Danh mục

Tại sao lại có 12 con giáp? Chuột nhỏ nhất sao lại được chọn đứng đầu tiên?

Thứ năm, 17/10/2024 13:30

Từ xưa đến nay, nền văn hóa phương Đông lại sử dụng 12 con giáp để tạo nên lịch Âm, và dùng để phục vụ cho nhiều mục đích quan trọng như tính tuổi, xem ngày tháng tốt để làm những việc lớn như cưới hỏi, làm nhà, khai trương...

Nguồn gốc 12 con giáp

Ở Trung Quốc cũng như Việt Nam và nhiều nước châu Á khác, lịch của người châu Á được lập theo chu kỳ 60 năm, tương tự như chu kỳ 100 năm (một thế kỷ) của lịch châu Âu. Mỗi năm, lịch châu Á sẽ cho 12 con vật: Chuột (Tý), trâu (Sửu), cọp (Dần), thỏ/mèo (Mão/Mẹo), rồng (Thìn), rắn (Tỵ), ngựa (Ngọ), dê (Mùi), khỉ (Thân), gà (Dậu), chó (Tuất), heo (Hợi) thay phiên chủ trì, gọi là 12 con giáp. Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. Ở mỗi quốc gia châu Á, 12 con giáp có thể thay thế bằng những con vật mang tính văn hóa và biểu tượng riêng.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. (Hình minh họa)

Theo các nhà nghiên cứu, nguồn gốc 12 con giáp có lịch sử lâu đời và những ghi chép liên quan đã xuất hiện ngay từ thời Tiền Tần.

Một số giải thiết cho rằng 12 con giáp có nguồn gốc từ việc thờ động vật. Trong các xã hội nguyên thủy, năng suất của con người rất kém. Các vật nuôi như lợn, trâu, ngựa có liên quan mật thiết đến các hoạt động nông nghiệp. Các loài động vật như hổ và rắn có thể đe dọa sự an toàn của chính con người và con người cũng sẽ cảm thấy sợ hãi... Tất cả những điều đó đã dần dẫn đến sự hình thành 12 con giáp.

Ngoài ra, một số học giả còn đưa ra quan điểm 12 con giáp không chỉ liên quan đến động vật có thật mà còn có bối cảnh “thiên văn” và liên quan đến mối liên hệ của người cổ đại với các vì sao.

Theo văn hóa Phương Đông, lịch được xác lập theo chu kỳ thay đổi đều đặn của Mặt trăng. Do đó 12 con giáp ứng với 12 giờ trong ngày, 12 tháng trong năm, 12 năm trong một giáp – đó là những nền tảng quan trọng để tính lịch và là dấu hiệu để nhận đoán về số mệnh của từng người theo cung Hoàng Đạo. Ngoài ra, các con giáp còn được liên kết với 12 Địa Chi, và 10 Can với 5 yếu tố tự nhiên Kim, Mộc, Thủy, Hỏa, Thổ. Một chu kỳ của các yếu tố này là 60 năm.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Đến nay, có nhiều giả thiết về nguồn gốc của 12 con giáp. (Hình minh họa)

Trong quyển "Tùng hạ quán chuế ngôn" vào đời nhà Thanh giải thích rằng, việc lựa chọn và xếp thứ tự 12 con vật được căn cứ vào thời gian hoạt động mạnh của các con vật tiêu biểu cho từng loại, mà chọn ra các thứ hạng tương ứng theo chu kỳ 12 thời khắc trong ngày (1 thời khắc tương đương 2 giờ):

- Từ 11 giờ đêm đến 1giờ sáng: Lúc chuột hoạt động mạnh nhất, gọi là giờ Tý.

- Từ 1 giờ sáng đến 3 giờ sáng: Khi ấy, trâu ăn no, nhưng nhai lại cho kỹ, chuẩn bị trời sáng đi cày ruộng, là giờ Sửu.

- Từ 3 giờ sáng đến 5 giờ sáng: Lúc cọp đi săn mồi, rất hung hãn, là giờ Dần.

