắt buộc' để chuẩn hóa hóa đơn chứng từ nguồn gốc hàng hóa. Chúng tôi cần phải rà soát lại toàn bộ quy trình nhập hàng, tìm kiếm các nhà cung cấp có thể cung cấp hóa đơn hợp lệ", một tiểu thương trên phố Hàng Ngang cho biết.
Nhiều hộ kinh doanh chia sẻ rằng họ dự kiến sẽ mở cửa trở lại sau ngày 15/6, thời điểm kết thúc đợt cao điểm ra quân xử lý hàng giả, hàng nhái của thành phố. Tuy nhiên, ngay cả khi đó, họ vẫn còn nhiều lo lắng về việc tuân thủ các quy định mới.
Không chỉ các cửa hàng quần áo, giày dép, mà ngay cả các quán ăn nhỏ cũng đang đối mặt với nhiều thách thức. Chị H., một chủ quán ăn tại quận Hai Bà Trưng, cho biết chị đang gặp khó khăn trong việc đảm bảo hóa đơn đầu vào cho các nguyên liệu tươi sống.
"Từ trước đến nay, quán ăn của tôi vẫn nhập rau quả, thịt, cá từ các chợ dân sinh như chợ Nguyễn Công Trứ, chợ Hôm. Khi lập hóa đơn cho khách lẻ qua máy tính, tôi phải chuẩn hóa đầu vào. Nhưng khi tôi hỏi các đầu mối bán ở chợ, họ chỉ có hóa đơn viết tay, không được cơ quan thuế chấp nhận", chị H. than thở.
Mặc dù quán ăn của chị H. vẫn chấp nhận thanh toán bằng tiền mặt và chuyển khoản, nhưng chị lo ngại rằng về lâu dài, việc kinh doanh sẽ trở nên rất khó khăn. "Nếu bị kiểm tra thuế, chúng tôi chắc chắn sẽ bị xử lý", chị H. lo lắng.
Tình trạng "phố cổ ngủ đông" cho thấy những khó khăn mà các hộ kinh doanh nhỏ đang phải đối mặt khi chính sách thay đổi. Một mặt, việc kiểm soát hàng giả, hàng nhái và minh bạch hóa hoạt động kinh doanh là cần thiết để bảo vệ người tiêu dùng và tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh. Mặt khác, cần có những giải pháp hỗ trợ thiết thực để giúp các hộ kinh doanh nhỏ có thể thích ứng với những thay đổi này.
UBND TP Hà Nội đã thành lập tổ công tác do Chủ tịch Trần Sỹ Thanh đứng đầu để giám sát đợt cao điểm kiểm tra hàng giả, hàng nhái. Tuy nhiên, nhiều hộ kinh doanh đang có tâm lý "né" kiểm tra, chờ qua đợt cao điểm mới mở cửa trở lại.
Chi cục Thuế khu vực I (địa bàn Hà Nội, Hòa Bình) khuyến nghị các hộ kinh doanh nên tỉnh táo, tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật và không làm theo những hành vi trái pháp luật như che giấu doanh thu. Đồng thời, Chi cục Thuế cũng cảnh báo về việc xử lý nghiêm các trường hợp cố tình gian lận thuế.
Theo TS. Mạc Quốc Anh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa TP. Hà Nội, hiện tượng "né thuế" tạo ra sự bất bình đẳng giữa các chủ thể kinh doanh, làm suy giảm nguồn thu ngân sách và gây khó khăn cho việc hiện đại hóa nền kinh tế. Ông cho rằng cần có các giải pháp đồng bộ để khuyến khích các hộ kinh doanh chuyển đổi sang mô hình doanh nghiệp, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để họ tuân thủ các quy định pháp luật.
TS. Quốc Anh đề nghị nhà nước cần đơn giản hóa thủ tục thuế, kế toán cho doanh nghiệp siêu nhỏ, tăng cường ưu đãi về tài chính và pháp lý cho doanh nghiệp mới chuyển đổi, và áp dụng công nghệ số để giảm chi phí tuân thủ.
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)