Danh mục

Việt Nam sở hữu quần thể 162 cây gỗ quý hiếm: Xuất hiện từ 10 triệu năm trước, 'núi tiền' cũng không mua nổi

Thứ năm, 03/04/2025 10:34

Hơn nửa thế kỷ qua, những cây gỗ quý này không tự mình sinh trưởng nên đứng trước nguy cơ tuyệt chủng.

Quần thể cây gỗ quý hiếm được xếp vào diện cần được bảo vệ nghiêm ngặt

Theo báo Lao động, hiện nay, thủy tùng là loài cây rừng quý hiếm thuộc "nhóm IA", loài đặc hữu có tên trong Sách đỏ Việt Nam và được xếp vào diện cần được bảo vệ nghiêm ngặt. Xét rộng ra trên phạm vi toàn thế giới thì cây thủy tùng chỉ mọc rải rác ở tỉnh Quảng Đông (Trung Quốc) và tỉnh Khăm Muộn (Lào). Việt Nam là nước duy nhất trên thế giới có quần thể thủy tùng tự nhiên gồm 162 cây.

Đó là ở tỉnh Đắk Lắk bao gồm huyện Ea H'leo 142 cây, Krông Năng 19 cây và thị xã Buôn Hồ 1 cây.

Cây gỗ quý hiếm, cây thuỷ tùng

Thủy tùng là loài cây rừng quý hiếm thuộc "nhóm IA", loài đặc hữu có tên trong Sách đỏ Việt Nam và được xếp vào diện cần được bảo vệ nghiêm ngặt

Cây thủy tùng hay còn gọi là thông nước, một loại cây sở hữu vẻ đẹp cổ kính và đầy sức sống, là một trang sử sống động về quá khứ địa chất và sinh học của Trái Đất, xuất hiện từ hơn 10 triệu năm về trước, đồng thời cùng tồn tại với loài khủng long kỷ băng hà, giờ đây lại đang đứng trước hiểm họa tuyệt chủng.

Theo Đại đoàn kết, thủy tùng là loại cây thuộc chi Glyptostrobus. Theo các nhà khoa học thì đây là một chi nhỏ của các loài cây lá kim trong họ Cupressaceae. Cây thủy tùng này mọc ở đầm lầy, nơi ẩm ướt (đây cũng là điểm khác so với các dạng thông khác). Cây thông thường mọc ở nơi cao khô ráo hay ở xứ thời tiết thấp và lạnh.

Trải qua thời gian nhất là vào thời kỳ cách đây hàng trăm triệu năm khi các loài thực vật đầm lầy bị chết do tác động của nhiệt và áp lực địa chất nên giống thông nước cũng theo đó mà hóa thành than đá. Những cây thông nước hiện còn ở nước ta và một số nước khác là những cây đã "sống sót" được qua thời kỳ biến động đó, nhưng số lượng đang giảm dần do giống cây này "vô sinh". Việc bảo tồn như hiện nay là cố gắng không để cây bị sâu mục hay bị đốn hạ.

Cây gỗ quý hiếm, cây thuỷ tùng

Cây thủy tùng này mọc ở đầm lầy, nơi ẩm ướt (đây cũng là điểm khác so với các dạng thông khác)

Chia sẻ với Đại đoàn kết, anh Phạm Thanh Tuấn - Trưởng trạm bảo vệ khu bảo tồn loài sinh cảnh thông nước cho hay, "Cây ra hoa ra hạt thế thôi nhưng hạt đó đều không nảy mầm. Chúng tôi đã thử nghiệm nhiều lần ở nhiều vị trí nhưng đều thất bại. Trước mắt thì chỉ có một cách là bảo vệ bảo tồn thôi".

"Nghiên cứu bảo tồn cây thông nước đang là một đề tài khoa học của Đại học Tây Nguyên. Các nhà khoa học lâm sinh đã nhiều lần về đây tiến hành thử nghiệm các phương pháp. Hiện kết quả vẫn còn là trông đợi".

Bài viết trên báo Đắk Nông chia sẻ, thủy tùng là loại cây thân gỗ, mọc thẳng. Chất gỗ tốt, chắc khỏe vì thế vào thời xưa thường được làm cung tên.

