Danh mục

Tỉnh duy nhất này là quê hương của 44 vị vua nước Việt, lớn thứ 5 cả nước

Chủ nhật, 09/03/2025 10:30

Lịch sử chứng minh rằng vùng đất này là cái nôi sản sinh ra nhiều vua chúa nhất Việt Nam. Câu nói dân gian “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ” đã phản ánh điều này.

Vùng "quê vua đất chúa"

Tỉnh Thanh Hóa cách Thủ đô Hà Nội khoảng 150km về phía Nam. Có diện tích xấp xỉ 11.156km2, đây là tỉnh có diện tích lớn thứ 5 cả nước. Phía Đông Thanh Hóa giáp biển Đông; phía Tây giáp Lào; phía Bắc giáp Sơn La, Hòa Bình, Ninh Bình và phía Nam giáp Nghệ An.

Lịch sử chứng minh rằng Thanh Hóa là cái nôi sản sinh ra nhiều vua chúa nhất Việt Nam. Câu nói dân gian “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ” đã phản ánh điều này. Đây là quê hương của 44 đời vua khác nhau gồm Nhà Tiền Lê (2), nhà Hồ (2), nhà Hậu Lê (27) và nhà Nguyễn (13).

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Thanh Hóa có diện tích lớn thứ 5 cả nước.

Năm Mậu Thìn (248), tại núi Nưa, Triệu Sơn, Thanh Hóa, Bà Triệu đã chiến thắng quân Ngô. Quân giặc vừa khiếp sợ vừa thán phục tài năng, lòng dũng cảm của bà. Vì thế, dân gian vẫn có câu: “Hoành qua đương hổ dị/ Đối diện bà Vương nan” (Dễ múa giáo chống hổ, nhưng đối diện với bà Vương thì khó). Mặc dù chưa lập triều chính, quân Ngô đã tôn Bà Triệu làm vua ngay khi đối mặt với sức mạnh của bà.

Vào tháng 12 năm Tân Mão (931), Dương Đình Nghệ, người làng Giàng (nay thuộc xã Thiệu Dương, huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa), đã đánh đuổi quân đô hộ nhà Đường, chiếm thành Đại La và tự xưng là Tiết Độ sứ. Tuy vậy, thực tế ông là một "vua không ngai", kế thừa nền độc lập tự chủ từ dòng họ Khúc, bắt đầu từ năm 905.

Đến tháng 7 năm Canh Thìn (980), Thái hậu Dương Vân Nga đã mời Lê Hoàn lên ngôi, thống nhất lòng dân để chống lại quân xâm lược Tống, tạo ra Nhà Tiền Lê (980-1009). Lê Hoàn tức vua Lê Đại Hành, là người quê xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa. Nhà Tiền Lê tồn tại qua ba đời vua gồm Lê Đại Hành (980-1005), Lê Trung Tông (1005) và Lê Ngọa Triều (1005-1009).

Hơn 500 năm sau, vào năm Canh Thìn (1400), Hồ Quý Ly - một ngoại thích trong triều Trần, đã lập ra Nhà Hồ, với quốc hiệu Đại Ngu và kinh đô ở thành Tây Giai (Tây Đô) của Thanh Hóa. Nhà Hồ chỉ tồn tại trong 7 năm (1400-1407), là triều đại phong kiến ngắn nhất trong lịch sử Việt Nam.

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Tượng vua Lê Thái Tổ ở Thanh Hóa.

Nhà Hậu Lê (1428-1789), chia thành hai giai đoạn: Lê sơ (1428-1527) và Lê Trung Hưng (1533-1789). Người sáng lập nhà Hậu Lê là Lê Thái Tổ (Lê Lợi), xuất thân từ xã Xuân Lam, Thọ Xuân, Thanh Hóa. Sau khi chiến thắng quân Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1416-1428), Lê Thái Tổ đã tạo dựng một nền tảng vững chắc cho Đại Việt. Giai đoạn Lê sơ kéo dài qua 10 vua, đỉnh cao là dưới triều Lê Thánh Tông (1460-1497). Sau khi bị Mạc Đăng Dung cướp ngôi, Nhà Lê phục hồi trong giai đoạn Lê Trung Hưng, bắt đầu với Lê Trang Tông (1533-1548) và kết thúc với Lê Chiêu Thống (1786-1789).

