Tại sao rắn độc đã ngâm rượu cả năm trời, khi mở nắp bình vẫn vọt lên cắn người bị thương? Vì sao rắn lại sống được lâu trong bình rượu?

Nhiều người cao tuổi ở vùng nông thôn thường ngâm rượu thuốc từ một số vị thuốc Đông y, cho nhiều loại dược liệu vào và thậm chí cho cả rắn, rết vào bình thủy tinh trong suốt, ngâm càng lâu càng tốt, nghe nói uống loại rượu này có thể bồi bổ cơ thể, kéo dài tuổi thọ.

Ví dụ như trong một số gia đình khi đến nhà bạn sẽ thấy những bình rượu ngâm rắn, tắc kè,... mỗi khi nhìn thấy nhiều người rất sợ hãi, mặc dù người lớn nói rằng con rắn ở trong nó không còn sống. Nhưng khi nhìn kỹ, chúng ta vẫn có cảm giác như con rắn trong bình vẫn trở nên sống động trong giây. Thực ra, lo lắng này không phải không có lý, bởi rắn trong rượu thuốc đã từng “sống” lại và cắn người, chuyện đã xảy ra thực sự.

1. Rượu rắn

Tình cảm của loài rắn rất phức tạp, có thể nói là vừa nể, vừa sợ, vừa khó chịu, mùa hè rắn thường bò vào nhà dân ở nông thôn, người ta thường không giết mà xua đuổi. Trong dân gian rắn còn là biểu tượng của sự trường thọ, tuy nhiên ngoài đời thực, ngay cả một con trăn khổng lồ cũng chỉ có tuổi thọ khoảng 40 năm, tuy nhiên không thể phủ nhận rằng loài rắn vẫn rất có khả năng sinh tồn trong thế giới động vật, rắn có thể thống trị vương quốc động vật với khả năng sống sót và sức chịu đựng mạnh mẽ.

Có lẽ đó là bởi khả năng sinh tồn ngoan cường của loài rắn. Trong nhiều câu chuyện thần thoại, rắn được coi là thần. Có rắn trong thần thoại và truyền thuyết ở trong nước cũng như nước ngoài qua các câu chuyện. Và nước ta có từ lâu đời trong các ghi chép ngoài việc ăn thịt rắn, nó còn dùng để ngâm rượu, người ta tin rằng uống loại rượu này có thể có tác dụng bồi bổ cơ thể, kéo dài tuổi thọ đời sống.

2. Các biện pháp dân gian

Thực tế, ngoài rắn, bọ cạp, rết cũng được dùng để ngâm rượu. Bởi nhiều người cho rằng loại bài thuốc này nếu dùng những chất độc để ngâm rượu sống thì sau nhiều tháng, nhiều năm thậm chí lâu hơn, những loại rượu này sẽ hình thành dược tính, có lợi cho cơ thể con người, có tác dụng thư giãn các cơ quan sinh lực và vóc dáng cường tráng.

Hơn nữa, loài rắn càng độc thì tác dụng của rượu thuốc càng mạnh, cách ngâm rượu này vẫn được một số vùng sử dụng, ngày xưa ở nông thôn rất phổ biến.

Những loại rượu này là loại rượu tuyệt vời của chủ nhà, dùng để tiếp những vị khách rất quan trọng trong các dịp lễ, tết, khách mời cũng sẽ cảm thấy mình được coi trọng. Dù bản thân rắn độc nhưng thông qua tác dụng của rượu từ lâu cũng không đe dọa đến tính mạng con người, tuy nhiên có một thông tin khiến người dân vô cùng bàng hoàng.

Một con rắn ngâm rượu cả năm trời vọt ra sau khi mở nắp và cắn người ngâm rượu, người ngâm rượu cho rằng con rắn đã chết từ lâu. Rốt cuộc là ủ lâu như vậy, không ngờ lại gặp phải chuyện khó tin này, cuối cùng người bị rắn cắn chết vì độc rắn. Tin tức này cũng khiến nhiều người xót xa, đồng thời cũng khiến người ta thắc mắc tại sao loài rắn vẫn có thể sống sót sau gần một năm ngâm mình trong bình rượu.

