Danh mục

Tiếng Việt có một từ không thể dịch sang tiếng Anh vì quá đẹp và quá nhiều cảm xúc, đó là?

Thứ ba, 06/05/2025 14:28

Đọc từ này trong tiếng Việt có thể cảm nhận sự nhân hậu, mềm mỏng, sống thiên về cảm xúc, thiên về sự thấu hiểu.

Đó là từ “thương” - tuy ngắn, nhưng đủ sức khơi dậy cả một dòng sông cảm xúc. Từ “thương” ấy, nhẹ nhàng như gió thoảng, nhưng lại có thể khiến tim người ấm lên hoặc chùng xuống chỉ trong chớp mắt. Và đáng ngạc nhiên hơn, đây lại là một từ không thể dịch trọn vẹn sang tiếng Anh . Dù có “love”, có “miss”, có “pity” hay “care” đi chăng nữa, cũng chẳng từ nào đủ độ mềm, độ sâu, độ lặng như “thương” của tiếng Việt.

Người Việt không chỉ nói “yêu” hay “nhớ”. Người Việt nói “thương”. Mẹ bảo con: “Mẹ thương con nhiều lắm”. Bà ngoại gói bánh ú để dành: “Để cho thằng cháu nó về còn có cái ăn”. Người yêu không nói lời ngọt, chỉ lặng lẽ dặn: “Ăn uống đầy đủ vào nhé, thương lắm mà chẳng nói được”. Từ “thương” ấy, nó ở giữa “yêu” và “nhớ”, giữa “xót” và “lo”, giữa “hiểu” và “chấp nhận”.

tiếng việt, từ trong tiếng việt, từ tiếng việt không thể dịch sang tiếng anh

Từ "thương" không thể dịch sang tiếng Anh (Ảnh minh họa).

Theo Từ điển tiếng Việt (Viện Ngôn ngữ học, 2003), “thương” được định nghĩa là: “Có tình cảm sâu sắc và mong muốn điều tốt cho ai đó hoặc cái gì đó; lấy làm đau xót cho ai đó hoặc cái gì đó”.

Chỉ một dòng ngắn gọn, nhưng bên trong là cả thế giới tình cảm của người Việt. “Thương” không rạch ròi như “love” - tình yêu đôi lứa. Không đơn nghĩa như “miss” - chỉ là nỗi nhớ. Và càng không khô khan như “care” - sự quan tâm có tính lý trí. “Thương” là một loại tình cảm vừa đủ sâu, đủ lặng, đủ dai dẳng để khiến con người ta sống tử tế hơn, mềm lòng hơn, và gắn bó với nhau hơn.

Chính vì khó dịch, từ “thương” luôn là đề tài khiến người học tiếng Việt đau đầu. Nhiều người nước ngoài học đến trình độ nâng cao rồi mà vẫn lúng túng không biết diễn đạt từ này thế nào cho đúng. Có người bảo “thương” là “love, but softer”. Người khác lại bảo “thương là khi mình không ở cạnh người ta, mà vẫn chỉ nghĩ đến họ”. Và rồi tất cả đều đi đến một kết luận giống nhau: không có từ tiếng Anh nào tương đương hoàn toàn với “thương”.

Nhiều sinh viên nước ngoài từng chia sẻ: “Người Việt Nam thật kỳ lạ. Vừa cắn răng chịu đựng, vừa nhẹ nhàng bảo nhau: ‘Thương quá!’”.

tiếng việt, từ trong tiếng việt, từ tiếng việt không thể dịch sang tiếng anh

(Ảnh minh họa)

Đúng vậy, người Việt không bi lụy, không quá phô trương, chỉ lặng lẽ “thương” nhau qua từng cái nắm tay, từng chén cơm, từng lời dặn dò buổi sớm.

Đi qua những vùng quê, dễ bắt gặp những câu chuyện “thương” đậm chất Việt: Bà nội thức dậy từ 5 giờ sáng, nấu nồi chè đậu đen cho cháu mang lên thành phố. Người cha đứng dưới mưa đợi con tan học, ướt hết áo nhưng chỉ nói một câu: “Không sao, ba không lạnh”. Những hành động ấy, nếu gọi là yêu thương thì đúng, nhưng nếu chỉ gọi là “love” thì chưa đủ. Chúng là “thương” - cái thương mộc mạc, đời thường, đằm thắm và lặng thầm.

