Danh mục

Tại sao tháng Chạp không nên chuyển nhà?

Thứ bảy, 04/01/2025 07:47

Tháng Chạp là thời điểm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong văn hóa Việt Nam, tháng có nhiều ngày lễ, nhiều nghi thức thờ cúng quan trọng hướng về tổ tiên và chuẩn bị tiễn đưa năm cũ, chào đón năm mới.

Tháng Chạp là tháng 12, nhưng cách gọi này chỉ dành cho lịch âm. Mặc dù từ này rất quen thuộc, nhiều người vẫn chưa hiểu vì sao tháng 12 Âm lịch lại được gọi là tháng Chạp và từ này có ý nghĩa gì, bắt nguồn từ đâu.

Tại sao tháng 12 Âm lịch được gọi là tháng Chạp?

Theo ghi chép trong các tài liệu cổ, từ "chạp" do đọc lệch chữ lạp trong tiếng Hán mà thành. Chữ "lạp" trong tiếng Hán có nghĩa là "bữa tiệc cuối năm" hay "lễ hội tạ ơn cuối năm". Đây là thời điểm mà người xưa tổ chức những lễ hội để cảm tạ tổ tiên, thần linh đã bảo vệ và phù hộ họ trong suốt một năm. Vì thế, tháng này còn được gọi là tháng "lạp" - một thời điểm quan trọng để tổng kết, nhìn lại những điều đã trải qua trong năm và chuẩn bị cho một năm mới.

tháng chạp, tháng 12 âm lịch

Trong tiếng Hán, từ "lạp" có nhiều nghĩa, trong đó có nghĩa “lễ tế chạp”, tức lễ tế thần vào tháng cuối năm âm lịch. Thời xa xưa, cuối năm có lễ tất niên, gọi là “đại lạp”. Vì thế, tháng cuối năm được gọi là “lạp nguyệt” (tháng có đại lạp). Ngoài ra, còn có giả thuyết cho rằng, chữ “lạp” trong tiếng Hán cũng có nghĩa là thịt. Tháng cuối năm là thời gian người ta tích trữ các loại thực phẩm để đối phó với mùa đông rét mướt, và cũng để chuẩn bị cho Tết Nguyên đán. Trong đó, thịt là loại thực phẩm quý giá, quan trọng.

"Lạp" về sau phái sinh nét nghĩa “lễ cúng tổ tiên, ngày giỗ”. Khi vào tiếng Việt, lạp bị đọc chệch thành “chạp” và trở thành từ đồng nghĩa với “giỗ”. Cho nên, trong tiếng Việt mới có tổ hợp “ngày chạp” tương đương “ngày giỗ” và thường gộp gọn khi nói là “giỗ chạp”. "Giỗ chạp” là một từ ghép có cấu tạo đẳng lập với phương thức kết hợp một yếu tố Hán Việt và một yếu tố Việt cùng hoặc gần nghĩa. Đây là một trong những cách Việt hóa tích cực lớp từ mượn gốc Hán của người Việt.

Người Việt xưa dùng cách đếm tên tháng theo mùa vụ nông nghiệp và các lễ hội quan trọng, do đó tháng cuối cùng của năm Âm lịch được đánh dấu bởi những lễ cúng quan trọng này và được gọi là tháng Chạp.

Tại sao tháng Chạp không nên chuyển nhà?

Tháng Chạp là lúc chuẩn bị kết thúc một năm, mọi thứ đang trong giai đoạn của sự hoàn tất, cần ổn định để hướng đến những ngày nghỉ ngơi khi Tết đến. Việc chuyển nhà trong thời điểm này được cho là sẽ phá vỡ sự ổn định của gia đình, xáo trộn năng lượng và không khí yên bình trước thềm năm mới.

tháng chạp, tháng 12 âm lịch

Tháng Chạp là tháng cuối cùng của năm Âm lịch, là thời điểm bộn bề công việc. Tuy nhiên, dân gian cho rằng có một việc không nên làm trong thời gian này, đó là chuyển nhà.

Tháng Chạp là khoảng thời gian để nhìn lại, tổng kết và suy ngẫm về những điều đã diễn ra trong năm, từ đó định hướng cho năm mới. Việc chuyển nhà có thể khiến cho sự chuẩn bị tâm lý này bị gián đoạn và dẫn đến một năm mới không được suôn sẻ.

