Xét về nghĩa đen, câu nói này thể hiện sự kiêng kỵ rõ ràng: Thà thử nằm vào quan tài của người khác còn hơn đi thử một đôi giày của họ. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, khi quan tài dường như là một biểu tượng của sự cấm kỵ, thì tại sao người xưa lại đưa ra một lời khuyên nghe có vẻ ngược đời như vậy? Để giải đáp điều này, chúng ta cần phải lật lại những quan niệm và lối sống của người xưa.
Một điểm đáng chú ý là người xưa thường chuẩn bị sẵn quan tài cho mình khi bước vào tuổi xế chiều. Hành động này không chỉ cho thấy sự chuẩn bị cho một hành trình tất yếu mà còn thể hiện một thái độ bình thản, thậm chí là xem nhẹ sinh tử. Trong quan niệm của họ, quan tài không phải là một biểu tượng u ám mà là "điểm đến" cuối cùng của cuộc đời, nơi mà dù giàu sang hay nghèo khó, ai rồi cũng phải dừng chân. Hơn thế nữa, quan tài còn được xem là một điềm lành, tượng trưng cho sự "thăng quan tiến chức" và mang đến tài lộc. Minh chứng cho điều này là việc nhiều doanh nhân ngày nay còn đặt mô hình quan tài nhỏ trong văn phòng hoặc cửa hàng với mong muốn thu hút vận may.
Tại sao người xưa khuyên: “Thà thử quan tài còn hơn đi giày người khác”? (Ảnh minh hoạ)
Như vậy, vai trò của quan tài trong đời sống tinh thần của người xưa đã phần nào được làm rõ. Vậy, tại sao họ lại kiêng kỵ việc đi giày của người khác đến vậy?
Khác với quan điểm hiện đại, người xưa coi giày dép là vật dụng mang nhiều "uế khí". Đặc biệt, việc đi giày của người khác lại càng mang đến những điều không may mắn. Trong bối cảnh điều kiện sống còn nhiều thiếu thốn, giày là vật dụng thường xuyên tiếp xúc trực tiếp với cơ thể. Do đó, nếu người khác mắc các bệnh về da chân, việc đi chung giày có thể dễ dàng dẫn đến lây nhiễm. Trong khi ở thời đại ngày nay, chúng ta có thể dễ dàng chữa trị các bệnh nhiễm trùng da, thì ở thời cổ đại, y học còn chưa phát triển, việc phòng bệnh được đặt lên hàng đầu. Bởi vậy, việc kiêng kỵ đi giày của người khác xuất phát từ ý thức bảo vệ sức khỏe bản thân.
(Ảnh minh hoạ)
Ngoài ra, người xưa còn tin rằng giày dép tượng trưng cho "gốc rễ" của mỗi người. Việc tùy tiện cho người khác mượn giày đồng nghĩa với việc trao đi "gốc rễ" của mình, gây ra sự xáo trộn và hỗn tạp, từ đó mang đến những điều xui xẻo.
Tóm lại, câu tục ngữ "Thà thử quan tài còn hơn đi giày người khác" không mang ý nghĩa khuyến khích việc thử quan tài. Nó chỉ đơn giản là một cách diễn đạt ý niệm về sự tương đối trong cuộc sống. Điều gì đó có thể là xui xẻo đối với người này, nhưng lại là may mắn đối với người khác. Câu nói nhắc nhở chúng ta không nên tuyệt đối hóa bất cứ điều gì, không nên quá cứng nhắc trong suy nghĩ, mà hãy nhìn nhận mọi vấn đề từ nhiều góc độ khác nhau, với một thái độ lạc quan và cởi mở.
* Thông tin mang tính chất tham khảo
T.Hà (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)