Những ai không nên đi tảo mộ Tết Thanh Minh? 7 điều kiêng kỵ khi tảo mộ không phải ai cũng biết

Tết Thanh Minh trong nếp sống văn hóa của người Việt từ xa xưa đã được xem là dịp quan trọng để thể hiện lòng hiếu đạo và sự tri ân đối với tổ tiên. Theo phong tục truyền thống, vào ngày này, mọi người thường cùng nhau đi tảo mộ, quét dọn, và chăm sóc phần mộ của người thân đã khuất. Điều này không chỉ thể hiện lòng kính trọng, mà còn thể hiện mong muốn về sự phù hộ của tổ tiên để gia đình luôn gặp may mắn, thuận lợi.

Mỗi hành động trong ngày Tết Thanh Minh đều mang ý nghĩa sâu sắc. Tất cả như những lời nhắc nhở về việc giữ gìn truyền thống, đồng thời cũng là những bài học về cách sống và đối nhân xử thế. Ảnh minh họa

Theo quan niệm xưa, có những người không nên đi tảo mộ Tết Thanh Minh, kèm theo đó là những điều kiêng kỵ khi tảo mộ vào dịp này.

Những ai không nên đi tảo mộ Tết Thanh Minh?

Phụ nữ có thai, đang nuôi con nhỏ

Những phụ nữ có thai hoặc đang trong giai đoạn nuôi con nhỏ thì không nên đi tảo mộ vì họ đang có sức khỏe còn yếu nên không nên ra những khu hoang vắng âm khí mạnh như nghĩa trang nghĩa địa. Sức khỏe yếu, cơ thể dễ bị khí lạnh nghĩa địa xâm nhập gây ra ốm đau họa lớn, ảnh hưởng cả mẹ và con. Phụ nữ có thai đi nghĩa địa có nguy cơ trượt chân ngã sảy thai rất nguy hiểm.

Âm khí nhiễm về người mẹ thì khi gần mẹ trẻ nhỏ sẽ quấy khó ăn khó ngủ. Điều đó gây xui xẻo nghiêm trọng.

Người đang ốm yếu, đang dưỡng bệnh

Những người cơ thể ốm yếu thể trạng kém, đang dưỡng bệnh thì nên nghỉ ngơi. Những người này đi tảo mộ có thể khiến sức khỏe suy kiệt nhanh hơn, có thể nhiễm bệnh nặng và khó điều trị, thậm chí có thể qua đời sớm hơn. Do đó những người này nên tránh nơi âm khí, tới nơi dương khí để dưỡng sức khỏe dưỡng bệnh.

Phụ nữ đang trong kỳ kinh

Người xưa cho rằng phụ nữ kỳ kinh không sạch sẽ dễ bị quở trách nên không đi cúng lễ, viếng mộ, thắp hương. Thực ra phụ nữ vào chu kỳ kinh nguyệt là khí âm thịnh, khí dương giảm nên rất không hợp khi đi tảo mộ. Khi viếng mộ trong kỳ kinh, phụ nữ sẽ dễ bị tà khí xâm nhập vào cơ thể gây hại.

Người già yếu "gần đất xa trời"

Người già từ 70 tuổi cũng nên ở nhà thắp hương gia tiên, vì đi viếng mộ dễ nhiễm khí lạnh không tốt cho sức khỏe, lại dễ nghĩ ngợi tới cái chết. Ngày xưa nghĩa địa hoang vu khó đi nên người già yêu đi dễ bị ngã, gặp tai nạn.

Trẻ nhỏ không nên đi tảo mộ dịp Tết Thanh Minh. Ảnh minh họa

Trẻ nhỏ dưới 3 tuổi

Trẻ nhỏ thì còn sức khỏe yếu nên không nên tới nơi nghĩa địa âm u âm khí nặng nề dễ bị bắt bía. Hơn nữa trẻ quá nhỏ cũng không chưa biết gì về tập tục này nên cũng không cần thiết phải cho trẻ nhỏ đi. Trẻ nhỏ lại tinh nghịch dễ phạm vào những điều đại kỵ như tè trên mộ, giẫm đạp lên mộ, bứt quả, lấy đồ cúng...

