Vì sao tháng 12 Âm lịch được gọi là 'tháng củ mật'?

Tháng 12 Âm lịch là tháng cuối cùng của năm còn được gọi là tháng Chạp, tháng Chạp là tháng quan trọng, chuẩn bị kết thúc một năm cũ để bước sang một chu kỳ mới, một khởi đầu mới. Bởi lẽ đó, ở cả thời xưa và ngày nay, đây là tháng bận rộn nhất, tháng vun vén mọi việc và thu hoạch, tích trữ, chuẩn bị đón Năm mới thật hoàn hảo, sung túc.

Nhưng tháng Chạp cũng được gọi là "tháng củ mật" với hàm nghĩa cảnh báo mọi người nên trông nom nhà cửa cẩn thận, đề phòng trộm cắp hoặc xui rủi không đáng có.

Vì sao tháng 12 Âm lịch lại gọi là tháng củ mật?

Có hai cách giải thích về tên gọi "củ mật" như sau:

Giải thích thứ nhất: Củ mật là một từ Hán Việt, trong đó "củ" có nghĩa là kiểm soát, xem xét, còn "mật" có nghĩa là cẩn thận, không để thất thoát.

Do vậy, "củ mật" có nghĩa là kiểm soát cẩn thận, tức là trong tháng này nên trông nom cửa nhà cẩn thận, tránh những việc xui rủi, trộm cắp không đáng có.

Giải thích thứ hai: Ngày xưa, tháng Chạp là một trong những tháng dễ bị mất trộm. Vì tháng này mọi người tất bật nhiều công việc khác nhau nên sẽ thường lơ là, quên cảnh giác. Điều này sẽ tạo điều kiện cho những kẻ xấu dễ dàng thực hiện những hành vi trộm cắp.

Do vậy, người xưa đã gọi tháng này là tháng củ mật, với hàm ý nhắc nhở mọi người phải cẩn thận, kiểm soát chặt chẽ tài sản của mình.

Ngoài ý nghĩa nhắc nhở mọi người đề phòng trộm cắp, tháng củ mật còn có một số ý nghĩa khác như:

Đề phòng củi lửa: Tháng cuối năm thường có tiệc tất niên, cỗ bàn nhiều, chẳng may không cẩn thận sẽ gây hỏa hoạn. Do vậy, trong tháng này mọi người cần chú ý đề phòng củi lửa, tránh gây ra những tai nạn đáng tiếc.

Đề phòng đi lại, ngộ độc rượu bia, thực phẩm, chảy máu dạ dày, đột quỵ: Cuối năm tần suất tiệc tùng tất niên liên tục sẽ khiến chúng ta kém tỉnh táo và sức khỏe giảm sút dễ gây ra những điều đáng tiếc. Do vậy, trong tháng này mọi người cần chú ý đi lại cẩn thận, tránh xa rượu bia, thực phẩm bẩn,...

Không phải tự nhiên người xưa lại cảnh báo về "tháng củ mật" dễ mất mát tiền của, hay "tai bay vạ gió," hoặc hao người tốn của vì những lý do khác nhau để mọi người hết sức thận trọng, tránh mọi điều xui xẻo trước khi đón một cái Tết thật trọn vẹn, an vui. Chính vì thế, hãy thật cẩn trọng trong tháng 12 Âm lịch nhé!

Hoàng Khuông (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)