Hướng dẫn chi tiết cách tính tiền bảo hiểm xã hội một lần theo quy định mới nhất

1. Trường hợp nào được lĩnh tiền bảo hiểm xã hội?

Căn cứ quy định tại Điều 70 và Điều 102 Luật Bảo hiểm xã hội (BHXH) năm 2024, người tham gia BHXH bắt buộc, BHXH tự nguyện sẽ được làm thủ tục lĩnh tiền bảo hiểm xã hội 1 lần nếu thuộc một trong các trường hợp sau:

(1) Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội.

(2) Ra nước ngoài để định cư;

(3) Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;

(4) Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng

(5) Người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày 01/07/2025, sau 12 tháng mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm;

(6) Những đối tượng sau khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và không đủ điều kiện để hưởng lương hưu:

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

- Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an nhân dân; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;

- Dân quân thường trực.

(7) Người lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam quy định tại khoản 2 Điều 2 của Luật BHXH năm 2024 đã chấm dứt tham gia bảo hiểm xã hội thuộc một trong các trường hợp:

- Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội

- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;

- Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;

- Đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định nhưng không tiếp tục cư trú tại Việt Nam

- Chấm dứt hợp đồng lao động hoặc giấy phép lao động, chứng chỉ hành nghề, giấy phép hành nghề hết hiệu lực mà không được gia hạn.

2. Cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần mới nhất

Cách tính bảo hiểm xã hội một lần như thế nào? ​(Ảnh minh hoạ)

Cách tính bảo hiểm xã hội (BHXH) có sự khác biệt nhất định giữa các đối tượng tham gia. Cụ thể như sau:

2.1. Công thức tính bảo hiểm xã hội 1 lần

* Công thức tính BHXH 1 lần của người đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc:

(Căn cứ: Khoản 3 Điều 70 Luật BHXH năm 2024)

- Đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 01 năm trở lên:

Tiền BHXH 1 lần = (1,5 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH trước năm 2014) + (2 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH từ 2014)

- Đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 01 năm:

Tiền BHXH 1 lần = 22% x Tổng các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH

Mức hưởng tối đa không vượt quá 02 tháng mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

* Công thức tính BHXH 1 lần của người đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện:

(Căn cứ: khoản 2 Điều 102 Luật BHXH năm 2024)

- Đã đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 01 năm trở lên:

Tiền BHXH 1 lần = (1,5 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH trước 2014) + (2 x Bình quân thu nhập tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH từ 2014) - Số tiền Nhà nước hỗ trợ (*)

- Đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 01 năm:

Tiền BHXH 1 lần = 22% x Tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH - Số tiền Nhà nước hỗ trợ (*)

(*) Trường hợp rút BHXH 1 lần do mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS hoặc suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc khuyết tật đặc biệt nặng không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.

2.2. Hướng dẫn tính bảo hiểm xã hội 1 lần

* Người lao động đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc:

Người có thời gian đóng BHXH bắt buộc từ đủ 01 năm trở lên được áp dụng công thức tính:

Tiền bảo hiểm xã hội 1 lần = (1,5 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH trước 2014) + (2 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH x Thời gian BHXH từ 2014)

Trong đó:

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính như sau:

Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH = (Tiền lương tháng đóng BHXH x Số tháng đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứng của từng năm) : Tổng số tháng đóng BHXH

Hệ số trượt giá được ấn định theo từng năm, do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định. Năm 2025, hệ số trượt giá được áp dụng theo Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH như sau:

- Thời gian đóng BHXH tính hưởng BHXH một lần được tính theo năm. Trường hợp thời gian đóng lẻ tháng được xác định như sau:

+ Thời gian đóng có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng thì tính là ½ năm, lẻ từ 07 - 11 tháng thì tính là 01 năm.

+ Trường hợp thời gian đóng BHXH của giai đoạn trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

Người có thời gian đóng BHXH bắt buộc dưới 01 năm được áp dụng công thức tính:

Tiền BHXH 1 lần = 22% x Tổng các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH

Trong đó:

- Tổng các mức tiền lương tháng đã đóng BHXH = Tiền lương tháng đóng BHXH x số tháng đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứn

- Tiền BHXH 1 lần tối đa = 2 x Mức bình quân tiền lương tháng đóng BHXH.