Từ “thương” cũng có nhiều sắc thái riêng biệt theo từng mối quan hệ. Người mẹ thương con bằng sự hy sinh. Người yêu thương nhau bằng ánh mắt và những cái ôm dịu dàng. Người bạn thương nhau bằng cách không rời đi khi mọi thứ trở nên khó khăn. Và đôi khi, cũng có những “thương” không bao giờ được nói ra - một chiều, thầm lặng, không đòi hỏi. Chỉ là “thương vậy thôi”.

tiếng việt, từ trong tiếng việt, từ tiếng việt không thể dịch sang tiếng anh

(Ảnh minh họa)

Không khó để thấy “thương” hiện diện trong thơ ca, nhạc họa của người Việt. Từ “Thương nhau mấy núi cũng trèo” cho đến “Thương về miền Trung” hay “Thương em”, tất cả đều gợi lên một tình cảm sâu lắng, gần gũi, gợi nhớ mà không lụy, da diết mà không bi ai. Từ ấy như thể đã ngấm vào máu, vào lời ru của mẹ, vào tiếng gọi của quê nhà.

Dù ở đâu, ai từng nói tiếng Việt, từng hiểu được “thương”, chắc chắn sẽ mang theo từ ấy trong tim. Dù có đi xa đến đâu, chỉ cần nghe ai đó nói: “Thương ghê á!”, là tự nhiên thấy như được trở về.

A.Dương (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Tuyển sinh lớp 10, một số trường công ở Hà Nội có số lượng người đăng ký thi còn ít hơn cả chỉ tiêu

Kết quả thống kê mới nhất về số lượng thí sinh đăng ký dự thi vào lớp 10 các trường THPT công lập không chuyên...
Tin trong ngày 2 ngày, 10 giờ trước

Chỉ cần CCCD, công dân Việt Nam có thể thoải mái đi những nước này mà không cần hộ chiếu (passport)

Người dân có thể được dùng Căn cước công dân khi xuất cảnh thay cho hộ chiếu (passport), giấy thông hành…
Kiến thức 20 giờ, 60 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ sáu ngày 6/6, tức ngày 11 tháng 5 âm lịch?

Thời gian là sự sắp xếp và kết hợp của trường vũ trụ. Ngày 6 tháng 6, thứ sáu, ngày mười một tháng năm âm...
Đời sống số 2 ngày, 8 giờ trước

Trong mười hai con giáp, con giáp nào có nhiều may mắn nhất trong cuộc sống?

Con giáp có thể ảnh hưởng đến vận mệnh của một người. Trong văn hóa truyền thống của chúng ta, mười hai con giáp được...
Đời sống số 2 ngày, 20 giờ trước

Quy định mới nhất về đèn đỏ, đèn xanh, đèn vàng, nhiều người chủ quan dễ bị phạt tới 20 triệu đồng

Luật Trật tự an toàn giao thông đường bộ 2024 chính thức có hiệu lực, mang đến nhiều thay đổi lớn, đặc biệt là các...
Kiến thức 2 ngày, 9 giờ trước

Từ 1/6/2025: Ai đi khám chữa bệnh bằng BHYT hết sức lưu ý quy định này kẻo mất quyền lợi

Theo Công văn 168/BHXH-QLT của Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành về việc sử dụng phôi thẻ BHYT, từ ngày 1/6/2025, cơ quan...
Đời sống số 3 ngày, 20 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 8/6/2025 của 12 con giáp: Tuổi Dần có quý nhân giúp đỡ, Thân phải đối mặt với rắc rối

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 7/6/2025.
Đời sống số 3 giờ, 46 phút trước

Quy định mới nhất về khoảng cách bật xi nhan trước khi rẽ: Người tham gia giao thông lưu ý kẻo dính phạt nặng

Theo Luật Trật tự An toàn Giao thông và Nghị định 168, người điều khiển xe máy và ô tô cần lưu ý điểm sau...
Kiến thức 3 giờ, 58 phút trước

Tôi mới phát hiện ra, đặt một chiếc kẹp gỗ lên quạt điện sẽ giúp gió mát hơn và cũng đuổi được muỗi

Thời tiết càng ngày càng nóng. Nếu chúng ta bật điều hòa, hóa đơn tiền điện sẽ quá cao, vì vậy chúng ta hơi ngần...
Kiến thức 3 giờ, 5 phút trước

Nếu bạn đã đạt đến mức không còn ai mời bạn đi ăn tối hoặc không còn ai gọi điện cho bạn nữa, thì xin chúc mừng!

