Trong lịch sử xã hội phong kiến Trung Hoa, người ta thường nhắc đến câu nói như vậy, nói rằng một vị quan đại thần nào đó có "tam thê tứ thiếp", hưởng hết vinh hoa phú quý. Tuy nhiên, những trường hợp này thời cổ đại chỉ có nhà giàu mới có, đối với gia đình bình thường mà nói, có vợ đã là tốt lắm rồi huống chi "tam thê tứ thiếp". Vậy tại sao người xưa lại có “tam thê tứ thiếp”? "Tam thê" là ba bà vợ nào và "tứ thiếp" là bốn thiếp nào?
Trước hết, hãy nói về việc tại sao người xưa có ba vợ và bốn thê thiếp? Những lý do chính cho điều này như sau: Thứ nhất, trong xã hội phong kiến, do địa vị xã hội thấp của phụ nữ, họ thường bị trao đổi như công cụ hoặc hàng hóa. Quý tộc hay quan chức giàu có có thể bỏ tiền mua phụ nữ hoặc thị nữ không có địa vị, trong khi những người nghèo thường bán con gái làm nô lệ để đổi lấy tiền nuôi gia đình.
Hành vi đó không phải là phạm pháp trong xã hội phong kiến, vì vậy nó cũng là do hệ thống xã hội thời đó tạo ra. Thứ hai, trong xã hội phong kiến, người xưa thường chỉ có một vợ, hiếm khi có ba vợ, nhưng lại có nhiều thê thiếp, tuy nhiên, cũng vẫn có một số ít người thực sự có "tam thê tứ thiếp", tại sao lại như vậy? Vì việc cưới xin của người xưa là do cha mẹ sắp đặt và theo lời của bà mối nên khó tránh khỏi có một số phụ nữ mà người đàn ông không vừa ý nhưng vẫn bị cha mẹ ép cưới.
Vì vậy, nếu những người này sau khi kết hôn gặp được con gái của một gia đình khá giả mà họ thích, anh ta sẽ cưới cô ta về, nhưng thân phận và địa vị của người vợ lẽ thấp hơn vợ cả. Tương tự như vậy, nếu anh ta cưới thêm con gái của một gia đình khác trong tương lai, địa vị của cô ấy sẽ thấp hơn so với người vợ thứ hai của anh ta. Tuy nhiên, ở thời cổ đại, những người thực sự cưới ba vợ vẫn rất ít, bởi vì có bao nhiêu gia đình giàu có sẵn sàng gả con gái của mình cho người khác?
Thứ hai, chúng ta hãy nói lại một lần nữa, "tam thê" trong thời cổ đại là ba vợ nào? Trong văn tự, “tam thê” của người xưa là chỉ vợ cả, vợ thứ và vợ thứ ba. Trong đó, vợ cả là người vợ được cha mẹ chọn và qua mai mối cưới về làm dâu, dân gian còn gọi là vợ cả; Còn vợ thứ thường là con gái của các gia đình có hoàn cảnh khác nhau, họ được gả thường do nhiều lý do khác nhau. Tuy nhiên, quy mô đám cưới của vợ thứ đơn giản hơn vợ cả nhiều, và địa vị ở trong nhà cũng thấp hơn.
Ở xã hội thời xưa, người vợ thứ còn được gọi là vợ lẽ, tương đương với “vợ bé” hiện nay. Nhị phu nhân hoặc tam phu nhân là chỉ cấp bậc và địa vị của những người vợ thứ trong gia đình. Gia đình ruột thịt của những người phụ nữ này thường không giàu có tiếng tăm gì, nếu là nhà giàu có, làm sao họ lại chấp nhận nguyện ý gả con gái mình cho người khác làm vợ lẽ?
Cuối cùng, chúng ta hãy nói về "tứ thiếp" là bốn thiếp nào nào? “Tứ thiếp” ở đây không chỉ là số lượng, mà là phân loại cấp bậc, đó là người thiếp có xuất thân cao quý, bình thường và thấp hèn.
Các thiếp có xuất thân cao quý là những người như chị em gái hoặc người thị nữ thân cận riêng của vợ. Nhiệm vụ chính của họ là chăm sóc những người vợ được cưới gả chính thức. Khi những người vợ như vợ cả, vợ hai, vợ ba đột ngột qua đời, hoặc hiếm muộn hay đời sống tình dục không thuận lợi, vì có mối quan hệ thân thiết với vợ chính nên họ sẽ được chọn làm thiếp trong gia đình.
Những người thiếp có địa vị thấp hèn thường được người đàn ông trong xã hội thời xưa mua bằng tiền. Chẳng hạn khi người đàn ông nhìn thấy mấy mỹ nữ trong các lầu xanh đã bỏ tiền chuộc để mang về làm thiếp. Những người này phần lớn đều là nữ nhi xuất thân từ nhà bình dân nghèo, thậm chí có người còn bị người khác chiếm đoạt ép buộc, đương nhiên địa vị trong nhà thấp hơn nhiều so với các những thê thiếp bình thường, bởi vì dù sao họ cũng là những người phụ nữ bị coi là "không trong trắng".
Nói thẳng ra, thê thiếp là người giúp việc trong nhà, nhưng khi là người giúp việc, họ cũng cung cấp dịch vụ tình dục cho chủ nhân của mình. Vì vậy, địa vị của họ là thấp nhất. Chỉ là bạn có thể làm những công việc nhà bớt nặng nề hơn trong cuộc sống hàng ngày. Nói tóm lại, "tam thê tứ thiếp" trong xã hội phong kiến thực chất là một kiểu nô lệ mà phụ nữ xưa phải chịu, cho dù là vợ cả trong “tam thê” thì khi làm dâu nhà giàu có quyền thế, họ vẫn phải chấp nhận việc người chồng lấy thêm vợ và thiếp. Bởi trong gia đình, đàn ông là người có tiếng nói cuối cùng.
Con người ngày nay xem chế độ hôn nhân "đa thê" này là hành vi đáng lên án. Chế độ hôn nhân này không những thiếu tôn trọng phụ nữ mà còn hủy đi nhân tính. Nó thể hiện sự bất lực của những kẻ nghèo hèn cũng là bi kịch của người phụ nữ thời cổ đại.
Hoàng Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)