Nguồn gốc và ý nghĩa ngày Tết Nguyên Tiêu
Tết Nguyên Tiêu hay còn gọi là Rằm tháng Giêng (15/01 âm lịch), là ngày rằm đầu tiên của năm mới âm lịch. Đây là một ngày lễ quan trọng trong văn hóa Á Đông, đặc biệt ở Việt Nam và Trung Quốc.
Tết Nguyên Tiêu là một ngày lễ quan trọng trong năm.
Cụ thể, Tết Nguyên Tiêu là đêm rằm đầu tiên của năm mới, trong đó "Nguyên" mang ý nghĩa là thứ nhất, còn "Tiêu" nghĩa là đêm. Ngày này còn được gọi là Tết Thượng Nguyên để phân biệt với Tết Trung Nguyên (Rằm tháng Bảy) và Tết Hạ Nguyên (Rằm tháng Mười). Đối với những người theo đạo Phật, Tết Nguyên Tiêu có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, thể hiện qua câu nói: “Cúng quanh năm không bằng Rằm tháng Giêng” hay “Lễ Phật quanh năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”.
Vào dịp này, mỗi gia đình thường chuẩn bị một mâm cỗ cúng nhằm bày tỏ lòng thành kính với Phật, tổ tiên và cầu mong một năm mới bình an, thuận lợi. Tùy vào phong tục từng vùng miền cũng như điều kiện kinh tế, mâm cỗ cúng có thể khác nhau, nhưng dù đơn giản hay thịnh soạn, tất cả đều thể hiện lòng biết ơn và sự tôn kính đối với ông bà, tổ tiên.
Tết Nguyên Tiêu được du nhập vào Việt Nam vào thời kỳ bắc thuộc và do sự ảnh hưởng của phong tục tập quán của Việt Nam mà có sự khác biệt với Tết Nguyên Tiêu của Trung Quốc. Đối với người Hoa đây là ngày lễ hoa đăng, thả đèn lồng cầu nguyện cho năm mới bình an thì ở Việt Nam vào ngày lễ này các Phật tử các nơi đều kéo về viếng chùa lễ Phật cầu mong gia đạo bình an. Các chùa thường tổ chức Đàn Dược sư, tụng kinh dược sư trong suốt tháng Giêng và kêu gọi các Phật tử cùng tụng niệm mong muốn phước báo an lành đến mọi người trước thềm năm mới.
Tết Nguyên Tiêu là ngày nào âm lịch 2025?
Tết Nguyên Tiêu 2025 rơi vào ngày 12 tháng 2 dương lịch (thứ Tư), tức ngày 15 tháng Giêng năm Ất Tỵ (2025) theo lịch âm.
Bài cúng Rằm tháng Giêng 2025 chuẩn văn khấn cổ truyền Việt Nam
Sau đây là bài cúng Rằm tháng Giêng theo Văn khấn cổ truyền Việt Nam (NXB Văn hoá Thông tin), bạn đọc có thể tham khảo:
- Con lạy chín phương Trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ chư vị tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành hoàng, ngài Bản xứ Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân cùng chư vị tôn thần.
- Con kính lạy Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, thúc bá đệ huynh, cô di tỷ muội họ nội họ ngoại.
Tín chủ (chúng) con là: …
Ngụ tại: …
Hôm nay là ngày Rằm tháng Giêng năm Ất Tỵ 2025, gặp tiết Nguyên tiêu, tín chủ con lòng thành, sửa sang hương đăng, sắm sanh lễ vật, dâng lên trước án.
Chúng con kính mời ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, ngài Bản gia Táo quân, Ngũ phương, Long mạch, Tài thần. Cúi xin các ngài linh thiêng nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật.
Chúng con kính mời các cụ Tổ khảo, Tổ tỷ, chư vị hương linh gia tiên nội ngoại họ… nghe lời khẩn cầu, kính mời của con cháu, giáng về chứng giám tâm thành, thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ con lại kính mời ông bà tiền chủ, hậu chủ tại gia về hưởng lễ vật, chứng giám lòng thành phù hộ độ trì cho gia chung chúng con được vạn sự tốt lành. Bốn mùa không hạn ách, tám tiết hưởng an bình.
Khấn xong, vái 3 vái.
Hoàng Khuông (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)