Xã hội truyền thống từng chứng minh rằng "quan hệ" đóng vai trò quan trọng trong việc thành công. Lễ nghĩa, sự trao đổi qua lại tạo nên động lực chính cho xã hội vận hành, tạo nên một hệ thống "quan hệ điều khiển". Mạng lưới xã hội vững chắc được xây dựng dựa trên những mối quan hệ, nơi mỗi người kết nối với nhau bằng những "ân tình" và "lòng tốt".
Tuy nhiên, khi nhìn nhận một cách trần trụi, "lễ nghĩa" chính là "thế tục", nơi mà tốt xấu, đúng sai bị lẫn lộn. Con người, với bản năng ích kỷ, cố gắng giành lấy lợi ích cho bản thân bằng mọi cách. Những "lòng tốt" và "ân tình" đôi khi chỉ là những vỏ bọc đạo đức, che giấu bản chất thực sự.
Giải quyết vấn đề bằng tiền hay quan hệ mới là phương pháp tốt nhất? (Ảnh minh hoạ)
Thị phi, đúng sai, ai có thể phân định rõ ràng? Khi tất cả đều bị cuốn vào vòng xoáy lợi ích, cấu trúc thương mại bị bóp méo, mất đi sự công bằng và minh bạch. Chính trong bối cảnh này, xã hội hiện đại chứng kiến sự bùng nổ của những dịch vụ tiêu chuẩn hóa, nơi "tiền" trở thành chìa khóa vạn năng mở ra mọi cánh cửa.
Từ giao đồ ăn, dịch vụ dọn dẹp nhà cửa, giao hàng tận nhà, gần như không có việc gì mà tiền không giải quyết được. Sự phát triển của công nghệ, cùng với xu hướng thương mại hóa, đã tạo ra một môi trường minh bạch, nơi mọi thứ đều có thể mua bán, trao đổi với "tiền". Mua sắm trực tuyến, giao dịch bảo đảm, hệ thống đánh giá, thanh toán khi nhận hàng, đổi trả miễn phí... là những quy trình loại bỏ những điểm yếu của con người, đưa mọi thứ vào khuôn khổ quy luật.
Đối với những người bận rộn, việc sử dụng "tiền" để giải quyết mọi vấn đề có thể là lựa chọn hợp lý. Tiền có thể đo đếm, vay mượn rõ ràng, tránh vướng vào những "ân tình" phức tạp và khó trả.
Tiền có thể đo đếm, vay mượn rõ ràng, tránh vướng vào những mối quan hệ phức tạp và khó trả (Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, việc dựa hoàn toàn vào "tiền" liệu có phải là giải pháp tối ưu? Chúng ta có đang đánh mất những giá trị tinh thần, những mối quan hệ mang tính nhân văn trong cuộc chạy đua theo "tiền"?
Những ân tình mà bạn mắc nợ dọc đường, sau này đều phải trả. Người ta giúp đỡ bạn, sẽ ghi nhớ ân tình và sớm muộn gì cũng đòi lại. Điều này dẫn đến hai kết quả: bị thiệt thòi nếu bạn quá chú trọng vào bản thân, hoặc mang tiếng xấu nếu bạn quá tính toán.
Dùng tiền để giải quyết vấn đề, tương đương với việc đơn giản hóa vấn đề. Khi vấn đề được đơn giản hóa, hãy dành nhiều thời gian hơn cho sự nghiệp và những điều bạn theo đuổi.
Trong một xã hội mà mọi người đều hướng đến sự độc lập, tự chủ, việc sử dụng "tiền" để giải quyết vấn đề có thể là một cách để giảm thiểu sự phụ thuộc vào người khác. Mỗi người đều cố gắng làm tốt nhiệm vụ của mình, cá tính độc lập được hình thành, từ đó thúc đẩy năng suất lao động và phát triển kinh tế.
Dùng tiền, chúng ta sẽ mất đi dần đạo đức và các mối quan hệ tốt đẹp (Ảnh minh hoạ)
Tuy nhiên, điều đó không có nghĩa là chúng ta sẽ đánh mất "đạo đức" và những mối quan hệ tốt đẹp. Khi mọi người đều nói về quy luật, đạo đức tự nhiên sẽ được phát triển. Còn nếu mọi người đều tự hào về đạo đức, chắc chắn đạo đức sẽ suy đồi, quy luật cũng trở nên vô nghĩa!
Chúng ta không cần phải lo lắng rằng sau này sẽ không còn bạn bè. Nếu trong giao tiếp lợi ích, bạn phát hiện đối phương là người tốt, hai người có thể làm bạn. Bởi vì bất cứ việc gì liên quan đến lợi ích, nhất định sẽ thấy được tấm lòng thật! Trong lợi ích vẫn có thể làm bạn, đó mới là bạn bè thật sự!
Cuối cùng, câu hỏi "tiền hay quan hệ" không có câu trả lời chính xác. Cả hai đều có vai trò quan trọng trong cuộc sống, và sự lựa chọn phụ thuộc vào hoàn cảnh và giá trị của mỗi người.
Thu Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)