Bà Nguyễn Thị Giang, sinh tháng 11/1970, hiện đang công tác tại một cơ quan hành chính nhà nước thuộc diện sắp xếp, tinh gọn bộ máy. Với 29 năm 5 tháng đóng bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc, bà Giang dự kiến sẽ nghỉ hưu vào tháng 9 tới, trước 3 tháng so với tuổi nghỉ hưu theo quy định. Bà Giang băn khoăn về việc nên tiếp tục làm thêm 3 tháng để đủ tuổi nghỉ hưu hay nghỉ luôn vào tháng 5 này, đồng thời lo lắng về việc tỷ lệ hưởng lương hưu có bị ảnh hưởng hay không.
Trường hợp về nghỉ trước tuổi theo Nghị định 178/2024 cần chọn thời điểm nghỉ phù hợp để hưởng tỷ lệ lương hưu tối đa (Ảnh minh hoạ)
Theo đại diện BHXH Việt Nam, trường hợp của bà Giang cần được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt cho nghỉ theo diện tinh gọn theo Nghị định 178/2024 (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 67/2025) thì mới được về nghỉ trước tuổi. "BHXH chỉ thực hiện giải quyết chế độ khi có quyết định hợp lệ từ cấp có thẩm quyền," vị đại diện nhấn mạnh.
Trường hợp của bà Giang được xem là một ví dụ "giáp ranh" để được nhận mức lương hưu tối đa. Nếu bà nghỉ vào tháng 9/2025, thời gian đóng BHXH của bà là 29 năm 9 tháng, thiếu 3 tháng để tròn 30 năm. Theo cách tính tỷ lệ hưởng lương hưu hiện hành đối với lao động nữ: 15 năm đầu được tính 45%, 14 năm tiếp theo (từ năm thứ 16 đến năm 29) mỗi năm được cộng thêm 2%, tương đương 28%. 9 tháng còn lại được làm tròn thành 1 năm, được cộng thêm 2%. Như vậy, tổng cộng, tỷ lệ hưởng lương hưu của bà Giang là 75%, dù chưa đủ tròn 30 năm tham gia BHXH.
Điểm mấu chốt nằm ở Nghị định 178 được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 67. Khoản 2 Điều 7 của nghị định này quy định công chức, viên chức và người lao động thuộc diện tinh giản bộ máy, cơ cấu tổ chức… khi nghỉ hưu trước tuổi sẽ không bị trừ tỷ lệ lương hưu vì lý do nghỉ hưu sớm. Do đó, nếu được cấp có thẩm quyền cho nghỉ trước tuổi theo Nghị định 178, bà Giang có thể yên tâm nghỉ hưu vào tháng 9 tới đây mà không cần làm thêm 3 tháng, vẫn được hưởng nguyên 75% mức lương hưu, không bị trừ do nghỉ trước tuổi.
(Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, việc bà Giang lựa chọn tiếp tục làm việc đến tháng 9 tới lại là một quyết định hợp lý và mang tính tối ưu quyền lợi. Bởi lẽ, nếu bà nghỉ hưu ngay bây giờ, thời gian đóng BHXH của bà mới là 29 năm 5 tháng. Theo quy định của Luật BHXH, phần thời gian dư dưới 6 tháng chỉ được làm tròn theo mức 1%, tương ứng với tổng tỷ lệ hưởng 74%.
Ngược lại, nếu bà Giang tiếp tục làm việc thêm 4 tháng nữa, thời gian đóng BHXH sẽ được làm tròn thành 30 năm, giúp bà được cộng thêm 2% và đạt mức tối đa 75% lương hưu.
Như vậy, trường hợp của bà Giang cho thấy việc lựa chọn thời điểm nghỉ hưu trước tuổi cần được xem xét kỹ lưỡng, đặc biệt là khi thời gian đóng BHXH ở "giáp ranh" giữa các mốc quan trọng. Quyết định cuối cùng nên dựa trên việc cân nhắc giữa các quy định pháp luật hiện hành và mục tiêu tối ưu hóa quyền lợi hưu trí của người lao động.
T.Hà (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)