Danh mục

Tỉnh duy nhất này là quê hương của 44 vị vua nước Việt, lớn thứ 5 cả nước

Chủ nhật, 09/03/2025 10:30

Lịch sử chứng minh rằng vùng đất này là cái nôi sản sinh ra nhiều vua chúa nhất Việt Nam. Câu nói dân gian “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ” đã phản ánh điều này.

Vùng "quê vua đất chúa"

Tỉnh Thanh Hóa cách Thủ đô Hà Nội khoảng 150km về phía Nam. Có diện tích xấp xỉ 11.156km2, đây là tỉnh có diện tích lớn thứ 5 cả nước. Phía Đông Thanh Hóa giáp biển Đông; phía Tây giáp Lào; phía Bắc giáp Sơn La, Hòa Bình, Ninh Bình và phía Nam giáp Nghệ An.

Lịch sử chứng minh rằng Thanh Hóa là cái nôi sản sinh ra nhiều vua chúa nhất Việt Nam. Câu nói dân gian “Vua xứ Thanh, thần xứ Nghệ” đã phản ánh điều này. Đây là quê hương của 44 đời vua khác nhau gồm Nhà Tiền Lê (2), nhà Hồ (2), nhà Hậu Lê (27) và nhà Nguyễn (13).

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Thanh Hóa có diện tích lớn thứ 5 cả nước.

Năm Mậu Thìn (248), tại núi Nưa, Triệu Sơn, Thanh Hóa, Bà Triệu đã chiến thắng quân Ngô. Quân giặc vừa khiếp sợ vừa thán phục tài năng, lòng dũng cảm của bà. Vì thế, dân gian vẫn có câu: “Hoành qua đương hổ dị/ Đối diện bà Vương nan” (Dễ múa giáo chống hổ, nhưng đối diện với bà Vương thì khó). Mặc dù chưa lập triều chính, quân Ngô đã tôn Bà Triệu làm vua ngay khi đối mặt với sức mạnh của bà.

Vào tháng 12 năm Tân Mão (931), Dương Đình Nghệ, người làng Giàng (nay thuộc xã Thiệu Dương, huyện Thiệu Hóa, Thanh Hóa), đã đánh đuổi quân đô hộ nhà Đường, chiếm thành Đại La và tự xưng là Tiết Độ sứ. Tuy vậy, thực tế ông là một "vua không ngai", kế thừa nền độc lập tự chủ từ dòng họ Khúc, bắt đầu từ năm 905.

Đến tháng 7 năm Canh Thìn (980), Thái hậu Dương Vân Nga đã mời Lê Hoàn lên ngôi, thống nhất lòng dân để chống lại quân xâm lược Tống, tạo ra Nhà Tiền Lê (980-1009). Lê Hoàn tức vua Lê Đại Hành, là người quê xã Xuân Lập, huyện Thọ Xuân, Thanh Hóa. Nhà Tiền Lê tồn tại qua ba đời vua gồm Lê Đại Hành (980-1005), Lê Trung Tông (1005) và Lê Ngọa Triều (1005-1009).

Hơn 500 năm sau, vào năm Canh Thìn (1400), Hồ Quý Ly - một ngoại thích trong triều Trần, đã lập ra Nhà Hồ, với quốc hiệu Đại Ngu và kinh đô ở thành Tây Giai (Tây Đô) của Thanh Hóa. Nhà Hồ chỉ tồn tại trong 7 năm (1400-1407), là triều đại phong kiến ngắn nhất trong lịch sử Việt Nam.

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Tượng vua Lê Thái Tổ ở Thanh Hóa.

Nhà Hậu Lê (1428-1789), chia thành hai giai đoạn: Lê sơ (1428-1527) và Lê Trung Hưng (1533-1789). Người sáng lập nhà Hậu Lê là Lê Thái Tổ (Lê Lợi), xuất thân từ xã Xuân Lam, Thọ Xuân, Thanh Hóa. Sau khi chiến thắng quân Minh trong cuộc khởi nghĩa Lam Sơn (1416-1428), Lê Thái Tổ đã tạo dựng một nền tảng vững chắc cho Đại Việt. Giai đoạn Lê sơ kéo dài qua 10 vua, đỉnh cao là dưới triều Lê Thánh Tông (1460-1497). Sau khi bị Mạc Đăng Dung cướp ngôi, Nhà Lê phục hồi trong giai đoạn Lê Trung Hưng, bắt đầu với Lê Trang Tông (1533-1548) và kết thúc với Lê Chiêu Thống (1786-1789).