* Người lao động đóng bảo hiểm xã hội tự nguyện:

Người có thời gian đóng BHXH tự nguyện từ đủ 01 năm trở lên được áp dụng công thức tính:

Tiền BHXH 1 lần = (1,5 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH trước 2014) + (2 x Bình quân thu nhập tháng đóng BHXH x Thời gian đóng BHXH từ 2014) - Số tiền Nhà nước hỗ trợ (*)

Trong đó:

- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội được tính như sau:

Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH = (Thu nhập tháng đóng BHXH x Số tháng đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứng của từng năm) : Tổng số tháng đóng BHXH

Hệ số trượt giá được ấn định theo từng năm, do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội quyết định. Năm 2025, hệ số trượt giá được áp dụng theo Thông tư 01/2025/TT-BLĐTBXH như sau:

- Thời gian đóng BHXH tính hưởng BHXH 1 lần được tính theo năm. Trường hợp thời gian đóng lẻ tháng được xác định như sau:

+ Thời gian đóng có tháng lẻ thì từ 01 - 06 tháng thì tính là ½ năm, lẻ từ 07 - 11 tháng thì tính là 01 năm.

+ Trường hợp thời gian đóng BHXH của giai đoạn trước năm 2014 có tháng lẻ thì những tháng lẻ đó được chuyển sang giai đoạn đóng BHXH từ năm 2014 trở đi.

- Số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện (áp dụng từ ngày 01/01/2018) được tính bằng tổng số tiền Nhà nước hỗ trợ của từng tháng đã đóng BHXH tự nguyện:

Số tiền Nhà nước hỗ trợ tháng I = 22% x Chuẩn nghèo khu vực nông thôn tại tháng I x 50% (hộ nghèo) hoặc 40% (hộ cận nghèo) hoặc 30% (người dân tộc thiểu số) hoặc 20% (đối tượng khác)

- (*) Trường hợp rút BHXH 1 lần do mắc các bệnh nguy hiểm đến tính mạng không bị trừ số tiền Nhà nước hỗ trợ đóng BHXH tự nguyện.

Mức chuẩn hộ nghèo khu vực nông thôn = 1,5 triệu đồng/người/tháng (theo Điều 3 Nghị định 07/2021/NĐ-CP)

Người có thời gian đóng BHXH dưới 01 năm được áp dụng công thức tính:

Tiền BHXH 1 lần = 22% x Tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH - Số tiền Nhà nước hỗ trợ (*)

Trong đó:

- Tổng các mức thu nhập tháng đã đóng BHXH = Thu nhập tháng chọn đóng BHXH x Hệ số trượt giá tương ứng

- Tiền BHXH 1 lần tối đa = 2 x Mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.

2.3. Hướng dẫn sử dụng Hệ thống tính BHXH 1 lần online

Hiện nay LuatVietnam đã cho ra mắt Hệ thống tính bảo hiểm xã hội 1 lần hỗ trợ người lao động tự tính chính xác tiền bảo hiểm xã hội mà mình được nhận.

Tuy nhiên, hệ thống tính được thiết kế dành riêng cho 03 nhóm đối tượng sau:

- Người lao động có toàn thời gian tham gia BHXH bắt buộc theo chế độ tiền lương do doanh nghiệp quyết định.

- Người lao động vừa có thời gian tham gia BHXH bắt buộc theo chế độ tiền lương do doanh nghiệp quyết định, vừa có thời gian tham gia BHXH tự nguyện.

- Người lao động có toàn thời gian tham gia BHXH tự nguyện.

Cách sử dụng Hệ thống tính bảo hiểm xã hội 1 lần như sau

Bước 1: Chọn giao diện tương ứng với đối tượng tham gia BHXH.

Bước 2: Nhập thông tin đóng bảo hiểm xã hội.

Xem thông tin trên VssID hoặc trên tờ rời BHXH để nhập cho đúng.

Bước 3: Bấm Tính BHXH.

Hệ thống trả kết quả tự động là số tiền BHXH 1 lần mà người lao động được nhận và diễn giải chi tiết công thức tính.

