Trong đó, quả phật thủ – một loại quả không ăn được nhưng lại xuất hiện phổ biến trên mâm cỗ Tết – luôn thu hút sự chú ý bởi hình dáng đặc biệt và ý nghĩa tâm linh sâu sắc. Vậy tại sao quả phật thủ lại được chọn bày trên bàn thờ, và nó mang ý nghĩa gì trong ngày Tết cổ truyền?
Quả phật thủ – Đặc điểm độc đáo từ tự nhiên
Phật thủ, hay còn gọi là "tay Phật," là một loại quả thuộc họ cam chanh. Quả có hình dáng đặc biệt, với các nhánh dài và cong vút tựa như những ngón tay của Đức Phật. Mùi thơm nhẹ nhàng, thanh khiết của phật thủ càng làm tăng thêm giá trị độc đáo của loại quả này.
Điều đặc biệt về phật thủ là nó không được trồng để ăn mà chủ yếu để làm vật phẩm cúng bái hoặc trang trí. Lớp vỏ dày và xốp của phật thủ chứa tinh dầu thơm, giúp giữ mùi hương lâu dài, rất phù hợp để đặt trên bàn thờ trong nhiều ngày.
Ý nghĩa tâm linh của quả phật thủ trong ngày Tết
Biểu tượng cho bàn tay Đức Phật che chở
Cái tên “phật thủ” đã gợi lên ý nghĩa thiêng liêng, tượng trưng cho bàn tay Đức Phật dang ra che chở, bảo vệ con người khỏi những tai ương và mang đến bình an. Khi đặt phật thủ lên bàn thờ, người ta tin rằng Đức Phật sẽ phù hộ, mang lại sự an lành và thịnh vượng cho gia đình trong suốt năm mới.
Cầu tài lộc, may mắn
Phật thủ được xem là một biểu tượng phong thủy mạnh mẽ, thu hút tài lộc và may mắn. Hình dáng của quả với những "ngón tay" xòe rộng, bao quanh như ôm trọn lấy vũ trụ, mang ý nghĩa về sự đủ đầy, sung túc. Vì thế, loại quả này thường được các gia đình lựa chọn để cầu mong sự phát đạt, thành công trong công việc và kinh doanh.
Thể hiện lòng thành kính với tổ tiên
Theo quan niệm dân gian, mùi thơm của phật thủ giúp “giữ chân” linh hồn tổ tiên ở lại lâu hơn trong những ngày Tết. Do đó, việc bày phật thủ trên bàn thờ không chỉ mang ý nghĩa phong thủy mà còn là cách để thể hiện lòng hiếu thảo và biết ơn đối với những người đã khuất.
Cách chọn và bày phật thủ đúng phong thủy
Cách chọn quả phật thủ đẹp
Hình dáng: Chọn quả có nhiều "ngón tay" xòe rộng, dài và cong đều. Các "ngón tay" không bị dập nát, gãy hoặc héo úa.
Màu sắc: Phật thủ vàng óng hoặc xanh tươi là tốt nhất. Những quả này không chỉ đẹp mà còn giữ được lâu, thích hợp để bày trên bàn thờ trong nhiều ngày.
Mùi hương: Ưu tiên quả có mùi thơm nhẹ, thanh mát – đặc trưng của phật thủ.
Cách bày phật thủ trên bàn thờ
Phật thủ thường được đặt ở vị trí trung tâm mâm ngũ quả, tượng trưng cho sự che chở, bảo vệ của Đức Phật.
Có thể kết hợp phật thủ với các loại quả khác như chuối, bưởi, quýt, hoặc xoài để tạo sự cân đối và hài hòa cho mâm ngũ quả.
Lưu ý không để phật thủ bị dính nước hoặc đặt ở nơi có ánh sáng mạnh, vì điều này có thể làm quả nhanh hỏng.
Giữ gìn giá trị văn hóa qua hình ảnh quả phật thủ
Trong dòng chảy của cuộc sống hiện đại, nhiều giá trị truyền thống đang dần bị mai một. Tuy nhiên, việc bày phật thủ trên bàn thờ ngày Tết vẫn được nhiều gia đình Việt Nam duy trì như một nét đẹp văn hóa độc đáo. Loại quả này không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là biểu tượng của sự kết nối giữa con người với tổ tiên, giữa hiện tại và quá khứ.
Dẫu rằng phật thủ không ăn được, nhưng giá trị tinh thần mà nó mang lại vượt xa những lợi ích vật chất. Đó là sự tĩnh tại, bình an và hy vọng – những điều mà mỗi gia đình đều mong muốn hướng tới trong năm mới.
Kết luận
Quả phật thủ, với hình dáng đặc biệt và mùi hương thanh khiết, không chỉ là một loại quả bình thường mà còn là biểu tượng của tâm linh, phong thủy và lòng thành kính. Dù không ăn được, nhưng phật thủ vẫn luôn hiện diện trang trọng trên bàn thờ ngày Tết, góp phần làm phong phú thêm bản sắc văn hóa truyền thống của người Việt.
Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)