Danh mục

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp, vì sao?

Chủ nhật, 05/01/2025 09:49

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.

Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.

Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.

"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.

Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.

Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.

Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)

Phong tục diễn ra trong tháng Chạp

Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.

Dọn dẹp nhà cửa

Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.

Cúng ông Công, ông Táo

Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tảo mộ

Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.

Mua sắm và chuẩn bị Tết

Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.

Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.

Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-li.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html

Tin được quan tâm

Những con giáp nào cần thận trọng Thứ Năm, ngày 31 tháng 7, tức ngày mùng 7 tháng 6 âm lịch?

Ngày 31 tháng 7, thứ Năm, ngày 7 tháng 6 âm lịch, đại diện cho năm Tỵ, tháng Quý Mùi và ngày Tân Sửu. Trong...
Đời sống số 2 ngày, 24 giờ trước

7 trường hợp không đăng kí thường trú bị phạt 1.000.000 đồng/người, là những ai?

Không tuân thủ quy định về đăng ký tạm trú hoặc khai báo tạm vắng có thể bị phạt tiền từ 500.000 đến 1.000.000 đồng....
Tin trong ngày 2 ngày, 19 giờ trước

Cho dù bạn nấu đậu xanh hay đậu đỏ, hãy nhớ 3 mẹo này và chỉ cần đun sôi 10 phút là mềm và nhừ

Mùa hè đã đến, vậy làm sao để chống chọi với cái nóng? Điều hòa, kem, hay dưa hấu ướp lạnh? Chẳng có cách nào...
Địa chỉ ăn ngon 2 ngày, 2 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một sân vườn bạn thích! Kiểm tra tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm?

Đây là một bài trắc nghiệm tâm lý nhẹ nhàng giúp bạn khám phá tình hình tài chính của bạn trong nửa cuối năm nay...
Đời sống số 2 ngày, 24 giờ trước

Từ nay đi xe máy ra đường cần chú ý: Không đáp ứng điều kiện này có thể bị CSGT phạt tới 10 triệu đồng

Người dân cần chú ý để thực hiện đúng những quy định của Luật Trật tự an toàn giao thông và Nghị định 168/2024/NĐ-CP.
Kiến thức 2 ngày, 19 giờ trước

Tin cùng mục

Loại gỗ 'vương mộc' tại Việt Nam: Đắt ngang kim cương, 800 năm mới thu hoạch, giá lên đến 25 tỷ đồng

Đây là loại gỗ quý hiếm, cấm khai thác, nằm trong Sách đỏ Việt Nam.
Kiến thức 6 phút trước

Quy định mới nhất: 1,2 triệu người thuộc đối tượng này được hưởng 500.000 đồng/tháng, phải biết để lĩnh đủ

Từ tháng 7/2025, chính sách trợ cấp hưu trí xã hội sẽ chính thức được triển khai theo quy định của Luật Bảo hiểm xã...
Kiến thức 7 phút trước

5,6 triệu xe máy chạy xăng ở Hà Nội sắp chịu ảnh hưởng của quy định quan trọng sẽ có hiệu lực từ 1/1/2026?

Xe máy xăng vẫn là phương tiện chính phục vụ nhu cầu đi lại của cư dân Hà Nội, đặc biệt tại các quận nội...
Tin trong ngày 7 phút trước

Hàng triệu học sinh, sinh viên được giảm 252.720 đồng/năm, tin vui trước thềm năm học mới

Được biết, đây là mức hỗ trợ cao nhất từ trước tới nay, giúp các gia đình giảm gánh nặng tài chính khi có con...
Tin trong ngày 7 phút trước

Những con giáp nào may mắn ngày Thứ Bảy, mùng 2 tháng 8, tức ngày mùng 9 tháng 6 âm lịch?

Ngày 2 tháng 8, thứ Bảy, ngày 9 tháng 6 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, Tháng Quý Mùi và Ngày Quý Mậu. Quý...
Đời sống số 20 phút trước

Bảng lương giáo viên 2025 có mức thấp nhất, cao nhất là bao nhiêu?

