Giá đắt khi 'tìm lại mình' của người chuyển giới

Những nguy hiểm mà những người chuyển giới ở Việt Nam phải đối mặt trên con đường trở lại thành chính mình quả thực rất đáng kinh ngạc và khiến nhiều người phải nể phục. "Thích thì tiêm, chỉ dẫn đâu ra", đó là lời tâm sự của Trúc, một bạn chuyển giới ở TP HCM đang dùng hormone. Khi được hỏi về tình trạng chuyển giới của mình, Trúc cho biết mới đang dùng hormone để có ngực.

Người chuyển giới trước khi can thiệp phẫu thuật phải sử dụng hormone trong một thời gian khá dài, mà cách thức cũng như liều lượng sử dụng phải do các bác sĩ có chuyên môn chỉ định và hướng dẫn. Thế nhưng, sự thật là phần lớn các bạn chuyển giới ở TP HCM nói riêng và ở Việt Nam nói chung đều không có điều kiện tiếp xúc với những dịch vụ một cách đầy đủ. Theo lời Trúc: “Tự mua tự dùng, không có chỉ dẫn”.

Jessica, một người chuyển giới đang ở quận 1, TP HCM, kể một cách chi tiết hơn về quá trình dùng hormone của mình. Với một giọng đều đều, Jes kể: “Tôi nhờ người mua về xài và bán lẻ cho những đứa em giống tôi. Tôi chích vào người, cứ 7 ngày chích một lần. Ngày xưa tôi cũng có đi trạm y tế, nhưng người ta không dám chích cho tôi. Tôi nhờ đứa em chích rồi hai đứa chích qua chích lại”.

Thông tin trên khiến người nghe "hoảng hồn". Bất kỳ ai làm trong ngành y tế, có một chút kiến thức về hormone, hoặc tìm kiếm trên Internet đều có thể biết sự nguy hiểm khi tự mày mò sử dụng hormone như vậy. Những biến chứng có thể xảy ra bất cứ lúc nào và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng những người chuyển giới.

Đề cập đến nguy hiểm khi "tự xử" như trên, Jes nói một cách bình thản: “Tôi cũng biết nguy hiểm, nhưng có nhiều người xài rồi mà cũng chẳng có vấn đề gì. Ai đã chọn con đường chuyển giới sẽ phải xài thuốc suốt đời. Lúc mới chích vào nhức lắm, đi không nổi, lại buồn ngủ nữa. Xài hormone cơ thể mình sẽ thon thả, da dẻ mịn màng, nhưng cơ thể yếu lắm, dễ bị bệnh”.

Jes kể về những biến chứng khi tiêm hormone: “Tôi bị chích không đúng cách, thuốc không tan, sưng to rồi bầm tím. Ngồi hay nằm đều đau, lăn qua lăn lại cũng đau... Nhưng cuộc sống mà Trời kêu ai nấy dạ. Nói thiệt ai ham sống chứ tôi không ham đâu”.

Trúc kể tiếp về quá trình bơm silicon vào mông: “Bơm silicon thì bơm thôi, có người bơm, mình đến bơm trả tiền. Người ta tự làm, không có cơ sở”. Trúc không hề biết những nguồn lấy silicon ấy ở đâu ra nhưng Trúc biết rằng những người bơm silicon cho mình không phải là nhân viên y tế. Tuy vậy cô vẫn chấp nhận làm tất cả để cơ thể mình giống con gái hơn.

Đa phần những người đồng tính không có cơ hội được phẫu thuật
ở những cơ sở y tế có uy tín. Ảnh minh họa

Ngoài những nguy hiểm khi sử dụng hormone và silicon ra thì trong phẫu thuật chuyển giới cũng tiềm ẩn hàng trăm nguy cơ, Jes kể chuyện về những người bạn đã đi phẫu thuật một phần hoặc toàn bộ của mình: “Đặt ngực có đứa bị ép van tim, khó thở. Còn phẫu thuật phần dưới thì giống như chết đi sống lại vậy”. Khi phẫu thuật xong, người chuyển giới phải chịu đựng sự đau đớn kéo dài và mất nhiều thời gian để hồi phục, có khi đến nửa năm.

