Loài tôm kỳ lạ biết leo cây ở Lạng Sơn: Đặc sản giá nửa triệu đồng/kg vẫn được dân sành ăn săn lùng

"Tôm của núi"

Thực chất, tôm rừng là một loài côn trùng được người Tày - Nùng gọi là “Củng Dóng”, nghĩa là “tôm của rừng”. Người dân gọi chúng là tôm vì thân cong và có nhiều chân giống càng.

Loài này có thân dài từ 4-6 cm, nhỏ hơn tôm đất, màu xám trong hoặc vàng nhạt, với sáu chân, đầu nhọn và râu ngắn. Chúng sống trong môi trường rừng ẩm ướt, có thảm thực vật dày, đặc biệt ưa thích các thân cây mục, khe đá và gốc cây rêu phong. Theo người dân địa phương, ban ngày chúng trú ẩn trong tổ, ban đêm mới ra ngoài kiếm ăn. Loài này không thể sống trong môi trường nước hay bị nuôi nhốt, do đó chỉ có thể khai thác hoàn toàn trong tự nhiên.

Tôm rừng

Để tìm được tổ tôm, những người đi săn lâu năm phải quan sát vỏ cây, lắng nghe âm thanh, và đôi khi dựa vào dấu hiệu rơi của mùn cây. Tổ của chúng thường có dạng hốc tròn hoặc khối đất bám, nhìn từ xa giống tổ ong và có thể chứa từ hàng chục đến hàng trăm con.

Đặc sản mùa mưa và giá trị kinh tế cao

Tôm rừng chỉ có theo mùa, xuất hiện nhiều vào tháng 6-7, khi thời tiết mưa nhiều. Đây là thời điểm người dân các vùng Cao Lộc, Lộc Bình tranh thủ đi rừng từ sáng sớm để săn bắt. Một buổi đi săn may mắn có thể thu được vài lạng đến hơn một ký.

Giá tôm đầu mùa khá cao, dao động từ 450.000-500.000 đồng/kg. Vào giữa mùa, giá sẽ giảm còn khoảng 250.000-300.000 đồng/kg. Đây được xem là nguồn thu nhập đáng kể trong mùa mưa cho người dân, bởi họ không tốn chi phí chăn nuôi mà chỉ dựa vào công sức tìm kiếm. Sự tò mò của khách du lịch cũng là một yếu tố góp phần làm tăng giá trị của đặc sản này.

Hương vị độc đáo từ núi rừng

Thịt tôm rừng có vị bùi, ngọt nhẹ, hơi béo và giòn, rất phù hợp làm món nhậu hoặc ăn cùng cơm nóng. Trước khi chế biến, tôm được rửa sạch, bỏ đầu và rút ruột.

Món ăn phổ biến và đơn giản nhất là rang lá chanh hoặc lá lốt. Ngoài ra, tôm rừng còn được chế biến thành nhiều món hấp dẫn khác như:

Chiên giòn chấm muối tiêu chanh.

Nấu cùng lá gừng hoặc sả ớt.

Xào măng chua - món ăn được nhiều nhà hàng ở Lạng Sơn áp dụng.

Du khách đến Lạng Sơn có thể tìm thấy tôm rừng tại các chợ phiên hoặc thưởng thức tại các nhà hàng đặc sản. Một số địa chỉ như nhà hàng Đặc sản Lạng Sơn - Hoàng Văn Thụ hay quán rừng núi Năm Tươi (Cao Lộc) đã đưa món tôm rừng rang lá chanh vào thực đơn, thu hút thực khách bởi sự độc đáo và hiếm có.

Khai thác đi đôi với bảo tồn

Do tôm rừng phụ thuộc hoàn toàn vào môi trường tự nhiên, chính quyền địa phương đã khuyến cáo người dân không chặt cây, đốt gốc hay phá rừng để tìm tổ, nhằm bảo vệ sinh cảnh sống của chúng. Một số hộ dân đã thử áp dụng cách gom tổ về gần nhà và duy trì độ ẩm nhân tạo để tôm sinh sản, nhưng kết quả chưa ổn định. Điều này cho thấy việc bảo vệ môi trường sống tự nhiên vẫn là yếu tố quan trọng nhất để duy trì loại đặc sản độc đáo này.

T.Hà (Theo Thời Trang Vàng)