Danh mục

Tại sao lăng mộ ông vua đầu tiên nhà Nguyễn lại đặt ở xa kinh thành Huế nhất?

Chủ nhật, 04/05/2025 06:30

Dù ở xa kinh thành Huế, đây lại là công trình được nhiều người yêu thích, hòa hợp với cảnh quan nhất của toàn bộ hệ thống lăng hoàng đế Gia Long.

Hoàng đế Gia Long tên húy là Nguyễn Phúc Ánh, sinh năm 1762. Ông là vị hoàng đế sáng lập ra nhà Nguyễn - triều đại cuối cùng trong lịch sử phong kiến Việt Nam - lên ngai vàng năm 1802, sử dụng niên hiệu là "Gia Long" và trị vì đất nước đến khi qua đời năm 1820.

Thiên Thọ Lăng là nơi an nghỉ của vị hoàng đế đầu tiên sáng lập ra triều nhà Nguyễn. Nơi đây có sự kết hợp hoàn hảo của kiến trúc và thiên nhiên, một bức tranh phong cảnh tuyệt đẹp của sự hùng vĩ, thơ mộng, hoang sơ mà cũng không kém phần liêu trai.

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Lăng Gia Long còn gọi là Thiên Thọ lăng, được xây từ năm 1814 đến năm 1820.

Ngày nay, Lăng Gia Long nằm trong một vùng núi hoang sơ, non xanh nước biếc thuộc xã Hương Long, thị xã Hương Trà, tỉnh Thừa Thiên Huế. Toàn bộ khu vực gồm 42 ngọn đồi, núi lớn nhỏ trong đó có núi Đại Thiên Thọ là lớn nhất, nằm án ngữ, tiền án của lăng và là tên gọi của cả quần sơn này.

Chính thiên nhiên ở đây, rừng thông xanh mướt đã làm nên đường biên tự nhiên cho khu lăng mộ, bởi lăng Gia Long không xây dựng la thành bao bọc bên ngoài giống lăng tẩm các vua Nguyễn khác.

Trước đây, phương tiện duy nhất đến đây chỉ là đường thủy, đò ngang của người dân quanh vùng hoặc thuyền lớn xuôi theo dòng Hương Giang qua chùa Thiên Mụ, Điện Hòn Chén...

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Xa xôi cách trở như vậy nên rất hiếm người ghé thăm, lăng Gia Long luôn trong tình trạng vắng khách, u tịch và xuống cấp.

Ngày nay, du khách có thể đến thăm lăng Gia Long bằng hai lối: lối cầu phao do người dân tự bắc qua sông Tả Trạch, lối thứ hai đường lớn chạy qua cầu Tuần, qua lối lăng vua Minh Mạng, tiếp tục qua cầu Hữu Trạch bắc qua sông cùng tên.

Đi hết rừng thông sẽ bắt gặp hai trụ biểu uy nghi khổng lồ nằm ngoài cùng lăng, đây là những cột được xây với mục đích báo hiệu, nhắc nhở mọi người phải kính cẩn, không ồn ào khi đi qua khu vực này.

Ban đầu có tới 85 cột trụ biểu như thế bao quanh, ngày nay do sự tàn phá của thời gian mà chỉ còn lại hai cột.

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Lăng vua Gia Long nằm trên một ngọn đồi bằng phẳng, trước mặt là núi Đại Thiên Thọ án ngữ, sau có bảy ngọn núi làm hậu chẩm, trái phải mỗi bên 14 ngọn núi gọi là "Tả Thanh Long - Hữu Bạch Hổ". Tổng thể lăng chia làm ba khu vực.

Chính giữa trung tâm là mộ vua Gia Long và mộ bà Thừa Thiên Cao hoàng hậu. Đây là điều đặc biệt nhất trong các lăng mộ vua Nguyễn, duy nhất ở đây phần mộ có cả vua và hoàng hậu.

Sở dĩ vậy vì bà Thừa Thiên Cao hoàng hậu chính là người vợ đã "nếm mật nằm gai" cùng nhà vua, luôn sát cánh cùng vua Gia Long từ lúc chạy nạn, chiến chinh, đến khi lên ngôi báu... nên đã được nhà vua cho phép đi cùng sau khi qua đời.

