Tại sao các cụ ngày xưa đặt tên cho con thường đệm 'nam Văn nữ Thị'?

Đặt tên cho con là một trong những việc quan trọng với cha mẹ, thời nào cũng vậy. Do đó, đặt tên gì cũng cần phải cân nhắc thật kỹ lưỡng. Nếu như nhìn lại, người Việt xưa thường đặt tên đệm trước tên chính kiểu nam Văn nữ Thị. Hiện tại, một số gia đình vẫn lưu giữ truyền thống này, một số khác lại chọn cách đệm tên "kêu" hơn cho con.

Cùng tìm hiểu tại sao lý do người xưa lại dùng tên đệm này?

"Nam Văn"

Ông bà ta từ xưa đã tương truyền câu nói "Nhất nam viết hữu, thập nữ viết vô", nhằm muốn chỉ ra rằng một người con trai bằng mười con gái, bởi vốn dĩ trong các triều đại phong kiến, chỉ có đàn ông mới là thành phần được trọng dụng.

Họ được đi học, đi thi để có kiến thức sau này sẽ làm được việc lớn, cống hiến hiền tài cho quốc gia, gọi là người có chữ nghĩa.

Ngày xưa, tên nam thường thêm đệm "Văn" (Ảnh minh họa)

Do đó, chữ Văn thường đặt kèm trong tên đệm của đàn ông Việt được ví như ước mơ của bậc cha mẹ muốn con cái của mình là người có học thức, được công thành, danh toại, xây được nghiệp lớn.

Cuối cùng, thói quen đặt tên cho con trai dần được hình thành và ăn sâu vào tiềm thức của nhiều thế hệ người Việt đến tận bây giờ.

Do đó, hiện nay nhiều người thường đặt tên con theo công thức sau: Họ + Văn + Tên.

"Nữ Thị"

Về mặt nguồn gốc từ nguyên, theo học giả An Chi, “thị” là một từ Việt gốc Hán dùng để chỉ phụ nữ. Trong quyển Từ nguyên từ điển có câu “Phu nhân xưng thị” (đàn bà gọi là thị). Từ điển này cũng giải thích thêm từ “thị” còn là một từ mà phụ nữ dùng để tự xưng.

(Ảnh minh họa)

Đến khi chữ Nôm bắt đầu sử dụng rộng rãi và khi văn hóa Việt Nam bắt đầu hình thành một đường lối riêng thì chữ “thị” chỉ người phụ nữ lại đứng trước tên riêng của họ, ví dụ: Thị Mầu, Thị Kính… và đến khoảng thế kỷ 15 thì chữ Thị đi luôn vào tên và họ của con gái, như một cách khẳng định về gốc gác của người đó, giống như trường hợp chữ văn ở trên.

Đến khoảng thế kỷ 15, chữ Thị dần gắn liền với tên và họ của nữ giới, như một cách khẳng định gốc gác của người đó, tạo thành công thức đặt tên: Họ + Thị + Tên.

(Ảnh minh họa)

Ngày nay với làn sóng hội nhập quốc tế công thức đặt tên "nam Văn, nữ Thị" đã dần lu mờ. Vì thế, nhiều bậc cha mẹ đã chọn nhiều tên đệm đẹp hơn cho con với mong muốn gửi gắm những điều tốt đẹp.

Tường San (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)