"Mẹ ơi, ở đại học chẳng ai quản lý con, con thấy hoang mang quá!", đây là tin nhắn mà rất nhiều bậc phụ huynh vừa tiễn con nhập học có lẽ đều từng nhận được. Đừng nghĩ rằng chỉ cần cho con đủ tiền sinh hoạt là yên tâm, người đi trước nhắc nhở, có 3 điều nhất định phải nói rõ với con từ sớm, hiệu quả gấp 10 lần việc thúc ép học hành.
Thứ con cần nhất khi rời nhà đi học Đại học không phải tiền bạc, mà là sự chuẩn bị về định hướng, trải nghiệm và kỹ năng tự bảo vệ mình (Ảnh minh họa)
1. Biết lập kế hoạch, đừng để con thành "ruồi không đầu"
Ở bậc phổ thông, học sinh có thầy cô định hướng, chỉ cần đi theo guồng. Nhưng đại học hoàn toàn khác, cố vấn học tập nửa tháng chưa chắc gặp một lần, giảng viên dạy xong là rời lớp, mọi việc đều dựa vào sự sắp xếp của bản thân.
Trường hợp con trai nhà hàng xóm là ví dụ điển hình. Năm nhất suốt ngày vùi đầu trong phòng ký túc chơi game, bảo "chơi cho đã rồi tính sau". Đến năm ba, khi bạn bè tất bật với thi cao học, thực tập, cậu mới cuống cuồng đăng ký lớp ôn luyện, cuối cùng chẳng qua nổi môn, mãi vẫn không thể ra trường.
Thực tế, sự tự do của đại học chỉ dành cho những ai biết hoạch định:
- Năm nhất: tìm hiểu ngành học, nếu hợp thì chuyên sâu, không hợp thì sớm tính chuyện chuyển ngành hoặc học song song.
- Năm hai: xác định mục tiêu, muốn học tiếp thì tập trung điểm số, muốn đi làm thì tìm kiếm thực tập, muốn thi công chức thì bắt đầu đọc tài liệu.
- Quan trọng nhất: không chạy theo phong trào. Người khác thi công chức chưa chắc phù hợp, con phải căn cứ vào tính cách và thế mạnh của mình để chọn lối đi, tránh mất thời gian.
(Ảnh minh họa)
2. Tập "xã hội hóa" sớm, bỏ tính "học sinh" kẻo vấp ngã
Một trưởng phòng nhân sự từng than: "Nhiều sinh viên mới tốt nghiệp, lý lịch đầy hoạt động trong trường, nhưng kỹ năng tin học văn phòng cơ bản lại vụng về".
Nguyên nhân sâu xa nằm ở sự chênh lệch giữa chương trình đại học và nhu cầu xã hội. Con gái chị họ tôi học thiết kế, giảng viên vẫn dùng slide cách đây cả chục năm. Đến khi đi thực tập, cô bé không biết phần mềm thiết kế mới, suýt bị công ty loại.
Đại học không phải "nhà kính", mà là "lớp dự bị xã hội". Phụ huynh cần nhắc con:
- Kỳ nghỉ đừng chỉ ở nhà, đi làm thêm quán nước, làm cộng tác viên truyền thông… đều giúp va chạm và học cách ứng xử.
- Thực tập đừng quá kén chọn, dù không lương, chỉ cần học được Excel, kỹ năng giao tiếp nơi công sở… cũng là vốn quý.
- Đừng tin ra trường rồi mới tính, đến năm tư mới lo, trong khi bạn bè đã có kinh nghiệm, con chỉ có thể làm lính mới toanh.
(Ảnh minh họa)
3. Luôn cảnh giác, Đại học chỉ lọc bằng cấp, không lọc nhân cách
Có những cạm bẫy ngay từ ngày nhập học. Một nữ sinh từng bị đàn anh dụ dỗ bỏ vài triệu mua "tài liệu luyện thi cao học nội bộ", cuối cùng phát hiện đó là tài liệu miễn phí đầy trên mạng.
Đại học giống như một xã hội thu nhỏ, người tốt kẻ xấu đều có. Tôi từng có bạn cùng phòng ngoài mặt thân thiết, sau lưng lại lén chỉnh giờ đăng ký môn học để chiếm chỗ trong lớp tự chọn.
Vì vậy, dạy con cảnh giác với người còn quan trọng hơn việc học:
- Đừng tin vào sự tốt bụng vô cớ, đằng sau có thể là vay tiền, nhờ vả hoặc lợi dụng.
- Vấn đề tiền bạc, thông tin cá nhân phải hết sức thận trọng. Việc làm thêm yêu cầu đặt cọc đa phần là lừa đảo; không tùy tiện tiết lộ căn cước, thông tin cá nhân...
- Bạn bè cũng chỉ nên dừng ở mức phù hợp, hợp thì gắn bó, không hợp thì giữ khoảng cách, không cần gượng ép lấy lòng.
(Ảnh minh họa)
Đưa con vào đại học không đồng nghĩa với thả nổi, mà là chuyển sang vai trò định hướng. Cho con tiền chỉ là nền tảng, nhưng dạy con biết lập kế hoạch, trải nghiệm xã hội, nâng cao cảnh giác mới chính là cách giúp con vững vàng hơn trên đường đời.
Năm nhất là giai đoạn đặt nền móng. Cha mẹ nếu sớm nói rõ 3 điều này, khi tốt nghiệp con sẽ ít đi đường vòng, vững bước hơn so với bạn bè.
Hạ Tú (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)