Thu phân rơi vào ngày 23.9.Năm nay Thu phân rất bất thường, chưa từng thấy trong 10 năm qua. Có bốn điều cần lưu ý

Tuy nhiên, một số bậc cao niên cho rằng Thu phân năm nay khá bất thường, thậm chí còn nói rằng đây là một trong những hiện tượng hiếm gặp nhất trong một thập kỷ. Hãy cùng xem nhé.

1. Thu phân là gì?

Thu phân là một trong những tiết khí được xác định sớm nhất ở thời cổ đại, tiết khí thứ mười sáu trong 24 tiết khí. Trong thời gian này, mặt trời chiếu sáng trực tiếp phía trên đường xích đạo, khiến Bắc bán cầu trải qua ngày đêm bằng nhau, nghĩa là một ngày 24 giờ với độ dài ngày và đêm bằng nhau. Từ "fen" ở đây có nghĩa là "bằng nhau" hoặc "một nửa", và "qiu" chỉ mùa thu, vì vậy Thu phân còn được gọi là "sự phân chia đều của mùa thu". Mùa này báo hiệu một mùa thu mát mẻ ở phần lớn đất nước ta. Sự hội tụ về phía nam của không khí lạnh và không khí ấm, ẩm tạo ra mưa, nhưng lượng mưa hàng ngày lại giảm. Khí hậu trong giai đoạn này đặc trưng bởi không khí mùa thu trong lành, mát mẻ, nhưng chênh lệch nhiệt độ giữa sáng và tối tăng lên đáng kể, khiến thời tiết lạnh hơn đáng kể và cần mặc thêm quần áo khi ra ngoài trời.

Theo "Xuân Thu Phiên Lục" (Biên niên sử Xuân Thu), "Thu phân là thời điểm âm dương bổ sung cho nhau, ngày đêm cân bằng, nhiệt lạnh cân bằng". Điều này ám chỉ sự phân chia đều đặn của Thu phân và sự giảm nhiệt độ. Vì lý do này, người xưa chia Thu phân thành ba giai đoạn: giai đoạn đầu là khi sấm sét bắt đầu lắng xuống; giai đoạn thứ hai là khi côn trùng ngủ đông bắt đầu xuất hiện; và giai đoạn thứ ba là khi nước bắt đầu cạn kiệt. Điều này cũng phản ánh quy luật tự nhiên của sự biến đổi âm dương và những thay đổi về vật lý.

Ngoài ra, Thu phân trùng với mùa thu hoạch cao điểm, khi các loại cây trồng như lúa ở miền Nam và ngô ở miền Bắc dần chín, và lúa mì đông đang bước vào giai đoạn quan trọng. Vì lý do này, có một câu tục ngữ dân gian: "Sương trắng đến sớm, sương lạnh đến muộn, và Thu phân là thời điểm lý tưởng để trồng lúa mì", nhấn mạnh tầm quan trọng của các hoạt động nông nghiệp trong thời gian này.

Ngoài ra, người dân còn coi Thu phân là "Lễ hội cúng trăng" truyền thống, sau này phát triển thành Tết Trung thu, vẫn giữ nguyên phong tục cúng trăng.

2. Thu phân năm nay rất bất thường, chưa từng thấy trong 10 năm qua

Thu phân, thời điểm âm dương cân bằng, rất phù hợp với lý tưởng cân bằng được tìm kiếm trong văn hóa. Điều này đặc biệt đúng khi cái nóng mùa hè tan đi trước khi cái lạnh ập đến, tạo nên khí hậu thuận lợi nhất trong năm.

Tuy nhiên, Thu phân năm nay lại chứng kiến ​​một hiện tượng đã 10 năm tuổi. Tại sao vậy? Người cao tuổi đã xác định được bốn điểm khác biệt quan trọng và cần được chú ý. Cụ thể là chúng ám chỉ điều gì?

Đặc điểm đầu tiên: Thu phân năm nay là thu phân sớm

Theo ghi chép lịch sử, "Thu phân, giữa tháng Tám". Điều này có nghĩa là Thu phân bình thường sẽ xảy ra vào khoảng giữa tháng Tám. Nếu nó xảy ra quá sớm, nó được gọi là "Sớm Thu phân", và nếu nó xảy ra quá muộn, nó được gọi là "Muộn Thu phân". Thu phân năm nay rơi vào ngày mùng 2 của tháng Tám âm lịch, tức là Thu phân sớm.