3. Lĩnh tiền bảo hiểm xã hội 1 lần ở đâu?

(Ảnh minh hoạ)

Cùng với cách tính bảo hiểm xã hội, người lao động có nhu cầu hưởng BHXH 1 lần cũng rất quan tâm đến nơi giải quyết thủ tục này.

Theo hướng dẫn tại Quyết định 2222/QĐ-BHXH và Nghị quyết 08/NQ-ĐUBTC, cơ quan có thẩm quyền giải quyết chế độ BHXH 1 lần cho người lao động là cơ quan BHXH cơ sở thuộc BHXH tỉnh/thành phố nơi cư trú.

Hồ sơ giấy tờ mang theo gồm:

- Bản chính Sổ bảo hiểm xã hội.

- Văn bản đề nghị hưởng bảo hiểm xã hội một lần của người lao động (Mẫu số 14-HSB).

- Người ra nước ngoài để định cư nộp thêm bản sao Giấy xác nhận của cơ quan có thẩm quyền về việc thôi quốc tịch Việt Nam hoặc bản dịch tiếng Việt được chứng thực hoặc công chứng một trong các giấy tờ sau:

+ Hộ chiếu do nước ngoài cấp.

+ Thị thực của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp có xác nhận việc cho phép nhập cảnh để định cư ở nước ngoài.

+ Thẻ thường trú dài hạn ở nước ngoài của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

+ Giấy tờ xác nhận về việc đang làm thủ tục nhập quốc tịch nước ngoài; giấy tờ xác nhận hoặc thẻ thường trú, cư trú có thời hạn từ 05 năm trở lên của cơ quan nước ngoài có thẩm quyền cấp.

- Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS nộp thêm bản tóm tắt hồ sơ bệnh án hoặc bản chính/bản sao giấy ra viện;

- Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên hoặc người khuyết tật đặc biệt nặng nộp thêm biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động của Hội đồng giám định y khoa hoặc bản sao giấy xác nhận mức độ khuyết tật đặc biệt nặng.

4. Nộp hồ sơ bao lâu thì có tiền bảo hiểm xã hội?

Căn cứ khoản 3 Điều 79 Luật BHXH năm 2024, thời gian giải quyết chế độ BHXH 1 lần cho người lao động là tối đa 07 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.

Như vậy, nếu đã nộp đầy đủ hồ sơ cho cơ quan BHXH thì theo đúng quy định, sau tối đa 07 ngày làm việc, người lao động sẽ nhận được tiền BHXH 1 lần.

5. Tiền bảo hiểm xã hội được trả theo hình thức nào?

(Ảnh minh hoạ)

Tiền bảo hiểm xã hội 1 lần sẽ được trả cho người lao động theo hình thức mà người đó đã đăng ký trong Mẫu 14-HSB:

- Nhận trực tiếp tại cơ quan BHX

- Nhận tiền qua tài khoản cá nhân.

- Nhận tiền thông qua người ủy quyền.

6. Tiền bảo hiểm xã hội có bao gồm tiền trượt giá không?

Khoản tiền trượt giá khi rút BHXH 1 lần được rất nhiều người quan tâm. Số tiền này được tính toán dựa trên mức điều chỉnh tiền lương và thu nhập tháng đã đóng bảo hiểm xã hội do Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội công bố của từng năm.

Hiện nay, trong công thức tính BHXH 1 lần mà Luật BHXH quy định, tiền trượt giá đã được tính luôn vào số tiền BHXH 1 lần. Do đó, tiền BHXH 1 lần mà người lao động được nhận đã bao gồm cả tiền trượt giá.

Riêng những trường hợp làm thủ tục hưởng BHXH 1 lần trong thời gian đầu năm khi chưa công bố hệ số trượt giá mới, cơ quan BHXH sẽ tạm thời chưa tính tiền trượt giá cho người lao động và sẽ liên hệ gửi thêm tiền trượt giá cho người lao động sau khi Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội công bố hệ số trượt giá.

7. Giải đáp một số thắc mắc về cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần

7.1. Nghỉ làm bao lâu thì lấy được bảo hiểm xã hội?

Theo khoản 1 Điều 70 Luật BHXH năm 2024, người lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội trước ngày 01/7/2025, sau 12 tháng không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và có thời gian đóng bảo hiểm xã hội chưa đủ 20 năm sẽ có thể rút BHXH 1 lần.

