Người Ai Cập cổ đại có tỷ lệ mắc ung thư thấp hơn 100 lần so với chúng ta ngày nay. Vì sao lại như vậy, bí quyết của họ là gì để hậu thế học hỏi?

Trong số 1.087 bộ xương bị chôn vùi từ 1.500 đến 3.000 năm trước, các nhà khoa học chỉ phát hiện được 6 trường hợp ung thư: 2 phụ nữ trẻ bị ung thư cổ tử cung và 1 người đàn ông bị ung thư tinh hoàn, 3 người này đều có liên quan đến HPV và 1 người đàn ông lớn tuổi được ướp xác, sau khi tử vong vì mắc ung thư đại trực tràng. Một phụ nữ lớn tuổi bị ung thư di căn không rõ và một đứa trẻ bị ung thư máu.

Tỷ lệ mắc ung thư của người Ai Cập thấp hơn 100 lần so với chúng ta ngày nay

Tỷ lệ này chỉ chiếm khoảng 0,5%, so với ngày nay tỷ lệ ung thư ở các xã hội phương Tây là 50% - nguy cơ ung thư cao hơn 100 lần so với tỷ lệ ung thư ở Dakhleh cổ đại ở Sa mạc phía Tây của Ai Cập.

Bởi vì mô mềm trên cơ thể thường không tồn tại qua hàng thiên niên kỷ, các nhà nghiên cứu đã tìm kiếm dấu vết ung thư để lại trên xương. Các thương tổn được tìm thấy trên bộ xương nhất quán với ung thư biểu mô. Mặc dù rất khó chẩn đoán chỉ dựa vào xương, các nhà nghiên cứu đã có thể xác định từng loại ung thư mà những người này đã mắc phải, cũng như giới tính và tuổi tác của họ.

3 người trong số những người mắc ung thư - 2 phụ nữ và 1 nam giới - đã tử vong ở độ tuổi 20 cho đến 30, được đánh giá là quá trẻ để mắc bệnh ung thư.

Các nhà nghiên cứu, nhà nhân chủng học El Molto của Đại học Western Ontario và bác sĩ Peter Sheldrick của Ontario, đã viết trong bài báo của họ rằng: Khi các trường hợp Dakhleh lần đầu tiên được trình bày tại các cuộc họp chuyên môn, một nhận xét chung chống lại việc chấp nhận chẩn đoán ung thư là "tuổi của họ còn quá trẻ”. Nhưng nam giới 25-30 tuổi có khả năng bị ung thư tinh hoàn, vì độ tuổi đó là nhóm có nguy cơ cao nhất và 2 phụ nữ trẻ có nhiều khả năng bị ung thư cổ tử cung. Cả hai loại ung thư này đều có liên quan đến HPV và nó đã có mặt trong lịch sử suốt một thời gian dài, dài hơn nhiều so với tuổi của những bộ xương này. Và tất cả các chủng vi rút đều phát triển ở Châu Phi.

Molto và Sheldrick viết: “Cả hai người phụ nữ và nam giới được chôn cất ở Dakhla, tất cả họ đều là những người trẻ tuổi, nhiều khả năng phát triển ung thư cổ tử cung và ung thư tinh hoàn. Chúng ta biết được từ những nghiên cứu dịch tễ học ung thư hiện tại, rằng cả hai loại ung thư này đều đạt đỉnh điểm trong nhóm thuần tập trẻ, và HPV là một yếu tố nguy cơ có thể xuất hiện từ thời cổ đại”.

Điều thú vị là có một xác ướp nam giới mà mô mềm của người này vẫn được bảo quản, trong đó, các nhà nghiên cứu tìm thấy cả một khối u. Điều này có nghĩa là có thể thực hiện khám nghiệm tử thi đầy đủ và phân tích mô, cuối cùng xác định được loại ung thư mà người đàn ông này mắc là ung thư đại trực tràng. Người phụ nữ lớn tuổi rất có thể bị ung thư buồng trứng, vú hoặc đại trực tràng. Và đứa trẻ, hầu như toàn bộ xương của nó đều có dấu hiệu hư hại do ung thư, có thể là ung thư máu, căn bệnh hay ảnh hưởng nhất đến trẻ em.

Giải thích về tỷ lệ mắc ung thư thấp của người Ai Cập cổ đại, các nhà khoa học đưa ra một số giả thuyết.

Đầu tiên là vì tuổi thọ. Theo ước tính của các nhà khoa học, tuổi họ của những người Ai Cập cổ đại họ phát hiện được là khá thấp. Chỉ có 7,7% dân số sống đến trên 60 tuổi. Theo Hội đồng Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ, 1/4 số ca ung thư được chẩn đoán trong độ tuổi từ 65 đến 74, tuổi thọ ngắn hơn này có thể ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư suốt đời.

Một yếu tố khác có thể ảnh hưởng đến kết quả là sự thiếu hụt mô mềm tương đối. Ung thư không phải lúc nào cũng để lại dấu vết trên xương, vì vậy có thể có một số trường hợp bị bỏ sót trong số 1.087 bộ xương mà các nhà nghiên cứu. Tuy nhiên, ngay cả khi tính đến sai số này, Molto và Sheldrick tin rằng tỷ lệ mắc bệnh ung thư vẫn thấp hơn ít nhất 50 lần so với chúng ta ngày nay. Theo quan điểm của họ, có thể nghi ngờ rằng ngay cả khi những người Ai Cập cổ đại có tuổi thọ tương đương với ngày nay thì tỷ lệ mắc bệnh ung thư sẽ là tương đương. Hai nhà nghiên cứu cho rằng môi trường sống của người Ai Cập cổ đại lành mạnh hơn so với chúng ta. Bởi vậy, họ ít bị mắc ung thư hơn.

Dương Huyền (Theo Công lý & xã hội)