Cây gỗ quý hiếm, cây thuỷ tùng

Cây thủy tùng hay còn gọi là thông nước xuất hiện từ hơn 10 triệu năm về trước

Lá thủy tùng có 2 dạng hình dùi dài 0,6-1,3 cm và cành sinh sản có hình vảy dài 0,4 cm. Nón cây thủy tùng có hình quả lê, mang 2 noãn, mỗi vảy mang 2 hạt dạng hình trứng dài 13mm và rộng 3mm mang cánh hướng xuống đất. Cây có thể sinh trưởng ở những khu vực ẩm thấp, sẽ cho ra gỗ thủy tùng xanh quý hiếm, nếu sinh trưởng ở nơi khô sẽ cho ra gỗ thủy tùng đỏ.

Chất gỗ của nó rất tốt, thớ gỗ mịn, đường vân đẹp, không bị mối mọt và có mùi thơm vì thế chúng có giá trị rất cao, có thể nói là "núi tiền cũng không mua nổi".

Điều kỳ lạ ở loại gỗ này là dù đã được chế tác thành sản phẩm, nó vẫn tiết ra nhựa, toát lên mùi thơm nhẹ đặc trưng như gỗ sưa, tạo nên sự độc đáo riêng có.

Cây gỗ quý hiếm, cây thuỷ tùng

Thủy tùng là loại cây thân gỗ, mọc thẳng

Thủy tùng trước đây còn được sử dụng như một vị thuốc dân gian để chữa phong thấp, giảm đau và làm săn da. Cây thủy tùng có dáng đẹp nên còn được trồng làm cảnh, hoặc trồng ven hồ ao, giúp giữ đất và chống xói mòn hiệu quả.

Cây thủy tùng thuộc loại cây khó trồng và đòi hỏi có kỹ thuật cao. Hơn nữa còn phải được người có chuyên môn tiến hành. Hiện nay, người ta sử dụng phương pháp ghép chồi lên bụt mọc là chủ yếu. Tỷ lệ thành công của phương pháp này khoảng 70%.

Chính tính quý hiếm và giá trị cao đã khiến thủy tùng trở thành mục tiêu của những vụ săn lùng không ngừng, dẫn tới sự suy giảm đáng báo động về số lượng.

3 phương pháp nhân giống thử nghiệm cây thủy tùng

Những nỗ lực bảo tồn thủy tùng đã được chính quyền tỉnh Đắk Lắk thực hiện từ năm 2011, thông qua việc phê duyệt dự án bảo tồn loài cây này. Đến tháng 8/2012, Ban Quản lý Khu bảo tồn sinh cảnh thủy tùng đã chính thức được thành lập, nhằm mục đích bảo vệ và tái tạo quần thể thủy tùng tự nhiên tại Việt Nam.

Chia sẻ về việc bảo tồn cây thủy tùng với báo Lao động, lãnh đạo Khu bảo tồn sinh cảnh thủy tùng Đắk Lắk cho biết, hiện nay, có 3 phương pháp nhân giống thử nghiệm cây thủy tùng đang được các cá nhân, tổ chức triển khai thực hiện.

Cây gỗ quý hiếm, cây thuỷ tùng

Chồi cây thủy tùng mọc lên qua phương pháp ghép cụm chồi qua các rễ thở của cây mẹ do ông Võ Thành Tám nghiên cứu

Cụ thể, ông Võ Thành Tám (cán bộ đơn vị) tự mày mò nghiên cứu, thực hành ghép được hàng chục cụm chồi qua các rễ thở của cây mẹ. Những phần rễ xung quanh cây thủy tùng mọc nhô trên mặt nước giúp cây hô hấp, hàng chục chồi non được ghép cẩn thận, phát triển xanh tốt.

Trung tâm Lâm nghiệp nhiệt đới Gia Lai cũng đã nghiên cứu thành công phương pháp ươm hom thủy tùng. Cuối cùng là Tiến sĩ Trần Vinh, quyền Viện trưởng Viện Khoa học nông lâm nghiệp Tây Nguyên đã nghiên cứu thành công phương pháp ghép chồi thủy tùng trên cây bụt mọc.