Tháng Chạp trời rét, có nhiều đợt rét đậm kèm theo mưa phùn, điều kiện thời tiết không thuận lợi khiến cho chuyển nhà trở thành một công việc khó khăn, ảnh hưởng xấu đến hiệu quả. Đồ đạc dễ bị ẩm mốc, dính bẩn, ướt át trong quá trình vận chuyển, việc lau chùi, sắp xếp đồ đạc sẽ mất nhiều thời gian. Trong thời tiết lạnh giá, công việc cuối năm vốn rất bận rộn, những vất vả này khiến con người dễ mệt mỏi, kiệt sức, đó là lý do tại sao tháng Chạp không nên chuyển nhà.

Ngoài ra sau khi dọn đồ về nhà mới, mọi người lại mất nhiều thời gian, tâm tư, công sức để sắp xếp lại cho hợp lý sao cho thuận tiện, giúp mọi người nhanh chóng trở lại nhịp sống bình thường, cảm thấy thoải mái, quen thuộc trong không gian mới. Nhu cầu ổn định lại sinh hoạt và tâm lý lúc này xung đột với cường độ làm việc căng thẳng của tháng cuối năm, khiến ai cũng quá tải và dễ phát sinh cảm giác bất an, stress, khó có tâm thế an nhiên để chào đón năm mới.

Do vậy, người xưa cho rằng việc chuyển nhà nên được tiến hành từ tháng 11 Âm lịch trở về trước, hoặc để ra giêng khi thời tiết ấm áp và công việc đỡ bận rộn hơn, còn tháng Chạp không nên chuyển nhà. Trong thời gian này, các thành viên trong gia đình thường dọn dẹp và trang trí nhà cửa, mua sắm các vật dụng chuẩn bị Tết, để những ngày cuối năm và năm mới được tận hưởng thời gian bên nhau không khí đầm ấm.

Ngoài ra, nhiều gia đình cho rằng tháng Chạp không nên chuyển nhà vì đây là cách thể hiện sự tôn trọng đối với linh hồn tổ tiên, bởi đây là khoảng thời gian con cháu tưởng nhớ đến các thế hệ đi trước và người thân đã khuất, là thời gian thực hiện nhiều lễ cúng, cần giữ sự ổn định ban thờ.

Trong cuộc sống hiện đại, việc chuyển nhà trong tháng cuối năm cũng rất bất lợi vì đây là lúc nhu cầu thuê dịch vụ vận chuyển tăng cao, dẫn đến chi phí cũng đắt đỏ hơn, những chi phí phát sinh cũng cao hơn giai đoạn khác, ảnh hưởng tới ngân sách chuẩn bị Tết.

Những hoạt động trong tháng Chạp

tháng chạp, tháng 12 âm lịch

Trong tháng cuối năm Âm lịch, các gia đình Việt Nam thường có các hoạt động sau:

Dọn dẹp và trang trí nhà cửa

Người Việt quan niệm rằng nhà cửa sạch sẽ sẽ mang lại sự may mắn và tài lộc cho gia đình trong năm mới. Do đó, mọi thành viên trong gia đình thường cùng nhau lau chùi bàn thờ tổ tiên, làm sạch nhà cửa và trang trí không gian sống với hoa tươi, câu đối đỏ để tạo không khí tươi vui và tràn đầy sức sống.

Cúng ông Công, ông Táo

Vào ngày 23 tháng Chạp, người Việt tổ chức lễ cúng ông Công, ông Táo, một phong tục có từ lâu đời. Ông Công, ông Táo là các vị thần trông coi bếp núc, là người ghi nhận mọi việc tốt xấu trong gia đình để báo cáo lên Ngọc hoàng. Lễ vật cúng thường gồm có cá chép (phương tiện đưa Táo quân về trời), mâm cỗ với các món ăn truyền thống, và câu nguyện cầu cho một năm mới hạnh phúc, phát đạt.

Gói bánh chưng, bánh tét

Trong dịp Tết Nguyên đán, bánh chưng và bánh tét là hai món không thể thiếu trên bàn cúng và trong bữa ăn gia đình. Việc gói bánh thường diễn ra từ những ngày cuối tháng Chạp. Cả gia đình cùng quây quần, trò chuyện và gói bánh tạo nên bầu không khí ấm áp, gắn kết. Mỗi chiếc bánh chưng, bánh tét đều mang theo cả tấm lòng, sự khéo léo và tình cảm của người làm gói trọn trong lớp lá xanh.

