Việc sáp nhập, hiện đang trong giai đoạn hoàn tất các thủ tục thống nhất định hướng và sắp xếp đơn vị hành chính cấp xã, sẽ tạo ra một TP.HCM mới với tổng diện tích lên đến hơn 6.770 km2 và dân số gần 13,7 triệu người, bao gồm 168 đơn vị hành chính cấp xã. Siêu đô thị này trải dài từ khu vực nội đô nhộn nhịp đến bờ biển Long Hải thơ mộng và các khu công nghiệp sầm uất của Bình Dương. Với quy mô dân số và kinh tế lớn nhất cả nước, TP.HCM sau sáp nhập sẽ khẳng định vị thế là một trung tâm kinh tế, văn hóa, và chính trị quan trọng không chỉ của Việt Nam mà còn của cả khu vực.
Quyết định sáp nhập này không phải là lần đầu tiên TP.HCM trải qua những thay đổi về mặt hành chính. Trong suốt 50 năm qua, thành phố đã chứng kiến nhiều đợt điều chỉnh, tách nhập khác nhau. Ví dụ điển hình là trường hợp của Cần Giờ, một huyện ven biển trải qua nhiều lần thay đổi "hộ khẩu" trước khi chính thức thuộc về TP.HCM vào năm 1978.
Sau sáp nhập, TP.HCM sẽ có đường bờ biển dài gấp 16 lần và trở thành siêu đô thị của châu Á
Tuy nhiên, lần sáp nhập này mang một ý nghĩa đặc biệt quan trọng, không chỉ bởi quy mô lớn mà còn bởi tiềm năng phát triển kinh tế biển mà nó mang lại. TP.HCM hiện tại cách biển khoảng 50km và có khoảng 23km bờ biển sau khi sáp nhập Cần Giờ. Với việc sáp nhập Bà Rịa - Vũng Tàu, thành phố sẽ sở hữu hơn 320km đường bờ biển, tăng gấp hơn 16 lần so với hiện tại.
Việc nắm giữ một dải bờ biển dài và đẹp như vậy sẽ mở ra một kỷ nguyên mới cho sự phát triển kinh tế biển của TP.HCM. Thành phố sẽ có đủ không gian và điều kiện để phát triển mạnh mẽ các dịch vụ hàng hải, du lịch nghỉ dưỡng cao cấp, nghiên cứu biển chuyên sâu và đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao cho các ngành liên quan đến biển.
Ngoài ra, việc sáp nhập Côn Đảo vào TP.HCM cũng được kỳ vọng sẽ mang lại nguồn lực tài chính và nhân sự dồi dào để phát triển hòn đảo ngọc này, tương tự như những gì đã diễn ra ở Cần Giờ. Với việc di chuyển từ TP.HCM đến Côn Đảo chỉ mất 5 tiếng bằng tàu cao tốc, trong tương lai, với sự đầu tư và phát triển hạ tầng giao thông, thời gian này có thể được rút ngắn hơn nữa, tạo điều kiện thuận lợi cho du lịch và phát triển kinh tế.
Chuyên gia nghiên cứu lịch sử đô thị Trần Hữu Phúc Tiến cho rằng, việc gộp chung Vũng Tàu và Cần Giờ thành một đô thị biển là một ý tưởng đầy tiềm năng. Theo ông, Cần Giờ với vẻ đẹp hoang sơ và hệ sinh thái đa dạng có thể đóng vai trò là một "lá phổi xanh" cho Vũng Tàu, hỗ trợ và bổ sung cho sự phát triển của thành phố biển năng động này.
Ông Tiến cũng đề xuất việc hợp nhất các cảng biển ở Nhà Bè, Cần Giờ và Vũng Tàu thành một liên hiệp cảng, hoạt động như một hệ thống thống nhất, tránh cạnh tranh nội bộ và tận dụng tối đa nguồn lực trong và ngoài nước.
Sự sáp nhập này tạo ra cơ hội vàng để TP.HCM xây dựng và triển khai một chiến lược phát triển kinh tế biển xanh (blue economy) bền vững. Mô hình này tập trung vào việc khai thác các nguồn tài nguyên biển một cách có trách nhiệm, bảo vệ môi trường và đảm bảo sự bền vững của hệ sinh thái đại dương.
Các ngành kinh tế xanh dương tiềm năng bao gồm: cảng biển và logistics xanh, du lịch biển sinh thái, năng lượng tái tạo ngoài khơi (gió, sóng, thủy triều), nuôi trồng và khai thác thủy sản bền vững. Bên cạnh đó, ngành xây dựng và phát triển bất động sản ven biển, lấn biển và phát triển trên các đảo nhân tạo cũng đang nổi lên như một trụ cột quan trọng của nền kinh tế biển xanh.
Elly (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)