Theo đánh giá, phương pháp ghép chồi trên cây bụt mọc của Tiến sĩ Trần Vinh có tỉ lệ cây sống đạt tỷ lệ cao, cây phát triển tốt hơn. Đến nay, sau 9 năm trồng thử nghiệm, số cây thủy tùng do Tiến sĩ Trần Vinh ghép trên cây bụt mọc trồng tại Trạm Trấp Ksor đã có chiều cao trên 5m, đường kính từ 15-25cm.

Ngày nay, nhận thức về giá trị và tầm quan trọng của thủy tùng đã tăng lên đáng kể tại Việt Nam. Người dân không còn chặt phá cây thủy tùng một cách tùy tiện nữa.

Câu chuyện về loài cây thủy tùng tại Việt Nam không chỉ là một minh chứng cho sự kiên cường của thiên nhiên trước thời gian và những thay đổi của môi trường sống, mà còn là lời cảnh tỉnh về trách nhiệm của con người đối với việc bảo tồn nghệ thuật và tự nhiên. Là một phần của di sản thiên nhiên, mỗi cây thủy tùng còn sót lại đều là nhắc nhở về sứ mệnh bảo tồn mà chúng ta cần chung tay thực hiện, để những thế hệ tương lai có cơ hội chiêm ngưỡng và trân trọng.

N.Tường (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ ngày 1/6, người dân có Căn cước công dân gắn chip cần biết thay đổi mới này

Việc ứng dụng Căn cước công dân gắn chip vào hoạt động này không chỉ giúp tối ưu quy trình kiểm soát mà còn mở...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 2 ngày, 15 giờ trước

Người lao động được tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 đúng không?

Có tăng gấp đôi lương cơ bản từ 1/7/2025 hay không là vấn đề được nhiều người quan tâm và thắc mắc.
Tin trong ngày 2 ngày, 9 giờ trước

Theo quy định, xe ô tô dừng đỗ, quay đầu tại phần đường này có thể bị phạt tới 22 triệu đồng và trừ 10 điểm giấy phép lái xe, các tài xế cần lưu ý

Nghị định 168/2024/NĐ-CP đã quy định rõ mức xử phạt với hành vi dừng đỗ và quay đầu xe ô tô không đúng nơi quy...
Kiến thức 3 ngày, 17 giờ trước

Vào tháng 5 âm lịch, 'Sao Phi Liêm' đi vào vận mệnh của 4 con giáp và họ bị cuốn vào những cơn bão tình cảm

Sau tháng 5 âm lịch, những người sinh năm Dậu, Mùi, Hợi và Thìn sẽ chịu ảnh hưởng của sao Phi Liêm và sẽ rơi...
Đời sống số 3 ngày, 17 giờ trước

Những con giáp nào may mắn vào thứ tư, 28 tháng 5, tức ngày mùng 2 tháng 5 âm lịch?

Ngày 28 tháng 5, thứ tư, là ngày thứ hai của tháng năm âm lịch. Các con giáp nào may mắn?
Đời sống số 2 ngày, 11 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 30/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Sửu tài lộc khởi sắc, Tỵ không cảm thấy thoải mái

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 30/5/2025.
Đời sống số 3 giờ, 49 phút trước

Lỗi đỗ xe trên vỉa hè với xe máy, ô tô theo quy định mới nhất năm 2025 bị phạt bao nhiêu tiền?

Ở thành phố hay các đô thị lớn việc dừng, đỗ xe trên vỉa hè khá phổ biến. Vì thế, việc nắm bắt quy định...
Kiến thức 3 giờ, 60 phút trước

Theo quy định, đèn giao thông chuyển xanh, không đi có bị phạt không?

Nghị định 168/2024 quy định rõ xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông trong lĩnh vực giao thông đường...
Kiến thức 3 giờ, 18 phút trước

Không phải ai cũng biết: Đặt trầu cau trên bàn thờ tuyệt đối phải tránh vị trí này

Theo quan niệm phong thủy, tuyệt đối không đặt trầu cau ở phía sau bát hương (nơi khuất tầm mắt), hay đặt trực tiếp lên...
Đời sống số 4 giờ, 32 phút trước

Từ nay: Người dân sử dụng lòng đường để phơi lúa, rơm rạ sẽ bị phạt lên tới 20 triệu đồng

Việc phơi lúa ở trên đường tiềm ẩn nhiều nguy hiểm với người điều khiển xe. Người dân nên nắm được quy định mới nhất...
Kiến thức 4 giờ, 47 phút trước

Ở nơi 'đèn đỏ được rẽ phải', chủ phương tiện xử lý thế nào khi gặp đèn vàng để không bị phạt?

