Trong bối cảnh giá chung cư liên tục thiết lập những đỉnh cao mới, sự xuất hiện ngày càng nhiều của các dự án nhà ở xã hội (NƠXH) với mức giá hấp dẫn, dưới 20 triệu đồng/m², đang thu hút sự chú ý đặc biệt của người dân có thu nhập thấp và trung bình.
Đơn cử, dự án NƠXH Thăng Long Green City tại huyện Đông Anh (Hà Nội) vừa được khởi công vào đầu tháng 3/2025, hứa hẹn mang đến một lựa chọn an cư với giá bán khoảng 18,4 triệu đồng/m² (đã bao gồm VAT 5% và phí bảo trì 2%). Như vậy, một căn hộ diện tích 49,8 m² tại dự án này có giá khoảng 916,3 triệu đồng, trong khi căn hộ lớn nhất 64 m² có giá khoảng 1,2 tỷ đồng. Dự kiến, dự án sẽ hoàn thành vào quý IV/2026.
Một ví dụ khác là dự án nhà chung cư cao tầng CT2A thuộc Khu nhà ở Thạch Bàn (quận Long Biên), do Tổng Công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị Bộ Quốc phòng (HUD) làm chủ đầu tư. Sở Xây dựng Hà Nội cho biết, dự án đã được phép tiếp nhận hồ sơ đăng ký mua NƠXH sau 5 năm cho thuê. Đợt này, có 82 căn hộ được mở bán với diện tích từ 69,03 - 69,94 m² và giá bán tạm tính (đã bao gồm VAT 5%, chưa bao gồm chi phí bảo trì 2%) là 12,3 triệu đồng/m².
Nhà ở xã hội giá rẻ có làm hạ nhiệt giá chung cư? (Ảnh minh hoạ)
Các chuyên gia BĐS đều có chung nhận định rằng, việc phát triển các dự án NƠXH giá rẻ sẽ tạo ra áp lực cạnh tranh, góp phần điều chỉnh và hạ nhiệt mặt bằng giá chung cư trên thị trường.
Ông Nguyễn Anh Quê, Chủ tịch Tập đoàn G6, nhấn mạnh rằng, sự dồi dào của nguồn cung NƠXH và nhà ở giá rẻ sẽ kéo giá nhà xuống. Ông dẫn chứng giai đoạn 2008-2010, khi giá chung cư đạt đỉnh 50-70 triệu đồng/m², nhưng đến giai đoạn 2011-2013, sự xuất hiện của các dự án nhà thương mại giá rẻ và NƠXH với mức giá bình quân 11-15 triệu đồng/m² đã nhanh chóng làm giảm nhiệt thị trường.
Ông Quê chỉ ra ví dụ cụ thể về dự án chung cư Indochina Plaza trên đường Xuân Thủy (Cầu Giấy, Hà Nội), có giá bán bình quân 50-60 triệu đồng/m² vào năm 2010. Tuy nhiên, đến năm 2013, khi nguồn cung tăng, giá nhiều căn hộ tại khu vực này chỉ còn 30-35 triệu đồng/m².
Dựa trên những diễn biến thực tế này, ông Quê dự đoán rằng, nếu kịch bản cũ lặp lại, giá nhà có thể giảm từ năm 2026, khi các dự án nhà ở nói chung và NƠXH nói riêng bắt đầu hoàn thiện thủ tục và tăng nguồn cung.
Đồng quan điểm, ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam (VARS), cho rằng, sự phát triển của NƠXH với giá rẻ sẽ giúp giá bán trung bình của căn hộ chung cư đi xuống, trở nên phù hợp hơn với khả năng tài chính của người dân có nhu cầu ở thực.
Ông Đính cũng đánh giá cao vai trò của Luật Nhà ở (sửa đổi), có hiệu lực từ năm 2025, trong việc thúc đẩy nguồn cung NƠXH. Luật này được kỳ vọng sẽ tháo gỡ những khó khăn mà thị trường BĐS phải đối mặt trong thời gian qua, đặc biệt là những "điểm nghẽn" về NƠXH.
Theo Luật Nhà ở mới, các doanh nghiệp định hướng phát triển NƠXH sẽ nhận được nhiều ưu đãi hơn, với các cơ chế thông thoáng hơn. 20% quỹ đất phát triển nhà ở xã hội sẽ thuộc trách nhiệm quy hoạch của từng địa phương, từ đó giúp các địa phương có chính sách phát triển nhà ở và bố trí quỹ đất phù hợp hơn.
VARS cũng chỉ ra rằng, trong năm 2024, giá căn hộ chung cư tại Hà Nội tăng mạnh không chỉ ở các dự án mới mà còn ở các dự án đã qua sử dụng. Do đó, việc cải thiện nguồn cung thị trường, đặc biệt là nguồn cung NƠXH, là một trong những giải pháp quan trọng để hạ nhiệt giá bán căn hộ chung cư.
(Ảnh minh hoạ)
Để tăng nguồn cung NƠXH và hạ nhiệt giá nhà ở, các chuyên gia cho rằng, cần phải giải quyết triệt để những "nút thắt" còn tồn tại.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP.HCM (HoREA), đề xuất cho phép các dự án NƠXH được điều chỉnh tăng hệ số sử dụng đất hoặc mật độ xây dựng lên tối đa 1,5 lần, nhằm tận dụng hiệu quả diện tích đất và tạo ra nhiều căn hộ hơn. Theo ông Châu, điều này không chỉ giúp tăng hiệu quả sử dụng đất mà còn tạo điều kiện thuận lợi hơn cho các chủ đầu tư trong việc phát triển dự án NƠXH, đồng thời giảm chi phí bồi thường và giải phóng mặt bằng cho từng căn hộ, từ đó kéo giảm giá thành.
Bên cạnh đó, cần có sự vào cuộc quyết liệt hơn nữa từ Chính phủ và địa phương trong việc tăng cường chính sách hỗ trợ hấp dẫn cho các chủ đầu tư, giảm bớt gánh nặng chi phí và khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào phân khúc này. Đối với người dân, cần xem xét bổ sung thêm các gói tín dụng ưu đãi, cho vay lãi suất thấp để thúc đẩy tăng trưởng.
Lãnh đạo một doanh nghiệp BĐS tại Hà Nội chia sẻ rằng, vướng mắc lớn nhất đối với các dự án NƠXH hiện nay là quy trình thủ tục còn quá chậm, gây nhiều thiệt hại cho nhà đầu tư. Do đó, cần đẩy nhanh việc quy hoạch, dành quỹ đất sạch cho NƠXH.
Đại diện HUD cũng cho rằng, quy định về trình tự thủ tục và thời gian để phát triển một dự án NƠXH là khá lớn. Quá trình xét duyệt phương án kinh doanh và hồ sơ đối tượng được hưởng ưu đãi cũng kéo dài do cơ sở dữ liệu về các đối tượng này chưa đầy đủ.
Vì vậy, HUD kiến nghị Chính phủ xem xét, xây dựng các quy định, cơ chế ưu tiên cho phát triển các dự án NƠXH thông qua việc rút ngắn các trình tự thủ tục và thời gian thực hiện. Các bộ ngành và địa phương cần rà soát các quỹ đất thuộc diện bàn giao để xây dựng NƠXH, xem xét nếu chủ đầu tư khu đô thị có quỹ đất đủ năng lực và có nguyện vọng đầu tư NƠXH thì tổ chức điều chỉnh để giao cho chủ đầu tư đó triển khai, khai thác nhanh chóng quỹ đất hiện có.
T.Hà (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)