Đây là hai mộ cổ bằng đá đặt cạnh nhau, dạng thạch thất, được song táng theo quan niệm “Càn Khôn hiệp đức”, một hình ảnh đẹp của hạnh phúc và thủy chung.

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Mộ phần của vua Gia Long nằm bên phải nhìn từ ngoài vào, chính giữa hai mộ cổ theo trục xuyên tâm là ngọn Đại Thiên Thọ.

Hai mộ cổ bằng đá cách nhau chỉ một gang tay, có cùng kích thước, không một nét hoa văn, chạm trổ, không sơn son thiếp vàng, qua thời gian ngả dần sang màu đen xám.

Bảo vệ bên ngoài song mộ là bức tường thành kiên cố được gọi là "Bửu Thành". Có bảy cấp sân tế dẫn lên Bửu Thành.

Cánh cổng bằng đồng của Bửu Thành chính là nơi dẫn vào chốn yên giấc ngàn thu của vua và hoàng hậu. Một năm cánh cổng này chỉ mở cửa vài lần vào ngày lễ Tết, ngày giỗ... để sang sửa, dọn dẹp vệ sinh.

Phía dưới bảy cấp sân tế là sân chầu, hai bên là hai hàng tượng đá tạc hình quan văn, quan võ đứng chầu, ngoài ra còn có cả tượng đá voi chiến, ngựa chiến.

Bi Đình là nhà bia ghi công trạng, một công trình kiến trúc quen thuộc có ở hầu hết các lăng tẩm vua chúa triều Nguyễn.

Trong Bi Đình đặt tấm bia "Thánh Đức thần công" chạm khắc tinh tế, sau gần 200 năm vẫn còn rõ chữ. Đây là tấm bia của vua Minh Mạng dựng lên ca ngợi vua cha Gia Long của mình.

Bi Đình phủ ngói lưu ly quen thuộc dưới triều Nguyễn, ngói lưu ly là vật liệu được dùng xây dựng Kinh Thành, Hoàng Thành, Tử Cấm Thành, cung diện, lăng tẩm,...

Bên phải khu lăng mộ là khu vực tẩm điện với điện Minh Thành là trung tâm. Điện Minh Thành là nơi thờ, thắp hương lễ bái hoàng đế và hoàng hậu thứ nhất là bà Thừa Thiên Cao hoàng hậu.

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Ba lối bậc cấp dẫn lên điện thờ được tạo thành từ bốn con rồng đá uy nghiêm ngậm ngọc, tay cầm hý cầu.

Điện Minh Thành ngày trước có thờ nhiều kỷ vật gắn liền với cuộc đời bôn ba chiến chinh của vua Gia Long như mũ, đai, yên ngựa.

Minh Thành có nghĩa là "sự hoàn thiện rực rỡ", thế nhưng thật bất ngờ khi khu tẩm điện này rất đơn giản, chỉ có dấu ấn thời gian, không cầu kỳ, không sơn son thếp vàng như một số tẩm điện ở các lăng khác.

Lăng Gia Long còn là quần thể lăng tẩm của hoàng quyến vua Gia Long, có thể kể đến lăng chúa Nguyễn đời trước, lăng vợ chúa Nguyễn, lăng mẹ vua Gia Long, lăng chị ruột vua...

Ngoài chính lăng tẩm của vua Gia Long và hoàng hậu thì lăng tẩm được chú ý nhất, đẹp nhất tiếp theo chính là lăng Thiên Thọ Hữu, nơi chôn cất vợ thứ hai của vua Gia Long - bà Thuận Thiên Cao hoàng hậu.

Gia Long, Lăng Gia Long,  vua đầu tiên nhà Nguyễn

Thời điểm này (tháng 7-2020) lăng Thiên Thọ Hữu đang trong thời gian tu sửa, bảo tồn... cùng với một số công trình khác của lăng Gia Long.