Hiện nay, tại nhiều ngã ba, ngã tư có đặt biển báo phụ "xe mô tô được phép rẽ phải khi đèn đỏ". Vậy tại...
Kiến thức 4 giờ, 4 phút trước

Tin mới cập nhật

Người đàn ông phải mổ lấy 35 viên sỏi do uống một loại nước phổ biến được nhiều người thích dùng

Một người đàn ông ở Brazil đã phải phẫu thuật lấy 35 viên sỏi khỏi bàng quang. Sau khi tìm hiểu, các bác sĩ đã...
Tin trong ngày 4 giờ, 17 phút trước

Con gái ruột đầu lòng nhà Angelina Jolie đón tuổi mới bên 'người tình tin đồn' đồng giới

Shiloh, con gái chung giữa nữ minh tinh Angelina Jolie và nam tài tử Brad Pitt đã chính thức bước sang tuổi 19.
Chuyện làng sao 4 giờ, 22 phút trước

Những ai đang có ý định đặt tour du lịch dịp hè, hãy chú ý điều này, để tránh 'tiền mất tật mang'

Mùa hè là thời điểm vàng để các gia đình tận hưởng những chuyến du lịch đáng nhớ, nhưng cũng là mùa của những kẻ...
Tin trong ngày 5 giờ, 53 phút trước

Địa phương sở hữu khu kinh tế lâu đời nhất Việt Nam sắp có khu đô thị gần 10.000 tỷ đồng

Dự án khu đô thị mới này có thời hạn hoạt động 50 năm với tiến độ thực hiện trong vòng 8 năm kể từ...
Tin trong ngày 5 giờ, 4 phút trước

Sau sáp nhập, tỉnh mới này sở hữu cả 'Hạ Long trên cao nguyên' và 'Cù lao giữa đại dương'

Dự kiến sau khi sáp nhập, địa phương mới này sẽ sở hữu loạt cảnh quan thiên nhiên độc đáo khó nơi nào sánh được....
Du lịch Việt 5 giờ, 24 phút trước

Cách thủ đô Hà Nội 50km, đây là công viên nước đầu tiên tại Việt Nam được vận hành cả ban ngày lẫn ban đêm

Với công suất thiết kế trung bình 6.500 lượt khách/ngày, đây là công viên nước đầu tiên tại Việt Nam hoạt động cả ban ngày...
Kiến thức 6 giờ, 48 phút trước

Cho coca vào kho thịt ba chỉ có tác dụng gì? Nhiều người làm nhưng không hiểu rõ

Việc sử dụng coca trong nấu ăn, đặc biệt là các món thịt kho, đã trở thành một xu hướng độc đáo thu hút nhiều...
Địa chỉ ăn ngon 7 giờ, 8 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ sáu ngày 30/5, tức ngày 4 tháng 5 âm lịch?

Văn hóa truyền thống sử dụng sự kết hợp giữa thân trời và cành đất để tượng trưng cho bốn thời điểm trong năm, tháng,...
Đời sống số 8 giờ, 29 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh dựa trên trực giác của bạn để kiểm tra xem bạn có thể kiếm được nhiều tiền hay ít tiền trong cuộc sống hay không?

Bạn hãy chọn một trong các hình dưới đây dựa trên trực giác đầu tiên của bạn – không cần suy nghĩ quá lâu. Sau...
Đời sống số 9 giờ, 49 phút trước

'Mùa khoe con': Phụ huynh đua nhau tung hô thành tích của con, chuyên gia nói gì?

Mùa hè đến, mạng xã hội lại rộn ràng với những bảng điểm 9, 10, dòng trạng thái đầy tự hào về thành tích học...
Tin trong ngày 9 giờ, 26 phút trước