Danh mục

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp, vì sao?

Chủ nhật, 05/01/2025 09:49

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Tháng chạp là tháng cuối cùng trong năm Âm lịch, tháng thứ mười hai (12) đối với các năm Âm lịch thường hoặc tháng thứ mười ba (13) trong những năm Âm lịch nhuận.

Tháng chạp là tháng quan trọng trong đời sống tinh thần của người Việt, là thời gian để mọi người chuẩn bị đón Tết Nguyên Đán.

Tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp

Tháng Chạp năm Giáp Thìn bắt đầu từ ngày 31/12/2024 và kết thúc ngày 28/1/2025 Dương lịch.

Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" (臘) trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.

Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.

"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.

Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.

Với người Việt, tháng Chạp là thời điểm để tổ chức nhiều lễ nghi quan trọng, chuẩn bị cho cái Tết truyền thống. Từ đầu tháng, các gia đình đã bắt đầu dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị các món ăn truyền thống, mua sắm quần áo mới, và đặc biệt là thu xếp công việc để có một cái Tết ấm cúng, đủ đầy. Việc này không chỉ để kết thúc một năm mà còn để bắt đầu một năm mới với nhiều hy vọng, sự suôn sẻ và may mắn.

Ngoài ý nghĩa lịch sử và văn hóa, tháng Chạp còn mang ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Đây là lúc mọi người kết thúc hành trình của một năm, để hướng về tổ tiên, về cội nguồn. Điều này thể hiện qua các phong tục như cúng ông Công, ông Táo, tạ ơn tổ tiên vào ngày 23 tháng Chạp, hay dọn dẹp và trang hoàng bàn thờ tổ tiên để đón Tết.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tháng Chạp là tháng 12 Âm lịch (Ảnh minh họa)

Phong tục diễn ra trong tháng Chạp

Tháng Chạp được xem là thời gian bận rộn nhất trong năm, với nhiều hoạt động và lễ tục nhằm chuẩn bị cho Tết Nguyên Đán. Những ngày này thường là lúc người dân tiến hành dọn dẹp, trang hoàng nhà cửa, và chuẩn bị những món ăn đặc trưng cho ngày Tết.

Dọn dẹp nhà cửa

Người Việt quan niệm rằng việc vệ sinh, sắp xếp lại nhà cửa vào cuối năm giúp xua đuổi đi những điều không tốt và đón nhận những điều may mắn trong năm mới.

Cúng ông Công, ông Táo

Đây là phong tục phổ biến được thực hiện vào ngày 23 tháng Chạp. Ông Công, ông Táo được xem là các vị thần bếp núc, và lễ tiễn ông Táo về trời là để báo cáo Ngọc Hoàng những việc làm của gia đình trong suốt một năm qua.

Tháng 12 Âm lịch, tháng Chạp, kiến thức

Tảo mộ

Vào cuối tháng Chạp, nhiều gia đình cũng có tục đi tảo mộ, tức là viếng thăm và dọn dẹp mộ phần của tổ tiên, bày tỏ lòng biết ơn và kính nhớ những người đã khuất.

Mua sắm và chuẩn bị Tết

Các gia đình cũng tranh thủ thời gian này để mua sắm, chuẩn bị các vật phẩm cần thiết cho Tết như bánh kẹo, hoa quả, và đặc biệt là gói bánh chưng, bánh tét – những món ăn không thể thiếu trong ngày Tết.

Tháng Chạp không chỉ là thời điểm bận rộn mà còn chứa đựng những giá trị văn hóa tinh thần quan trọng. Đây là khoảng thời gian để mỗi người Việt nhìn lại một năm đã qua, biết ơn những điều tốt đẹp và chuẩn bị hành trang tốt nhất cho năm mới.

Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-li.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/thang-12-am-lich-duoc-goi-la-thang-chap-vi-sao-vz110384.html

Tin được quan tâm

Người sinh năm này sẽ bị phạt đến 500.000 đồng và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng nếu không làm lại CCCD

Việc sử dụng thẻ CCCD hết hạn sẽ bị xử phạt hành chính và tạm dừng toàn bộ giao dịch ngân hàng.
Kiến thức 3 ngày, 22 giờ trước

Thẻ bảo hiểm y tế giấy cũ sẽ hết hiệu lực sau ngày 31/5, người dân cần làm gì để khám chữa bệnh?

Từ ngày 1/6 tới đây, người dân cần chuyển sang sử dụng thẻ bảo hiểm y tế trên ứng dụng VssID, VNeID khi đi khám...
Kiến thức 3 ngày, 4 giờ trước

Từ 1/6/2025, ai khám chữa bệnh bằng BHYT hết sức lưu ý quy định này kẻo mất quyền lợi

Ngày 26/3/2025, Bảo hiểm xã hội Việt Nam ban hành Công văn 168/BHXH-QLT về việc sử dụng phôi thẻ BHYT. Theo đó, từ ngày 1/6/2025,...
Tin trong ngày 2 ngày, 1 giờ trước

Từ 1/1/2026, dự kiến sẽ áp dụng bảng giá đất mới, có 3 trường hợp người dân bị ảnh hưởng trực tiếp là ai?

Kể từ ngày 1/1/2026, sau khi chính thức áp dụng bảng giá đất mới tiệm cận với giá thị trường, chắc chắn sẽ có những...
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Có nên dùng mỡ để thay thế dầu ăn? Một loại mỡ được khuyên nên sử dụng nhưng ít người Việt dùng

Giữa bối cảnh hàng trăm tấn dầu ăn bị làm giả tràn lan trên thị trường, người tiêu dùng Việt đang phải đối mặt với...
Kiến thức 3 ngày, 18 giờ trước

Năm 2025, dù không có tên trong di chúc nhưng người này vẫn được hưởng thừa kế, đó là ai?

Theo quy định, những trường hợp dưới đây, nếu người để lại di sản không cho họ thừa kế thì luật pháp vẫn bảo vệ...
Kiến thức 3 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Năm 2025, khi vi phạm những điều này trong Luật Đất đai 2024 sẽ bị xử phạt hành chính, người dân cần nắm rõ

Ngày 04/10/2024, Chính Phủ ban hành Nghị định 123/2024/NĐ-CP quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực đất đai.
Kiến thức 35 phút trước

Đường phèn màu trắng và màu vàng loại nào chất lượng hơn và nên chọn ra sao để dùng trong nấu ăn và pha chế?

Đường phèn trắng và đường phèn vàng khác nhau không chỉ ở màu sắc mà còn ở độ tinh khiết và công dụng. Nhiều người...
Kiến thức 36 phút trước

Hình thức kỷ luật đình chỉ học có thể được xóa bỏ trong thời gian sắp tới

Dự thảo Thông tư của Bộ Giáo dục và Đào tạo mới đây nhận được sự quan tâm của đông đảo người dân khi dự...
Kiến thức 36 phút trước

Chưa đến 60 ngày nữa, thị xã duy nhất thuộc tỉnh có mức sống cao nhất Việt Nam dự kiến sẽ bị xóa tên khỏi bản đồ, đó là?

Dự kiến thị xã duy nhất thuộc tỉnh có mức sống cao nhất Việt Nam sẽ bị xóa tên khỏi bản đồ hành chính sau...
Kiến thức 36 phút trước

Trời có 36 tầng, Ngọc Hoàng chỉ quản được 32 tầng, còn 3 vị đại thần quyền lực vượt cả Ngọc Đế, không chịu sự cai quản của ông, họ là ai?

Trong thần thoại cổ đại Trung Quốc, Ngọc Hoàng Đại Đế không nghi ngờ gì là vị thần tiên có cấp bậc hành chính cao...
Kiến thức 37 phút trước

Chưa đầy 2 tháng nữa, hàng nghìn người không được chi trả BHYT khi đi khám chữa bệnh, là ai?