3. Đâu là nguyên nhân khiến rắn không chết sau khi ngâm lâu?

Chủ quán ngâm rượu câu chuyện trên là một người dân ở Quảng Tây (Trung Quốc), ông đã bỏ một con rắn hổ mang vào vò rượu của mình để ngâm rượu, một năm sau, ông mở nắp bình rượu, nhưng con rắn bất ngờ sống lại, cắn vào cổ ông một vết cắn và cuối cùng ông đã chết. Ngoài con rắn hổ mang, một người dân khác ở Hồ Bắc cũng bắt được một con rắn đỏ sống, sau hai tháng ngâm rượu, con rắn này đã cắn vào tay người dân khi mở bình ra.

Nói một cách logic, rắn cũng cần thở, giống như con người, chúng chỉ cần không khí để thở và tồn tại. Nhưng những loại rượu này rất mạnh, thậm chí có thể dùng để khử trùng công nghiệp, nhiều người cảm thấy choáng váng khi những loại rượu này mạnh, thậm chí chỉ ngửi đã thấy mùi nồng nặc khó chịu, vậy sao rắn có thể tồn tại trong môi trường này?

4. Vì rắn ngâm trong rượu sẽ chết trong vòng vài ngày, vậy tại sao chúng lại có thể "sống lại"?

Theo các chuyên gia, hệ thần kinh trung ương điều khiển hầu hết các hành động của rắn không nằm ở não mà nằm ở cột sống và các bộ phận khác của cơ thể. Khi rắn độc gặp phải mối đe dọa, nó sẽ chủ động tấn công để loại bỏ mối đe dọa. Khi nó nhận ra rằng nó đang bước vào trạng thái thiếu oxy và khi ở trong môi trường khắc nghiệt như nước, cơ thể nó sẽ tự động kích hoạt cơ chế bảo vệ và sau đó đi vào trạng thái "chết treo" tiềm tàng. (Nhiều loài động vật sẽ sử dụng trạng thái ngừng hoạt động như một trạng thái tự vệ khi chúng gặp nguy hiểm cực độ).

Trạng thái "chết treo" này tương tự như trạng thái ngủ đông của chúng. Lúc này, chúng sẽ giảm quá trình trao đổi chất xuống mức thấp nhất, nhịp tim đạt từ 5 đến 30 lần/phút, chỉ để chờ cho đến khi môi trường được cải thiện.

Rắn thường ngủ đông vào tháng 11, tháng 12 và thức dậy vào tháng 3, tháng 4 năm sau. Việc chúng không ăn uống trong thời gian dài như vậy đủ để chứng minh rằng chúng không có nhu cầu cao về thức ăn. Theo thống kê, một con rắn hổ mang chúa nặng 3kg chỉ cần ăn 2 lần một năm là đủ để đáp ứng nhu cầu năng lượng của cơ thể. Một số nghiên cứu cũng chỉ ra rằng một con rắn trong trạng thái "chết treo" vẫn có thể duy trì sự sống trong nhiều năm.

Tất nhiên, nếu con rắn ở trong môi trường xấu trong thời gian dài, cái chết giả sẽ biến thành cái chết thực sự (giống như loài rắn ngủ đông, khi nhiệt độ giảm đột ngột, chúng cũng sẽ bị đóng băng đến chết). Nếu rắn muốn sống sót trong bình đựng rượu, phải cần oxy, và lúc này, người ngâm rượu sẽ cung cấp "sự trợ giúp".

Nói chung, rượu ngâm rắn là rượu nguyên chất nồng độ cao, nếu không phải rượu giả như rượu pha, rượu pha trộn, rượu pha tạp thì rắn khó có thể sống sót.

