Tục ngữ có câu: 'Giàu không ở nhà to, nghèo không đi đường xa', thực ra còn có vế sau, đến nay vẫn còn nguyên giá trị

Nếu như hiện đại, nhiều người chọn mua nhà để giữ giá trị tài sản, thì ở thời phong kiến Trung Quốc xưa, người giàu lại chuộng mua đất, cho tá điền canh tác để tích lũy của cải, dần trở thành tầng lớp địa chủ. Điều thú vị là người xưa ít khi dồn quá nhiều tiền của vào việc xây cất nhà cửa, và từ thực tế đó, tục ngữ Trung Quốc đã đúc kết câu nói đầy ẩn ý: "Giàu không ở nhà to, nghèo không đi đường xa".

Tục ngữ xưa có câu "Giàu không ở nhà to, nghèo không đi đường xa" (Ảnh minh họa)

"Giàu không ở nhà to"

Người xưa quan niệm, ngôi nhà không chỉ là nơi trú ngụ mà còn là nơi tích tụ sinh khí. Một căn nhà vừa phải giúp gia đình gần gũi, quây quần, hơi ấm và sinh khí được giữ trọn, mang lại cả sức khỏe lẫn vượng khí. Còn những căn nhà quá lớn, quá trống trải dễ khiến sinh khí tản mát, sinh ra lạnh lẽo, cô quạnh.

Trong bối cảnh chưa có máy móc hỗ trợ vận chuyển, việc dọn nhà từng là gánh nặng lớn. Vì thế, nhiều gia đình khá giả thà tu sửa tổ ấm cũ chứ ít khi dọn đi nơi khác. Điều này không chỉ phản ánh tinh thần thực tế, mà còn thể hiện tình cảm bền chặt của người xưa đối với gia đình và quê hương.

"Nghèo không đi đường xa"

Thời phong kiến Trung Quốc, việc quản lý hộ tịch vô cùng nghiêm ngặt, người dân không được tùy tiện rời khỏi quê hương. Ngay cả khi mất mùa, muốn di dân cũng phải chờ triều đình ban chiếu. Với người nghèo, chuyện đi xa lại càng xa vời, không phương tiện, không tiền ăn ở dọc đường, thậm chí có thể mất liên lạc vĩnh viễn với người thân. Trong xã hội chưa có thông tin liên lạc hiện đại, một chuyến đi xa đôi khi đồng nghĩa với chia ly mãi mãi.

Câu sau ít người biết: "Già không tiết tinh khí, trẻ không ăn nhiều cay nóng"

Theo thời gian, ý nghĩa của những lời răn dạy này cũng có sự thay đổi. Con người ngày nay có thể mua sắm bất động sản, có thể đi du lịch tự do. Nhưng nửa sau của câu tục ngữ: "Già không tiết tinh khí, trẻ không ăn nhiều cay nóng", vẫn còn nguyên giá trị.

Với người cao tuổi, giữ gìn nguyên khí là điều sống còn. Đông y cho rằng "tinh" là gốc rễ của sự sống, hao tổn quá mức sẽ khiến cơ thể nhanh suy yếu. Điều này tương đồng với y học hiện đại, vốn khuyến cáo người già nên vận động vừa phải, giữ ấm và tránh lao lực để duy trì sức khỏe lâu dài.

Còn với giới trẻ, bài học là phải tránh để "nhiệt hỏa" bào mòn cơ thể. Ăn uống quá nhiều đồ cay nóng, thức khuya triền miên, hoặc lối sống phung phí sức khỏe vì ngoại hình… đều là những "cái bẫy" khiến cơ thể nhanh chóng suy kiệt, để lại hệ lụy lâu dài.

* Thông tin trong bài mang tính chất tham khảo

Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)