Cúng Tất niên

Lễ cúng Tất niên diễn ra vào ngày cuối cùng của tháng Chạp để mời ông bà, tổ tiên về ăn Tết cùng con cháu. Đây cũng là dịp để các thành viên gia đình sum họp, quây quần bên mâm cơm cuối năm. Đây là thời khắc để mọi người cùng nhìn lại một năm đã qua, sẻ chia những kỷ niệm, câu chuyện đáng nhớ và hướng đến những mục tiêu trong năm mới.

Tảo mộ

Cuối năm, các gia đình dành thời gian tảo mộ để thể hiện lòng hiếu thảo và biết ơn đối với ông bà, tổ tiên. Các gia đình sẽ cùng nhau dọn dẹp, chăm sóc phần mộ và thắp nén nhang, bày tỏ sự kính nhớ và cầu mong tổ tiên phù hộ cho con cháu.

Ngọc Minh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-thang-.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-thang-chap-khong-nen-chuyen-nha-vz110482.html

Tin được quan tâm

10 nghề ở Việt Nam có thể bị AI 'xóa sổ' vĩnh viễn trong 5 năm tới, ngành đầu tiên gây bất ngờ rất nhiều người đăng ký thi năm nay

Sự phát triển vượt bậc của Al làm tăng nguy cơ người làm ở các ngành nghề sau rơi vào cảnh thất nghiệp, khó kiếm...
Kiến thức 3 ngày, 16 giờ trước

Những con giáp nào cần thận trọng vào thứ sáu ngày 30/5, tức ngày 4 tháng 5 âm lịch?

Văn hóa truyền thống sử dụng sự kết hợp giữa thân trời và cành đất để tượng trưng cho bốn thời điểm trong năm, tháng,...
Đời sống số 1 ngày, 9 giờ trước

Hơn 1 tháng nữa, ngân sách Nhà nước sẽ đóng BHYT cho 20 đối tượng này, người dân đặc biệt lưu ý

Chính thức từ ngày 1/7/2025, 20 nhóm đối tượng được sẽ ngân sách Nhà nước đóng BHYT, ai không biết là thiệt.
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

Người đi xe máy không cấp đổi Giấy phép lái xe theo mẫu mới sẽ bị phạt 3 triệu đồng, đúng không?

Trong năm 2025, người dân có bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới không? Đây là thắc mắc của nhiều người. Vậy...
Kiến thức 2 ngày, 20 giờ trước

Trắc nghiệm tâm lý: Chọn một bức tranh dựa trên trực giác của bạn để kiểm tra xem bạn có thể kiếm được nhiều tiền hay ít tiền trong cuộc sống hay không?

Bạn hãy chọn một trong các hình dưới đây dựa trên trực giác đầu tiên của bạn – không cần suy nghĩ quá lâu. Sau...
Đời sống số 1 ngày, 9 giờ trước

Thầy phong thuỷ dặn kỹ: Trước cửa nhà trồng 5 cây càng xanh tốt người càng suy kiệt, cây thứ nhất rất nhiều nhà đang trồng

Có một số loại cây không mang ý nghĩa tốt lành theo quan niệm phong thủy. Nếu gia đình bạn đang trồng nên chặt hoặc...
Phong thủy 2 ngày, 13 giờ trước

Tin cùng mục

Tử vi ngày 31/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Mùi sự nghiệp thăng hoa, Ngọ tài chính ảm đạm

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 31/5/2025.
Đời sống số 4 giờ, 55 phút trước

Học viện Tài chính công bố công thức tính điểm xét tuyển năm 2025

Năm 2025, Học viện Tài chính cho biết sẽ tuyển 6.320 sinh viên, tăng hơn 1.800 so với năm ngoái. Ngoài ba địa điểm ở...
Tin trong ngày 5 giờ, 15 phút trước

Dự báo thời tiết đêm 30 và sáng 31-5: Miền Bắc nắng nóng gay gắt, Nam Bộ đề phòng lốc, sét, mưa đá

Mới đây, Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn Quốc gia vừa đưa ra thông tin dự báo thời tiết ở khu vực Bắc...
Tin trong ngày 7 giờ, 20 phút trước

Công viên Cầu Giấy đang dần “lột xác” sau hơn 3 tháng cải tạo, hứa hẹn sẽ là 'lá phổi xanh' của thủ đô