Đồng thời, chai rượu không được đậy kín hoàn toàn, do đó một số không khí sẽ tràn vào và không thể giữ cho chai luôn đầy. Rượu liên tục bốc hơi và pha loãng, tạo không gian cho rắn thở và tồn tại.

Trên thực tế, nguyên nhân chính là nhiều người nghĩ rằng họ đã đóng kín rượu hoàn toàn trong quá trình ngâm rượu, nhưng thực tế không niêm phong hoàn toàn. Rượu là một thứ cực kỳ dễ bay hơi, nếu không đậy kín hoàn toàn, lâu ngày sẽ bay hơi.

Ngoài ra, rắn có sức sống bền bỉ và dẻo dai. Rắn có một tập hợp cơ chế sinh tồn gọi là chế độ ngủ đông, nếu gặp những thay đổi lớn và môi trường khắc nghiệt đe dọa sự tồn tại của chúng thì chế độ ngủ đông này sẽ được kích hoạt. Rắn có thể làm điều này đến một năm mà không cần ăn hoặc uống nước, và thậm chí cần rất ít không khí để tồn tại.

Khi nhiều người ngâm rượu thuốc, loại rượu họ dùng để ngâm rắn sẽ không đổ đầy cả một bình, thậm chí nhiều người chỉ đổ nửa bình, điều này tạo không gian rộng rãi cho con rắn trong chai có thể quay đầu lên, lộ ra ngoài khoảng không của rượu, để hấp thụ không khí còn lại trong chai, trong trường hợp này, không có gì ngạc nhiên khi rắn có thể tồn tại trong một năm.

Theo bác sĩ, thầy thuốc nhân dân Trần Văn Bản, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Trung ương Hội đông y Việt Nam cho biết, với cách ngâm toàn tính như vậy thì nọc rắn ở hai bên bành rắn (phần sát cổ) sẽ vẫn còn nguyên (theo Sức khỏe và Đời sống).

Ngoài ra theo trang Mirror, nhiều loài rắn có tập tính ngủ đông và nếu bình rượu không kín (có thể cung cấp oxy) thì những con rắn sẽ tự đưa mình vào trạng thái ngủ đông trong một thời gian dài. Đó cũng chính là lý do khiến nhiều con rắn sống lại dù đã được ngâm trong rượu hơn 1 năm.

Là một động vật biến nhiệt, việc ngủ đông sẽ giúp rắn sinh tồn trong điều kiện khắc nghiệt như thiếu oxy, thức ăn, nguồn nước (nhất là vào mùa đông). Chúng sẽ chỉ thức giấc khi nhận các kích thích mới từ môi trường như khi nhiệt độ tăng lên.

Những loài rắn thường sử dụng để ngâm rượu thuốc và có tập tính ngủ đông như rắn cạp nia Bắc (tên khoa học: Bungarus multicinctus) hay các loại rắn lục Pit viper.

Phần kết luận

Cuối cùng, hãy nói về cách xử lý chính xác nếu bạn bị rắn cắn. Trước hết, đừng quá hoảng sợ, hãy nhanh chóng đến bệnh viện địa phương hoặc gọi trợ giúp càng sớm càng tốt và xác định xem bạn thuộc loại rắn nào cắn. Khi đến bệnh viện cấp cứu, bạn có thể nhanh chóng lấy huyết thanh giải độc tương ứng của bệnh viện. Nếu không đến được bệnh viện trong thời gian đầu cần xử lý vết thương, trước tiên phải hút nọc rắn ra ngoài, đảm bảo khoang miệng không bị tổn thương, phải súc miệng mỗi khi ngậm và sau đó mở rộng vết thương để máu độc chảy ra nhiều hơn, cuối cùng buộc một sợi dây quanh vết thương để máu độc không lan ra.

Lê Dương (Theo Thuơng Hiệu và Pháp Luật)