Tết Thanh Minh đang đến gần, chỉ diễn ra một lần trong 60 năm. Có câu nói: 'Không được đốt 6 thứ khi đi viếng mộ'. Quy tắc là gì?

Tết Thanh minh năm nay đặc biệt hơn vì có hiện tượng thiên văn chỉ xảy ra 60 năm một lần, như thể có một bầu không khí khác thường bao trùm bầu trời và mặt đất. Trong bối cảnh đó, có một câu nói được lưu truyền trong dân gian: “Viếng mộ không được đốt 6 thứ”. Đây không chỉ là bản tóm tắt về phong tục truyền thống mà còn chứa đựng ý nghĩa văn hóa sâu sắc và trí tuệ cuộc sống.

1. Không đốt các sản phẩm nhựa để bảo vệ ngôi nhà xanh của chúng ta

Với sự nâng cao nhận thức về môi trường, ngày càng nhiều người bắt đầu nhận ra rằng các vật phẩm hiến tế truyền thống như tiền giấy và hoa nhựa, mặc dù thể hiện sự đau buồn, nhưng cũng mang lại gánh nặng cho môi trường. Các sản phẩm nhựa rất khó phân hủy và khí độc sinh ra sau khi đốt là mối đe dọa trực tiếp đến chất lượng không khí. Vì vậy, “không đốt sản phẩm nhựa” đã trở thành nguyên tắc chính trong các buổi lễ tưởng niệm Tết Thanh minh trong thời đại mới. Việc ủng hộ việc sử dụng các phương pháp thân thiện với môi trường như hoa và hiến tế trực tuyến không chỉ thể hiện sự tưởng nhớ đến tổ tiên mà còn bảo vệ ngôi nhà xanh chung của chúng ta.

2. Không đốt quần áo, giày dép, tất để tôn trọng phẩm giá của người đã khuất

Ngày xưa, người ta đôi khi đốt quần áo, giày dép, tất để tưởng nhớ người đã khuất. Tuy nhiên, ở thời hiện đại, tập tục này không chỉ thiếu cơ sở khoa học mà còn có thể bị coi là bất kính với phẩm giá của người đã khuất. Mặc dù cuộc sống đã qua, nhưng ký ức vẫn còn mãi. Sự tưởng nhớ người đã khuất nên được phản ánh trong sự kế thừa tinh thần hơn là sự tích lũy của cải vật chất. Do đó, việc lựa chọn một cách tưởng niệm mang tính tâm linh hơn, chẳng hạn như kể câu chuyện về người đã khuất và chia sẻ di sản tinh thần của họ, sẽ trở thành lựa chọn phù hợp hơn.

3. Không đốt nhiều tiền giấy cho người chết và ủng hộ việc tưởng nhớ hợp lý

Là một trong những vật phẩm hiến tế, tiền giấy cho người chết có ý nghĩa tượng trưng là cung cấp cho người chết những nhu cầu thiết yếu của cuộc sống ở thế giới bên kia. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, sự xuất hiện của một số loại tiền ma xa xỉ và có giá trị lớn không chỉ đi chệch khỏi mục đích ban đầu là tưởng nhớ người chết mà còn có thể khuyến khích xu hướng so sánh. Tưởng nhớ hợp lý tập trung vào suy nghĩ hơn là giá trị vật chất. Tiền giấy đơn giản hoặc tin nhắn viết tay cũng có thể được sử dụng để thể hiện sự tưởng nhớ và tôn trọng đối với người đã khuất.

4. Không đốt các vật dụng dễ cháy nổ, đảm bảo an toàn là trên hết

Tết Thanh Minh thời tiết hanh khô, là thời điểm dễ xảy ra hỏa hoạn. Việc đốt các vật dụng dễ cháy và nổ như pháo nổ và pháo hoa không chỉ gây ra cháy rừng và gây nguy hiểm cho an toàn công cộng mà còn là hành vi thiếu tôn trọng người đã khuất. Do đó, việc lựa chọn một cách tưởng nhớ người đã khuất một cách yên tĩnh và an toàn, chẳng hạn như dành một phút mặc niệm và cầu nguyện, vừa là sự tôn trọng đối với người đã khuất vừa là biểu hiện của trách nhiệm xã hội.