Sau hơn ba tháng khẩn trương cải tạo và nâng cấp, công viên Cầu Giấy, tọa lạc tại đường Thành Thái, phường Dịch Vọng, quận...
Kiến thức 9 giờ, 32 phút trước

Phạt nặng hành vi vi phạm quy định phòng cháy chữa cháy 2025, mức cao nhất lên đến 100 triệu đồng

Kể từ ngày 01/07/2025, Nghị định 106/2025/NĐ-CP chính thức có hiệu lực, quy định rõ ràng về mức phạt cho các hành vi vi phạm...
Kiến thức 9 giờ, 32 phút trước

4 phương thức xét tuyển vào Đại học Ngoại giao 2025

Ngày 26/5, Học viện Ngoại giao đã chính thức công bố thông tin tuyển sinh đại học 2025. Năm nay, Học viện Ngoại giao dự...
Tin trong ngày 9 giờ, 33 phút trước

Tin mới cập nhật

H’Hen Niê mang thai con đầu lòng, hạnh phúc khoe bụng bầu vượt mặt

H’Hen Niê hạnh phúc đón con đầu lòng.
Chuyện làng sao 4 giờ, 26 phút trước

Vợ chồng Đoàn Di Băng sở hữu biệt thự giữa rừng thông Đà Lạt, giá trị ra sao?

Biệt thự giữa rừng thông Đà Lạt của Đoàn Di Băng từng nhận được sự chú ý bởi vẻ xa hoa và kín tiếng về...
Nhà Sao 7 giờ, 24 phút trước

Sau 9 ngày bị bắt giam, Thùy Tiên mất gì?

Các trang mạng xã hội của Thùy Tiên có sự thay đổi gây bất ngờ sau khi cô bị khởi tố, bắt tạm giam.
Chuyện làng sao 7 giờ, 26 phút trước

Sao Việt 30/5: Diễn viên Hòa Hiệp bất ngờ thông báo cưới vợ trẻ ở tuổi 43; Nữ ca sĩ Việt được chụp ảnh với Tổng thống Pháp là ai?

Tin sao Việt 30/5/2025: Diễn viên Hòa Hiệp thông báo đã lấy vợ, có con trai gần 1 tuổi. Anh hiện nỗ lực kiếm tiền,...
Chuyện làng sao 8 giờ, 28 phút trước

Những con giáp nào cần thận trọng trong ngày Tết Đoan Ngọ thứ bảy ngày 31/5, tức ngày mùng 5 tháng 5 âm lịch?

Hôm nay là ngày thứ năm của tháng thứ năm âm lịch và chúng ta đang chào đón Tết Đoan Ngọ. Ngày 31 tháng 5,...
Đời sống số 9 giờ, 7 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Đôi môi đỏ nào quyến rũ nhất? Kiểm tra xem bạn khiến người khác cảm thấy thế nào?

Dựa trên việc lựa chọn hình ảnh đôi môi đỏ để khám phá cách bạn ảnh hưởng đến người khác hoặc người khác cảm nhận...
Đời sống số 9 giờ, 26 phút trước

Từ nay, trẻ em, học sinh sẽ bắt đầu được hưởng chính sách ưu đãi, hỗ trợ số tiền lên tới 936.000 đồng/tháng

Chính sách này chính thức có hiệu lực từ đầu tháng 5, quy định nhiều ưu đãi đặc biệt cho trẻ em nhà trẻ, học...
Kiến thức 10 giờ, 35 phút trước

Những đứa trẻ 'giàu có' thường xuyên được cha mẹ nói 8 câu này

Các chuyên gia tâm lý khẳng định, những lời răn dạy từ cha mẹ không chỉ là hành trang đồng hành trên suốt cuộc đời...
Chăm con 10 giờ, 35 phút trước

Hơn 700 hộ dân tại Hà Nội sẽ bị thu hồi đất, nhường chỗ cho 'siêu' cầu bắc qua 2 con sông lớn

Để triển khai xây dựng cầu Tứ Liên chạy qua sông Hồng và sông Đuống, UBND TP. Hà Nội đã tiến hành thu hồi hơn...
Tin trong ngày 10 giờ, 36 phút trước

Hà Nội dự kiến thay đổi diện mạo hai khu tập thể cũ bằng cao ốc 40 tầng

Sau nhiều thập kỷ tồn tại và xuống cấp, hai khu tập thể cũ Nghĩa Tân (Cầu Giấy) và Vĩnh Hồ (Đống Đa) tại Hà...
Kiến thức 10 giờ, 36 phút trước