Danh mục

Bé gái được ghép tim khỉ đầu chó 39 năm trước, ca phẫu thuật thành công rực rỡ nhưng bác sĩ lại bị gọi là 'tội nhân muôn đời'

Thứ hai, 16/06/2025 10:00

Năm 1984, Leonard Bailey - bác sĩ nhi khoa tim tại Trung tâm Y tế Đại học Loma Linda đã thực hiện một trong những ca phẫu thuật đặc biệt nhất giới y khoa đó là ghép tim của một con khỉ đầu chó cho một em bé sơ sinh, được gọi là Baby Fae.

Hiện nay, đối với các bệnh lý nghiêm trọng như suy tim hoặc dị tật tim bẩm sinh, phương pháp điều trị hiệu quả duy nhất là ghép tim. Tuy nhiên, vấn đề lớn nhất là sự khan hiếm của nguồn tạng phù hợp. Trong bối cảnh số lượng bệnh nhân chờ ghép ngày càng tăng, các bác sĩ buộc phải tìm kiếm những hướng đi đột phá. Gần 40 năm trước, một bác sĩ đã đưa ra đề xuất táo bạo: Liệu có thể tạm thời sử dụng tim động vật để ghép cho con người, nhằm kéo dài sự sống cho đến khi tìm được tim người phù hợp?

Ý tưởng ấy đến từ bác sĩ Leonard Bailey (Mỹ), người đã thực hiện một ca phẫu thuật gây chấn động giới y học năm 1984: cấy ghép một trái tim của khỉ đầu chó vào cơ thể một bé gái sơ sinh mắc bệnh tim bẩm sinh nghiêm trọng. Dù ca mổ được thực hiện thành công về mặt kỹ thuật, nhưng bé gái chỉ sống thêm được 20 ngày. Từ người tiên phong, bác sĩ Bailey nhanh chóng bị dư luận biến thành "tội nhân thiên cổ".

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Bác sĩ Leonard Bailey ghép thành công tim của một con khỉ đầu chó vào cơ thể bé gái sơ sinh mắc dị tật tim bẩm sinh

Ngày 12/10/1984, khoa sản của Trung tâm Y tế Đại học Loma Linda (California, Mỹ) tiếp nhận một sản phụ có dấu hiệu sinh non. Dù bé gái được sinh ra chỉ sớm hơn ba tuần so với dự kiến và có vẻ ngoài bình thường, nhưng các bác sĩ nhanh chóng phát hiện trái tim của bé không thể tự đập, buộc phải dùng máy tạo nhịp hỗ trợ. Quan trọng hơn, tâm thất trái không phát triển hoàn chỉnh, khiến cơ tim bị biến dạng nghiêm trọng. Đây là một dị tật gần như không thể cứu chữa vào thời điểm đó.

Các bác sĩ cho biết, dù có can thiệp, bé cũng chỉ có thể sống thêm khoảng hai tuần. Hy vọng duy nhất là được ghép tim, nhưng việc tìm kiếm một trái tim trẻ sơ sinh phù hợp gần như là điều không tưởng.

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Đứng trước hoàn cảnh bế tắc, bác sĩ Leonard Bailey đã đề xuất phương án cuối cùng là sử dụng trái tim của khỉ đầu chó để thay thế tạm thời. Bailey không phải là người xa lạ với lĩnh vực này. Trong suốt 7 năm trước đó, ông đã tiến hành hàng loạt thí nghiệm cấy ghép tim động vật (cừu, dê…) và đạt được nhiều kết quả khả quan. Ông tin rằng nếu thử nghiệm thành công trên người, đây sẽ là tiền đề cho ngành ghép tạng tương lai.

Sau nhiều lần đắn đo, cha mẹ của bé gái - được đặt tên là Baby Fae đã đồng ý thực hiện ca mổ mang tính thử nghiệm. Ngày 26/10/1984, trái tim của một con khỉ đầu chó 10 tháng tuổi, nặng khoảng 3,1kg, được cấy ghép vào cơ thể bé.

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Ca phẫu thuật kéo dài suốt 5 tiếng đồng hồ và được thực hiện một cách cẩn trọng. Khi trái tim của khỉ đầu chó bắt đầu đập trong lồng ngực bé gái, cả ê-kíp phẫu thuật vỡ òa trong hy vọng. Những ngày đầu sau mổ, Baby Fae có những dấu hiệu phục hồi khả quan, không sốt, không thải ghép, bú sữa bình như trẻ bình thường.

Ads

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Tuy nhiên, đến ngày 15/11, gần ba tuần sau phẫu thuật cơ thể bé bắt đầu suy kiệt. Chức năng thận suy giảm nghiêm trọng, kéo theo tình trạng nhiễm độc và ngừng tim. Baby Fae qua đời ở tuổi đời chỉ 20 ngày.