Với hệ số lương 2,34 triệu đồng/tháng, lương giáo viên năm 2025 cao nhất sẽ là bao nhiêu?
Tin trong ngày 45 phút trước

Tin mới cập nhật

Vợ trẻ NSND Công Lý thấm thía nổi đau về căn bệnh đột quỵ của chồng: 'May mắn là anh vẫn giữ được mạng sống'

Sau 4 năm kể từ khi mắc đột quỵ, NSND Công Lý giờ đây đã dần hồi phục, sức khỏe ngày càng ổn định.
Chuyện làng sao 7 phút trước

Xe bạn có dùng đươc xăng sinh học E10 không? Đây là cách nhận biết nhanh và chính xác nhất

Từ ngày 1/8/2025, Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) và Tổng Công ty Dầu Việt Nam (PV Oil) sẽ thí điểm bán xăng E10...
Đi gì 46 phút trước

Tôi chỉ nhận ra điều này khi 50 tuổi: Một gia đình có cha mẹ hưởng lương hưu chính là có 5 loại 'phúc khí cứng', con cháu được nhờ

Khi bước vào tuổi trung niên, nhiều người mới thực sự nhận ra rằng, cha mẹ có lương hưu là một trong những "tài sản...
Làm sao 46 phút trước

Vì sao thời gian nghỉ thai sản không được tính là thời gian tham gia bảo hiểm thất nghiệp?

Theo quy định, người lao động nghỉ chế độ thai sản thì thời gian nghỉ chế độ thai sản không được tính là thời gian...
Tin trong ngày 47 phút trước

Loạt món ăn Puka chăm sóc cho Gin Tuấn Kiệt hậu phẫu thuật, ngon thế nào mà khiến netizen xuýt xoa ghen tỵ

Gin Tuấn Kiệt khoe khoảnh khắc được bà xã Puka chăm sóc hết mực hậu phẫu thuật khiến nhiều người không khỏi ghen tị.
Chuyện làng sao 47 phút trước

Lốp Bridgestone Thể Thao: Lựa Chọn Lý Tưởng Tại Hệ Thống NAT Center

Bạn đã bao giờ nghe tiếng "rít" của lốp khi vào cua gắt? Đó là dấu hiệu lốp đang gặp khó khăn bám đường. Với...
Doanh nghiệp 47 phút trước

5 sự thật tàn khốc bạn phải hiểu trước khi bước sang tuổi 30! Bạn càng sớm biết chúng, cuộc sống của bạn sẽ càng bớt đau khổ

Không ít người từng tin rằng chỉ cần chăm chỉ làm việc, sống đúng quy củ, tuân theo "lộ trình sẵn có của xã hội",...
Làm sao 2 giờ, 51 phút trước

Con gái ông Hoàng Nam Tiến gửi bức tâm thư gây xúc động: 'Sao ba không đợi con về'

Sau khi cha mất đột ngột, Hoàng Hải Như (con gái lớn của ông Hoàng Nam Tiến) đã viết bức tâm thư gây xúc động....
Tin trong ngày 2 giờ, 51 phút trước

Giây phút cuối đời của ông Hoàng Nam Tiến qua lời kể của đồng nghiệp FPT: 'Anh Tiến lại cấp cứu trong bệnh viện, tiên lượng xấu'

Một người đồng nghiệp cũng là một người bạn thân thiết, gắn bó nhiều năm với ông Hoàng Nam Tiến chia sẻ: "Anh Bình từ...
Tin trong ngày 2 giờ, 51 phút trước

Khi nào có kết quả trúng tuyển đại học năm 2025?

Theo kế hoạch của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học sẽ bắt đầu công bố điểm chuẩn trúng tuyển đợt 1...
Tin trong ngày 2 giờ, 51 phút trước