Đặc biệt, người lao động có thể rút BHXH 1 lần ngay sau khi nghỉ việc nếu thuộc một trong các diện sau:

(1) Đủ tuổi hưởng lương hưu mà chưa đủ 15 năm đóng bảo hiểm xã hội.

(2) Ra nước ngoài để định cư;

(3) Người đang mắc một trong những bệnh ung thư, bại liệt, xơ gan mất bù, lao nặng, AIDS;

(4) Người có mức suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; người khuyết tật đặc biệt nặng;

(5) Những đối tượng sau khi phục viên, xuất ngũ, thôi việc không thuộc đối tượng tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc mà cũng không tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện và không đủ điều kiện để hưởng lương hưu:

- Sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp quân đội nhân dân; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, sĩ quan, hạ sĩ quan chuyên môn kỹ thuật công an nhân dân; người làm công tác cơ yếu hưởng lương như đối với quân nhân;

- Hạ sĩ quan, binh sĩ quân đội nhân dân; hạ sĩ quan, chiến sĩ nghĩa vụ công an nhân dân; học viên quân đội, công an, cơ yếu đang theo học được hưởng sinh hoạt phí;

- Dân quân thường trực.

7.2. Tiền lương tính bảo hiểm xã hội 1 lần có phải lương thực nhận?

(Ảnh minh hoạ)

Tiền lương làm căn cứ tính BHXH 1 lần là tiền lương tháng đóng BHXH. Tiền lương này không hẳn là tiền lương thực nhận của người lao động.

Căn cứ vào khoản 1 Điều 31 Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và Điều 7 Nghị định 158/2025/NĐ-CP, Tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) một lần không phải là lương thực nhận (lương thực lĩnh sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm, thuế…), mà là tiền lương tháng ghi trong hợp đồng lao động, bao gồm:

- Mức lương theo công việc hoặc chức danh (tính theo thời gian/tháng) theo thang lương, bảng lương do người sử dụng lao động xây dựng và thỏa thuận trong hợp đồng lao động;

- Các khoản phụ cấp lương để bù đắp yếu tố về điều kiện lao động, tính chất phức tạp công việc, điều kiện sinh hoạt, mức độ thu hút lao động mà mức lương chưa tính đến hoặc tính chưa đầy đủ, được thỏa thuận trong hợp đồng lao động (không bao gồm phụ cấp lương biến động theo năng suất, chất lượng công việc…);

- Các khoản bổ sung khác xác định được mức tiền cụ thể cùng với mức lương, được thỏa thuận trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương (không bao gồm các khoản bổ sung biến động theo năng suất, chất lượng công việc…).

Như vậy, tiền lương tính đóng BHXH một lần là tổng các khoản lương, phụ cấp, bổ sung khác được ghi rõ trong hợp đồng lao động và trả thường xuyên, ổn định, chứ không phải là số tiền thực nhận sau khi đã trừ các khoản bảo hiểm, thuế, hoặc các khoản phúc lợi khác.

7.3. Làm sao biết tiền BHXH 1 lần đã có tiền trượt giá chưa?

Ngoài cách tính bảo hiểm xã hội 1 lần, người lao động cũng đặc biệt quan tâm đến cách kiểm tra tiền BHXH 1 lần đã có tiền trượt giá chưa.

Cách 1. Xem phần tính chi tiết đính kèm quyết định hưởng BHXH 1 lần

Nếu thấy tiền lương/thu nhập đóng BHXH ở tất cả các giai đoạn đều được nhân với hệ số 1 thì tức tiền BHXH 1 lần chưa bao gồm tiền trượt giá

Ngược lại nếu Nếu thấy tiền lương/thu nhập đóng BHXH ở các giai đoạn được nhân với hệ số khác nhau thì tức tiền BHXH 1 lần đã bao gồm tiền trượt giá.

Cách 2. Tự tính trên tiền Hệ thống tính BHXH 1 lần online và đối chiếu

Tiền BHXH 1 lần được tính trên hệ thống đã bao gồm cả tiền trượt giá. Do đó, bạn chỉ cần đối chiếu kết quả này với số tiền BHXH 1 lần của mình là được.

T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)