Nhà Nguyễn, triều đại cuối cùng của Việt Nam (1802-1945), được thành lập bởi Nguyễn Ánh (Gia Long), người có tổ tiên gốc từ Gia Miêu, huyện Tống Sơn (nay thuộc xã Hà Long, huyện Hà Trung, Thanh Hóa). Nhà Nguyễn trải qua 13 đời vua, bắt đầu từ Gia Long (1802-1820) đến Bảo Đại (1926-1945).

Lịch sử Việt Nam ghi nhận hai dòng chúa lớn là Trịnh và Nguyễn, cả hai đều có gốc gác từ Thanh Hóa. Dòng chúa Trịnh do Trịnh Kiểm sáng lập vào thế kỷ XVI, quyền lực của họ lớn đến mức vượt qua cả vua Lê, dù chỉ là những người phò tá. Dòng Trịnh kéo dài qua 11 đời, từ Trịnh Kiểm (1545-1570) đến Trịnh Bồng (1786-1787), cho đến khi bị Nguyễn Huệ dẹp bỏ.

Về dòng chúa Nguyễn, vào năm Mậu Ngọ (1558), Nguyễn Hoàng, con trai của An Thành hầu Nguyễn Kim, đã theo lời Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm khuyên rời Bắc vào trấn giữ đất Thuận Hóa. Dòng họ Nguyễn trải qua 9 đời, từ Nguyễn Hoàng (1558-1613) đến Nguyễn Phúc Thuần (1765-1777), có công mở rộng đất Đàng Trong, kéo dài về phía Nam tới Mũi Cà Mau.

Di tích tại Thanh Hóa gắn liền với lịch sử Việt Nam

Thanh Hóa có lịch sử lâu dài và phong phú, là nơi lưu giữ nhiều di tích gắn liền với các triều đại phong kiến Việt Nam, mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử và kiến trúc nghệ thuật.

Dưới đây là một số di tích nổi bật:

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Thành nhà Hồ.

Di sản Văn hóa thế giới Thành nhà Hồ: Thành nhà Hồ tọa lạc ở huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa, được xây dựng vào năm 1397 dưới triều đại Hồ Quý Ly, là thủ đô của nước Đại Ngu. Đây là một công trình kiến trúc nổi bật với kết cấu hoàn toàn bằng đá, mỗi viên đá có kích thước lớn, dài tới hơn 6m và nặng khoảng 20 tấn. Thành nhà Hồ không chỉ là trung tâm quyền lực của triều đại Hồ mà còn là một pháo đài quân sự kiên cố. Đây là một trong những thành lũy bằng đá hiếm hoi còn tồn tại ở Đông Nam Á. Thành nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới và là một trong 62 di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam.

Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Lam Kinh: Lam Kinh cách thành phố Thanh Hóa khoảng 50km về phía Tây Bắc, là quê hương của nhà Lê. Khu di tích này không chỉ nổi bật với những công trình kiến trúc cổ kính mà còn hài hòa với thiên nhiên. Các điện miếu và lăng mộ tại đây gắn kết chặt chẽ với cảnh quan thiên nhiên, tạo nên một không gian trang nghiêm, uy nghi, thể hiện mối liên kết giữa con người và thiên nhiên. Lam Kinh là di tích lịch sử quan trọng, ghi dấu sự ra đời và phát triển của nhà Lê.

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Đền Bà Triệu.

Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt đền Bà Triệu: Đền Bà Triệu nằm trên ngọn núi Gai thuộc xã Phú Điền, huyện Hậu Lộc, là nơi thờ bà Triệu - nữ anh hùng dân tộc nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Đền lưu giữ nhiều cổ vật quý giá, trong đó có 65 đạo sắc phong qua các triều đại phong kiến Việt Nam và 10 cuốn thần phả viết bằng chữ Hán. Đặc biệt, đền là nơi lưu giữ những huyền thoại và ca dao, tục ngữ gắn liền với cuộc đời và chiến công của Bà Triệu. Hàng năm, từ ngày 21 - 24/2 âm lịch, lễ hội Bà Triệu được tổ chức tại đây với nhiều hoạt động truyền thống như tế lễ, rước kiệu, tế nữ quan, thi đấu thể thao dân gian, biểu diễn hát chầu văn và trò chơi dân gian, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.