5. Không đốt các vật phẩm không được phép và tuân thủ luật pháp và quy định

Ở nhiều khu vực, vì lý do bảo vệ môi trường và an toàn, chính phủ sẽ ban hành các quy định có liên quan để hạn chế hoặc cấm đốt một số vật phẩm hiến tế. Tôn trọng và tuân thủ các quy định này là nghĩa vụ cơ bản của chúng ta với tư cách là công dân. Việc lựa chọn phương pháp hiến tế hợp pháp và đúng quy định không chỉ là sự tôn trọng pháp luật mà còn là sự bảo vệ lợi ích công cộng.

6. Không nên đốt lễ vật quá cầu kỳ, đơn giản nhưng không đơn điệu

Trong các lễ cúng truyền thống, người ta thường chuẩn bị nhiều lễ vật cầu kỳ để tỏ lòng thành kính và tưởng nhớ đến người đã khuất. Tuy nhiên, trong nhịp sống hiện đại hối hả, những cách thờ cúng đơn giản nhưng không đơn điệu đã dần trở thành xu hướng mới. Một bó hoa, một tấm thiệp viết tay hoặc một bó hoa ảo được gửi qua nền tảng trực tuyến có thể thể hiện nỗi nhớ của bạn đối với người đã khuất theo cách ngắn gọn và sâu sắc. Những hy sinh giản dị không chỉ làm giảm gánh nặng kinh tế mà còn thể hiện sự hiểu biết sâu sắc và tôn trọng thế giới tâm linh của người đã khuất.

Ý nghĩa sâu xa của văn hóa Thanh minh

Nguồn gốc của Tết Thanh minh có thể bắt nguồn từ Tết Hàn thực cổ xưa. Đây không chỉ là ngày tảo mộ đơn thuần mà còn là lễ hội truyền thống kết hợp nhiều hàm ý văn hóa như thờ cúng thiên nhiên, thờ cúng tổ tiên và đạo đức gia đình. Vào ngày đặc biệt này, mọi người tưởng nhớ đến tổ tiên và gần gũi với thiên nhiên thông qua các hoạt động như tảo mộ, dã ngoại và thả diều, phản ánh tư tưởng triết học về "sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên".

“6 thứ không nên đốt khi đi viếng mộ” không chỉ là sự đổi mới của phong tục truyền thống mà còn là lời kêu gọi văn minh hiện đại. Nó nhắc nhở chúng ta rằng trong khi trân trọng ký ức về tổ tiên, chúng ta cũng nên chú ý đến hiện tại, trân trọng những người xung quanh và bảo vệ môi trường tự nhiên mà chúng ta phụ thuộc vào để tồn tại. Tết Thanh minh là một lễ hội phức tạp và sâu sắc, đan xen giữa sự sống và cái chết, quá khứ và hiện tại, thiên nhiên và con người. Trong lễ hội này, chúng ta hãy bày tỏ sự tưởng nhớ đến người đã khuất theo cách hợp lý hơn, thân thiện với môi trường và an toàn hơn, đồng thời thể hiện sự tôn trọng đối với cuộc sống và hy vọng vào tương lai.

Ngoài ra, phong tục Tết Thanh minh còn chứa đựng nhiều ý nghĩa văn hóa phong phú như đi ngắm hoa, trồng cây, thả diều... Những hoạt động này không chỉ làm phong phú thêm hình thức của ngày lễ mà còn thúc đẩy sự giao lưu tình cảm giữa các thành viên trong gia đình, tăng cường sự gắn kết của cộng đồng. Trong quá trình tham gia các hoạt động này, con người không chỉ được tận hưởng những món quà của thiên nhiên mà còn hiểu sâu hơn về ý nghĩa cuộc sống và nuôi dưỡng lòng kính trọng thiên nhiên trong bầu không khí thư thái và dễ chịu.

Minh Thanh (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)