Sau cái chết của bé Fae, bác sĩ Bailey đối mặt với làn sóng chỉ trích dữ dội từ giới truyền thông và công chúng. Nhiều người cho rằng ông đã biến một đứa trẻ thành "vật thí nghiệm", vi phạm y đức và khiến người ta đặt dấu hỏi lớn về tính nhân đạo trong y học.

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Dù giúp bệnh nhi sống thêm 20 ngày, ca mổ vẫn vấp phải làn sóng chỉ trích dữ dội và khiến vị bác sĩ tiên phong bị coi là "tội nhân"

Mặc dù vậy, giới chuyên môn vẫn ghi nhận giá trị khoa học của ca phẫu thuật này. Nó mở ra một hướng đi mới trong lĩnh vực dị chủng ghép tạng (xenotransplantation) - tức cấy ghép cơ quan từ loài vật sang người.

Ca ghép tim khỉ đầu chó năm 1984 không phải là lần đầu tiên con người thử ghép nội tạng động vật. Trước đó, vào năm 1964, bác sĩ Hardy tại Đại học Mississippi cũng từng ghép tim tinh tinh cho một bệnh nhân người này sống được khoảng 90 phút sau mổ. Tuy nhiên, trường hợp Baby Fae sống được 20 ngày là một kỷ lục ở thời điểm đó.

bé gái ghép tim khỉ đầu chó, Leonard Bailey

Gần 40 năm sau, năm 2022, các nhà khoa học tại Đại học Maryland (Mỹ) đã ghép thành công trái tim của một con lợn biến đổi gen cho một bệnh nhân mắc bệnh tim giai đoạn cuối và người này sống thêm được hai tháng. Đây là dấu mốc đáng kể trong hành trình giải quyết vấn nạn thiếu nguồn tạng trên toàn cầu.

Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Kể từ bây giờ, người dân không cần trực tiếp đến cơ quan Công an để đổi thẻ CCCD, đúng không?

Người dân cần đổi thẻ căn cước công dân có thể không cần đến trực tiếp cơ quan công an nếu không phải thu nhận...
Dòng sự kiện 1 ngày, 3 giờ trước

Tin vui với hàng triệu người dân sống ở Hà Nội, hưởng lợi chưa từng có

Hà Nội là địa phương đầu tiên của Việt Nam làm điều này. Sắp tới, hàng triệu người dân sẽ được hưởng loạt lợi ích....
Tin trong ngày 2 ngày, 23 giờ trước

Công viên sông Tô Lịch trải rộng đến hơn 700.000 m2, phải dùng bao nhiêu tỉ đền bù giải phóng mặt bằng?

Khi UBND TP Hà Nội cung cấp thông tin về chi phí dùng để giải phóng mặt bằng cho dự án công viên sông Tô...
Tin trong ngày 2 ngày, 24 giờ trước

Theo Quy định mới nhất: Khách sạn, nhà nghỉ có được giữ CCCD, thẻ Căn cước của khách lưu trú không?

Một số nhà nghỉ, khách sạn kiểm tra CCCD, thẻ Căn cước của khách hàng và giữ lại vì lý do an ninh hoặc đảm...
Kiến thức 1 ngày, 12 giờ trước

Tin vui: Từ năm 2026, Quốc hội đồng ý nghỉ hưu trước tuổi không bị giảm tiền hưởng lương hưu đối với giáo viên mầm non có nguyện vọng trong trường hợp đã đóng BHXH bao nhiêu năm trở lên?

Cụ thể từ ngày 1/1/2026, giáo viên mầm non nếu có nguyện vọng thì có thể nghỉ hưu ở tuổi thấp hơn tuổi nghỉ hưu...
Tin trong ngày 21 giờ, 13 phút trước

UBND cấp xã không được làm điều này, liên quan đến đất đai sau sáp nhập

Kể từ bây giờ, UBND cấp xã không được làm điều này, người dân cần nắm để đảm bảo quyền lợi của mình.
Tin trong ngày 2 ngày, 21 giờ trước

Tin cùng mục

Giá căn hộ chung cư TP.HCM khoảng cuối năm nay sẽ diễn biến thế nào?

Sau sáp nhập, giá chung cư TP.HCM được dự báo thế nào dưới góc nhìn từ các chuyên gia?
Tin trong ngày 9 phút trước

Hàng triệu người dân chú ý: Vài ngày nữa, loạt chính sách mới về thuế, bảo hiểm... chính thức có hiệu lực

Sang tháng 10, nhiều chính sách quan trọng liên quan đến thuế, lãi suất cho vay, giáo dục… sẽ có hiệu lực, ảnh hưởng trực...
Tin trong ngày 14 phút trước

Cần thêm ít nhất 200.000 giáo viên có khả năng giảng dạy bằng tiếng Anh đến năm 2030