Những di tích này không chỉ có giá trị lịch sử to lớn mà còn là minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của nền văn hóa, nghệ thuật và phong kiến Việt Nam qua các thời kỳ. Chúng còn là điểm đến lý tưởng để du khách tìm hiểu và trải nghiệm lịch sử phong phú của vùng đất Thanh Hóa.

H.Mai (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tinh-duy-nhat-.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tinh-duy-nhat-nay-la-que-huong-cua-44-vi-vua-nuoc-viet-lon-thu-5-ca-nuoc-vz116536.html

Tin được quan tâm

Trường hợp duy nhất được cấp thẻ Căn cước mới vô thời hạn, đó là ai?

Theo quy định mới, sang năm 2026 có một đối tượng sẽ được cấp căn cước công dân gắn chip vô thời hạn và chỉ...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Chính thức áp dụng bảng giá đất mới từ tháng 1/2026, người nào thuộc 3 nhóm này sẽ bị mất nhiều tiền hơn

Từ ngày 1/1/2026, bảng giá đất mới sẽ bắt đầu có hiệu lực với mức giá tiệm cận giá thị trường. Đây là thay đổi...
Kiến thức 2 ngày, 24 giờ trước

Từ nay, đi xe đạp thiếu bộ phận này chủ xe sẽ bị phạt lên đến 400.000 đồng

Ngày 26/12/2024, Chính phủ đã ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính về trật tự, an toàn giao thông...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Quy định mới nhất: Người trên 60 tuổi không có lương hưu sẽ hưởng thêm 1 chính sách đặc biệt từ Nhà nước

Hiện nay, còn nhiều người lao động 60 tuổi chưa đáp ứng điều kiện được hưởng trợ cấp hưu trí xã hội và chưa đủ...
Kiến thức 1 ngày, 4 giờ trước

Sao Việt 30/8: Hoa hậu Đỗ Thị Hà sắp cưới chồng thiếu gia?; Minh Tú hé lộ tình trạng hiện tại sau chấn thương đứt dây chằng gối

Tin sao Việt 30/8/2025: Hoa hậu Đỗ Thị Hà tung loạt bằng chứng báo hiệu ngày lên xe hoa cùng chồng thiếu gia sắp cận...
Chuyện làng sao 3 ngày, 14 giờ trước

5 loài hoa muỗi ghét nhất, trồng 1 chậu trong nhà, muỗi sẽ không dám bén mảng đến

Mùa hè không chỉ nóng nực mà còn đầy rẫy muỗi và ruồi nhặng phiền phức. Chỉ cần một vài con muỗi cũng có thể...
Đời sống số 3 ngày, 16 giờ trước

Tin cùng mục

Kỳ lạ tòa nhà chung cư 'chứa cả thế giới', có thể sống cả đời mà không cần đi ra ngoài

Trong tòa nhà tự cung tự cấp chứa gần như toàn bộ một thị trấn, nơi mà 272 cư dân có thể sống thoải mái...
Kiến thức 38 phút trước

Khung giờ cúng Rằm tháng 7 năm Ất Tỵ tốt nhất vào lúc nào?

Cúng Rằm tháng 7 năm Ất Tỵ rơi vào dịp cuối tuần, rất thuận tiện để các gia đình cùng quây quần chuẩn bị lễ...
Đời sống số 52 phút trước

Từ 1/10, cấp giấy chứng sinh cho trẻ sinh ra do mang thai hộ thế nào?

