Tháng cô hồn là tháng 7 âm lịch hằng năm bắt đầu từ ngày 1/7 đến hết tháng 7 âm lịch. Và trong năm 2024, tháng cô hồn sẽ kéo dài từ ngày 04/08/2024 đến 02/09/2024 dương lịch.
Tháng cô hồn hay còn gọi là tháng “xá tội vong nhân” có nguồn gốc từ Đạo giáo Trung Quốc. Họ quan niệm rằng, cứ vào ngày 2/7 âm lịch hằng năm thì Diêm Vương sẽ mở Quỷ môn Quan cho các cô hồn (linh hồn lang thang, không nơi nương tựa) trở về trần gian và đóng cửa vào đêm 14/7 âm lịch.
Theo TS. Dương Hoàng Lộc - Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu tôn giáo, Trường Đại học Khoa học xã hội & Nhân văn - Đại học Quốc gia TP.HCM cho biết, khái niệm tháng cô hồn bắt nguồn từ Đạo giáo, sau đó lan truyền mạnh mẽ trong dân gian. Dưới ảnh hưởng của niềm tin này, dân gian Trung Quốc lưu truyền quan niệm cõi âm do Địa quan Đại đế quản lý.
Tháng 7 âm lịch, đặc biệt là ngày rằm của tháng này trùng với sinh nhật của Địa quan Đại đế nên cửa địa ngục sẽ mở. Điều này đồng nghĩa với việc ma quỷ, vong hồn quay lại trần gian mang theo những tai ương, xui rủi cho mọi người.
Phong tục và lễ cúng cô hồn từ đó hình thành trước để khẩn tránh đi sự quấy phá của các linh hồn, sau để an ủi các linh hồn giảm bớt sự tủi khổ từ địa ngục, và để cầu cúng cho vong hồn người thân đã qua đời.
Khi cúng cô hồn vào tháng 7 âm lịch, việc đầu tiên bạn cần chuẩn bị đó là mâm cúng phải thật chỉn chu, đầy đủ những món cần thiết. Bất kể mâm cúng ngày lễ nào nếu chuẩn bị không chỉn chu có thể dẫn đến phản tác dụng và gặp xui xẻo.
Tùy theo phong tục tập quán của 3 miền mà mâm cúng cũng có sự khác biệt nhỏ nhưng nhìn chung đồ cúng cô hồn gồm những vật lễ cúng sau:
- Muối, gạo (1 dĩa).
- Cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ), hay là cơm vắt: 3 vắt.
- 12 cục đường thẻ.
- Giấy áo, giấy tiền (có thể là tiền thật nhưng là mệnh giá nhỏ) .
- Mía (để nguyên vỏ và chặt từng khúc nhỏ độ 15 cm).
- Bánh, kẹo, tiền mặt (tiền thật, các loại mệnh giá).
- Bỏng ngô, khoai lang luộc, ngô luộc, sắn luộc.
- Hoa, quả 5 loại 5 màu (ngũ sắc).
- Nước: 3 ly nhỏ, 3 cây nhang, 2 ngọn nến nhỏ.
Điều này giúp cho việc cúng kiếng trở nên đầy đủ, chỉn chu, cũng như thể hiện được chân thành, có thể đạt được những điều mong muốn.
Sau khi đã chuẩn bị đầy đủ các món cần thiết của mâm cúng tháng cô hồn, thì trước khi cúng bạn cũng nên chuẩn bị cho mình một bài văn khấn đầy đủ để đọc lúc cúng.
Bên cạnh việc cúng cô hồn, bạn cũng cần lưu ý những điều nên làm và không nên làm trong sinh hoạt hằng ngày, bởi người xưa tin rằng tháng cô hồn là tháng ma quỷ, việc "có thờ có thiêng, có kiêng có lành” là điều cần thiết để tránh gặp phải xui rủi, ma quỷ ám theo.
Một số điều kiêng kị trong tháng cô hồn như: Không đi chơi đêm vào tháng cô hồn, không đốt tiền vàng, vàng mã, không phơi quần áo buổi đêm, không nhặt tiền lẻ rơi,...
Bên cạnh đó, người dân cũng quan niệm rằng, tháng cô hồn là tháng ma quỷ, không đem lại may mắn nên hầu hết các công việc cưới hỏi, khởi công xây dựng, mua sắm, đi xa,… đều tránh tháng 7 âm lịch.
Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)