Bồi thường đất là việc Nhà nước thực hiện đền bù về giá trị quyền sử dụng đất cho người dân khi thu hồi đất của họ vì mục đích quốc phòng, an ninh hoặc phát triển kinh tế - xã hội. Việc này được thực hiện bằng hình thức giao đất, giao nhà ở, giao đất khác mục đích hoặc bằng tiền, tùy thuộc vào điều kiện và nguyện vọng của người sử dụng đất.
Điều 103 Luật Đất đai 2024 quy định khi Nhà nước thu hồi đất mà gây thiệt hại đối với cây trồng, vật nuôi, việc bồi thường sẽ được thực hiện theo quy định cụ thể như sau:
• Đối với cây hàng năm, mức bồi thường được tính bằng giá trị sản lượng của vụ thu hoạch đối với cây trồng đó. Giá trị sản lượng được tính theo năng suất của vụ thu hoạch cao nhất trong 3 năm trước liền kề đối với loại cây trồng tại địa phương và đơn giá bồi thường.
Các quy định mới về bồi thường giúp đảm bảo quyền lợi của người sử dụng đất khi Nhà nước thu hồi để phục vụ dự án. (Ảnh minh họa)
• Đối với cây lâu năm, mức bồi thường được tính theo giá trị thiệt hại thực tế của vườn cây.
• Đối với cây lâu năm cho thu hoạch nhiều lần và đang trong thời kỳ thu hoạch, mức bồi thường được tính bằng sản lượng vườn cây còn lại chưa thu hoạch, tương ứng với số năm còn lại trong chu kỳ thu hoạch và đơn giá bồi thường.
• Đối với cây trồng chưa thu hoạch nhưng có thể di chuyển đến địa điểm khác, sẽ được bồi thường chi phí di chuyển và thiệt hại thực tế do việc di chuyển và trồng lại.
• Đối với cây rừng trồng bằng nguồn vốn ngân sách nhà nước, cây rừng tự nhiên giao cho tổ chức, hộ gia đình, cá nhân trồng, quản lý, chăm sóc, bảo vệ, mức bồi thường sẽ theo giá trị thiệt hại thực tế của vườn cây. Tiền bồi thường sẽ được phân chia cho người quản lý, chăm sóc, bảo vệ theo quy định của pháp luật về lâm nghiệp.
Luật cũng quy định cụ thể về bồi thường vật nuôi, trong đó chỉ bồi thường đối với những trường hợp không thể di chuyển, như thủy sản đang nuôi tại thời điểm thu hồi đất. Giá trị bồi thường được tính theo thiệt hại thực tế và do UBND cấp tỉnh ban hành đơn giá.
Tuy nhiên, không phải mọi tài sản đều được bồi thường. Theo khoản 2 Điều 105, những tài sản được tạo lập trái quy định pháp luật, hoặc được xây dựng sau khi có thông báo thu hồi đất sẽ không được hỗ trợ. Đây là điểm người dân cần đặc biệt lưu ý khi có kế hoạch xây dựng hoặc canh tác trên đất nằm trong quy hoạch.
Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ ban hành đơn giá bồi thường thiệt hại về cây trồng, vật nuôi theo quy trình sản xuất do Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn hoặc địa phương ban hành theo quy định của pháp luật. Đơn giá bồi thường thiệt hại về cây trồng, vật nuôi phải bảo đảm phù hợp với giá thị trường và được xem xét điều chỉnh khi có biến động để làm căn cứ tính bồi thường khi thu hồi đất.
K.Hoàng (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)