Bộ Y tế đã ban hành Thông tư 22/2025/TT-BYT quy định cấp và sử dụng giấy chứng sinh, trong đó quy định cấp mới giấy...
Tin trong ngày 1 giờ, 3 phút trước

BHYT phát cảnh báo khẩn: Ai cũng nên biết để tránh mất tiền

Gần đây, nhiều người dân tại Hà Nội đã phản ánh về việc nhận được các cuộc gọi từ những người tự xưng là cán...
Tin trong ngày 1 giờ, 7 phút trước

Người thuộc trường hợp này không Đăng kí thường trú bị phạt lên tới 1.000.000 đồng theo quy định mới nhất

Trường hợp người dân không thực hiện đúng quy định về đăng ký thường trú, đăng ký tạm trú sẽ bị phạt tiền từ 500.000...
Kiến thức 1 giờ, 22 phút trước

Chính thức từ bây giờ, người lao động sẽ được nhận 5 khoản tiền này khi nghỉ việc: Ai cũng nên biết để hưởng đủ

Việc nắm vững những thông tin này là vô cùng quan trọng để người lao động bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi...
Kiến thức 2 giờ, 30 phút trước

Tin mới cập nhật

5 quốc gia này tiêu tiền Việt Nam: Người dân thoải mái xuất ngoại đi du lịch mà không mất thời gian đổi tiền

Việc đổi tiền khi du lịch nước ngoài thường gây phiền toái và tiềm ẩn rủi ro. Tuy nhiên, người dân Việt Nam sắp tới...
Du lịch nước ngoài 16 phút trước

Thẻ BHYT của học sinh, sinh viên có quy định riêng về thời hạn sử dụng theo từng cấp học, phụ huynh cần lưu ý

Thẻ BHYT của học sinh, sinh viên có quy định riêng về thời hạn sử dụng theo từng cấp học.
Tin trong ngày 2 giờ, 38 phút trước

Kể từ bây giờ, có được sang tên Sổ đỏ với đất nằm trong quy hoạch không?

Tùy theo tình trạng của thửa đất nằm trong quy hoạch mới có thể quyết định được thửa đất đó có được sang tên sổ...
Kiến thức 2 giờ, 41 phút trước

H'Hen Niê lộ mặt con đầu lòng, trông thế nào mà bị nói đẻ thuê?

Hoa hậu H'Hen Niê gây bất ngờ khi công khai ảnh cận mặt con.
Chuyện làng sao 2 giờ, 49 phút trước

Puka và Gin Tuấn Kiệt lần đầu hé lộ hình ảnh hiếm của con đầu lòng

Sau vài tháng sinh con, Puka mới cho khoảnh khắc đáng yêu của gia đình nhỏ lên sóng.
Chuyện làng sao 2 giờ, 49 phút trước

Nhạc sĩ Thế Hiển mắc bệnh phổi di căn, giai đoạn cuối gầy rộc xót xa

Nhiều đồng nghiệp đã đến thăm hỏi sức khỏe của nam nghệ sĩ Việt đang mắc ung thư phổi giai đoạn cuối.
Chuyện làng sao 2 giờ, 49 phút trước

Tin vui: Nhiều ngân hàng tặng tiền mặt cho khách hàng liên kết tài khoản An sinh xã hội trên VNeID lên tới 630.000 đồng

Sau thông tin Nhà nước tặng quà 100.000 đồng/người cho toàn bộ người dân nhân dịp đón Tết Độc lập 2/9, nhiều ngân hàng cũng...
Tin trong ngày 2 giờ, 52 phút trước

Loại cá 'nói không với đẻ trứng', thịt giàu selen, tốt cho cơ bắp, đang giúp người dân nâng cao thu nhập

Đặc trưng của loại cá này là ăn tạp, lớn nhanh, không sinh sản trong khi nuôi, giá trị kinh tế cao khi nuôi đơn...
Kiến thức 2 giờ, 2 phút trước

Tháng Cô hồn năm Ất Tỵ 2025 có 3 lễ cúng quan trọng nhất, gia chủ đừng bỏ qua!

Điều nên làm hay không nên làm trong tháng cô hồn đều là những tín ngưỡng dân gian, chưa có ai hay nhà khoa học...
Đời sống số 2 giờ, 4 phút trước

Nữ chính Mùi ngò gai qua đời ở tuổi 51

NSƯT Ngọc Trinh - người từng đóng phim 'Mùi ngò gai' - qua đời lúc 11h30 ngày 1/9, hưởng dương 51 tuổi.
Chuyện làng sao 2 giờ, 18 phút trước