Kể từ 1/7/2025, những chính sách liên quan tới bảo hiểm y tế (BHYT) sẽ có nhiều những thay đổi. Trong đó, người dân cần...
Kiến thức 1 giờ, 9 phút trước

Tin mới cập nhật

Khi trẻ em chểnh mảng, trì hoãn hoặc ghét học tập, đừng vội nổi giận với con, hãy hiểu 'hiệu ứng chuột đói'

Nhiều bậc cha mẹ từng rơi vào cảnh này: đồng hồ đã điểm 11 giờ đêm, đèn bàn học của con vẫn sáng trưng. Con...
Chăm con 36 phút trước

AI 'đe doạ' 7 ngành nghề, trong 6 năm tới có nguy cơ thất nghiệp cao

Theo dự đoán mới nhất từ DeepSeek, có tới 7 ngành nghề có nguy cơ cao đối mặt với tình trạng thất nghiệp trong vòng...
Kiến thức 1 giờ, 10 phút trước

Người xưa có dạy: 'Nhà vệ sinh có 4 vật này, cuộc sống dễ gặp xui xẻo'! Nghe lời khuyên, đừng đặt 4 thứ này trong phòng tắm nữa

Theo quan niệm của người xưa, nhà vệ sinh là nơi "uế tạp" dùng để sinh hoạt cá nhân. Đây cũng là nơi thường xuyên...
Làm sao 1 giờ, 10 phút trước

Khách hàng VietinBank chú ý: Để đảm bảo an toàn cho thẻ ATM, khi thấy nội dung này cần đổi mã PIN mới ngay

Để đảm bảo an toàn cho thẻ ATM của khách hàng, VietinBank có thể thực hiện đổi trạng thái thẻ sang trạng thái VIP.
Đời sống số 1 giờ, 10 phút trước

Không phải lòng se điếu, cả nhà 5 người lần lượt bị viêm gan, bác sĩ chỉ ra do ăn phần nội tạng lợn tưởng 'đại bổ' này

Những ngày qua, dân tình bàn tán xôn xao về độ an toàn về lòng se điếu. Nhưng ít ai biết rằng dùng nội tạng...
Chăm sóc sức khỏe 1 giờ, 10 phút trước

Để ăn cá vào mùa hè, những người sành ăn sẽ chọn cá này, bổ dưỡng, thanh nhiệt và giải độc. Đừng quên ăn nó nhé!

Những ngày nóng nực của mùa hè là thời kỳ nóng nực nhất trong năm. Khi lựa chọn nguyên liệu, chúng ta nên chú ý...
Kiến thức 1 giờ, 10 phút trước

Con cái bất trị, bốc đồng, cha mẹ đừng vội phát khùng, 'phương pháp cây tre' sẽ giúp phụ huynh kiểm soát ngay vấn đề

Trong hành trình làm cha mẹ, không ít người gặp phải những "cơn bão cảm xúc" từ con cái. Có những lúc trẻ liên tục...
Chăm con 3 giờ, 49 phút trước

Cách phối đồ với quần trắng mùa hè, trẻ trung thời thượng chỉ trong một nốt nhạc

Ngày hè, không cầu phải ăn mặc quá cầu kỳ, chỉ cần một chiếc quần trắng vừa vặn là đủ để bạn tỏa sáng trong...
Thời trang + 3 giờ, 49 phút trước

Hai nhóm cán bộ phải nghỉ việc trước thời điểm kết thúc lộ trình sắp xếp tổ chức sau sát nhập, là ai?

Theo công văn 1814/BNV-TCBC năm 2025 của Bộ Nội vụ, có hai nhóm cán bộ phải nghỉ việc trước thời điểm kết thúc lộ trình...
Kiến thức 3 giờ, 51 phút trước

Chuyên gia y tế cảnh báo, sáng sớm thấy 4 dấu hiệu này là tế bào K đang tấn công, ăn mòn cơ thể

Nếu trong người có bệnh tật thì buổi sáng sau khi vừa thức dậy, chưa ăn uống gì sẽ dễ bộc lộ rõ triệu chứng....
Chăm sóc sức khỏe 3 giờ, 51 phút trước