Danh mục

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp, vì sao?

Chủ nhật, 05/01/2025 09:49

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.

Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.

Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.

"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.

Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.

Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.

Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)

Phong tục diễn ra trong tháng Chạp

Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.

Dọn dẹp nhà cửa

Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.

Cúng ông Công, ông Táo

Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tảo mộ

Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.

Mua sắm và chuẩn bị Tết

Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.

Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.

Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-li.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html

Tin được quan tâm

Từ nay đến 31/12/2025: Người đủ 30 năm tuổi Đảng sẽ được nhận mức tiền thưởng là bao nhiêu?

Theo Kết luận số 83-KL/TW của Ban Chấp hành Trung ương về cải cách chính sách tiền lương, từ ngày 1/7/2024, lương cơ sở sẽ...
Kiến thức 2 ngày, 10 giờ trước

Chính thức từ nay: Công dân Việt Nam có thể thoải mái đi hơn 50 nước này mà không cần hộ chiếu (passport), chỉ cần CCCD

Người dân có thể sử dụng Căn cước công dân (CCCD) để thay thế hộ chiếu khi xuất cảnh, thay vì phải sử dụng hộ...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào Thứ Năm ngày 21 tháng 8, tức ngày 28 tháng 6 nhuận âm lịch?

Ngày 21 tháng 8, thứ Năm, ngày 28 tháng 6 âm lịch, tương ứng với năm Dật Tư, tháng Giáp Thân và ngày Nhâm Hư....
Đời sống số 3 ngày, 15 giờ trước

Loại gỗ chỉ cần cắt 1 tấm đem bán cũng đủ mua cả căn chung cư: Quý như ‘vàng ròng’, đắt đỏ nhất hành tinh

Bởi giá cao ngất ngưởng nên những cây gỗ loại này đang bị khai thác một cách triệt, phải đứng trước nguy cơ bị tuyệt...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Sắp có thêm khu du lịch tâm linh tại Việt Nam với tổng vốn đầu tư 35.000 tỷ đồng, nằm ở tỉnh thành nào?

Toàn bộ dự án Huyền tích Am Tiên sẽ được hoàn thiện trong khoảng thời gian từ năm 2027 - 2030 với số vốn đầu...
Du lịch Việt 3 ngày, 18 giờ trước

Cách để đi qua vạch xương cá - vạch 4.2 mà không lo bị phạt?

Nhiều người thắc mắc vạch xương cá là gì, khi điều khiển phương tiện tham gia giao thông phải xử lý thế nào để không...
Làm sao 2 ngày, 10 giờ trước

Tin cùng mục

Sinh viên cần chuẩn bị gì khi ở trọ?

Để tiết kiệm chi phí khi thuê phòng, sắm đồ ở trọ đây là những lưu ý cho tân sinh viên và cả phụ huynh...
Tin trong ngày 17 giờ, 37 phút trước

Từ nay, đất nông nghiệp được phép kết hợp nhiều mục đích mà không cần chuyển đổi

Quy định mới mở ra nhiều cơ hội phát triển kinh tế nông thôn, nhưng đòi hỏi tuân thủ đúng pháp luật.
Kiến thức 17 giờ, 38 phút trước

Đại học đầu tiên phía Bắc chốt điểm chuẩn năm 2025, cao nhất 27,32 điểm ngành Sư phạm

Trưa 22/8, trường Đại học Hạ Long công bố điểm chuẩn trúng tuyển 2025 vào các ngành đào tạo của trường. Đây là ngôi trường...
Tin trong ngày 17 giờ, 38 phút trước

Những con giáp nào may mắn Thứ Bảy, ngày 23 tháng 8 là ngày đầu tiên của tháng 7 âm lịch?