Bà cùng với Thừa Thiên Cao hoàng hậu là hai người vợ gắn bó với vua Gia Long từ thuở hàn vi lập nghiệp. Bà chính là thân mẫu sinh ra vua Minh Mạng, vị hoàng đế thứ hai của triều Nguyễn, kế tục vua cha Gia Long.

Trước cổng lăng mộ Thiên Thọ Hữu là đầm sen rộng mênh mông, với cặp rồng ở chân bậc đá nhìn thẳng về cặp trụ biểu khổng lồ đằng xa.

T.San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Tin được quan tâm

Từ tháng 7/2025: Vợ chồng đi xe của nhau sẽ bị CSGT xử phạt và tịch thu phương tiện, đúng không?

Theo quy định, những trường hợp này đi xe không chính chủ sẽ không bị CSGT xử phạt.
Kiến thức 2 ngày, 7 giờ trước

Có 3 loại nước là 'vua rút cạn canxi, uống càng nhiều xương càng giòn, dễ gãy nhưng nhiều người Việt dùng hàng ngày

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, ngoài yếu tố tuổi tác, thói quen sinh hoạt và ăn uống cũng đóng vai trò quan trọng...
Chăm sóc sức khỏe 2 ngày, 1 giờ trước

Ba ngày 'Đại Sát' trong tháng 4 âm lịch: Tổ tiên cảnh báo tuyệt đối không nên làm việc lớn để tránh cho gia đạo bất an, đó là ngày nào?

Trong tín ngưỡng dân gian, tháng 4 âm lịch được xem là giai đoạn chứa nhiều biến động về phong thủy và tâm linh. Đặc...
Kiến thức 2 ngày, 2 giờ trước

Bất kể một tòa nhà có bao nhiêu tầng, các kiến ​​trúc sư đều nói rằng 5 tầng này là 'tầng vàng'. Hãy kiểm tra chúng trước khi mua

Hiện nay nhiều người trẻ cần phải nhờ đến sự giúp đỡ của cha mẹ để mua nhà. Hơn nữa, việc mua nhà có thể...
Kiến thức 2 ngày, 11 giờ trước

5 người có IQ cao nhất lịch sử Trung Quốc: Gia Cát Lượng xếp hạng cuối, số 1 là ai?

Trong lịch sử Trung Quốc có rất nhiều người thông minh kiệt xuất trong đó phải nhắc đến 5 cái tên dưới đây.
Kiến thức 2 ngày trước

Từ nay: Đi xe máy không lắp đủ 2 gương chiếu hậu sẽ bị CSGT xử phạt 600 nghìn, đúng không?

Quy định về gương chiếu hậu nhằm đảm bảo an toàn cho người dân khi tham gia giao thông nên mọi người cần lưu ý....
Kiến thức 2 ngày, 24 giờ trước

Tin cùng mục

Quy định mới về thủ tục, giấy tờ đi máy bay, người dân cần chú ý gì?

Quy định về giấy tờ nhân thân khi đi máy bay đã được cập nhật với một số điểm mới đáng chú ý. Từ nay...
Kiến thức 11 giờ, 42 phút trước

Kể từ nay: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 11 giờ, 11 phút trước

Ba con giáp được Thần Tài 'cưng nhất', sẽ có tài lộc dồi dào, may mắn sớm muộn gì cũng đạt đến đỉnh cao của cuộc sống

Từ lâu đời, mười hai con giáp mang trong mình khát vọng và kỳ vọng của con người về một cuộc sống tốt đẹp hơn....
Đời sống số 11 giờ, 13 phút trước

Tại sao hầu hết phòng tắm khách sạn hiện nay đều trong suốt?

Khách sạn là nơi chúng ta thường xuyên tiếp xúc trong cuộc sống hàng ngày. Cùng với sự phát triển kinh tế ngày càng tăng,...
Kiến thức 11 giờ, 26 phút trước

Tử vi ngày 4/5/2025 của 12 con giáp: Tuổi Thân tài lộc tăng tiến, Tuất gặp khó khăn

Cùng xem tử vi dự đoán gì về vận mệnh, tình duyên, cuộc sống,... của 12 con giáp trong ngày 4/5/2025.
Đời sống số 16 giờ, 28 phút trước

Khi các phi tần thời xưa đang tắm, những hoạn quan hầu cận bên cạnh đều tỏ ra sợ hãi, họ sợ điều gì?