Nhà Nguyễn, triều đại cuối cùng của Việt Nam (1802-1945), được thành lập bởi Nguyễn Ánh (Gia Long), người có tổ tiên gốc từ Gia Miêu, huyện Tống Sơn (nay thuộc xã Hà Long, huyện Hà Trung, Thanh Hóa). Nhà Nguyễn trải qua 13 đời vua, bắt đầu từ Gia Long (1802-1820) đến Bảo Đại (1926-1945).

Lịch sử Việt Nam ghi nhận hai dòng chúa lớn là Trịnh và Nguyễn, cả hai đều có gốc gác từ Thanh Hóa. Dòng chúa Trịnh do Trịnh Kiểm sáng lập vào thế kỷ XVI, quyền lực của họ lớn đến mức vượt qua cả vua Lê, dù chỉ là những người phò tá. Dòng Trịnh kéo dài qua 11 đời, từ Trịnh Kiểm (1545-1570) đến Trịnh Bồng (1786-1787), cho đến khi bị Nguyễn Huệ dẹp bỏ.

Về dòng chúa Nguyễn, vào năm Mậu Ngọ (1558), Nguyễn Hoàng, con trai của An Thành hầu Nguyễn Kim, đã theo lời Trạng Trình Nguyễn Bỉnh Khiêm khuyên rời Bắc vào trấn giữ đất Thuận Hóa. Dòng họ Nguyễn trải qua 9 đời, từ Nguyễn Hoàng (1558-1613) đến Nguyễn Phúc Thuần (1765-1777), có công mở rộng đất Đàng Trong, kéo dài về phía Nam tới Mũi Cà Mau.

Di tích tại Thanh Hóa gắn liền với lịch sử Việt Nam

Thanh Hóa có lịch sử lâu dài và phong phú, là nơi lưu giữ nhiều di tích gắn liền với các triều đại phong kiến Việt Nam, mang đậm giá trị văn hóa, lịch sử và kiến trúc nghệ thuật.

Dưới đây là một số di tích nổi bật:

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Thành nhà Hồ.

Di sản Văn hóa thế giới Thành nhà Hồ: Thành nhà Hồ tọa lạc ở huyện Vĩnh Lộc, Thanh Hóa, được xây dựng vào năm 1397 dưới triều đại Hồ Quý Ly, là thủ đô của nước Đại Ngu. Đây là một công trình kiến trúc nổi bật với kết cấu hoàn toàn bằng đá, mỗi viên đá có kích thước lớn, dài tới hơn 6m và nặng khoảng 20 tấn. Thành nhà Hồ không chỉ là trung tâm quyền lực của triều đại Hồ mà còn là một pháo đài quân sự kiên cố. Đây là một trong những thành lũy bằng đá hiếm hoi còn tồn tại ở Đông Nam Á. Thành nhà Hồ đã được UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới và là một trong 62 di tích quốc gia đặc biệt của Việt Nam.

Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt Lam Kinh: Lam Kinh cách thành phố Thanh Hóa khoảng 50km về phía Tây Bắc, là quê hương của nhà Lê. Khu di tích này không chỉ nổi bật với những công trình kiến trúc cổ kính mà còn hài hòa với thiên nhiên. Các điện miếu và lăng mộ tại đây gắn kết chặt chẽ với cảnh quan thiên nhiên, tạo nên một không gian trang nghiêm, uy nghi, thể hiện mối liên kết giữa con người và thiên nhiên. Lam Kinh là di tích lịch sử quan trọng, ghi dấu sự ra đời và phát triển của nhà Lê.

tỉnh lớn thứ 5 cả nước, tỉnh thanh hoá

Đền Bà Triệu.