Thứ Bảy, ngày 23 tháng 8, ngày đầu tiên của tháng 7 âm lịch, đại diện cho Năm Tỵ, Tháng Giáp Thân và Ngày Giáp...
Đời sống số 17 giờ, 26 phút trước

Bắt đầu từ tháng 9: Hàng vạn Giáo viên phải đáp ứng quy định mới nhất này về trình độ Ngoại ngữ

Kể từ nay đến tháng 9, các giáo viên đang giảng dạy các môn bằng tiếng nước ngoài cần nắm bắt quy định mới về...
Kiến thức 18 giờ, 1 phút trước

Tỉnh vùng biên của Việt Nam sắp có tổ hợp sân vận động 500 tỷ, thiết kế mãn nhãn

Tổ hợp sân vận động 500 tỉ đồng này được khởi công sau nhiều lần lỡ hẹn, dự kiến sẽ hoàn thành và đi vào...
Tin trong ngày 18 giờ, 1 phút trước

Tin mới cập nhật

Bốn sở thích này của phụ nữ có sức hấp dẫn chết người đối với đàn ông bình thường

Thực tế cho thấy, những người phụ nữ có sở thích sau đây sẽ có sức hút "chết người" đối với đàn ông bình thường....
Yêu 4 phút trước

4 bài tập được thế giới công nhận giúp giảm mỡ bụng nhanh chóng, ai muốn eo thon hãy học ngay!

Mỡ bụng không chỉ ảnh hưởng vóc dáng mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe. Các chuyên gia thể hình đã chỉ ra...
Làm đẹp+ 26 phút trước

Người đàn ông lái máy xúc đào trúng vật tưởng cục đá, nào ngờ lại là thỏi vàng nguyên khối lớn nhất thế giới, trị giá gần 10 tỷ

Vào một ngày may mắn thì hễ bạn chạm vào đâu cũng gặp vàng, câu chuyện của anh công nhân lái máy xúc dưới đây...
Kiến thức 26 phút trước

Điện thoại có 3 ứng dụng mà người dùng phải xóa ngay để tránh bị theo dõi

3 ứng dụng này có thể theo dõi vị trí người dùng, bí mật ghi âm và chụp ảnh qua micro, camera của điện thoại....
Xài gì 27 phút trước

Bãi biển biệt lập cách trung tâm chưa tới 10km, đẹp mê mẩn lại không quá đông đúc: Địa điểm lý tưởng để nghỉ lễ 2/9

Du khách nhận xét: 'Bãi biển vắng tuyệt đẹp ở Nha Trang mà ít người biết đến. Ở đây đúng kiểu biển xanh, cát trắng,...
Du lịch Việt 27 phút trước

Kiểu uống cà phê này ung thư 'rất thích', càng chủ quan, bệnh tật càng đầy người

Một nghiên cứu quy mô lớn trên hơn 450.000 người Anh đã chỉ ra mối liên hệ đáng lo ngại giữa việc tiêu thụ đồ...
Chăm sóc sức khỏe 28 phút trước

Bạn đã chán áo phông mùa hè? Hãy thử áo ba lỗ: vừa sành điệu vừa sang trọng!

Tháng 7 không chỉ mang đến cho chúng ta những quả dưa hấu ngọt ngào, mọng nước và những bông hoa mùa hè nở rộ...
Thời trang + 52 phút trước

Sao Việt 22/8: Hòa Minzy khóc nức nở, lý do là gì?; Tình trạng sức khỏe đáng lo của Quỳnh Lương hậu sinh con lần 2

Tin sao Việt 22/8/2025: Hình ảnh Hoà Minzy khóc nức nở trên sóng truyền hình gây xôn xao, lý do vì sao? Quỳnh Lương tiết...
Chuyện làng sao 1 giờ, 12 phút trước

9 số điện thoại không nên bắt máy, không kết bạn Zalo: Tuyệt đối tránh xa kẻo rơi vào âm mưu lừa đảo!

Nếu nhận được cuộc gọi từ những số điện thoại này, người dân nên tắt ngay để tránh bị kẻ gian lợi dụng.
Làm sao 1 giờ, 19 phút trước

4 khoản tiền người dân phải đóng khi muốn chuyển đổi đất vườn lên đất thổ cư

Muốn chuyển đổi đất vườn lên đất thổ cư có 4 khoản tiền người dân phải đóng. Tuy nhiên, mức đóng cụ thể là bao...
Kiến thức 1 giờ, 27 phút trước