Nghệ sĩ Bùi Phương Nga tốt nghiệp Đại học Sân khấu Điện ảnh năm 1998, chuyên ngành diễn viên, có thêm bằng đạo diễn năm 2018. Chị gắn bó sân khấu Nhà hát Kịch Việt Nam gần 30 năm, tham gia nhiều vở như Lão hà tiện, Giấc mộng đêm hè, Người cầu may.
Chị từng đoạt giải nhiều giải thưởng, gồm: Diễn viên trẻ triển vọng (vai bà già trong vở Tìm gạo năm 2008), huy chương bạc vai vợ người hàng thịt (vở Hồn Trương Ba, da hàng thịt) tại Liên hoan Sân khấu Kịch Lưu Quang Vũ năm 2013, huy chương bạc vai Hoàng hậu Giectrut (vở Hamlet) ở Liên hoan Quốc tế Sân khấu thử nghiệm năm 2016, huy chương vàng vai Hoạn Thư (vở Kiều) trong Liên hoan Sân khấu chuyên nghiệp toàn quốc năm 2018. Phương Nga nhận danh hiệu Nghệ sĩ Ưu tú năm 2019.
Nghệ sĩ Bùi Phương Nga ghi được nhiều dấu ấn trên cả sân khấu kịch và phim truyền hình.
Diễn viên cũng từng đóng một số phim như Cuốn sổ ghi đời, Ngã ba thời gian, Nguyên quán, Bảy ngày làm vợ, Giai điệu phố. Sau đó, chị lập gia đình, chăm hai con trai sinh đôi nên dừng đóng phim truyền hình.
Một trong những khoảnh khắc đáng nhớ trong sự nghiệp của chị là tiểu phẩm hài "Con nghiện", mà chị đóng cùng NSND Xuân Bắc trong Gala Cuối năm 2001. Vào vai người yêu của Xuân Bắc, Bùi Phương Nga gây ấn tượng mạnh với điệu cười "hềnh hệch" đặc trưng, khiến khán giả không thể nhịn cười. Đến mức, khi chị đi lễ chùa Hương, những cô lái đò đã xúm lại và bắt chước điệu cười của chị trong tiểu phẩm, khiến chị cảm thấy vừa ngại ngùng, vừa buồn cười. Chị chia sẻ rằng, mặc dù không nhớ rõ mình đã đóng vai nào, nhưng điệu cười ấy vẫn mãi đọng lại trong ký ức của chị.
Một vai diễn của NSƯT Bùi Phương Nga trên sân khấu.
Bùi Phương Nga cũng từng chia sẻ những kỷ niệm đáng nhớ trong những lần đi diễn chung với bạn diễn Xuân Bắc. Một lần diễn tại quán bar, Bùi Phương Nga vào vai vợ Xuân Bắc, một cô vợ đỏng đảnh và khó ưa. Sự ăn ý giữa hai người đến mức một số người xem tưởng rằng cô chính là vợ của Xuân Bắc ngoài đời. Họ thậm chí còn đòi "đập chết" chị. Lúc đó, Bùi Phương Nga cảm thấy run sợ, chỉ sợ họ quá khích lên sân khấu. Sau khi kết thúc vở diễn, chị đi ra khỏi quán bar mà vẫn cảm thấy cảnh giác, nhìn trước nhìn sau.
Với Cục trưởng Cục Nghệ thuật biểu diễn NSND Xuân Bắc, NSƯT Bùi Phương Nga không chỉ là bạn diễn, mà còn là người bạn học, người em thân thiết. Xuân Bắc từng chia sẻ với báo chí rằng, chiếc Huy chương đầu tiên trong sự nghiệp của anh có được là nhờ sự hỗ trợ nhiệt tình của Bùi Phương Nga. Anh nhớ lại thời gian tham gia Cuộc thi Tài năng trẻ Sân khấu với tiểu phẩm "Người ngựa, ngựa người", trong đó anh đóng vai phu xe, còn Bùi Phương Nga đóng vai cô gái làng chơi. Cô đã hết lòng hỗ trợ anh, giúp anh giành được huy chương đầu tiên. Sau này, cả hai tiếp tục mang tiểu phẩm "Con nghiện" đi biểu diễn khắp các sân khấu trên cả nước, chia sẻ những vui buồn của đời diễn viên trong suốt quá trình phát triển sự nghiệp. Cả hai từng cùng nhau bôn ba, đi diễn khắp các tỉnh. NSƯT Phương Nga còn bị hiểu lầm là bà xã của Xuân Bắc vì hay diễn vai vợ của anh trên sân khấu.
NSND Xuân Bắc và NSƯT Bùi Phương Nga rất thân thiết.
Hơn hai thập kỷ gắn bó với sân khấu kịch, NSƯT Bùi Phương Nga luôn coi sân khấu là niềm đam mê lớn nhất trong cuộc đời mình. Đặc biệt, Nhà hát Kịch Việt Nam là nơi chứa đựng nhiều kỷ niệm sâu sắc, là nơi chị trải qua những năm tháng thanh xuân tươi đẹp, cống hiến tài năng và tâm huyết để mang đến cho khán giả những vai diễn đầy ấn tượng, với nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau.
Suốt quãng thời gian gần 30 năm cháy hết mình vì nghệ thuật, NSƯT Bùi Phương Nga từng nhận được nhiều giải thưởng cao quý. Chị được trao Giải Diễn viên trẻ triển vọng với vai bà già trong vở "Tìm gạo" vào năm 2008, tiếp đến là Huy chương Bạc cho vai diễn Vợ người hàng thịt trong "Hồn Trương Ba, da hàng thịt" tại Liên hoan Sân khấu Kịch Lưu Quang Vũ 2013. Năm 2015, chị nhận Huy chương Vàng với vai Trung tá Hà trong vở "Trong mưa dông thấy nắng" tại Liên hoan Sân khấu về Hình tượng người chiến sĩ công an nhân dân.
Vào ngày 14/7/2024, sau hai năm kiên cường chống chọi với căn bệnh ung thư, NSƯT Bùi Phương Nga đã qua đời ở tuổi 47 để lại niềm tiếc thương vô hạn cho gia đình, bạn bè và đông đảo người hâm mộ.
NSND Xuân Bắc không kiềm được xúc động khi đặt hoa lên linh cữu đồng nghiệp - NSƯT Bùi Phương Nga.
T.San (TH) (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)