Người xưa khi kết hôn không chỉ thực hiện một loạt nghi thức phức tạp mà còn phải xem xét "bát tự" - một phần quan trọng của văn hóa tìm hiểu về vận mệnh cá nhân. Câu nói: "Đàn ông 38 thành công, đàn bà 38 dễ góa phụ" mang ý nghĩa sâu sắc, phản ánh quan niệm về vận mệnh dựa trên tháng và ngày sinh.
Theo quan niệm xưa, số 38 tượng trưng cho tháng ba và tháng tám trong âm lịch, là những tháng mà người ta tin rằng "dương khí" tràn ngập, mọi thứ đều trở nên sôi động và phát triển mạnh mẽ. Nam giới sinh vào hai tháng này được cho là sẽ nhận được nhiều "dương khí", giúp họ dễ dàng thành công trong cuộc sống, từ chiến trường đến chốn quan trường. Trái lại, nữ giới sinh vào cùng kỳ thời gian này lại bị cho là mất đi tính dịu dàng, ngoan hiền vốn có, dễ dẫn đến việc "kìm kẹp" người thân, không được mọi người chào đón.
Trong xã hội phong kiến đầy rẫy quan niệm nam quyền, những phụ nữ sinh vào tháng ba và tháng tám thường phải đối mặt với sự kỳ thị, khó khăn trong việc tìm kiếm hạnh phúc trong hôn nhân. Mặc dù có thể kết hôn, nhưng họ dễ bị ly thân do nhiều nguyên nhân, cuối cùng phải sống cô độc.
Không chỉ giới hạn ở tháng sinh, một số ngày cụ thể trong tháng cũng được cho là mang lại may mắn hoặc rủi ro cho nam và nữ.
Ví dụ, nam giới sinh vào ngày 8, 18 hoặc 28 được cho là sẽ có cơ hội lớn trong sự nghiệp và tài lộc, bởi "tám" trong tiếng Hán đồng âm với "phát", tức là phát triển, thịnh vượng. Ngược lại, phụ nữ sinh vào những ngày này lại không được đánh giá cao trong xã hội phong kiến, vì họ được coi là không cần thiết phải thành công trong sự nghiệp hoặc tài chính.
Những quan niệm này không chỉ phản ánh niềm tin vào số mệnh mà còn thể hiện rõ ràng sự phân biệt giới tính trong xã hội cổ đại. Trong khi nam giới được khuyến khích phấn đấu và thành công, thì phụ nữ lại bị hạn chế bởi các ràng buộc gia đình và xã hội, được kỳ vọng chỉ tập trung vào việc nuôi dạy con cái và hỗ trợ chồng.
Dẫu vậy, lịch sử cũng ghi nhận sự xuất hiện của nhiều phụ nữ tài năng và mạnh mẽ như Lý Thanh Chiếu, một nữ thi sĩ nổi tiếng, hay Võ Tắc Thiên, một trong những nữ hoàng quyền lực nhất lịch sử Trung Quốc. Họ đã vượt lên trên những rào cản của xã hội để thể hiện tài năng và ý chí của mình, chứng minh rằng phụ nữ cũng có thể tạo nên những dấu ấn đáng nhớ trong lịch sử.
Bài học quan trọng nhất từ những quan niệm cổ xưa không phải là việc chấp nhận số mệnh mà là nhận thức được rằng, dù cho số phận có thể ảnh hưởng đến một phần cuộc sống của chúng ta, khả năng và nỗ lực cá nhân mới là yếu tố quyết định đến thành công và hạnh phúc của mỗi người. Trong thế giới hiện đại, mỗi người đều có quyền và cơ hội để viết nên câu chuyện của riêng mình, bất kể họ sinh ra trong hoàn cảnh nào.
Nguyễn Giang (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)