Về điểm phân thu sớm, có một câu nói phổ biến: "Điểm phân thu sớm thì lạnh, điểm phân thu muộn thì nóng đến mức có thể giết chết một con trâu". Điều này có nghĩa là điểm phân thu sớm thường đồng nghĩa với việc thời tiết lạnh đến sớm, dẫn đến mùa thu lạnh. Ngược lại, điểm phân thu muộn báo hiệu "con hổ mùa thu" vẫn hoạt động mạnh, dẫn đến thời tiết rất nóng. Do đó, điểm phân thu năm nay có thể sẽ chủ yếu là lạnh, vì vậy mọi người cần chuẩn bị cho cái lạnh.

Đặc điểm thứ hai: Thu phân năm nay rơi vào ban đêm

Thời điểm cụ thể của điểm Thu phân năm nay là 2:19:04 sáng, thường là ban đêm, nghĩa là rơi vào ban đêm. Như tục ngữ nông nghiệp có câu: "Điểm Thu phân mát mẻ vào ban đêm, ấm áp vào ban ngày", nghĩa là điểm Thu phân buổi tối thường báo hiệu một đợt mát mẻ sớm vào cuối mùa, trong khi điểm Thu phân ban ngày báo hiệu thời tiết ấm áp hơn vào cuối mùa.

Theo cách này, rất có thể thời tiết sẽ trở lạnh vào đầu mùa thu năm nay.

Đặc điểm thứ ba: Năm nay, điểm thu phân rơi trước điểm trăng phân.

Người ta hiểu rằng Tết Trung Thu vào ngày 15 tháng 8. Vì năm nay, Thu phân rơi vào ngày 2 tháng 8, nên nó diễn ra trước ngày 15 tháng 8. Điều này có nghĩa là nếu Tết Trung Thu rơi vào trước Thu phân, người xưa tin rằng năm đó có thể sẽ mất mùa hoặc gặp thiên tai. Bởi vì rơi vào trước Thu phân thường báo hiệu thời tiết lạnh hơn, muộn hơn và một đợt nắng nóng kéo dài. Điều này có thể dẫn đến hạn hán trên đồng ruộng, cản trở sự phát triển của cây trồng, cuối cùng dẫn đến giảm sản lượng ngũ cốc và một năm tai ương.

Tuy nhiên, thu phân năm nay rơi vào trước đêm trăng 15/8 âm, điều này cho thấy vụ mùa năm nay có thể tương đối tốt và không xảy ra tai ương.

Đặc điểm thứ tư: Ngày thu phân năm nay là ngày mở đầu.

Thu phân năm nay rơi vào ngày mùng 2 tháng 8 âm lịch, trùng với tháng Dậu và ngày Dậu trong con giáp. Ngày này cũng trùng với ngày "Khai Nhật" (ngày khai trương) trong Thập Nhị Thiên Tinh. "Khai Nhật" (ngày khai trương) tượng trưng cho sự tiến triển thuận lợi và khả năng thành công, thường được dùng cho các sự kiện quan trọng như khai trương kinh doanh hoặc du lịch. Trong lịch âm truyền thống, những ngày này được coi là ngày hoàng đạo, hay "ngày lành", biểu thị sự thành công và thịnh vượng.

Có thể thấy, thu phân năm nay quả thực có phần khác biệt so với những năm trước, thu phân năm nay thường báo hiệu thời tiết và hoạt động nông nghiệp trong thời gian sau sẽ phù hợp hơn với quy luật tự nhiên, báo hiệu một năm tốt lành.

Tóm lại, tiết Thu phân đang đến gần, và ngày này thường rất quan trọng đối với nông dân, vì nó có thể báo hiệu mùa màng sắp tới. Do đó, mọi người nên chú ý theo dõi dự báo thời tiết để chuẩn bị thu hoạch kịp thời, tránh thất thoát năng suất cây trồng.

Vậy, bạn cảm thấy thế nào về năm nay? Truyền thống của bạn là gì? Hãy để lại bình luận và chia sẻ phong tục địa phương của bạn nhé.

Minh Thanh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)