- Từ 5 giờ sáng đến 7 giờ sáng: Thời điểm này, mặt trời bắt đầu mọc, nhưng mặt trăng vẫn còn chiếu sáng, vì ngọc thố (thỏ) đang bận giã thuốc cho Hằng Nga tiên nữ trên cung trăng, gọi là giờ Mão/Mẹo.

- Từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng: Đây là lúc quần long hành vũ, gọi là giờ Thìn.

- Từ 9 giờ sáng đến 11 giờ trưa: Rắn về hang, không cắn người, đặt là giờ Tỵ.

- Từ 11 giờ trưa đến 1 giờ trưa: Lúc ánh nắng mặt trời gay gắt nhất, là thời gian ngựa phi nước đại, nên gọi là giờ Ngọ.

- Từ 1 giờ chiều đến 3 giờ chiều: Dê ăn cỏ, gọi là giờ Mùi.

- Từ 3 giờ chiều đến 5 giờ chiều: Khỉ nghịch ngợm, thích kêu hú, là giờ Thân.

- Từ 5 giờ chiều đến 7 giờ tối: Gà về ổ ngủ, là giờ Dậu.

- Từ 7 giờ tối đến 9 giờ tối: Chó bắt đầu đi săn mồi ban đêm, là giờ Tuất.

- Từ 9 giờ tối đến 11 giờ tối: Lúc lợn ngủ say nhất, là giờ Hợi.

Chuột nhỏ nhất sao lại được chọn đứng đầu tiên trong 12 con giáp?

Về lý do tại sao giữa muôn thú chỉ chọn 12 con vật đó làm 12 con giáp? Sao trong bảng thứ hạng, chuột là con vật bé nhất mà lại dẫn đầu? Đến nay, các nhà chiêm tinh học vẫn chưa tìm được câu trả lời chính xác và đầy đủ.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Sao trong bảng thứ hạng, chuột là con vật bé nhất nhưng lại dẫn đầu 12 con giáp?

Tuy nhiên, một giả thiết giải thích rằng thuở xưa mỗi ngày đêm được chia thành 12 thời khắc. Người xưa đã chọn ra 12 con vật mỗi con phù hợp với từng thời khắc trong đó căn cứ vào sự ẩn hiện hàng ngày có tính quy luật của nó. Theo đó thì giờ Tí (11 giờ đêm - 1 giờ sáng) là lúc loài chuột hoạt động mạnh mẽ nhất, như cách lý giải ở trên nên chuột được xếp đứng đầu 12 con giáp. 1 giờ sáng cũng là mốc thời gian đầu tiên của ngày.

Theo dân gian tin rằng chuột có khả năng sinh sản mạnh mẽ. Người xưa mong muốn sinh sản và thịnh vượng cho con cháu đông đúc nên đã nảy ra quan niệm thờ chuột để có nhiều con cái, nhiều phúc lành.

Trên thực tế, ở một mức độ nhất định, mười hai con giáp là đại diện trực quan của mười hai nhánh trên trái đất, mỗi nhánh đều có những truyền thuyết phong phú riêng, sau này dần dần hòa nhập với một số tín ngưỡng và quan niệm dân gian. Trong xã hội hiện đại, chúng còn được coi là linh vật của đầu năm mới.

Tại sao lại có 12 con giáp, Nguồn gốc 12 con giáp

Cứ mỗi năm đến Tết Nguyên đán, ở phương Đông, trong đó có Việt Nam lại chào đón một con vật mới biểu tượng cho một năm mới. (Hình minh họa)

Ngày nay, song song với việc sử dụng lịch dương, Việt Nam vẫn đang sử dụng 12 con giáp để phục vụ cho nhiều mục đích quan trọng như tính tuổi, xem ngày tháng tốt để làm những việc lớn như cưới hỏi, làm nhà, khai trương...

Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)

Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-lai-co.. Nguồn: https://thuonghieuvaphapluat.vn/tai-sao-lai-co-12-con-giap-chuot-nho-nhat-sao-lai-duoc-chon-dung-dau-tien-vz104239.html

Tin được quan tâm

Tại sao hầu hết nhà ở Mỹ đều được xây bằng gỗ? Cuối cùng tôi đã hiểu sau khi đọc nó

Việc xây nhà rất đơn giản đối với chúng ta, và hầu hết đều sử dụng bê tông cốt thép làm vật liệu chính, vì...
Kiến thức 2 ngày, 3 giờ trước

Khi chiên trứng, đừng đổ dầu vào chảo trước. Cách làm mới của đầu bếp nhà hàng rất ngon, học sớm sẽ có lợi sớm

Nhiều người thích ăn trứng chiên. Một mặt, nó rất tiện lợi và có thể hoàn thành chỉ trong vài phút. Ngược lại, trứng chiên...
Địa chỉ ăn ngon 2 ngày, 4 giờ trước

Việt Nam sắp có thêm khu du lịch tâm linh vốn đầu tư 35.000 tỷ đồng, nằm ở tỉnh thành nào?

Toàn bộ dự án Huyền tích Am Tiên sẽ được hoàn thiện trong khoảng thời gian từ năm 2027 - 2030 với số vốn đầu...
Tin trong ngày 2 ngày, 21 giờ trước

Từ nay tới 31/12: Trường hợp này bị xóa hộ khẩu thường trú, người dân nên biết kẻo thiệt thòi

Theo quy định, những trường hợp này bị xóa hộ khẩu thường trú, ai cũng nên biết kẻo thiệt thòi.
Kiến thức 2 ngày, 22 giờ trước

Trong năm 2025, người đi xe máy phải đổi bằng lái theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến 6 triệu đồng, đúng không?

Nhiều thông tin cho rằng, người đi xe máy bắt buộc phải đổi bằng lái xe theo mẫu mới nếu không sẽ bị phạt đến...
Kiến thức 2 ngày, 18 giờ trước

Kể từ nay: Nhà nghỉ, khách sạn có được quyền giữ thẻ Căn cước, CCCD của khách lưu trú không?

Khi lưu trú tại nhà nghỉ, khách sạn, chúng ta thường nhận được yêu cầu cung cấp thông tin trên thẻ Căn cước, Căn cước...
Kiến thức 1 ngày, 4 giờ trước

Tin cùng mục

Các mốc thời gian thi lớp 10 ở Hà Nội, mọi người cần nắm rõ

Tỷ lệ chọi lớp 10 các trường ở Hà Nội sẽ được công bố trong tháng 5. Ba ngày 7-9/6, kỳ thi diễn ra và...
Tin trong ngày 23 phút trước

12 con giáp nên trồng cây gì để vượng tài? Mỗi con giáp một loại khác nhau, không phải cây nào cũng hợp, trồng đúng là tài vận bùng nổ, cùng xem bạn hợp với cây nào nhé!

Trong văn hóa Á Đông, mỗi con giáp trong 12 con giáp đều mang một đặc trưng tính cách và vận mệnh riêng. Việc trồng...
Kiến thức 23 phút trước

Hướng dẫn chi tiết cách đón xe buýt cho người dân tới dự Đại lễ Phật đản Vesak 2025

Để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân tham dự Đại lễ Phật đản Vesak Liên hợp quốc 2025 tại Học viện Phật giáo...
Tin trong ngày 23 phút trước

Vì sao đá tự làm ở nhà thường trắng đục, còn đá mua ngoài hàng lại trong veo? Có phải do nước làm đá bị bẩn?

