Tại sao bàn tay con người có 5 ngón mà không phải 4 hay 6 ngón?

Nhiều quốc gia châu Á từ lâu đã quen với con số 5, thậm chí còn hình thành truyền thống văn hóa ưa thích số 5 "ngũ", chẳng hạn như Âm Dương Ngũ Hành, Xuân Thu Ngũ Bá. Trên thực tế, còn có các danh từ như ngũ sơn, ngũ kinh, ngũ tạng, ngũ cốc, ngũ hành... có thể được nhìn thấy ở khắp mọi nơi.

Con người và nhiều loài động vật có 5 ngón.

Con người chỉ là một đại diện của loài linh trưởng. Giống như con người, các loài linh trưởng khác cũng có năm ngón của chi. Trên thực tế, năm ngón tay của loài linh trưởng không phải là duy nhất. Mặc dù các loài động vật có vú khác không có tay và chân riêng biệt nhưng hầu hết các chi của chúng đều có năm nhánh ở cuối, gọi chung là năm ngón, ngoại trừ một số loài động vật thân bò, chim, lưỡng cư... Một số lượng lớn động vật có xương sống duy trì cấu trúc năm ngón và trong số đó có loài linh trưởng. Vì vậy, thay vì hỏi tại sao con người có năm ngón tay, tốt hơn nên hỏi tại sao động vật có xương sống lại duy trì cấu trúc năm ngón.

Đây có vẻ như là một câu hỏi đơn giản nhưng lại là một bí ẩn lớn. Trong tự nhiên có rất nhiều con số để lựa chọn và cũng không có luật nào quy định những con có bốn ngón chân sẽ bị giết. Vậy tại sao nhiều loài động vật lại duy trì cấu trúc năm ngón?

Sự xuất hiện của 5 ngón tay trên các chi xảy ra trước khi các sinh vật cổ đại được chia thành lưỡng cư, chim và động vật có vú. Điều này diễn ra cách đây 340 triệu năm, trong thời kỳ Kỷ Than đá. Trước đó, trên Trái đất đã tồn tại những sinh vật có 6,7 và 8 ngón tay. Chẳng hạn như loài động vật nguyên thủy tồn tại cùng thời, chẳng hạn như Spinosaurus (chi thằn lằn gai) với tám xương ngón chân và Ichthyosaurus (chi thằn lằn cá) với bảy xương ngón chân, chủ yếu sống dưới nước. Điều này cho thấy năm ngón là một nút quan trọng trong quá trình tiến hóa của động vật có xương sống từ dưới nước lên trên cạn. Kể từ đó, trên thế giới đã xuất hiện một số lượng lớn động vật có năm ngón chân. Chúng có thể là động vật lưỡng cư, bò sát, chim và động vật có vú.

Không còn nghi ngờ gì nữa, nếu muốn di chuyển dễ dàng trên cạn thì cần phải dùng tứ chi để hỗ trợ cơ thể. Các chi không được quá dày hoặc quá mỏng. Nếu quá dày và vượt quá nhu cầu thực tế thì là lãng phí; nếu quá mỏng thì không thể nâng đỡ cơ thể. Các chi cũng tiến hóa có chọn lọc và phù hợp nên tìm sự cân bằng giữa độ dày và độ mỏng, cùng với đó là hình thành các đốt.

Trong tự nhiên rất hiếm khi tìm thấy động vật có hơn 5 ngón tay.

Có thể nói, trong quá trình tiến hóa, nó đã giảm xuống còn 5 và không tăng lên kể từ đó. Ở một số động vật, con số này thậm chí còn giảm hơn nữa. Chẳng hạn, móng ngựa chỉ có một ngón, giúp loài vật này giữ thăng bằng khi chạy.

Các nhà khoa học hiện nay không biết chính xác tại sao số ngón tay trên tứ chi của chúng ta lại là 5. Tuy nhiên, câu hỏi này có thể được trả lời như sau: chúng ta có 5 ngón tay vì đó chính xác là số mà tổ tiên chúng ta có, và họ có 5 ngón tay là do một quá trình tiến hóa có chọn lọc và lâu dài.

Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)