Còn có những trường hợp như Hồng (quận Bình Thạnh, TP HCM) thì do không giữ gìn kỹ nên sau khi phẫu thuật bị nhiễm trùng làm sức khỏe bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Có những trường hợp thì bị tuột túi nước dùng để làm vú khiến phải mổ mới lấy được ra. Quá trình chuẩn bị để chuyển giới cũng như quá trình hậu chuyển giới cũng rất phức tạp, trước khi chuyển giới thông thường phải dùng hormone khoảng hai năm, sau khi chuyển giới phải sử dụng hormone suốt đời.

Jes chia sẻ nếu nghĩ đến việc chuyển giới, trước tiên phải lo ổn định về kinh tế. Bởi ở Việt Nam hiện vẫn chưa có cơ sở nào được phép để thực hiện phẫu thuật chuyển giới, thông thường người chuyển giới phải sang Thái Lan để thực hiện phẫu thuật.

Ở những bệnh viện bình dân, chi phí phẫu thuật phần trên khoảng 2.000 USD, phẫu thuật phần dưới khoảng 3.000 USD, ở những bệnh viện cao cấp thì số tiền phẫu thuật còn lớn hơn nhiều lần. “Chưa tính một số đứa manly quá phải cắt vai, xương hàm, trái cổ (yết hầu) làm giọng nói, nhiều tiền lắm...”, Jes chia sẻ. “Có người gia đình giàu sẵn, người nào không có thì mượn tiền của mami ("má mì") rồi về làm gái trả lại từ từ”.

Jes giải thích thêm, ở TP HCM có một số "má mì" cho người chuyển giới mượn tiền đi phẫu thuật, những người đó sẽ về làm gái bán dâm dưới tay "má mì" đó để kiếm tiền trả dần. Một người bạn của Jes cho biết, cô ấy từng vay của má mì 45 triệu đồng để đi làm ngực, số lãi cắt cổ lên tới 20% một tháng. Nếu không trả nợ thì "má mì" gặp đâu đánh đó, đánh cho đến khi trả nợ mới thôi.

Khi đã đi làm gái kiếm tiền trả nợ, nhiều người liều lĩnh móc túi của khách để có thể nhanh chóng trả hết số nợ hơn, nếu khách bắt được thì sẽ bị đánh đập, quịt luôn tiền công. Theo lời Jes, nếu “trúng mánh” thì sau vài năm sẽ trả được nợ. Thậm chí có những người đi làm mại dâm nam trước để gom góp tiền thực hiện phẫu thuật chuyển giới sau.

Đa phần những người chuyển giới đều tự mày mò sử dụng hormone, silicon khi không có nhiều sự am hiểu về tình trạng sau khi chuyển giới tính bằng phẫu thuật. Không có bất kì một cơ sở về y tế nào chỉ định và hướng dẫn sử dụng hormone, càng không có một trung tâm tư vấn nào để giúp người có ý định chuyển giới hiểu về nguy cơ cũng như những biến đổi mà những người chuyển giới sẽ gặp trong suốt giai đoạn chuyển giới đầy vất vả và nguy cơ này.

Càng đi sâu vào thế giới của những người chuyển giới, càng thấy những trập trùng khó khăn và nguy hiểm của họ, kể cả suốt quá trình sử dụng hormone, trước khi phẫu thuật và sau khi phẫu thuật. Một liều hormone tự sử dụng với kinh nghiệm truyền miệng, những lần bơm silicon không rõ nguồn gốc bởi những người không phải là nhân viên y tế hoặc thậm chí, nếu phẫu thuật chuyển giới ở một cơ sở uy tín ở Thái Lan thì những người chuyển giới cũng luôn phải đối mặt với nhiều hiểm họa ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe và tính mạng của mình. Những thiếu thốn về dịch vụ, thông tin, kinh tế… đã khiến ước mơ trở thành chính mình của nhiều người ngàng càng trở nên xa vời.

Pháp luật Việt Nam