Nếu bạn từng để ý, sẽ thấy những viên đá trong veo ở quán nước trông hấp dẫn và sạch sẽ hơn hẳn những viên...
Kiến thức 23 phút trước

Thông báo mới nhất về thời điểm chiêm bái Xá lợi Trái tim Bồ tát Thích Quảng Đức tại TP.HCM

Giáo hội Phật giáo Việt Nam TP.HCM vừa phát đi thông báo liên quan tới việc chiêm bái Xá lợi Trái tim Bồ tát Thích...
Tin trong ngày 23 phút trước

Chưa đầy 2 tháng tới: Hàng triệu người sẽ nhận được khoản tiền tăng gấp 4 lần hiện tại ngoài lương hưu

Mức hưởng lương hưu và trợ cấp 1 lần khi nghỉ hưu cho người tham gia bảo hiểm xã hội (BHXH) bắt buộc là bao...
Kiến thức 24 phút trước

Tin mới cập nhật

Sao Việt 5/5: Mối quan hệ giữa NSND Thanh Lam và vợ mới của chồng cũ; Ảnh hiếm MC Thảo Vân chụp cùng Mỹ Tâm năm 20 tuổi

Tin sao Việt 5/5/2025: Dù đã ly hôn nhưng Diva Thanh Lam vẫn giữ được mối quan hệ thân thiết với chồng cũ và vợ...
Chuyện làng sao 23 phút trước

Cường Đô La tiết lộ một chi tiết liên quan tới việc du học của quý tử, đủ hiểu năng lực cỡ nào

Subeo và gia đình đang tập trung tìm hiểu về ngôi trường mà cậu chàng sẽ theo học sau khi kết thúc chương trình cấp...
Chuyện làng sao 24 phút trước

Có 500 triệu đồng lúc này, nên 'rót' vào vàng hay chứng khoán?

Với số vốn 500 triệu đồng trong tay, nhà đầu tư nên lựa chọn vàng hay chứng khoán? Để giải đáp thắc mắc này, chuyên...
Kiến thức 2 giờ, 30 phút trước

Tương lai con cái có 'hoá rồng hoá phượng' hay không, đều phụ thuộc vào quyết định này của cha mẹ, hãy cẩn trọng!

Tương lai của con cái "hoá rồng hoá phượng" hay luẩn quẩn trong vòng xoáy mệt mỏi, phần lớn phụ thuộc vào những quyết định,...
Kiến thức 2 giờ, 30 phút trước

Ngày Quốc khánh 2/9/2025, cán bộ, công chức, viên chức được nghỉ mấy ngày?

Theo thông báo chính thức từ Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, cán bộ, công chức, viên chức sẽ có một kỳ...
Tin trong ngày 2 giờ, 31 phút trước

3 món đồ tuyệt đối không nên để trên nóc tủ lạnh nếu không muốn hóa đơn tiền điện tăng vọt, tuổi thọ tủ bị 'rút ngắn'

Hóa đơn tiền điện tăng đột ngột sau một tháng, tôi không ngờ nguyên nhân chính là thói quen tận dụng nóc tủ lạnh làm...
Kiến thức 2 giờ, 31 phút trước

Từ 4/5: Mức phụ cấp lưu trú cho công chức, viên chức sẽ tăng như thế nào?

Phụ cấp lưu trú là khoản hỗ trợ thêm ngoài tiền lương, được tính từ ngày bắt đầu đến khi kết thúc đợt công tác,...
Kiến thức 2 giờ, 31 phút trước

Mua bán nhà đất, cố tình khai giá thấp coi chừng 'dính' tội trốn thuế

Việc mua bán nhà đất với giá khai báo thấp hơn nhiều so với giá giao dịch thực tế để giảm thiểu nghĩa vụ thuế...
Kiến thức 2 giờ, 50 phút trước

Ông chủ bút bi Thiên Long: Xây dựng đế chế nghìn tỷ từ chiếc xe đạp cà tàng và chuỗi ngày bán bút bi dạo khắp Sài thành

Từ chiếc xe đạp cà tàng, ông chủ Thiên Long đã gây dựng nên cơ đồ như hiện tại.
Doanh nghiệp 2 giờ, 50 phút trước

Theo quy định, hiệu trưởng, hiệu phó có được dạy thêm?

Nhiều phụ huynh quan tâm đến việc có cấm hay hạn chế quyền dạy thêm của hiệu trưởng, hiệu phó theo quy định hay không?...
Tin trong ngày 2 giờ, 50 phút trước