Trong cuộc sống, chúng ta thường xuyên tiếp xúc với đủ loại người và thiết lập những mối quan hệ tương ứng. Trong quá trình...
Kiến thức 3 giờ, 5 phút trước

Người lái xe ô tô làm điều này khi đang tham gia giao thông có thể bị phạt tới 6 triệu, rất nhiều người hay mắc

Nhiều người có thói quen vừa lái xe vừa dùng điện thoại di động. Đây là hành vi nguy hiểm khi tham gia giao thông...
Kiến thức 3 giờ, 14 phút trước

Kể từ 15/5: Người dân phải cấp đổi Căn cước công dân sang Căn cước nếu không sẽ bị phạt, đúng không?

Thông tin từ 15/5/2025, người dân buộc phải cấp đổi căn cước công dân sang căn cước nếu không sẽ bị phạt là không đúng....
Kiến thức 3 giờ, 27 phút trước

Tin mới cập nhật

Người đóng BHXH trên 20 năm đón tin vui từ tháng 7/2025, cụ thể là gì?

Luật Bảo hiểm xã hội 2024 (có hiệu lực từ ngày 1/7/2025) quy định về việc hưởng BHXH một lần cho người đóng BHXH trên...
Kiến thức 3 giờ, 27 phút trước

Tin vui: Nghỉ việc chờ lĩnh lương hưu sẽ được hưởng trợ cấp thất nghiệp nếu đáp ứng điều kiện này

Chỉ cần đạt đủ 4 điều kiện dưới đây thì người lao động được hưởng trợ cấp thất nghiệp, không liên quan đến việc nghỉ...
Kiến thức 3 giờ, 27 phút trước

Nghề lạ không thể bị AI thay thế, ngồi không cũng kiếm được 500 nghìn/giờ

Trong bối cảnh AI (trí tuệ nhân tạo) phát triển rầm rộ, nhiều dịch vụ tưởng chừng sẽ được "số hóa" hoàn toàn. Thế nhưng,...
Tin trong ngày 3 giờ, 28 phút trước

Bắt đầu từ tháng 7/2025: Vợ chồng đi xe của nhau sẽ bị CSGT xử phạt và tịch thu phương tiện, đúng không?

Theo quy định, những trường hợp này đi xe không chính chủ sẽ không bị CSGT xử phạt.
Kiến thức 3 giờ, 29 phút trước

Kể từ 1/6/2025 ngừng cấp thẻ BHYT, người dân cần cầm theo giấy tờ gì khi đi khám chữa bệnh?

Người dân không cần lo lắng vì việc ngừng cấp thẻ BHYT giấy. Vì hiện nay 100% cơ sở khám chữa bệnh BHYT đã áp...
Kiến thức 4 giờ, 44 phút trước

Danh sách chi tiết 55 nước miễn Visa cho công dân Việt Nam, là những quốc gia nào?

Hãy cùng tìm hiểu về danh sách 55 quốc gia miễn Visa cho công dân Việt Nam.
Kiến thức 4 giờ, 49 phút trước

Từ bây giờ, xe máy quá niên hạn sử dụng vẫn tham gia giao thông sẽ bị tịch thu, đúng không?

Nghị định 168 quy định rõ về việc xử phạt sử dụng xe máy quá niên hạn tham gia giao thông đường bộ.
Kiến thức 4 giờ, 59 phút trước

Cán bộ xin nghỉ hưu trước tuổi mà không được duyệt, hướng giải quyết thế nào?

Trường hợp người lao động có đơn xin nghỉ hưu trước tuổi nhưng đã bị từ chối bằng văn bản mà vẫn tiếp tục có...
Kiến thức 4 giờ, 14 phút trước

Hạn sử dụng của thịt lợn để tủ lạnh là bao lâu? Quá thời gian này, có thể toàn là vi khuẩn

Thịt lợn để quá lâu trong tủ lạnh, không chỉ khiến thịt mất chất dinh dưỡng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe....
Chăm sóc sức khỏe 4 giờ, 29 phút trước

Quy định mới nhất về thủ tục cấp Sổ đỏ với đất có diện tích tăng thêm, người dân cần nắm rõ

Quyết định 629/QĐ-BNNMT có hiệu lực từ ngày 3/4/2025, quy định cụ thể về trình tự giải quyết việc đăng ký, cấp Giấy chứng nhận...
Kiến thức 5 giờ, 32 phút trước