Bộ Giáo dục và Đào tạo cho biết cả nước sẽ cần thêm 22.000 giáo viên dạy tiếng Anh, để đạt được mục tiêu đưa...
Tin trong ngày 14 phút trước

Đi làm sau tuổi hưu, nhiều người không ngờ mất trắng 2 khoản tiền tưởng chắc chắn được nhận, ai cũng nên lưu ý kẻo mất quyền lợi

Trên thực tế có nhiều người lao động lại chọn tiếp tục đi làm để kiểm thêm thu nhập thay vì an dưỡng tuổi già...
Tin trong ngày 28 phút trước

Theo quy định, vượt đèn vàng có bị phạt nguội không? Câu trả lời từ CSGT khiến nhiều người ngỡ ngàng

Chưa đi đến vạch dừng mà gặp đèn vàng thì tài xế phải dừng lại trước vạch dừng, nếu không sẽ bị coi là vi...
Tin trong ngày 29 phút trước

Chuyên gia cảnh báo: 4 loại bột giặt cực độc hại, ai đang dùng phải ngừng ngay

Không phải loại bột giặt nào cũng an toàn, có những sản phẩm tiềm ẩn nguy cơ gây hại cho sức khỏe và làm quần...
Kiến thức 42 phút trước

Tin mới cập nhật

Trứng vịt, trứng cút, trứng ngỗng cái nào bổ dưỡng hơn? Bác sĩ khuyên loại trứng này ăn càng ít càng tốt

Trứng gà, trứng vịt, trứng bồ câu, trứng ngỗng, trứng cút... Trong cuộc sống của chúng ta có rất nhiều loại trứng, chúng rất giàu...
Chăm sóc sức khỏe 34 phút trước

Hàng nghìn bệnh viện, trường học ở Hà Nội được sắp xếp như thế nào?

UBND TP. Hà Nội vừa ban hành công văn chỉ đạo một đợt sắp xếp lớn đối với các đơn vị sự nghiệp công lập,...
Tin trong ngày 44 phút trước

Từ năm 2026: Dự kiến sẽ áp dụng bảng giá đất mới, trường hợp nào sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp?

Kể từ ngày 1/1/2026, sau khi chính thức áp dụng bảng giá đất mới tiệm cận với giá thị trường, chắc chắn sẽ có những...
Tin trong ngày 57 phút trước

Sao Việt 28/9: Thực hư hình ảnh của Hoa hậu Thùy Tiên đang lan truyền; Phan Như Thảo bị sụt cân đột ngột

Tin sao Việt 28/9/2025: Mới đây, mạng xã hội lại xôn xao trước loạt clip ghi lại cảnh Thùy Tiên xuất hiện trong một buổi...
Chuyện làng sao 59 phút trước

Hai cây gỗ quý hàng trăm năm tuổi ở Việt Nam, được coi như 'báu vật', thương lái trả 100 tỷ vẫn nhất quyết không bán

Hai cây dó trầm mọc tự nhiên đến nay đã hơn 200 năm tuổi. Dân làng xem 2 cây cổ thụ này như báu vật,...
Kiến thức 1 giờ, 14 phút trước

Sinh viên Việt đầu tiên theo học đại học tại Harvard từ thập niên 1960 là ai?

Giáo sư Ngô Vĩnh Long, người được The New York Times xác nhận là sinh viên Việt Nam đầu tiên theo học Đại học Harvard...
Hồ sơ tư liệu 1 giờ, 19 phút trước

20 bài học mà các chính trị gia và giới doanh nhân dạy con cái: Những sự thật nào về bản chất con người ẩn chứa trong đó

Trong gia đình quyền thế, con cái không chỉ được dạy học ở trường, mà còn học những “luật chơi” nơi bàn tiệc, thương trường...
Làm sao 1 giờ, 22 phút trước

Món ăn đặc sản mùa thu Hà Nội, vừa ngon, bổ rẻ lại còn ấm bụng, thì đừng bỏ qua 5 địa điểm nức tiếng này

Khi Hà Nội vào thu, tiết trời se lạnh cũng là lúc những món ăn nóng hổi lên ngôi. Giữa vô vàn lựa chọn, có...
Địa chỉ ăn ngon 1 giờ, 22 phút trước

Theo quy định, cảnh sát giao thông không được phạt tiền tại chỗ với các lỗi vi phạm này, cụ thể là?

Tùy vào tính chất và mức độ vi phạm cụ thể mà lực lượng cảnh sát giao thông có hình thức xử phạt đối với...
Tin trong ngày 1 giờ, 29 phút trước

Đây là xã lớn nhất nước, diện tích tương đương gần một nửa tỉnh Hưng Yên mới sau sáp nhập

Với quy mô lên tới 1.113,79km2, diện tích của xã tương đương gần một nửa diện tích tỉnh Hưng Yên (mới) - địa phương có...
Tin trong ngày 2 giờ, 36 phút trước