Di tích lịch sử và kiến trúc nghệ thuật quốc gia đặc biệt đền Bà Triệu: Đền Bà Triệu nằm trên ngọn núi Gai thuộc xã Phú Điền, huyện Hậu Lộc, là nơi thờ bà Triệu - nữ anh hùng dân tộc nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Đền lưu giữ nhiều cổ vật quý giá, trong đó có 65 đạo sắc phong qua các triều đại phong kiến Việt Nam và 10 cuốn thần phả viết bằng chữ Hán. Đặc biệt, đền là nơi lưu giữ những huyền thoại và ca dao, tục ngữ gắn liền với cuộc đời và chiến công của Bà Triệu. Hàng năm, từ ngày 21 - 24/2 âm lịch, lễ hội Bà Triệu được tổ chức tại đây với nhiều hoạt động truyền thống như tế lễ, rước kiệu, tế nữ quan, thi đấu thể thao dân gian, biểu diễn hát chầu văn và trò chơi dân gian, thu hút sự tham gia của đông đảo người dân và du khách.

Những di tích này không chỉ có giá trị lịch sử to lớn mà còn là minh chứng cho sự phát triển mạnh mẽ của nền văn hóa, nghệ thuật và phong kiến Việt Nam qua các thời kỳ. Chúng còn là điểm đến lý tưởng để du khách tìm hiểu và trải nghiệm lịch sử phong phú của vùng đất Thanh Hóa.

H.Mai (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tinh-duy-nhat-.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tinh-duy-nhat-nay-la-que-huong-cua-44-vi-vua-nuoc-viet-lon-thu-5-ca-nuoc-vz116536.html

Tin được quan tâm

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 3 ngày, 2 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ sáu ngày 30/5, tức ngày 4 tháng 5 âm lịch?

Văn hóa truyền thống sử dụng sự kết hợp giữa thân trời và cành đất để tượng trưng cho bốn thời điểm trong năm, tháng,...
Đời sống số 2 ngày, 19 giờ trước

Hơn 1 tháng nữa, ngân sách Nhà nước sẽ đóng BHYT cho 20 đối tượng này, người dân đặc biệt lưu ý

Chính thức từ ngày 1/7/2025, 20 nhóm đối tượng được sẽ ngân sách Nhà nước đóng BHYT, ai không biết là thiệt.
Kiến thức 3 ngày, 21 giờ trước

Người đi xe máy không cấp đổi Giấy phép lái xe theo mẫu mới sẽ bị phạt 3 triệu đồng, đúng không?

Trong năm 2025, người dân có bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới không? Đây là thắc mắc của nhiều người. Vậy...
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh dựa trên trực giác của bạn để kiểm tra xem bạn có thể kiếm được nhiều tiền hay ít tiền trong cuộc sống hay không?

Bạn hãy chọn một trong các hình dưới đây dựa trên trực giác đầu tiên của bạn – không cần suy nghĩ quá lâu. Sau...
Đời sống số 2 ngày, 20 giờ trước

Thầy phong thuỷ dặn kỹ: Trước cửa nhà trồng 5 cây càng xanh tốt người càng suy kiệt, cây thứ nhất rất nhiều nhà đang trồng

Có một số loại cây không mang ý nghĩa tốt lành theo quan niệm phong thủy. Nếu gia đình bạn đang trồng nên chặt hoặc...
Phong thủy 2 ngày, 23 giờ trước

Tin cùng mục

2 cây gỗ quý ở Việt Nam được xem như 'báu vật': Trả trăm tỷ vẫn không bán, cả làng cùng nhau canh giữ ngày đêm

Một số thương lái cũng đã ngỏ ý muốn mua lại hai cây dó trầm, thậm chí có người đã đưa ra mức giá lên...
Kiến thức 9 phút trước

Trước 1/1/2026, 6 trường hợp cần đi cấp đổi lại giấy phép lái xe sang mẫu mới, nếu không bị phạt nặng

Luật Trật tự, an toàn giao thông đường bộ 2024 chính thức có hiệu lực từ 1/1/2025, có một số thay đổi quan trọng liên...
Tin trong ngày 39 phút trước

Ngành học hot bậc nhất thế kỷ 21 có nguy cơ tuyệt chủng, 89% nhân sự đứng trước nguy cơ bị sa thải

Một loạt báo cáo từ McKinsey, Adweek, Coschedule đến Digital Marketing Institute (DMI) đều cho thấy: các công cụ AI đang dần thay thế phần...
Kiến thức 53 phút trước

Cách nhận biết gạo ST25 thật - giả chỉ trong vài bước

Gạo ST25, niềm tự hào của Việt Nam khi đạt danh hiệu “Gạo ngon nhất thế giới” năm 2019, đang bị làm giả một cách...
Làm sao 58 phút trước

