Phát hiện bộ xương 4 con rắn cổ quấn chặt bên nhau, có gì mà khiến giới khảo cổ 'chấn động'?

Các nhà cổ sinh vật học đã phát hiện ra bốn hóa thạch rắn gần như hoàn chỉnh ở miền Tây Wyoming, Mỹ, có niên đại từ 34 đến 38 triệu năm trước. Đây là một phát hiện hiếm có cung cấp thông tin chi tiết về hành vi, cấu tạo giải phẫu và tiến hóa của rắn cổ đại.

Hibernophis breithaupti là loài hóa thạch mới được tìm thấy. Các mẫu vật được tìm thấy trong lớp đá bùn mịn, có hơn 200 đốt sống và hộp sọ còn nguyên vị trí.

Đây là số lượng hóa thạch rắn gần nguyên vẹn nhiều nhất từng được phát hiện, cho phép các nhà khoa học tái tạo toàn bộ bộ xương từ đầu đến đuôi, điều hiếm gặp trong lĩnh vực cổ sinh vật học về rắn.

Phát hiện 4 bộ xương rắn có niên đại từ 34 đến 38 triệu năm trước.

Ban đầu, các mẫu vật này bị nhầm với các chi rắn đã biết như Ogmophis và Calamagras. Tuy nhiên, chúng được phát hiện sự khác biệt rõ rệt ở hình dạng hàm, cách sắp xếp răng và đặc điểm đốt sống. Nhờ đó, chúng được phân loại thành loài mới Hibernophis breithaupti.

Loài rắn nhỏ này có thể là loài sống dưới đất, với các mẫu vật kích thước khác nhau giúp quan sát cả giai đoạn non và trưởng thành của loài. Qua phân tích DNA và so sánh giải phẫu chi tiết, các nhà khoa học đặt Hibernophis gần với họ trăn (Boa).

Phát hiện này cho thấy trăn cổ đại có kích thước vừa phải và đã bắt đầu đa dạng hóa từ kỷ Oligocene (khoảng 23-34 triệu năm trước).

Điểm đặc biệt khác là bốn con rắn được tìm thấy quấn chặt bên nhau trong một nơi trú đông (hibernaculum), cho thấy bằng chứng về hành vi xã hội sơ khai, hiếm thấy ở bò sát hiện đại.

Hành vi này tương tự như rắn garter ngày nay, gợi ý rằng nhóm rắn cổ đại cũng biết trú đông tập thể để giữ ấm.

Điều kiện bảo tồn tuyệt vời của các hóa thạch được cho là nhờ tro núi lửa và các trận lũ theo mùa đã nhanh chóng chôn vùi nơi trú đông của chúng dưới lớp trầm tích mịn, tạo môi trường kín khí lý tưởng cho quá trình hóa thạch hóa.

Phát hiện Hibernophis breithaupti không chỉ làm phong phú thêm kiến thức về tiến hóa rắn mà còn thách thức những giả định cũ về hành vi xã hội và phát triển của chúng.

Các nhà cổ sinh vật học tin rằng, khi nghiên cứu kỹ hơn, loài rắn này sẽ góp phần viết lại những chương quan trọng trong lịch sử tiến hóa của bò sát.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)