Những người để tang chồng chưa hết 3 năm

Thời xa xưa có quan niệm để tang phải 3 năm mới đoạn tang. Phụ nữ mà đi tảo mộ dịp này có thể bị dị nghị cho rằng mong mộ chồng nhanh khô để tái giá. Tuy nhiên thời nay quan niệm cũng có khác đi nên cũng tùy theo tình hình gia đình và quan niệm từng địa phương mà những người này có đi tảo mộ hay không. Có người thương nhớ chồng thì họ vẫn đi tảo mộ thắp hương thăm chồng là bình thường.

Con rể, con gái đã lấy chồng không đi tảo mộ

Theo quan niệm người xưa dâu con rể khách, tức là chàng rể chỉ là khách. Việc cúng bái tổ tiên phải là do con trai và con dâu lo liệu. Do đó nếu con rể và con gái đã lấy chồng mà đi tảo mộ đứng lễ chính sẽ là một điều xúc phạm với gia đình nhà vợ.

Tuy nhiên ngày nay với nhiều địa phương việc tảo mộ còn là giới thiệu với ông bà tổ tiên về thành viên mới như con dâu con rể, hơn nữa còn là để dâu rể biết mộ phần của dòng họ. Thế nên quan niệm này ngày nay cũng tùy thuộc theo từng gia đình và từng địa phương. Hơn nữa quan niệm về con trai con gái, dâu rể thời nay cũng đã khác.

7 điều kiêng kỵ khi đi tảo mộ

1. Không tảo mộ quá muộn: Người xưa quan niệm rằng buổi sáng là lúc dương khí mạnh mẽ, thích hợp để làm việc tốt lành như tảo mộ. Việc tảo mộ muộn, vào buổi chiều hay tối sẽ khiến âm khí nặng nề, ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như sự thành kính đối với tổ tiên.

2. Không giẫm đạp lên mộ người khác: Mỗi ngôi mộ đều là nơi an nghỉ của một người, nên việc giẫm đạp lên là hành động thiếu tôn trọng. Việc này cần được tránh để thể hiện sự kính cẩn.

3. Tiền giấy phải được đốt sạch: Khi đốt tiền giấy cúng tổ tiên, cần phải đảm bảo cháy hết, tránh để lại những mảnh giấy không cháy hết để thể hiện lòng tôn kính.

Khi tảo mộ, mọi người nên giữ trật tự và tránh nói những lời không đúng mực. Việc này thể hiện sự tôn trọng đối với người đã khuất. Ảnh minh họa

4. Tránh để mộ có lỗ hổng: Một ngôi mộ bị hỏng không những mất mỹ quan mà còn được cho là ảnh hưởng xấu đến phong thủy và may mắn của gia đình. Theo người xưa, những ngôi mộ lâu ngày có thể bị chuột, thỏ đào hoặc mưa tạo thành các lỗ thủng lớn. Trong trường hợp này, mọi người cần trám đầy các lỗ thủng, tránh để lỗ bị mở rộng và gây sụp mộ.

5. Không buôn chuyện, nói điều bất kính: Khi tảo mộ, mọi người nên giữ trật tự và tránh nói những lời không đúng mực. Việc này thể hiện sự tôn trọng đối với người đã khuất và duy trì không gian yên tĩnh tại nghĩa trang.

6. Không cúng mộ bằng trái lê: Trái lê được kiêng kỵ vì từ "lê" đồng âm với "li" mang ý nghĩa chia ly, tách biệt, mang ý nghĩa xấu.

Theo người xưa, quả đào cũng không nên xuất hiện trong mâm cúng vì quả đào tượng trưng cho sự trường thọ, thường xuất hiện trong sinh nhật của người già. Do đó, khi thờ cúng người đã mất không nên có quả đào.

7. Tránh để cỏ dại mọc lan tràn lên mộ: Việc giữ gìn ngôi mộ sạch sẽ, không để cỏ dại mọc um tùm là biểu hiện của lòng tôn kính. Điều này cũng xuất phát từ quan niệm cho rằng ngôi mộ sạch sẽ, có thể mang lại may mắn cho con cháu.

*Thông tin trong bài mang tính tham khảo.

K.Hoàng (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)