Ngành có mức lương lên tới 50 triệu đồng/tháng đang 'khát' nhân lực, thiếu 5,5 triệu lao động trong năm 2025

Tổng thu ngành này năm 2024 ước đạt 840.000 tỷ đồng, tăng 23,8% so với năm trước. Doanh nghiệp đẩy mạnh đãi ngộ, thưởng hấp...
Kiến thức 1 giờ, 8 phút trước

Từ nay, người đi xe máy vượt xe sai luật có thể bị phạt tới 14 triệu đồng, lỗi rất dễ mắc phải

Nếu vi phạm quy định này theo Nghị định 168 và gây tai nạn thì người điều khiển xe máy sẽ bị phạt tiền từ...
Kiến thức 1 giờ, 24 phút trước

Tin mới cập nhật

Món ăn Việt dân dã lại khiến Tổng thống Pháp tấm tắc khen ngon: Giàu canxi, bổ tim mạch

Trong chuyến thăm chính thức Việt Nam, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và phu nhân đã có một trải nghiệm ẩm thực đáng nhớ tại...
Địa chỉ ăn ngon 49 phút trước

Vì sao Tết Đoan Ngọ (mùng 5 tháng 5 âm lịch) luôn có rượu nếp và trái cây chua?

Tết Đoan Ngọ được xem là lúc con người tin rằng cần "diệt sâu bọ", không chỉ sâu ở ruộng đồng, mà còn là những...
Đời sống số 2 giờ, 35 phút trước

Theo chuyên gia Fitness, đây là 5 món 'tệ nhất' cần tránh để sở hữu vòng bụng phẳng lì

Nhiều người miệt mài tập luyện các bài gập bụng với hy vọng nhanh chóng sở hữu vòng hai thon gọn, săn chắc. Tuy nhiên,...
Khỏe đẹp 2 giờ, 39 phút trước

Theo quy định mới nhất: Trưởng thôn, tổ trưởng tổ dân phố bị miễn nhiệm trong trường hợp nào?

Theo quy định, Trưởng thôn, Tổ trưởng tổ dân phố có thể bị miễn nhiệm trong trường hợp cụ thể sau đây.
Kiến thức 2 giờ, 54 phút trước

Lộ diện thủ khoa thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia Hà Nội 2025: 'Tự học là bí quyết để thành công'

Kỳ thi đánh giá năng lực Đại học Quốc gia Hà Nội (ĐHQGHN) năm 2025 khép lại với kết quả đáng chú ý, trong đó...
Tin trong ngày 2 giờ, 59 phút trước

Từ ngày mai (1/6), thủ tục đất đai ở Hà Nội sẽ được tiếp nhận hồ sơ trực tuyến

Trung tâm phục vụ hành chính công Thành phố Hà Nội vừa có thông báo về việc tiếp nhận toàn bộ hồ sơ nhóm thủ...
Đời sống số 2 giờ, 2 phút trước

Tử vi tháng 5 âm lịch của 12 con giáp: Lộ diện 3 con giáp may mắn và được quý nhân giúp đỡ trong sự nghiệp, tài sản tăng vọt

Người tuổi Hợi sẽ gặp nhiều may mắn vào tháng 5 âm lịch. Họ sẽ có mối quan hệ tốt với người lớn tuổi và...
Đời sống số 2 giờ, 5 phút trước

Năm 2025, xe gắn máy đi thành đoàn gây cản trở giao thông bị phạt bao nhiêu?

Chính phủ ban hành Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt lỗi đi xe máy thành đoàn gây cản trở giao thông.
Kiến thức 2 giờ, 19 phút trước

Vị trí sẽ xây nhà ga rộng bậc nhất của tuyến đường sắt 8,3 tỷ USD sắp khởi công

Sự phát triển mạnh mẽ của hạ tầng giao thông Hà Nội đang làm thay đổi diện mạo thủ đô. Trong đó, dự án đường...
Tin trong ngày 2 giờ, 19 phút trước

4 nhóm đối tượng thuộc diện tinh giản biên chế khi sáp nhập tỉnh, xã, là những ai?

Bộ Nội vụ đã công bố dự thảo Nghị định tinh giản biên chế, trong đó nêu rõ 4 nhóm đối tượng này thuộc diện...
Kiến thức 2 giờ, 19 phút trước