Rong câu chỉ vàng (tên khoa học chưa được đề cập trong bài gốc), là một loại tảo biển phát triển mạnh trong môi trường nước lợ, đặc biệt ở các đầm phá và cửa sông. Loại rong này có hình dáng sợi nhỏ, dài như sợi chỉ, màu vàng óng ánh, mềm mại khi ngâm nước và giòn nhẹ sau khi chế biến.
Giá trị kinh tế và dinh dưỡng tiềm năng
Rong câu chỉ vàng không chỉ mang lại giá trị kinh tế cao mà còn có nhiều lợi ích về dinh dưỡng. Theo các nghiên cứu (nguồn nghiên cứu không được đề cập trong bài gốc), rong câu chỉ vàng rất giàu chất xơ hòa tan, đặc biệt là agar và carrageenan - hai chất có khả năng tạo đông và làm đặc thực phẩm. Đặc tính nổi bật của rong câu chỉ vàng là tính thanh mát, dễ chế biến, khi nấu không cần thêm nhiều phụ gia mà vẫn giữ được độ dai giòn tự nhiên và màu sắc bắt mắt.
Rong câu chỉ vàng mang lại thu nhập hàng triệu đồng mỗi ngày cho một số hộ gia đình vùng biển
"Lượng chất xơ cao trong rong câu giúp hỗ trợ tiêu hóa, cải thiện nhu động ruột và ngăn ngừa táo bón. Các thành phần vi khoáng trong loài rong thủy sinh còn giúp thanh nhiệt, giải độc cơ thể, rất phù hợp sử dụng trong những ngày hè nắng nóng", một chuyên gia dinh dưỡng cho biết (tên chuyên gia không được đề cập trong bài gốc). Hiện nay, loại rong này còn được khai thác, chế biến thành các sản phẩm khô tiện lợi, dễ bảo quản và sử dụng quanh năm.
Từ "rác" đến "lộc trờ
Trước đây, rong câu chỉ vàng thường bị coi là "rác" trong các vuông nuôi tôm. Các chủ vuông tôm cho biết, rong câu chỉ vàng có khả năng hấp thụ chất hữu cơ dư thừa và kim loại nặng trong nước, nhờ đó giảm thiểu ô nhiễm, ổn định hệ sinh thái trong ao nuôi. Tuy nhiên, nếu rong phát triển quá nhiều, có thể khiến môi trường nước bị cạn oxy. Do đó, người dân thường vứt rong hoặc dùng thuốc diệt cỏ để kiểm soát sự phát triển của rong.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, khi nhận thấy giá trị kinh tế của rong câu chỉ vàng, nhiều người dân nuôi tôm đã bắt đầu vớt rong đem bán, tạo ra nguồn thu nhập mới.
Ông Nguyễn Văn Lũy, một ngư dân ở huyện Đầm Dơi, tỉnh Cà Mau, chia sẻ: "Vài năm gần đây, thương lái thu mua rong câu chỉ vàng để chế biến thức ăn cho gia súc hoặc để xử lý nước trong các đầm nuôi tôm công nghiệp công nghệ cao tuần hoàn khép kín. Từ đó, góp phần cải thiện thu nhập đáng kể cho gia đình, mỗi ngày thu nhập 1-2 triệu đồng từ vớt rong câu chỉ vàng để bán".
Việc thu hoạch rong câu chỉ vàng khá đơn giản, không đòi hỏi kỹ thuật hay máy móc phức tạp. Ngư dân chỉ cần dùng vợt vớt nhẹ nhàng dưới mặt nước. Thương lái thu mua rong tươi ngay tại vuông với giá dao động từ 4.000-6.000 đồng/kg tùy thời điểm. Bình quân mỗi ngày, một hộ có thể thu hoạch từ 100-300kg rong, mang lại thu nhập ổn định trong thời gian chờ thu hoạch tôm.
Chị Nguyễn Thị Hằng, một người dân khác ở huyện Đầm Dơi, cho biết: "Hiện tại, nguồn lợi từ việc nuôi tôm, cua cho thu nhập rất bấp bênh, nên tôi và nhiều gia đình khác bắt đầu trồng loại rong này để bán cho thương lái".
Việc áp dụng quy trình nuôi tôm kết hợp với vớt rong câu chỉ vàng không chỉ mang lại thu nhập ổn định mà còn giúp cải thiện môi trường nuôi tôm, hạn chế sự phát triển của các loại rong tạp. Bên cạnh đó, ngư dân còn kiểm soát được tỷ lệ sống của tôm ở giai đoạn đầu, môi trường ít ô nhiễm, nên năng suất và sản lượng tăng so với nuôi truyền thống.
Ở Quảng Ngãi, ông Nguyễn Thu chia sẻ về quy trình chế biến rong câu chỉ vàng khô: "Mỗi ngày tôi ngâm mình xuống đầu từ 5h - 8h sáng thì vào bờ do thủy triều lên. Sau thời gian tỉ mẩn, toàn bộ số rong tươi thu được, tôi tranh thủ rửa sạch và mang về phơi khô... Tầm 30kg rong câu tươi, phơi khô ngót lại chỉ còn một ký rong câu thành phẩm".
Ông Thu cũng nhấn mạnh sự cẩn trọng trong quá trình phơi rong: "Phơi rong câu cũng giống như phơi lúa, không được để mắc mưa, nếu không rong bị rã ra thì coi như mất hết công sức ngụp lặn giữa đầm của mấy hôm trước".
Trung bình mỗi buổi vớt rong, người dân thu được khoảng 2kg rong khô thành phẩm. Với mức giá thành dao động từ 130.000-150.000 đồng/ngày, người dân có thể bỏ túi khoảng 300.000 đồng nhờ thứ “lộc trời” này.
Tiềm năng phát triển và hướng đi bền vững
Việc tận dụng rong câu chỉ vàng trong các ao hồ nước mặn, nước lợ và các vuông nuôi tôm, cua đã mở ra hướng đi mới cho người dân ven biển. Không chỉ giúp cải thiện thu nhập đáng kể, mô hình này còn góp phần bảo vệ môi trường, ổn định hệ sinh thái nuôi trồng.
Với sự linh hoạt, dễ khai thác và nhu cầu tiêu thụ ngày càng tăng, rong câu chỉ vàng đang trở thành nguồn "lộc trời" quý giá, giúp nhiều gia đình ven biển có thêm cơ hội vươn lên phát triển kinh tế bền vững trong tương lai. Cần có thêm các nghiên cứu về quy trình nuôi trồng và chế biến rong câu chỉ vàng một cách khoa học để khai thác tối đa tiềm năng kinh tế và bảo vệ môi trường. Đồng thời, cần có sự hỗ trợ từ các cơ quan chức năng để giúp người dân tiếp cận thị trường và phát triển các sản phẩm từ rong câu chỉ vàng.
Tú Anh (Theo Thương Hiệu và Pháp Luật)