Tết Đoan Ngọ 5/5 âm lịch vào ngày nào dương lịch?

Tết Đoan Ngọ vào ngày nào?

Tết Đoan Ngọ diễn ra vào mùng 5/5 âm lịch, nó còn được gọi với cái tên là Tết Đoan Dương. Đoan ngọ là bắt đầu giữa trưa (Đoan: mở đầu, Ngọ: giữa trưa) còn dương là mặt trời, là khí dương, Đoan dương có nghĩa là bắt đầu lúc khí dương đang thịnh.

Ở Việt Nam, dịp tết còn được gọi dưới cái tên dân dã là "Tết giết sâu bọ". Không chỉ riêng ở Việt Nam hay Trung Quốc mà ở Triều Tiên, Hàn Quốc cũng có Tết Đoan Ngọ. Vì vậy, dịp này thực chất là một phong tục lễ tết Á Đông gắn liền với quan niệm về sự tuần hoàn của thời tiết trong năm.

Theo Lịch Vạn niên, mùng 5 tháng 5 năm 2025 âm lịch là ngày 31/5/2025 dương lịch nhằm ngày Thứ bảy.

Mùng 5 tháng 5 âm lịch là Tết Đoan Ngọ (Ảnh minh họa).

Tết Đoan Ngọ có nguồn gốc thế nào?

Nhiều người không khỏi giật mình khi nghe người xưa gọi Tết Đoan Ngọ là tết nửa năm. Mới tháng 5, vì sao lại là nửa năm được?

Theo TS Trần Long, Trưởng bộ môn Văn hóa Việt Nam, Khoa Văn hóa học, Trường ĐHKHXH&NV (ĐH Quốc gia TP.HCM), người Việt xưa ăn tết vào tháng 11 âm lịch, do vậy, ngày trước, tháng 5 là thời điểm giữa năm. Thời điểm này cùng lúc kết thúc một vụ lúa, chuẩn bị vào vụ mới.

Với truyền thống là đất nước làm nông nghiệp, những người nông dân rất coi trọng các điều kiện tự nhiên nên tổ chức cúng tạ ơn trời đất, tổ tiên.

Ở góc độ khác, TS Trần Long giải thích, "Đoan" có nghĩa là bắt đầu, "Ngọ" chỉ giờ ngọ, tức khoảng thời gian nóng nhất trong ngày (từ 11 giờ đến 13 giờ chiều). Đoan Ngọ có thể hiểu là "ngày mở đầu chuỗi ngày nóng nhất trong năm".

(Ảnh minh họa)

Nghề trồng lúa nước đã buộc người nông dân phải quan sát, để ý đến thời tiết. Từ đó, phong tục Tết Đoan Ngọ ở Việt Nam hình thành.

Ông Hoàng Triệu Hải, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Lý học Đông Phương cho hay, có rất nhiều kiến giải về ngày tết này, trong đó có quan niệm rằng tết xuất phát từ văn hóa Trung Hoa với truyền thuyết về Khuất Nguyên. Nhưng thực tế, người Trung Hoa cũng không lý giải sự liên quan của truyền thuyết này với ngày Tết Đoan Ngọ.

Từ câu thơ này, có thể thấy ngày mùng 5/5 âm lịch là ngày giỗ Quốc Mẫu Âu Cơ. "Tất nhiên câu chuyện về mẹ Âu Cơ để trăm trứng chỉ là truyền thuyết, nhưng với tự tôn dòng máu Lạc Hồng, ngày giỗ tổ là một ngày đại diện mang tính biểu tượng được người Việt suy tôn", ông Hải nói.

A.Dương (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)