Thời xưa có nạn đói phải ăn rễ cỏ, nhai vỏ cây, nhưng tôm cá dưới sông đầy tại sao không ăn?

Nhưng khi đọc kỹ lịch sử, bạn sẽ thấy rằng trong hơn hai nghìn năm, người dân hầu hết đều ở trong giai đoạn đói khát cùng cực, ngoại trừ thời kỳ các triều đại hùng mạnh.

Suy cho cùng, kỹ năng cai trị dân chúng của những người cai trị cổ đại chưa tốt, đó là để người dân phải vật lộn trong cảnh nghèo khó và chạy khắp nơi chỉ vì miếng ăn mỗi ngày.

Trong hoàn cảnh như vậy, nếu ông trời không thương xót mà giáng xuống một số thiên tai, khiến mùa màng không thu hoạch được thì những người vốn sống khó khăn chỉ có thể ăn rễ cỏ và gặm vỏ cây, sau khi ăn những thứ này, họ vẫn đói, nên chỉ có thể xin ăn hoặc chờ chết.

Khi một người thậm chí không thể đảm bảo sự sống sót của mình thì không cần phải nói đến nhân cách và đạo đức. Trong nạn đói, người ta có thể làm bất cứ điều gì khủng khiếp chỉ vì một miếng ăn. Đây là lý do tại sao sử sách thường viết “Nạn đói lớn, người ta ăn nhau”.

Nhưng hiện tại có một số người không hiểu rõ loại chuyện này lắm, và họ đã nói lên nghi ngờ của chính mình về nó:

Dân số thời xưa thưa hơn, môi trường sinh thái tốt hơn gấp mười, trăm lần so với ngày nay. Nhưng khi xảy ra nạn đói trong những năm thiên tai, tại sao nạn nhân lại không muốn xuống sông để câu cá và bắt tôm? Họ có ngu không?

Một số người cũng đưa ra quan điểm riêng về vấn đề này. Thịt cá không ngon, không có giá trị dinh dưỡng. Việc đánh bắt rất khó khăn, nguy hiểm… nên các nạn nhân không đi câu.

Tuy nhiên, điều muốn nói ở đây là khi một người đói đến mức không thể tồn tại, điều đầu tiên cần quan tâm là thức ăn no bụng chứ không phải thức ăn đó ngon hay giá trị.

Khi bạn sắp chết đói, dù con cá trước mặt có khó chịu như phân, thì bạn vẫn có thể ăn nó mà không cần phải kén chọn.

Người xưa không hề ngu ngốc, sở dĩ các nạn nhân không ra sông bắt cá để thỏa mãn cơn đói trong những năm thiên tai là vì sông không có cá, tôm để đánh bắt.

Chủ yếu là vì những lý do sau:

Nhìn vào các ghi chép có liên quan vào thời cổ đại, nạn đói chủ yếu xảy ra ở miền bắc, nơi thường thiếu nước, mưa và ít sông. Hạn hán là thảm họa phổ biến.

Trong giai đoạn đầu của hạn hán, người dân sẽ cố gắng hết sức để chống hạn hán và cung cấp cứu trợ cho mùa màng và sinh kế. Nước từ một số con sông cũng sẽ được sử dụng để tưới tiêu hoặc uống hàng ngày. Mặc dù sản lượng lương thực giảm nhưng họ vẫn có thể thắt lưng buộc bụng và sống sót bằng cách tiết kiệm lương thực.

Nhưng nếu hạn hán tiếp tục và nguồn lương thực dự trữ cạn kiệt ở giai đoạn này, chúng ta sẽ phải tìm cách khác như ăn rễ cây và đào rau dại để kiếm sống.

Nhưng lúc này trời chưa mưa, ngay cả nước sông cũng ngừng chảy. Làm sao cá, tôm có thể sống sót?

Dù có cá tôm thì cũng đã bị đánh bắt ở giai đoạn trước, không có cách nào duy trì được trong tình trạng hạn hán kéo dài. Bạn phải biết rằng nạn đói thường không phải là hạn hán nghiêm trọng trong một năm mà sẽ kéo dài hàng vài năm.

Ở giai đoạn này, ngoại trừ những người đang chết đói, bạn khó có thể nhìn thấy bất kỳ sinh vật sống nào khác xung quanh mình.

Miền Nam là vùng đất có nhiều sông ngòi, sông ngòi không thiếu cá nhưng lũ lụt lại dễ xảy ra, không thể sống bằng câu cá?

Sau lũ, ruộng đồng bị ngập trước, người dân vùng thiên tai phải di dời, đồ đạc bị cuốn trôi xuống sông mất tích. Lúc này tuy sông ngòi dồi dào, tôm cá sẽ nhiều nhưng do thiếu công cụ, nên dù đáp ứng được nhu cầu nhất thời cũng không thể thỏa mãn trăm ngàn nạn nhân.

Ngay cả khi một trận lụt lớn xảy ra, nó sẽ không kéo dài như hạn hán ở miền Bắc. Việc tìm kiếm lương thực trong thảm họa cũng như tái thiết và tiếp tục sản xuất sau thảm họa là tương đối dễ dàng.

Nhưng bất kể phía bắc hay phía nam, những thảm họa lớn thường kéo theo những trận dịch lớn.

Trong thời kỳ hạn hán, con người chết đói khắp nơi, không có thời gian để chôn cất và phơi nhiễm trong không khí, dễ sinh ra virus và sinh ra bệnh dịch trong lũ lụt, một số sinh vật không may ngâm mình trong nước nhiều ngày, và chúng cũng sẽ chết đi và sinh ra bệnh dịch.

Sự xuất hiện của dịch bệnh khiến những người vốn đã yếu lại càng mất khả năng lao động và chỉ có thể thực hiện những hoạt động thể chất đơn giản như đào rễ cỏ, bóc vỏ cây.

Vì vậy, khi có nạn đói thời xa xưa xảy ra, người ta chọn ăn rễ cỏ và gặm vỏ cây thay vì câu cá tôm trên sông. Điều này không phải vì họ ngu ngốc mà vì họ bất lực trước điều kiện sống khắc nghiệt ở đây.

T. Tâm (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)