Trong chốn hậu cung xa hoa của triều đình phong kiến, thái giám không chỉ là người hầu hạ mà còn phải gánh chịu muôn...
Hồ sơ tư liệu 19 giờ, 28 phút trước

Tin mới cập nhật

Cách thay đổi nơi đăng ký khám chữa bệnh BHYT ban đầu?

Muốn thay đổi nơi khám, chữa bệnh ban đầu BHYT làm thế nào? Liệu chữa bệnh không đúng nơi đăng ký ban đầu do thay...
Kiến thức 6 phút trước

Trắc nghiệm tâm lý: Hãy chọn một trong những con vịt dưới đây để thử vận ​​may của bạn trong tháng 5!

Thử vận may kiểu nhẹ nhàng bằng trắc nghiệm tâm lý. Trước mặt bạn là 5 con vịt xếp hàng trên mặt nước, mỗi con...
Đời sống số 6 phút trước

Kể từ bây giờ, người dân chỉ cần đáp ứng 2 điều kiện này sẽ được xây nhà trên đất nông nghiệp

Người dân khi có đủ 2 điều kiện này thì xây nhà trên đất nông nghiệp sẽ không lo bị phạt tiền, cần biết để...
Kiến thức 35 phút trước

Kể từ tháng 5/2025: Bảo hiểm xe máy 10 nghìn có thể thay thế bảo hiểm xe máy bắt buộc, đúng không?

Cho đến nay thì những quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe máy vẫn là vấn đề mà...
Kiến thức 51 phút trước

Khi rời khỏi bữa tiệc tối sớm, đừng nói 'Tôi đi trước, các bạn cứ từ từ ăn', những người thông minh sẽ nói ba điều này

Trong bối cảnh xã hội, tiệc tối chiếm một vị trí quan trọng. Cho dù đó là cuộc tụ họp giữa người thân và bạn...
Kiến thức 1 giờ, 3 phút trước

Theo quy định, người sử dụng lao động không trả trợ cấp dưỡng sức sau tai nạn lao động bị phạt như thế nào?

Luật An toàn, vệ sinh lao động quy định rõ trách nhiệm của người sử dụng lao động đối với người lao động bị tai...
Kiến thức 1 giờ, 6 phút trước

Sao Việt 4/5: Ngô Thanh Vân ngầm công khai đang mang bầu?; Diễn viên Lãnh Thanh bị liệt dây thần kinh số 7

Tin sao Việt 4/5/2025: Giữa nghi vấn có "tin vui" thì động thái lạ mới đây của Ngô Thanh Vân gây thêm sự chú ý....
Chuyện làng sao 1 giờ, 9 phút trước

Đối với những người đã giúp đỡ bạn, đừng mời họ ăn hoặc tặng quà. Thay vào đó, hãy học ba cách sau đây để đền đáp họ

Để trả ơn, chúng ta thường chọn mời ai đó một bữa ăn hoặc tặng họ một món quà. Nhưng trong số những người có...
Kiến thức 1 giờ, 16 phút trước

Nên tắt bộ phát wifi bao lâu một lần? Nhiều người không biết, bảo sao tốc độ Internet gia đình ngày càng chậm

Có thể nói bộ định tuyến là một trong những thiết bị sử dụng lâu nhất trong nhà chúng ta. Tuy nhiên, với sự phổ...
Kiến thức 1 giờ, 16 phút trước

Có 100 triệu tiền nhàn rỗi nên gửi tiết kiệm hay mua vàng để hưởng lãi cao hơn?

Với số tiền nhàn rỗi khoảng 100 triệu đồng - không quá lớn để đầu tư mạo hiểm nhưng cũng không nhỏ để bỏ quên...
Kiến thức 1 giờ, 25 phút trước